Παρασκευή 5 Μάρτη 2021
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
21ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΚΕ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Ιδεολογική - μορφωτική δουλειά και πολιτισμός

Στο πρώτο κείμενο των Θέσεων γίνεται μία πολύ σοβαρή προσπάθεια να αποτυπωθούν με σαφήνεια τα σημεία που πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας το επόμενο διάστημα, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε χρόνιες αδυναμίες στη δουλειά μας. Τονίζεται ιδιαίτερα η σημασία της ιδεολογικοπολιτικής - μορφωτικής δουλειάς και προετοιμασίας των δυνάμεών μας, η ανάγκη να δοθεί ώθηση στη βελτίωση της καθοδηγητικής δουλειάς. Τονίζεται ακόμα, ανάμεσα σε πολλά άλλα, ο ρόλος του πολιτισμού σ' αυτήν την κατεύθυνση, κάτι που προσωπικά χαιρετίζω με ικανοποίηση.

Για τον πολιτισμό:

Στο κομμάτι του πολιτισμού, από το 20ό Συνέδριο μέχρι σήμερα, έγιναν προσπάθειες να παρακινηθεί ο καλλιτεχνικός κόσμος με τέτοιο τρόπο ώστε να παραχθεί καλλιτεχνικό έργο που να δείχνει την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού - κομμουνισμού σήμερα.

Η τέχνη πρέπει να κατέχει σημαντική θέση στην ιδεολογικοπολιτική - μορφωτική δουλειά μας, στην καθημερινή καθοδηγητική δουλειά, καθώς αποτελεί έναν ιδιαίτερο τρόπο αντανάκλασης της πραγματικότητας στη συνείδηση του δημιουργού της. Οπως δείχνει η εμπειρία, κάτω από κάποιες προϋποθέσεις, ο τρόπος αυτός αντανάκλασης μπορεί να βρει πρόσφορο έδαφος και στις συνειδήσεις των ανθρώπων, πολλές φορές ευκολότερα απ' ό,τι η ακριβέστερη πολιτική ανάλυση της πραγματικότητας.

Σωστά λοιπόν η ΚΕ επισημαίνει στη θέση 46 ότι πρέπει να είναι στόχος η δημιουργία μιας γενιάς δημιουργών με μαρξιστική κατάρτιση. Μιας γενιάς, δηλαδή, «καλογυαλισμένων» συνειδήσεων, ώστε να ανακλούν το σήμερα, με διαλεκτικό τρόπο, δείχνοντας τη διέξοδο της σύγκρουσης και της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού. Φωτίζοντας με όλες τους τις δυνάμεις τα πραγματικά αίτια των σύνθετων προβλημάτων με τα οποία πολλές φορές καταπιάνεται η τέχνη.

Μέχρι όμως να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος, καθώς δεν είναι βραχυπρόθεσμος, μεγάλη προσοχή χρειάζεται σε προβλήματα και παγίδες στις οποίες πέφτουμε συχνά στην τρέχουσα χρήση της τέχνης και του πολιτισμού γενικότερα στη δουλειά μας.

Για παράδειγμα, έναν στείρο κομματικό συμβολισμό, είτε πρόκειται για καλλιτεχνική δημιουργία είτε για τη χρήση της τέχνης στην ιδεολογικοπολιτική, καθοδηγητική δουλειά μας.

Δηλαδή, η χρήση ενός σφυροδρέπανου σε έναν ζωγραφικό πίνακα, ή μιας φράσης ενός ποιήματος σε ένα κομματικό κείμενο, δεν κάνει απαραίτητα τον πίνακα μαρξιστικό, ούτε το κείμενο πιο κατανοητό και με μεγαλύτερη απήχηση.

Το περιεχόμενο, η σχέση του με τη μορφή, η πρωτοτυπία, δηλαδή η τελική αισθητική και ιδεολογική του αξία είναι το ζητούμενο.

Η ουσιαστική ενσωμάτωση, αφομοίωση, μελέτη της τέχνης ως μορφής αντανάκλασης στην καθημερινή καθοδηγητική μας δουλειά.

