Σάββατο 5 Δεκέμβρη 2020 - Κυριακή 6 Δεκέμβρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ!
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
Ακόμα πιο ταξική σε όλα τα επίπεδα

Ενα ιδιαίτερο ζήτημα που απασχολεί το αστικό σύστημα κατά τη διάρκεια του γενικού lockdown λόγω της πανδημίας είναι η λειτουργία της Δικαιοσύνης. Γύρω από το ζήτημα αυτό υπάρχει διαπάλη μέσα στον ευρύτερο χώρο των εργαζομένων στη Δικαιοσύνη. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία η «φειδωλή» ειδησιογραφία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης γύρω από το θέμα.

Οι σχετικές ΚΥΑ προβλέπουν μεν γενικά την αναστολή της λειτουργίας της Δικαιοσύνης, αλλά εισάγουν μια σειρά εξαιρέσεις, οδηγώντας ουσιαστικά σε μερική λειτουργία των δικαστηρίων για αρκετές διαδικασίες. Οι εξαιρέσεις αφορούν κύρια τις λεγόμενες υποθέσεις μεγάλου αντικειμένου (εμπορικό, ενοχικό κ.λπ.), υποθέσεις με ενδιαφέρον για τις τράπεζες, όπως τα ασφαλιστικά μέτρα για τις προσημειώσεις υποθηκών και έκδοση διαταγών πληρωμής κ.ά.

Στην αντίπερα όχθη, οι υποθέσεις, που συνήθως απασχολούν τα εργατικά και λαϊκά στρώματα (εργατικές διαφορές, διατροφές, τροχαία ατυχήματα κ.ά.), αναστέλλονται λόγω της αναγκαίας εξέτασης μαρτύρων στο ακροατήριο.

Τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία λειτουργούν κατά περίπτωση, κύρια με ραντεβού.

Ταυτόχρονα, προωθείται η υλοποίηση μιας σειράς διαδικασιών με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ διεξάγεται έντονη συζήτηση (π.χ. ημερίδες, αρθρογραφία κ.λπ.) για τους συνολικότερους στόχους της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, που αποτελεί βασική προτεραιότητα του αστικού κράτους, με τους κινδύνους και τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτή συνεπάγεται για τα δικαιώματα του λαού και των εργαζομένων στο χώρο της Δικαιοσύνης, στο υπάρχον σύστημα.

Το ενδιαφέρον της εργοδοσίας και των τραπεζών για τη Δικαιοσύνη

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η μερική λειτουργία των δικαστηρίων δεν αφορά γενικά την προστασία πρόσβασης στη Δικαιοσύνη. Οι υποθέσεις του μεγάλου κεφαλαίου προχωρούν κανονικά. Οι υποθέσεις των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων αναστέλλονται. Η ταξικότητα αυτή εκφράζεται ολοένα και περισσότερο, όσο εξακολουθεί να ισχύει το lockdown. Είναι χαρακτηριστικό το εξής:

Στις 28 Νοέμβρη 2020 δημοσιεύτηκε η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση για τα έκτακτα μέτρα λόγω της πανδημίας, για το χρονικό διάστημα από 30/11/2020 μέχρι 7/12/2020. Οι προσθήκες της νέας ΚΥΑ σχετικά με τη Δικαιοσύνη είναι αποκαλυπτικές:

1) Δίνεται πλέον η δυνατότητα να εκδικάζονται κατ' εξαίρεση οι αγωγές των εργοδοτών κατά των απεργιών των εργαζομένων! Είχε προηγηθεί την προηγούμενη βδομάδα η προκλητική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθήνας (με αριθμό 1767/2020), με την οποία κρίθηκε παράνομη η απεργία των εργαζομένων στην Πολιτική Αεροπορία και η οποία εκδικάστηκε παρά τη σχετική αναστολή. Το δικαστήριο προχώρησε σε ερμηνεία κατάργησης των ισχυουσών τότε διατάξεων, με την αιτιολογία ότι πρέπει να εξασφαλιστεί το δικαίωμα της εργοδοσίας στην παροχή δικαστικής προστασίας!

2) Δεν αναστέλλεται η υλοποίηση του πρόσφατου νόμου για την επιτάχυνση των εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη. Οπως το ΚΚΕ ανέδειξε στη σχετική συζήτηση στη Βουλή κατά την ψήφισή τους, οι νέες διατάξεις προετοιμάζουν ένα γρήγορο «ξεπέταγμα» των υποθέσεων με μαζικές απορρίψεις των σχετικών αιτήσεων, μέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τη νέα έγγραφη διαδικασία. Την ίδια ώρα, απογειώνονται οι τρομοκρατικοί εκβιασμοί των τραπεζών σε βάρος των δανειοληπτών για επαχθείς ρυθμίσεις χρεών. Σε συνθήκες που η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων βρίσκεται στο επίκεντρο, η Δικαιοσύνη τίθεται στην υπηρεσία του σχετικού στόχου (βλ. νέος Πτωχευτικός Κώδικας).

