Σάββατο 16 Γενάρη 2021 - Κυριακή 17 Γενάρη 2021
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 15
ΔΙΕΘΝΗ
ΗΠΑ - ΕΕ
«Καμιά πλευρά δεν μπορεί να ανταποκριθεί μόνη της απέναντι στην Κίνα... »

Μια αποκαλυπτική έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας για τον «διάλογο» στο εσωτερικό της ευρωατλαντικής συμμαχίας, με το βλέμμα στραμμένο στην Κίνα

«Καμιά πλευρά του Ατλαντικού δεν μπορεί να ανταποκριθεί μόνη της στις προκλήσεις που θέτει η Κίνα. Ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουμε είναι να συνεργαστούμε. Η διατλαντική ασφάλεια και ευημερία απαιτεί να ανανεώσουμε τη δέσμευσή μας ο ένας στον άλλον και να δεσμευθούμε να χρησιμοποιήσουμε όλα τα συνδυασμένα εργαλεία μας για να επιτύχουμε».

Με αυτήν την κυνική δήλωση, οι ΗΠΑ θέτουν το πλαίσιο διαλόγου με την ΕΕ, για την από κοινού αντιμετώπιση της Κίνας, σε μια περίοδο που η ισχυροποίηση της τελευταίας οικονομικά και στρατιωτικά απειλεί την αμερικανική πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Η αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας που οξύνεται και οι αντιφατικές σχέσεις που αναπτύσσονται στο «τρίγωνο» με την ΕΕ είναι το αντικείμενο της Εκθεσης «ΗΠΑ και ΕΕ: Μια σαφής ατζέντα για τη διατλαντική συνεργασία απέναντι στην Κίνα», που συνέταξε η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, ως «βάση διαλόγου» με τα ευρωπαϊκά όργανα.

Ο διάλογος αυτός προτάθηκε τον Ιούνη του 2020 από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Ζ. Μπορέλ και, σύμφωνα με την έκθεση, αποτελεί «σημαντικό φόρουμ για να συζητηθούν οι κοινές προκλήσεις πιο ολοκληρωμένα και να συντονιστούν σε απτές δράσεις».

Αποψη του λιμανιού που διαχειρίζεται η Κίνα στο Τζιμπουτί και έχει προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία στις ΗΠΑ
Αποψη του λιμανιού που διαχειρίζεται η Κίνα στο Τζιμπουτί και έχει προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία στις ΗΠΑ
Σε αυτήν την κατεύθυνση, η έκθεση καταγράφει τα «προβληματικά» σημεία στις σχέσεις Κίνας - ΕΕ από τη σκοπιά των αμερικανικών συμφερόντων και προτείνει συμβιβαστικές λύσεις, στο πλαίσιο της ευρωατλαντικής συμμαχίας και με δεδομένο ότι δεν υπάρχει ταύτιση συμφερόντων απέναντι στην Κίνα ούτε μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ...

«Στρατηγικός ανταγωνιστής», όχι «εταίρος»

Οι ΗΠΑ θεωρούν την Κίνα «τον κορυφαίο στρατηγικό ανταγωνιστή τους, παρόλο που εξακολουθεί να αναζητά τρόπους συνεργασίας», σημειώνει η έκθεση, σε αντίθεση με την ΕΕ, που «χαρακτηρίζει την Κίνα "εταίρο συνεργασίας" σε ορισμένους τομείς, αλλά την αναγνωρίζει επίσης ως "οικονομικό" και "συστημικό ανταγωνιστή"».

