Εκτοπισμένοι Πόντιοι στον δρόμο για την Τραπεζούντα

Ηταν στις 19/5/1919 που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα για να ξεκινήσει τη δεύτερη και πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν στη Γενοκτονία των Ποντίων ήταν: Η άνοδος του τουρκικού αστικού εθνικισμού, καθώς για την ανερχόμενη τουρκική αστική τάξη, που διεκδικούσε το έθνος - κράτος της, το χτύπημα των βασικών ανταγωνιστών της (κυρίως της ελληνικής και της αρμενικής αστικής τάξης) αποτελούσε απαραίτητη προϋπόθεση για την εδραίωση της κυριαρχίας της στον συγκεκριμένο γεωγραφικό - οικονομικό χώρο. Ηταν ακόμα οι επιδιώξεις της αστικής τάξης της Ελλάδας, για την οποία, λόγω των βλέψεών της στην ιδιαίτερα πλούσια περιοχή της Μικράς Ασίας, ο Πόντος ερχόταν σε «δεύτερη μοίρα» και υποτιμήθηκε η οργάνωση ή βοήθεια οποιασδήποτε μορφής προς αυτόν. Ακόμα, οι επιδιώξεις και επιλογές της ελληνικής άρχουσας τάξης του Πόντου, αφού οι ιδιαίτερες (και καμιά φορά αντικρουόμενες) επιδιώξεις στους κόλπους της ποντιακής πολιτικής - οικονομικής - θρησκευτικής ηγεσίας είχαν ως αποτέλεσμα μια σειρά από κινήσεις οι οποίες εν τέλει άφησαν έκθετο και ανυπεράσπιστο τον ποντιακό λαό, ενώ και οι σφοδρότατοι ανταγωνισμοί μεταξύ της ελληνικής και της αρμενικής αστικής τάξης όχι μόνο υπονόμευσαν μια ενδεχόμενη κοινή τους δράση, αλλά συχνά κατέληγαν ακόμα και σε συγκρούσεις μεταξύ ποντιακών και αρμενικών ένοπλων σωμάτων. Ολα αυτά βέβαια με φόντο τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στην περιοχή, αφού η Γενοκτονία των Ποντίων σχετίζεται άμεσα με τις ενδοϊμπεριαλιστικές συγκρούσεις που έλαβαν χώρα για τη νομή της κλυδωνιζόμενης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στο πλαίσιο και του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, για την αναδιανομή των παγκόσμιων αγορών και πλουτοπαραγωγικών πηγών.

Μήνυμα για τη Μέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων απηύθυνε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπας, με τον χαιρετισμό που απηύθυνε προ ολίγων ημερών στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ποντιακού Ελληνισμού, τονίζοντας: «Τιμάμε τη 19η Μαΐου, Μέρα Μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας, στηρίζοντας τη δίκαιη διεκδίκηση των ποντιακών οργανώσεων και συλλόγων για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Στηρίζουμε τον αγώνα για την ανάδειξη και τη στήριξη από το ελληνικό κράτος της πολιτιστικής και πνευματικής δραστηριότητας των Ποντίων όλων των γενεών, μακριά από τις διάφορες αντιδραστικές εθνικιστικές ρητορικές μίσους. Στεκόμαστε στο πλευρό των χιλιάδων ομογενών οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην πατρίδα μας ύστερα από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και συνεχίζουν μετά από τόσα χρόνια να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα αποκατάστασης.

Είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στις ηγετικές δυνάμεις της ΕΕ και στις ΗΠΑ, που το τελευταίο διάστημα έχουν επικεντρώσει στα μεγάλα ιστορικά θέματα της σφαγής των Αρμενίων. Πολύ φοβόμαστε πως μόλις λύσουν τις προσωρινές διαφορές τους με την Τουρκία, θα ξεχάσουν τη σφαγή, όπως έχουν κάνει και με άλλα μεγάλα εγκλήματα κατά των λαών.