Επιδείνωση σε βάρος της υγείας και του εισοδήματος των εργαζομένων

Η μερική λειτουργία των δικαστηρίων αποφασίστηκε χωρίς να έχει ληφθεί κανένα επιπλέον μέτρο προστασίας της υγείας των εργαζομένων στη Δικαιοσύνη και των συναλλασσόμενων με τις δικαστικές υπηρεσίες. Η κατάσταση είναι άσχημη. Οι εικόνες μεγάλου συγχρωτισμού είναι συχνότατες. Εξακολουθούν να επικρατούν απαράδεκτες συνθήκες με τις ελλιπείς και ανθυγιεινές κτιριακές εγκαταστάσεις, την έλλειψη στοιχειώδους υλικοτεχνικής υποδομής, κύρια με τα μεγάλα κενά στις θέσεις δικαστικών υπαλλήλων, οι οποίοι αδυνατούν να εξυπηρετήσουν χιλιάδες δικηγόρους και να διεκπεραιώσουν πάμπολλες εργασίες, όπως για παράδειγμα τη διεκπεραίωση των νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα καταγράφονται καθημερινά.

Επίσης, η μερική αυτή λειτουργία δεν έχει τις ίδιες συνέπειες για όλους τους εργαζόμενους στη Δικαιοσύνη. Οι μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι δικηγόροι με τα χαμηλότερα εισοδήματα, οι δικαστικοί υπάλληλοι, παίζουν τη ζωή τους κορόνα - γράμματα σε συνθήκες συγχρωτισμού στις δικαστικές υπηρεσίες. Την ίδια ώρα, το εισόδημά τους μειώνεται, τα χρέη και τα προβλήματα μεγαλώνουν. Αλλωστε, οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη στήριξη των δικηγόρων, που η πλειοψηφία τους αντιμετωπίζει οξυμένα προβλήματα από τη συμπίεση του εισοδήματός τους, είναι προκλητικές: Ενταξη στο καθεστώς της επιστρεπτέας προκαταβολής φόρου, που αφορά ελάχιστους δικαιούχους. Εκτακτη ενίσχυση των 400 ευρώ, το ύψος και ο χρόνος καταβολής της οποίας είναι ακόμα στον αέρα και η οποία προέρχεται από τα ίδια τα λεφτά των εργαζομένων και τις κεφαλαιοποιημένες ασφαλιστικές τους εισφορές!

Τελικά, από τη μερική λειτουργία των δικαστηρίων μόνοι κερδισμένοι είναι οι μεγάλες δικηγορικές και εισπρακτικές εταιρείες, που διαχειρίζονται τις υποθέσεις του μεγάλου κεφαλαίου και αποκομίζουν τα κέρδη τους από την εκμετάλλευση χιλιάδων μισθωτών δικηγόρων.

Ετσι, και στον κλάδο των νομικών υπηρεσιών, όπως συνολικότερα στον κλάδο των επιστημονικών υπηρεσιών, η πανδημία γίνεται καταλύτης των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης. Κυρίαρχη τάση είναι η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση υπέρ των μεγάλων εταιρειών, η ένταση της εκμετάλλευσης των μισθωτών και ο εξοβελισμός αυτοαπασχολουμένων από το επάγγελμα.

Το αφήγημα της «ατομικής ευθύνης»

Η στάση της κυβέρνησης είναι προκλητική. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης στις 25.11.2020, ο οποίος δήλωνε: «Αν εξαιρέσουμε τις πρώτες μέρες (...) νομίζω ότι η πραγματικότητα δείχνει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Ολα έχουν εξομαλυνθεί, δεν υπάρχουν ζητήματα, δεν υπάρχουν ούτε εικόνες συγχρωτισμού, ούτε πολύ περισσότερο μια πραγματικότητα η οποία δημιουργεί τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις προκειμένου να διαδοθεί η πανδημία μέσω των δικαστηρίων. Αλλωστε, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν υπάρχει κάποιο γενικευμένο φαινόμενο ή κάποια γενικευμένη πραγματικότητα μέσα από την οποία να φαίνεται ότι ο χώρος των δικαστηρίων ήταν χώρος μετάδοσης του κορονοϊού». Ομως, επιβεβαιωμένα κρούσματα του ιού μετράμε σε περισσότερες από 25 δικαστικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα!