Η έκθεση συνιστά «και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού να δουν την πρόκληση της Κίνας μέσω ενός παγκόσμιου φακού», αναγνωρίζοντας ότι «θα συνεχίσουν να έχουν διαφορές σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης της ΛΔΚ (σ.σ. Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας - ΛΔΚ)». Στο διά ταύτα, διαπιστώνει ότι «οι κρατικές οικονομικές και πολιτιστικές επενδύσεις έχουν παραγάγει θετικά πολιτικά αποτελέσματα για το Πεκίνο» σε ευρωπαϊκά κράτη - μέλη, ξεχωρίζοντας το παράδειγμα της Ελλάδας και της Ουγγαρίας, για τις οποίες γράφει:

«Η στήριξη, από την Ελλάδα και την Ουγγαρία, των στόχων εξωτερικής πολιτικής της ΛΔΚ είναι γνωστά και εξέχοντα παραδείγματα. Ενα χρόνο αφότου ο κινεζικός ναυτιλιακός γίγαντας COSCO αγόρασε πλειοψηφικό μερίδιο στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας, τον Πειραιά, η Ελλάδα άσκησε βέτο στη δήλωση της ΕΕ στον ΟΗΕ που καταδίκαζε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη ΛΔΚ.

Το προηγούμενο έτος, η Ελλάδα, η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που συμμετείχε στην πρωτοβουλία "One Belt, One Road" (OBOR) της Κίνας, μαζί με την Ουγγαρία επέμειναν στην πίεση άμβλυνσης της δήλωσης της ΕΕ σχετικά με τις παράνομες διεκδικήσεις της Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα».

Τα δύο αυτά περιστατικά που αναφέρει η έκθεση αφορούν το 2016 και το 2017, όταν η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναβάθμιζε ακόμα περισσότερο τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο. Την ίδια ακριβώς περίοδο προετοιμαζόταν ο «στρατηγικός διάλογος» Ελλάδας - ΗΠΑ, που ξεκίνησε τον Δεκέμβρη του 2018 και ολοκληρώθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ με την ψήφιση μιας σειράς συμφωνιών.

Οι επικρίσεις της Επιτροπής της Γερουσίας, δηλαδή, εκφράζονται ενώ οι συμφωνίες με την Κίνα για το λιμάνι του Πειραιά δεν υπονοούσαν καμία «δεύτερη σκέψη» από την ελληνική αστική τάξη και τα κόμματά της απέναντι στους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς συμμάχους της. Αντίθετα, επιβεβαιώνεται ότι η εμπλοκή της χώρας στα ευρωατλαντικά σχέδια για τα συμφέροντα των μονοπωλίων βάζει το λαό στο επίκεντρο των ανταγωνισμών ΗΠΑ - Κίνας στην περιοχή, και τον εκθέτει σε μεγάλους κινδύνους.

Το σχέδιο «Μια ζώνη, ένας δρόμος»

Σύμφωνα με την έκθεση, «η κυβέρνηση των ΗΠΑ διατηρεί αποφασιστικά αρνητική θέση απέναντι στον σχεδιασμό OBOR», τον οποίο χαρακτηρίζουν την «πιο ορατή προτεραιότητα στην εξωτερική της πολιτική (...) ως μέσο για την αύξηση της οικονομικής επιρροής των κρατικών κινεζικών επιχειρήσεων στις παγκόσμιες αγορές, να αποκτήσει υπερβολικά πολιτικά πλεονεκτήματα σε βάρος κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο και να παρέχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε στρατηγικούς κόμβους που διευκολύνουν την παγκόσμια παρουσία του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού».

«Καρφώνουν» μάλιστα την ΕΕ ότι «οι απόψεις μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έχουν πολλή ποικιλία - 17 κράτη-μέλη της ΕΕ υπέγραψαν μνημόνια συνεννόησης για το OBOR. Γάλλοι και Γερμανοί ηγέτες έχουν επικρίνει την πρωτοβουλία δημοσίως, αλλά στην πραγματικότητα έχουν προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις της ΛΔΚ από τα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που ενέκριναν επίσημα το OBOR. Μεγάλες αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των Deutsche Bank, Standard Chartered Bank και Citigroup, συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στη χρηματοδότηση έργων για το OBOR».

