Associated Press

«Η ΕΕ αποφάσισε, για πρώτη φορά, να προχωρήσει σε κοινό δανεισμό για να στηρίξει σχέδια μεγάλης κρατικής παρέμβασης για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας σε όλα τα κράτη - μέλη μέσω της συγκρότησης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.

Επίσης, αποφάσισε να αναστείλει την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας την περίοδο 2020 - 2021 και να διαθέσει όχι μόνο δάνεια αλλά και επιχορηγήσεις στα κράτη - μέλη. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ακολουθεί χαλαρή πολιτική και στηρίζει τους τραπεζικούς ομίλους με ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα "ποσοτικής χαλάρωσης".

Η αντοχή του σχετικού συμβιβασμού της Συνόδου Κορυφής θα δοκιμαστεί από την αυξανόμενη απόκλιση συμφερόντων των αστικών τάξεων των κρατών - μελών της ΕΕ.

Η απόφαση της ΕΕ να προχωρήσει, για πρώτη φορά, σε κοινό δανεισμό για να δώσει επιδοτήσεις σε κράτη - μέλη αποτελεί βήμα προς την κατεύθυνση εμβάθυνσης της ενοποίησης της ΕΕ. Η συμφωνία για τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης εντάσσεται μέσα σε αυτό το πλαίσιο.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για πορεία σε αντιδραστική κατεύθυνση. Κάθε βήμα που ενισχύει τη συνοχή της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας της ΕΕ ενισχύει τον πραγματικό αντίπαλο των εργαζομένων, τη δικτατορία του κεφαλαίου. Εμβάθυνση της ενοποίησης της ΕΕ σημαίνει ενίσχυση των ενιαίων μηχανισμών για την εφαρμογή ενιαίων αντιδραστικών κατευθύνσεων σε βάρος των λαών.

Eurokinissi

Η εποπτεία για υπερχρεωμένα κράτη - μέλη, όπως η Ελλάδα, θα γίνει πολλαπλή. Δίπλα στο "ευρωπαϊκό εξάμηνο" θα προστεθεί ένας μηχανισμός διαρκούς αξιολόγησης του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και δεσμεύσεων. Αυτός θα αποφασίζει αν θα αποδεσμεύονται ή θα παγώνουν τα κονδύλια των περιβόητων επιδοτήσεων».

Γίνεται φανερό, με βάση και τις εξελίξεις, ότι τα διάφορα «αναπτυξιακά ταμεία» και οι μηχανισμοί που στήθηκαν και εξακολουθούν να στήνονται για τη διαχείριση της νέας κρίσης, με καταλυτική την επίδραση της επιδημίας του κορονοϊού, υπερβαίνουν τη σημερινή συγκυρία και εστιάζουν στη θωράκιση των επιχειρηματικών ομίλων και της οικονομίας του κάθε κράτους - μέλους και συνολικά της ΕΕ.

Η πανδημία, δηλαδή, στο έδαφος της νέας συγχρονισμένης κρίσης, αξιοποιείται ως ευκαιρία από την ΕΕ και τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα για μια πρωτοφανή στα μεταπολεμικά χρόνια επιχείρηση στήριξης των μονοπωλιακών ομίλων και των επενδύσεών τους, σε συγκεκριμένους μάλιστα τομείς, που αποτελούν ταυτόχρονα πεδία εκδήλωσης των ανταγωνισμών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ας δούμε πιο συγκεκριμένα τους νέους μηχανισμούς και τα μέτρα στήριξης του κεφαλαίου που θεσμοθετούνται από την ΕΕ, στο όνομα της αντιμετώπισης των συνεπειών στην οικονομία από τα περιοριστικά μέτρα για τη διαχείριση της πανδημίας.

