Οσο κι αν προσπαθούν η κυβέρνηση και οι τοπικές αρχές να υποδείξουν ως «ενόχους» για τις πλημμύρες που κόστισαν τη ζωή οχτώ ανθρώπων τα ακραία καιρικά φαινόμενα, την «κλιματική αλλαγή» και άλλα παρόμοια, τα στοιχεία βοούν και δείχνουν με το δάχτυλο τους πραγματικούς ενόχους: Το κράτος και όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις, που αφήνουν ανυπεράσπιστο το λαό απέναντι στα φυσικά φαινόμενα και τις καταστροφές, ακριβώς επειδή έχουν για προτεραιότητα την προστασία των επενδύσεων και των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων.

Το οδοιπορικό του «Ριζοσπάστη», που βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στην περιοχή, κατέγραψε το μέγεθος της καταστροφής. Κατέγραψε το χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος σε βάρος των κατοίκων της Εύβοιας. Γιατί το ζήτημα των αναγκαίων υποδομών και των μέτρων πολιτικής προστασίας στο νομό Εύβοιας έχει τεθεί πολλές φορές στο παρελθόν.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί αλλεπάλληλες καταστροφές είτε από πυρκαγιές (το 2016 στη Λίμνη, το 2018 στο Κοντοδεσπότι, το 2019 ξανά στο Κοντοδεσπότι, στα Ψαχνά και την Πλατάνα) είτε από πλημμύρες με νεκρούς (το 2018 στο Μαντούδι). Ολα αυτά ήταν ο προάγγελος της καταστροφής της περασμένης Κυριακής. Ενδεικτικά, το Δεκέμβρη του 2019 υπερχείλισε ο Λήλαντας ποταμός, στους ίδιους ακριβώς οικισμούς που τώρα κυριολεκτικά πνίγηκαν.

Οποιον κάτοικο κι αν συναντήσαμε στην πληγείσα περιοχή, είχε να λέει το ίδιο πράγμα. Πως δεν έγινε κανένα ουσιαστικό αντιπλημμυρικό έργο μετά την περσινή μεγάλη πυρκαγιά στα Ψαχνά. Και όσα έγιναν αποδείχθηκαν ανεπαρκέστατα, με τραγικές συνέπειες. Ούτε στοιχειώδη μέτρα δεν είχαν προχωρήσει, όπως τα κορμοδέματα στο καμένο βουνό. Αυτά που είχαν γίνει ήταν κάποιοι καθαρισμοί ποταμών και ρεμάτων το φθινόπωρο που μας πέρασε, καθώς και τοποθέτηση ορισμένων σακιών άμμου στις όχθες του Μεσσάπιου ποταμού για την ανύψωσή του, που φυσικά δεν άντεξαν από την ορμή του νερού.

Η περιοχή είχε αντιμετωπίσει πλημμύρες και το 2008 στην Καστέλλα. Μάλιστα, στον Λήλαντα ποταμό το πρόβλημα υπάρχει επί σειρά ετών, με μεγάλες πλημμύρες το 2007 και το 2009. Αντίστοιχα, τα απαραίτητα έργα σε ποταμούς, παραπόταμους και ρέματα μένουν για χρόνια στις υποσχέσεις και στα χαρτιά, χωρίς να γίνονται πράξη.

Από την τελευταία καταστροφή σοβαρές ζημιές προκλήθηκαν στο οδικό δίκτυο και τις υποδομές. Γέφυρες κατέρρευσαν ή υπέστησαν μεγάλες ζημιές, οδικοί άξονες καταστράφηκαν, με αποτέλεσμα να κοπεί η Εύβοια κυριολεκτικά στα τρία (Βασιλικό, Φύλλα, Αφράτι, Μίστρος) και να μην υπάρχει πρόσβαση από τη Χαλκίδα προς τη Βόρεια και Νότια Εύβοια.

Χωριά και οικισμοί αποκλείστηκαν, κάτοικοι και εκδρομείς εγκλωβίστηκαν. Στο επαρχιακό οδικό δίκτυο οι δρόμοι έχουν σε ορισμένα σημεία παρασυρθεί από τη δύναμη του νερού και σε άλλα αποκλειστεί από τα φερτά υλικά. Η ηλεκτροδότηση διακόπηκε σχεδόν σε όλες τις πληγείσες περιοχές και έχει πλέον αποκατασταθεί στις περισσότερες.

Πιο οξυμένο είναι το πρόβλημα με το νερό, αφού καταστράφηκαν αντλιοστάσια. Μέχρι και την Πέμπτη το βράδυ, η υδροδότηση δεν είχε αποκατασταθεί σε όλες τις περιοχές, όπως για παράδειγμα στα χωριά των Μεσσαπίων και στο Ληλάντιο. Ενώ εκεί που έχει αποκατασταθεί, απαιτείται έλεγχος της ποιότητάς του, μιας και οι ειδικοί λένε ότι είναι μόνο για πλύσιμο και όχι πόσιμο.