Γι' αυτό νιώθουμε την ανάγκη να υπενθυμίσουμε ορισμένα ιστορικά δεδομένα που παραμένουν επίκαιρα.

Ο ποντιακός ελληνισμός γνώρισε τις συνέπειες της διαμόρφωσης των εθνικών αστικών κρατών, των νότιων Σλάβων, των Αρμενίων, των Αράβων, των Τούρκων, σε συνθήκες ιστορικής αποσύνθεσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που γινόταν κάτω από την άμεση παρέμβαση των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών της Ευρώπης.

Οι συνέπειες δεν ήταν για όλους ίδιες. Τα πλήγματα, τους διωγμούς, τους σήκωσαν οι άνθρωποι του λαού. Οι ξεριζωμένοι Πόντιοι δεν είχαν απέναντί τους μόνο την τουρκική αστική τάξη. Απέναντί τους είχαν και την ελληνική αστική τάξη, που χρησιμοποίησε τους πληθυσμούς του Πόντου ως χαρτί πίεσης για να βγει κερδισμένη στην αντιπαράθεσή της με την αστική τάξη της Τουρκίας. Αλλά και κατά την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα, χρησιμοποιήθηκαν ως φτηνή εργατική δύναμη και ζήσανε σε συνθήκες που δεν διαφέρουν από αυτές που ζουν σήμερα οι πρόσφυγες και ξεριζωμένοι.

Σήμερα, 102 χρόνια μετά, η μεγαλύτερη τιμή για τη Μνήμη, την Ιστορία του ποντιακού λαού είναι ο αγώνας για να μη ζήσει ποτέ ξανά κανείς λαός όσα έζησε ο ίδιος. Γι' αυτό απαιτείται να δυναμώσει η πάλη για να απεμπλακεί η χώρα μας από τους επικίνδυνους πολεμικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην περιοχή, για να κλείσουν όλες οι στρατιωτικές βάσεις που καθιστούν τη χώρα μας μαγνήτη επιθέσεων. Να μπει στο στόχαστρο του λαού μας το βάρβαρο σύστημα της εκμετάλλευσης, των πολέμων και της προσφυγιάς».

Τη μέρα τίμησε με ειδική εκδήλωση και η Βουλή, στην οποία εκ μέρους του ΚΚΕ τοποθετήθηκε ο βουλευτής Γ. Δελής, τοποθετήσεις έκαναν εκπρόσωποι όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, ενώ αμέσως μετά τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Το απόγευμα χτες η Βουλή κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, ενώ στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τη Μέρα Μνήμης χτες το βράδυ η πρόσοψη της Βουλής φωταγωγήθηκε με συμβολικό λογότυπο - μήνυμα για τη Γενοκτονία των Ποντίων.

Στο μεταξύ, αντιδρώντας στις εκδηλώσεις μνήμης, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του μίλησε για «διαστρέβλωση της ιστορικής πραγματικότητας» και για «αβάσιμες και παραληρηματικές δηλώσεις του Ελληνικού Κοινοβουλίου», λέγοντας πως «η Ελλάδα, η οποία προσπάθησε να θέσει υπό κατοχή της την Ανατολία ως υποχείριο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της περιόδου, δεν πρέπει να ξεχνάει τις φρικαλεότητες που διέπραξε σε αυτά τα εδάφη».

Αντιδρώντας, το ελληνικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του μιλά για αδόκιμη απόπειρα παραποίησης της ιστορικής αλήθειας. Προσθέτει ότι «τα ψεύδη, η παραποίηση της Ιστορίας και η χρήση εμπρηστικής ρητορικής δεν συνάδουν με την προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας από χώρα η οποία επιθυμεί να αποτελέσει μέλος της Ευρωπαϊκής Οικογένειας». Καλεί τη γείτονα σε «νηφάλια αναγνώριση των γεγονότων» και καταλήγει ότι «η αυτοκριτική, η συγγνώμη στους συγγενείς των θυμάτων και η εγκατάλειψη του αναθεωρητισμού αποτελούν ένδειξη δύναμης και όχι αδυναμίας».