Με τη νέα Συνθήκη, ο ESM θα μπορεί να χορηγεί δάνεια έως 68 δισ. ευρώ στο Ταμείο Εξυγίανσης Τραπεζών για να χρηματοδοτεί την «εξυγίανση» ή εκκαθάριση προβληματικών τραπεζών. Παράλληλα, ο ESM προβλέπεται να αναλάβει αναβαθμισμένο ρόλο στο σχεδιασμό και την παρακολούθηση των προγραμμάτων χρηματοοικονομικής βοήθειας σε κράτη - μέλη, με τα γνωστά «ανταλλάγματα» των μνημονίων διαρκείας για τους λαούς.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει το «πράσινο φως» για τη συγκρότηση «εθνικών εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων», δηλαδή λεγόμενων bad banks («κακών τραπεζών») στις οποίες θα μεταβιβαστούν «κόκκινα» δάνεια και προβληματικά στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζικών ομίλων.

Η συγκεκριμένη εξέλιξη έρχεται να ελαφρύνει τις τράπεζες από τα «βαρίδια», προκειμένου βέβαια να τονωθεί η τραπεζική χρηματοδότηση προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, ενώ ταυτόχρονα, με φόντο και τις διεργασίες για την Τραπεζική Ενωση, στρώνεται το χαλί για την επιτάχυνση των πλειστηριασμών για στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια.

Σήμερα αποκαλύπτεται ότι αντικείμενο συζήτησης αποτελεί και η ενσωμάτωση των «μη συμβατικών» μέτρων νομισματικής πολιτικής στη μόνιμη «εργαλειοθήκη» της ΕΚΤ. Ουσιαστικά πρόκειται για τη μονιμοποίηση των έκτακτων μέτρων νομισματικής χαλάρωσης που εφαρμόζει η ΕΚΤ, στη βάση του οποίου διοχετεύονται φτηνά κεφάλαια και ρευστότητα και προς τις ελληνικές τράπεζες και μέσω αυτών στους εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους.

Στην Ελλάδα, η συνεχιζόμενη υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας αποτυπώνεται και στην εξέλιξη των μεγεθών του κρατικού προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία για το 12μηνο του 2020, το πρωτογενές αποτέλεσμα εμφανίζει έλλειμμα 18,2 δισ. ευρώ, ενώ το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού (μαζί με δαπάνες για τόκους) εκτοξεύει το έλλειμμα στα 22,8 δισ. ευρώ.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, μέσω του οποίου διενεργούνται παρεμβάσεις στήριξης της εργοδοσίας, έφτασαν το 2020 στα 10,6 δισ. (από 5,6 δισ. το 2019), κυρίως λόγω των δαπανών για την «αποζημίωση ειδικού σκοπού» επιχειρήσεων, για την επιδότηση τόκων επιχειρηματικών δανείων, για το μέτρο της ενίσχυσης των επιχειρήσεων με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής κ.ά.

Πρόκειται για μέτρα από τα οποία ωφελούνται οι μεγάλοι κυρίως επιχειρηματικοί όμιλοι, ενώ το όποιο μερίδιο καταλήγει σε βιοπαλαιστές ΕΒΕ δεν είναι ικανό να αντιστρέψει τις αρνητικές συνέπειες της κρίσης και της πανδημίας, ούτε βέβαια να ελαφρύνει τα συσσωρευμένα βάρη για την πλειοψηφία των μικρών επιχειρηματιών.

Πλάι σε αυτά, η ρευστότητα που διοχετεύτηκε το 2020 σε ελληνικές επιχειρήσεις υπολογίζεται σε 12,2 δισ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά τα «κόκκινα» δάνεια, καθώς και τα χρέη ιδιωτών προς το κράτος, επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι οι βαριές επιπτώσεις δεν έχουν έρθει ακόμη στην επιφάνεια και αυτό λόγω των «διευκολύνσεων» που ισχύουν σήμερα, όπως είναι οι αναστολές πληρωμών, η διοχέτευση ρευστότητας και οι άλλες παρεμβάσεις στήριξης της εργοδοσίας.

Την ίδια ώρα, στην Ευρωζώνη, το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα θα εκτοξευθεί από 0,6% του ΑΕΠ το 2019 σε περίπου 8,8% το 2020, ενώ η μάζα με τα κρατικά χρέη από 85,9% του ΑΕΠ το 2019 εκτοξεύεται σε 101,7% το 2020 και 102,6% το 2022.