Γι' αυτό απαιτούν από την ΕΕ συγκεκριμένες δεσμεύσεις, διαβλέποντας κινδύνους για τα πιο άμεσα οικονομικά και στρατιωτικά τους συμφέροντα από την ανοχή, αν όχι την ενεργή συμμετοχή κρατών - μελών της ΕΕ στους σχεδιασμούς της Κίνας στην Ευρώπη. Ξεχωριστή αναφορά γίνεται για τις κινεζικές επενδύσεις στην κατασκευή δικτύων 5G από τη «Huawei» αλλά και σε προσπάθειες εξαγορών που αφορούν ενεργειακές υποδομές, ιδίως ηλεκτρικά δίκτυα, τα λιμάνια και τη ναυτιλία, όπως και τα υποβρύχια καλώδια.

Ειδικά για τα δίκτυα 5G, η έκθεση σημειώνει ότι «η απώλεια του τεχνολογικού πλεονεκτήματος θα παρουσίαζε σοβαρές προκλήσεις για τις οικονομίες και τους στρατούς των ΗΠΑ και της Ευρώπης και τις κοινές αξίες, όπως η ατομική ελευθερία και η ιδιωτική ζωή». Γι' αυτό προτείνει ΗΠΑ και ΕΕ «να ευθυγραμμίσουν τις πολιτικές τους και να συνεργαστούν, μεταξύ άλλων μέσω του ΝΑΤΟ», για να διαφυλάξουν τα κοινά τους συμφέροντα.

Λιμενικές υποδομές με «διπλή χρήση»

Εκεί που η έκθεση στέκεται με εξαντλητικές λεπτομέρειες, είναι η ανάπτυξη από την Κίνα λιμενικών υποδομών ανά τον κόσμο για διπλή χρήση, εμπορική και στρατιωτική.

Πιο αναλυτικά, σημειώνεται ότι η οικονομική επέκταση της Κίνας με την αξιοποίηση λιμενικών υποδομών εξυπηρετεί ταυτόχρονα και τη διαμόρφωση της κατάλληλης υποδομής «υποστήριξης για το στρατό», με τη δημιουργία ενός δικτύου υλικοτεχνικής υποστήριξης, «που θα εξασφαλίσει την επιτυχία των μελλοντικών επιχειρήσεων για την προστασία των κινεζικών υπερπόντιων συμφερόντων».

Γι' αυτό, σύμφωνα με την έκθεση, η Κίνα «ευνοεί το πρότυπο της διπλής χρήσης, την ανάπτυξη δηλαδή των εμπορικών λιμένων με τρόπο που να εξυπηρετούν και τις στρατιωτικές λειτουργίες», με την επισήμανση ότι «όπου απολαμβάνει στενούς δεσμούς με τη χώρα υποδοχής, η Κίνα μπορεί σταδιακά να επιλέξει ορισμένα υπερπόντια εμπορικά λιμάνια για διπλή χρήση, αυξάνοντας έτσι την προβολή ισχύος».

Σύμφωνα μάλιστα με μια αναφορά των αμερικανικών υπηρεσιών, που επικαλείται η έκθεση, «το Πεκίνο φαίνεται να αναζητεί λιμάνια με τερματικούς σταθμούς ικανούς να υποστηρίξουν διάφορους τύπους στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αυτό περιλαμβάνει υψηλής ποιότητας Ro-Ro (σ.σ. πλοία μεταφοράς οχημάτων "roll-on/roll-off"), ικανά να ξεφορτώνουν βαρύτερα από το κανονικό φορτία (π.χ. θωρακισμένα οχήματα), βάθη ελλιμενισμού τουλάχιστον 10 μέτρα, για να φιλοξενούνται πολεμικά πλοία, ψυκτικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης, χώρους συναρμολόγησης, καθώς και βαρέων καθηκόντων ενισχυμένους δρόμους πρόσβασης».