Επίσης, έχει τονιστεί στο παρελθόν αρκετές φορές, έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε τον πολιτισμό σαν γαρνιτούρα στη γενικότερη δουλειά μας, χωρίς ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα, χωρίς πολλές φορές να γνωρίζουμε και οι ίδιοι τι ζητάμε από τη χρήση του. Θεωρώντας έτσι πως θα απλώσουμε την απήχηση της δουλειάς σε περισσότερο κόσμο, και μη αντιλαμβανόμενοι πως πολλές φορές ίσως πετυχαίνουμε τα αντίθετα αποτελέσματα με μια πρόχειρη δουλειά, φτιαγμένη στο πόδι, απλώς για να «βγει η χρέωση».

Τα παραπάνω δεν ακυρώνουν βέβαια το ότι όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν σταθμοί με πολύ μεγάλη ιδεολογική και αισθητική αξία! Οι εκδηλώσεις για τα 100χρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης, για τα 100χρονα του Κόμματος, οι εκδηλώσεις για τον Σοστακόβιτς, κ.λπ. είναι τέτοια παραδείγματα ανάμεσα σε πολλά άλλα.

Θεωρώ πολύ σημαντικό, πολύ σοβαρό το καθήκον να τροφοδοτηθεί ο καλλιτεχνικός κόσμος με νέες επεξεργασίες στον τομέα της μαρξιστικής αισθητικής, με βάση την τρέχουσα πραγματικότητα, ώστε με μοχλό αυτές τις επεξεργασίες να δούμε στο μέλλον δημιουργίες που να πληρούν τις προϋποθέσεις που περιγράφουμε. Να δούμε μια τέχνη ικανή να οραματίζεται διαλεκτικά. Να περιγράφει το εποικοδόμημα της σοσιαλιστικής κοινωνίας του μέλλοντος, όμως όχι σαν προπαγάνδα, αλλά σαν το ηθικό και κοινωνικό υπόβαθρό της, που είναι και το τελικό κριτήριο της αξίας της. Με άλλα λόγια, να αναδείξει, να νομιμοποιήσει, να καλύψει ηθικά το δίκιο του σημερινού εκμεταλλευόμενου, σε μια κοινωνία για την οποία αυτός, ο εκμεταλλευόμενος, να αξίζει να παλέψει με όλες του τις δυνάμεις. Χωρίς καν να χρειάζεται να την κατονομάσει!

Ολες οι αστικές δυνάμεις έχουν στα χέρια τους μια καλλιτεχνική παραγωγή ικανή να σκιάσει, να αποκρύψει, να μπερδέψει τη συνείδηση για τις αιτίες των δεινών των λαϊκών στρωμάτων. Να αποτρέψει την σκέψη απ' τη λύση αυτών των δεινών. `Η στην καλύτερη περίπτωση μία τέχνη που διαπιστώνει προβλήματα αλλά προτείνει την αποστασιοποίηση από τον κόσμο και τη ζωή για την αποφυγή τους.

Μόνο το Κόμμα μας έχει τη δυνατότητα, μέσα από την κοσμοθεωρία και την Ιστορία του, να εμπνεύσει μια καλλιτεχνική δημιουργία τέτοια που να χαράζει στη συνείδηση την πεποίθηση πως υπάρχει κι άλλος δρόμος για το μέλλον. Πως υπάρχει κι άλλος τρόπος για το δίκιο. Κι αυτή η δυνατότητα είναι πανίσχυρο όπλο. Θέλει πολλή δουλειά για να το κρατήσουμε στα χέρια μας!

Είναι σημαντικό, οι Τομεακές Επιτροπές να αξιοποιήσουν την τέχνη, τον πολιτισμό, και έχουμε μεγάλα περιθώρια, σχεδιάζοντας με σοβαρότητα, με προοπτική, και αξιοποιώντας όλα τα περιθώρια που υπάρχουν, όχι μόνο για τη βελτίωση της προπαγανδιστικής δουλειάς, αλλά για το ανέβασμα της καθοδηγητικής δουλειάς μας σε όλα τα επίπεδα και σε καθημερινή βάση.

Ιδιαίτερα στις μέρες μας, που ο πολιτισμός μετατράπηκε σε ταξικό προνόμιο των λίγων, που συντονισμένα υποβαθμίζεται ο τρόπος που αντανακλάται η πραγματικότητα στις συνειδήσεις μέσα από όλο το φάσμα της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ζωής, το παραπάνω καθήκον παίρνει ιδιαίτερες διαστάσεις.


Γιώργος Σοφιανός
Μέλος της ΤΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