Σάββατο 19 Δεκέμβρη 2020 - Κυριακή 20 Δεκέμβρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 33
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
«ΧΑΓΙΑΜΠΟΥΣΑ 2»
Αδημονούν να αναλύσουν το δείγμα εδάφους από τον αστεροειδή Ριούγκου

Το δοχείο που υπήρχε μέσα στην κάψουλα μεταφέρεται με προσοχή, για να ανοιχτεί σε κατάλληλες εργαστηριακές συνθήκες
Το δοχείο που υπήρχε μέσα στην κάψουλα μεταφέρεται με προσοχή, για να ανοιχτεί σε κατάλληλες εργαστηριακές συνθήκες
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η πιο σημαντική φάση της ιαπωνικής μη επανδρωμένης αποστολής «Χαγιαμπούσα 2» στον αστεροειδή Ριούγκου, όταν στις 6 Δεκέμβρη το μητρικό σκάφος περνώντας κοντά από τη Γη, απέβαλε κάψουλα με το δείγμα εδάφους του αστεροειδούς, η οποία προσγειώθηκε ομαλά σε ερημική περιοχή στη Γούμερα της Αυστραλίας, περισυνελέγη την ίδια μέρα και το δοχείο με το δείγμα στάλθηκε για ανάλυση στα εργαστήρια της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας JAXA. Το μητρικό σκάφος συνέχισε το ταξίδι του επεκτείνοντας την αποστολή του και αξιοποιώντας τα 30 κιλά προωθητικού αερίου ξένου, που του απομένουν («καύσιμο» για κινητήρα ιόντων), ώστε να συναντηθεί τον Ιούλη του 2026 με τον ασυνήθιστο αστεροειδή τύπου L, με το όνομα 2001-CC21 και αργότερα, τον Ιούλη του 2031 με τον αστεροειδή 1998-ΚΥ26.

Το «Χαγιαμπούσα 2» έλαβε από τη Γη την εντολή επιστροφής τον Νοέμβρη του 2019 και μέχρι να παραδώσει την κάψουλα στη Γη είχε διανύσει 5,24 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα! Η αποστολή αυτή της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA) πέτυχε τη δεύτερη προσεδάφιση που έγινε ποτέ σε αστεροειδή (η πρώτη είχε πραγματοποιηθεί το 2005 από το «Χαγιαμπούσα 1» στον αστεροειδή Ιτοκάβα).

Ομως, το «Χαγιαμπούσα 2» πέτυχε εκεί που απέτυχε το πρώτο σκάφος της σειράς, δηλαδή στην εκτόξευση προς τον αστεροειδή ενός βαριδιού, που με την πρόσκρουσή του σ' αυτόν δημιούργησε κρατήρα, εκτοξεύοντας συντρίμμια από βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Δείγμα από αυτά τα συντρίμμια, αλλά και από απείραχτο επιφανειακό χώμα συνέλεξε το σκάφος (σε διαφορετικά δοχεία), πραγματοποιώντας κατά την παραμονή του στον αστεροειδή δύο καθόδους και στιγμιαίες προσεδαφίσεις με χαμηλή ταχύτητα. Το «Χαγιαμπούσα 1» είχε αποτύχει να εκτοξεύσει το βαρίδι, με αποτέλεσμα να συλλέξει και να επιστρέψει στη Γη ένα δείγμα ελάχιστης σκόνης.

Η πολύτιμη σκόνη βάρους πολλών γραμμαρίων, από την επιφάνεια του αστεροειδούς
Η πολύτιμη σκόνη βάρους πολλών γραμμαρίων, από την επιφάνεια του αστεροειδούς
Επειδή στο «Χαγιαμπούσα» δεν υπάρχει αισθητήρας για την ποσότητα υλικού που έχει συλλεγεί, οι Ιάπωνες επιστήμονες έμαθαν το μέγεθος του δείγματος μόνο μετά την άφιξή του στη Γη. Ηταν μεγάλη η χαρά τους όταν διαπίστωσαν ότι μέσα στο δοχείο υπήρχαν εκατοντάδες γραμμάρια υλικού, το οποίο τώρα αδημονούν να αναλύσουν, ενώ αργότερα θα δοθούν και μικροποσότητες για ανάλυση σε εργαστήρια άλλων χωρών, που θα τα ζητήσουν. Δεν αποκλείεται στο δείγμα να υπάρχουν και οργανικές ουσίες, από αυτές που δημιουργούνται στους αστεροειδείς υπό τον συνεχή βομβαρδισμό τους με τις υπεριώδεις ακτίνες του Ηλιου. Ορισμένοι θεωρούν ότι ίσως τέτοιας προέλευσης οργανικές ουσίες να συνέβαλαν στην εμφάνιση ζωής στη Γη, καταλήγοντας στον πλανήτη μετά από προσκρούσεις πάνω του αστεροειδών και κομητών.

Το «Χαγιαμπούσα 2», που είχε εκτοξευτεί το 2014 από το Διαστημικό Κέντρο Τανεγκασίμα, εκτός από την απευθείας συλλογή δειγμάτων με τη βοήθεια της ειδικής τηλεσκοπικής συσκευής που φέρει, όσον καιρό χαρτογραφούσε τον αστεροειδή είχε στείλει στην επιφάνειά του και τρεις συσκευές: Την αυτοκινούμενη διαστημοσυσκευή ανίχνευσης «MASCOT» και δύο επίσης αυτοκινούμενα μικρά ρομπότ φωτογράφισης με το όνομα «MINERVA». Τα ρομπότ μετακινούνταν στην επιφάνεια του Ριούγκου όχι πάνω σε τροχούς, αλλά με αναπηδήσεις, αξιοποιώντας το γεγονός της ελάχιστης βαρύτητας πάνω στον αστεροειδή.

Η κάψουλα και το αλεξίπτωτο με το οποίο η κάψουλα του «Χαγιαμπούσα 2» προσεδαφίστηκε ομαλά σε ερημική περιοχή της Αυστραλίας

JAXA

Η κάψουλα και το αλεξίπτωτο με το οποίο η κάψουλα του «Χαγιαμπούσα 2» προσεδαφίστηκε ομαλά σε ερημική περιοχή της Αυστραλίας
Ο αστεροειδής Ριούγκου ανακαλύφθηκε το 1999 και η τροχιά του περιστασιακά τον φέρνει αρκετά κοντά στη Γη. Εχει διάμετρο 920 μέτρα και σχήμα οκταέδρου (σαν ζάρι αλλά με οκτώ πλευρές). Εχει αρκετά ομαλή περιστροφή και ο χρόνος περιστροφής του γύρω από τον άξονά του είναι 7,6 ώρες. Ο Ριούγκου ανήκει στην ομάδα αστεροειδών «Απόλλων», που η τροχιά τους τέμνεται με εκείνη της Γης.


Η στιγμή της επαφής με τον Ριούγκου και της λήψης δείγματος εδάφους στις 11 Ιούλη 2019

JAXA

Η στιγμή της επαφής με τον Ριούγκου και της λήψης δείγματος εδάφους στις 11 Ιούλη 2019

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγές: www.hayabusa2.jaxa.jp, www.nasa.gov


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