Η έκθεση υπενθυμίζει με νόημα ότι ο ΓΓ του ΚΚΚ, Σι Τζινπίνγκ, «ήταν ο πρώτος που συνέδεε την υπερπόντια ανάπτυξη και τους οικονομικούς στόχους της Κίνας (ιδιαίτερα μέσω OBOR) πιο ρητά με τους στόχους ασφαλείας της» και ότι «ο στόχος της Κίνας να αναδειχτεί σε "ισχυρή ναυτική χώρα" περιλαμβάνει ένα "ισχυρό Ναυτικό", που ως ένα βαθμό το έχει πετύχει, για τη διασφάλιση των υπερπόντιων συμφερόντων της».

Το «5ο όπλο»...

Σε άλλο σημείο της έκθεσης προστίθεται ότι οι κρατικές εταιρείες της Κίνας που εμπλέκονται στη διαχείριση λιμένων και τη ναυτιλία «παρέχουν ήδη υλικοτεχνική υποστήριξη στον στρατό στης Κίνας» και ότι αυτός ο ρόλος τους αυξάνεται «όσο ενισχύονται τα υπερπόντια συμφέροντα της Κίνας και ο στρατός της επεκτείνει τις δραστηριότητές του πιο μακριά».

Σύμφωνα με την έκθεση, «η COSCO, η CM Port και οι θυγατρικές τους υποστήριξαν τον κινεζικό στρατό τα τελευταία χρόνια μέσω αποστολών μεταφορών, αναπληρώσεων καυσίμων και συμμετοχής σε ασκήσεις για τη μετακίνηση ολόκληρων μονάδων μάχης (τόσο των στρατευμάτων όσο και του εξοπλισμού)».

Με έμφαση στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού και της Αφρικής, η έκθεση συνιστά σε ΗΠΑ και ΕΕ να δώσουν «σημαντική προσοχή στις λιμενικές επενδύσεις της ΛΔΚ και να επιδιώξουν να τις περιορίσουν». Καταγράφεται συγκεκριμένα η εκτίμηση του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ ότι «ο κινεζικός στρατός έχει εξετάσει τη δημιουργία βάσεων σε μια σειρά από κράτη της Αφρικής και του Ινδο-Ειρηνικού, στα οποία οι ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν έντονο ενδιαφέρον, συμπεριλαμβανομένων των Ταϊλάνδης, Σιγκαπούρης, Ινδονησίας, Σρι Λάνκα, Κένυας, Σεϊχελών και Αγκόλας».

Ειδικά για την Ευρώπη, σημειώνει ότι το ΝΑΤΟ «θα πρέπει να ξεκινήσει τον εντοπισμό των πιθανών επιχειρησιακών κινδύνων από την παρουσία της ΛΔΚ σε ευρωπαϊκά λιμάνια, που θα μπορούσε να περιπλέξει τον στρατιωτικό σχεδιασμό».

Παράλληλα, «οι ΗΠΑ και οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να διεξαγάγουν ανεξάρτητες ασκήσεις για τον εντοπισμό λιμένων που είναι στρατηγικά σημαντικοί και λειτουργούν ή ελέγχονται επί του παρόντος από κρατικές επιχειρήσεις της ΛΔΚ ή είναι ευάλωτοι σε μελλοντικές εξαγορές ή επενδύσεις», ώστε να παρέμβουν έγκαιρα «προσδιορίζοντας μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων, εστιάζοντας κυρίως στα λιμάνια της Ευρώπης».

Συνολικά το κεφάλαιο αυτό αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, όπου η Κίνα, μέσω της COSCO, αναπτύσσει το μεγαλύτερο εμπορικό κόμβο της στη Μεσόγειο, ενώ ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος έχει χαρακτηριστεί το «5ο όπλο του ΝΑΤΟ», με την «αξία» του να ανεβαίνει ολοένα και περισσότερο στον ευρωατλαντικό σχεδιασμό, όσο ενισχύεται η ναυτική παρουσία της Κίνας.

Γίνονται δηλαδή ακόμα πιο ορατοί οι κίνδυνοι για τους εργαζόμενους και το λαό από τη βαθιά εμπλοκή της χώρας στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια και τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που οξύνονται.


Π. Δ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