Οπως σε όλους τους τομείς, έτσι και η Δικαιοσύνη εντάσσεται στον «χρυσό κανόνα» του κόστους - οφέλους. Η πανδημία γίνεται ευκαιρία για την κερδοφορία λίγων επιχειρήσεων. Αντί για προσλήψεις, καθαριότητα, απολυμάνσεις ή τεστ των εργαζομένων, τα χρήματα από τα αυξημένα παράβολα και χαράτσια για την πρόσβαση στη Δικαιοσύνη των τελευταίων χρόνων θα διατεθούν σε ένα νέο «θαυματουργό» σχέδιο του υπουργείου για την αντιμετώπιση του κορονοϊού. Αντικείμενό του είναι η εγκατάσταση πυλών στις εισόδους των δικαστηρίων, που θα ψεκάζουν με αντισηπτικό «κοκτέιλ», θα «βομβαρδίζουν» με υπεριώδη ακτινοβολία, θα θερμομετρούν και θα φωτογραφίζουν όλους τους εισερχόμενους! Για τις πύλες αυτές, όχι μόνο δεν υπάρχουν σχετικές επιστημονικές εγγυήσεις, αλλά αντίθετες οδηγίες για μη χρήση τους, από τον ΠΟΥ, τον ΕΟΔΥ και άλλους αρμόδιους φορείς!

Πολύτιμο στήριγμα της κυβέρνησης και των μεγάλων δικηγορικών εταιρειών είναι η ηγεσία της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας. Πριν ακόμα ανακοινωθεί το γενικό lockdown, απαιτούσε τη συνέχιση της λειτουργίας των δικαστηρίων διότι «η Δικαιοσύνη είναι πυλώνας της δημοκρατίας» και «από κανένα επιστημονικό στοιχείο δεν προκύπτει ότι οι χώροι των δικαστηρίων έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα χώρους υπερμετάδοσης του ιού»! Την ίδια ώρα, συστήνει αποστάσεις και αντισηπτικά στους δικηγόρους και - σε ένα κρεσέντο κοινωνικού αυτοματισμού - τους καλεί να καταθέτουν μηνύσεις σε βάρος των δημοσίων και δικαστικών υπαλλήλων για παράβαση καθήκοντος σε περίπτωση «κακής εξυπηρέτησης»! Φυσικά, δεν διεκδικεί κανένα ουσιαστικό μέτρο προστασίας της υγείας, αλλά ούτε και του εισοδήματος των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων.

Ταυτόχρονα, όλο αυτό το διάστημα έχει επιδοθεί σε μια τεχνητή ένταση και διαμάχη με τις δικαστικές ενώσεις και ιδιαίτερα την Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, που διατυπώνουν την ανησυχία τους για τους κινδύνους της υγείας από τη λειτουργία των δικαστηρίων. Εφτασε, μάλιστα, στο σημείο να συνδέσει τη διαμάχη αυτή με την επιστημονική γνώμη που διατύπωσε η Ενωση για τον αντισυνταγματικό χαρακτήρα της απαγόρευσης των συναθροίσεων στο τριήμερο για την 17η Νοέμβρη. Η ίδια, βέβαια, δεν έβγαλε άχνα ούτε για τον πρωτοφανή αυταρχισμό της απαγόρευσης ούτε για το όργιο καταστολής που ακολούθησε.

Ο αγώνας των εργαζομένων στη Δικαιοσύνη

Η πλειοψηφία των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων με τα χαμηλότερα εισοδήματα, οι δικαστικοί υπάλληλοι, οι εργαζόμενοι στο χώρο της Δικαιοσύνης, έχουν κοινά συμφέροντα και κοινό αντίπαλο: Την εγκληματική αντιλαϊκή πολιτική σε βάρος της υγείας του λαού και των σύγχρονων δικαιωμάτων του. Γι' αυτό και από κοινού, πρέπει να παλέψουν για την άμεση λήψη μέτρων προστασίας της υγείας στα δικαστήρια, την προστασία του εισοδήματός τους. Η συμβολική κινητοποίηση στα δικαστήρια της Ευελπίδων στην Αθήνα στην απεργία της 26ης Νοέμβρη, με τη συμμετοχή του Σωματείου Μισθωτών Δικηγόρων, της Επιτροπής Αυτοαπασχολούμενων Δικηγόρων και απεργούς δικαστικούς υπαλλήλους, υπηρετούσε αυτή την κατεύθυνση. Συνεχίζουμε ακόμα πιο μαχητικά με νέες πρωτοβουλίες που προγραμματίζονται!


Της
Κατερίνας ΓΕΡΑΚΗ*
*Η Κατερίνα Γεράκη είναι Γραμματέας της ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ,μέλος του Τμήματος Λαϊκών Ελευθεριών και Δικαιοσύνης της ΚΕ του ΚΚΕ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Συγκέντρωση στα Δικαστήρια για τη λήψη μέτρων προστασίας και στήριξης(2020-11-10 00:00:00.0)
Η κυβέρνηση εκθέτει σε κίνδυνο δικαστές, δικηγόρους και πολίτες(2020-11-04 00:00:00.0)
Καταγγέλλει την επίθεση στους αγώνες των ναυτεργατών(2010-04-28 00:00:00.0)
Μόνη ψήφος υπέρ του λαού η ψήφος στο ΚΚΕ(2009-05-29 00:00:00.0)
Προειδοποιητική αποχή στις 22 Μάη(2006-04-18 00:00:00.0)
«Πακέτο» νομικής βοήθειας(2003-12-12 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