Μεγάλες καταστροφές παραμένουν και σε σπίτια, καλλιέργειες, καταστήματα. Ολοκληρωμένη επίσημη εκτίμηση δεν υπάρχει και πληροφορίες κάνουν λόγο για περίπου 700 σπίτια που δεν είναι κατοικήσιμα, ενώ περίπου 2.500 έχουν πάθει ζημιές.

Σοβαρό πρόβλημα είναι η λάσπη που έχει κατακλύσει σπίτια και καταστήματα. Η βοήθεια εξαντλείται στην απάντληση των υδάτων από την Πυροσβεστική, ενώ κανένας κρατικός φορέας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τον καθαρισμό. Ετσι, οι άνθρωποι που είδαν το χάρο με τα μάτια τους, δίνουν μόνοι τους τη μάχη με τις λάσπες χωρίς να ξέρουν πότε θα μπορέσουν να ξαναμπούν στα σπίτια τους.

Δίπλα στις ζημιές των κατοικιών τους, οι εργαζόμενοι της περιοχής βρίσκονται αντιμέτωποι με τη δυσκολία να μετακινηθούν στον τόπο εργασίας τους. Πολλοί μετανάστες εργάτες έχουν μείνει χωρίς σπίτι, αφού τα καταλύματά τους καταστράφηκαν, ενώ ο χείμαρρος παρέσυρε τα λιγοστά υπάρχοντά τους, σε ορισμένες περιπτώσεις και τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα.

Ολοκληρωτική καταστροφή έχουν υποστεί οι αγροτοπαραγωγοί και κτηνοτρόφοι. Το φυτικό και ζωικό τους κεφάλαιο έχει καταστραφεί, τα χωράφια σαρώθηκαν και μπαζώθηκαν από την πλημμύρα και χρειάζονται χιλιάδες ευρώ για να ξαναγίνουν καλλιεργήσιμα.

Και στο Μπούρτζι και στα Πολιτικά και στα Ψαχνά, όπου βρέθηκε ο «Ριζοσπάστης» τις προηγούμενες μέρες, καταγράφοντας τις επισκέψεις κλιμακίων του Κόμματος και την περιοδεία που έκανε την Τετάρτη στην περιοχή ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας, οι κάτοικοι κατήγγειλαν την καθυστερημένη αντίδραση του κρατικού μηχανισμού.

Για παράδειγμα, στην περιοχή του Ληλάντιου Πεδίου οι κάτοικοι τονίζουν πως η επιχείρηση διάσωσης οργανώθηκε μετά από περίπου δύο ώρες, ενώ δεν υπήρξε καμία προειδοποίηση για τα καιρικά φαινόμενα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα Ψαχνά τα πρώτα σπίτια πλημμύρισαν στη 1 τη νύχτα, αλλά στο Ληλάντιο μετά από 4,5 ώρες, δηλαδή στις 5.30 το πρωί!

Οι προσπάθειες την πρώτη μέρα επικεντρώθηκαν στη διάσωση ανθρώπων σε ταράτσες, άλλων που κολυμπούσαν και στην ανεύρεση αγνοουμένων. Επειτα κυρίως στο οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στη γέφυρα Βασιλικού.

Επισκέπτες, κάτοικοι και εργαζόμενοι που έπρεπε να μετακινηθούν αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη λύση του φέρι μποτ. Ωστόσο, με πολύ μεγάλη καθυστέρηση πύκνωσαν δρομολόγια των πλοίων στη γραμμή Ερέτρια - Ωρωπός, παρότι αυτή αποτελούσε τη μόνη δίοδο για Χαλκίδα μέχρι την Πέμπτη το μεσημέρι. Το αποτέλεσμα ήταν να προκληθούν τεράστιες ουρές στο λιμάνι της Ερέτριας, ενώ ανάλογη εικόνα διαμορφώθηκε και στο λιμάνι του Μαντουδίου. Στη συνέχεια, η γέφυρα Βασιλικού δόθηκε κακήν κακώς σε κυκλοφορία μόνο για ΙΧ και εκ περιτροπής.

Οσο για την «κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού» αξίζει να σημειωθεί πως στην πληγείσα περιοχή του Αφρατίου την περασμένη Τετάρτη χρειάστηκε να περάσουν τέσσερις ώρες για να φτάσει το ασθενοφόρο που είχε κληθεί να παραλάβει άτομο που τραυματίστηκε κατά την προσπάθειά του να αποκαταστήσει τις ζημιές...