Επικίνδυνες εξελίξεις «τρέχουν» στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Ελληνοτουρκικά, όσο με τη σφραγίδα ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ εντείνονται τα παζάρια των αστικών τάξεων Ελλάδας - Τουρκίας, για τα μερίδια της καπιταλιστικής λείας και τις «διευθετήσεις», με τα κυριαρχικά δικαιώματα στο τραπέζι του Προκρούστη.

Τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα η νέα έξοδος για έρευνες του «Oruc Reis», με παράνομη NAVTEX που εξέδωσε η Αγκυρα σε περιοχή νοτιοδυτικά του συμπλέγματος του Καστελόριζου, εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, που όπως έλεγαν κυβερνητικές πηγές αγγίζει το όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, όπως καθορίστηκε με τη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου την προηγούμενη βδομάδα.

Συμφωνία που θυμίζουμε αφορά «τμηματική οριοθέτηση», αφήνει αδιευκρίνιστο σε ποιον ανήκει τι από τη Ρόδο και ανατολικά μέχρι το Καστελόριζο, και (σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας) προβλέπει μειωμένη επήρεια ακόμα και για το μεγαλύτερο ελληνικό νησί, την Κρήτη, τρέφοντας παραπέρα την τουρκική προκλητικότητα και την προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένα για το ιμπεριαλιστικό παζάρι που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη υπό την «ομπρέλα» των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Η τουρκική NAVTEX για τις έρευνες του «Oruc Reis» προβλέπει έρευνες μέχρι τις 23/8. Ταυτόχρονα, υπάρχει και άλλη τουρκική NAVTEX για ασκήσεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων με πυρά, χτες και σήμερα, ακριβώς στην επίμαχη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου, όπου οι Τούρκοι ανέπτυξαν χτες 12 μονάδες επιφανείας (φρεγάτες, κορβέτες, πυραυλάκατους), καθώς και 3 υποβρύχια. Αλλες μονάδες τους αναπτύχθηκαν σε άλλα σημεία, χώρια πολεμικά τους πλοία που συνοδεύουν στον πλου του το «Oruc Reis», που βγήκε από το λιμάνι της Αττάλειας και (κατά τους Τούρκους) έφτασε στην επίμαχη περιοχή.

Η ελληνική κυβέρνηση απάντησε στην έξοδο του «Oruc Reis» με την έκδοση αντι-NAVTEX, λέγοντας ότι ο τουρκικός σταθμός της Αττάλειας δεν έχει δικαιοδοσία για να εκδώσει NAVTEX για τη συγκεκριμένη περιοχή. Προσθέτει ότι η περιοχή που δεσμεύεται αναφέρεται σε παράνομη δραστηριότητα και μάλιστα σε περιοχή που επικαλύπτει την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Καλούνται, δε, οι ναυτιλλόμενοι να αγνοήσουν την τουρκική NAVTEX. Υπήρξε επίσης ανάπτυξη μονάδων του Στόλου σε κρίσιμα σημεία, όπως και συνεχής παρακολούθηση των κινήσεων του «Oruc Reis». Ανακλήθηκαν άδειες στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων που κλήθηκαν να επιστρέψουν στις μονάδες τους. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στους διοικητές να ανακαλέσουν και πολιτικό προσωπικό εφόσον το κρίνουν απαραίτητο.

Σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, το τουρκικό ερευνητικό σκάφος άπλωσε χτες τα καλώδια που σέρνει πίσω του, προκειμένου να κάνει έρευνες. Ωστόσο, φαίνεται να μην μπορούσε να τις διεξαγάγει, λόγω του συνωστισμού πολλών ναυτικών μονάδων στην περιοχή. Παραπέρα, το ελληνικό ΠΝ εξέπεμπε κάθε περίπου 15 λεπτά μηνύματα με τα οποία ζητούσε την απομάκρυνση του τουρκικού ερευνητικού από την περιοχή, χωρίς να υπάρχει ανταπόκριση.

Νωρίτερα χτες το πρωί, συνεδρίασε στο ΓΕΕΘΑ το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, με θέμα την εκτίμηση της κατάστασης. Κατέληξαν όλες οι μονάδες να είναι σε ετοιμότητα.

Αμέσως μετά συνεδρίασε στο Μαξίμου το ΚΥΣΕΑ. Επισήμως, έγινε επισκόπηση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο και εξετάστηκαν οι τρόποι αντίδρασης στην τουρκική προκλητικότητα.

Μεταξύ άλλων κινήσεων, ο Κυρ. Μητσοτάκης επικοινώνησε τηλεφωνικά χτες το πρωί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ, τον οποίο ενημέρωσε για τη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο, αναφορικά με την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, «καθώς και για τις ανησυχητικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο», όπως λέγεται από πλευράς Μαξίμου, κι ενώ μια μέρα πριν ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, επαναλάμβανε τη «δέσμευση» της ιμπεριαλιστικής ένωσης στην προσπάθεια να προχωρήσουν οι επικίνδυνες «διευθετήσεις» στην Ανατ. Μεσόγειο.

Αργότερα χτες το απόγευμα, ο πρωθυπουργός είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ, εισπράττοντας μια ακόμα «μεγαλοπρεπή» επιβεβαίωση των ΝΑΤΟικών θέσεων που δίνουν αέρα στα πανιά της τουρκικής επιθετικότητας (βλέπε και θέμα στην απέναντι σελίδα).

Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας είχε επικοινωνία για το θέμα με τους ομολόγους του Αιγύπτου και Κύπρου.

Ακολούθησε ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, όπου τονίζεται ότι «η νέα παράνομη τουρκική NAVTEX για παράνομες έρευνες νοτίως της νήσου Μεγίστης στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη ευρεία κινητικότητα μονάδων του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, αποτελεί νέα σοβαρή κλιμάκωση και εκθέτει με τον πλέον προφανή τρόπο τον αποσταθεροποιητικό και απειλητικό για την ειρήνη ρόλο της Τουρκίας».

Προσθέτει ότι η ελληνική κυβέρνηση «βασιζόμενη αποκλειστικά στο Διεθνές Δίκαιο, στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και στους κανόνες καλής γειτονίας, έχει έλθει σε συμφωνία μετά από διαπραγματεύσεις με γείτονες χώρες, για την οριοθέτηση της ΑΟΖ της. Εχει δηλώσει δε την ετοιμότητά της για διάλογο, ώστε να προχωρήσει σε αντίστοιχες οριοθετήσεις με τους υπόλοιπους γείτονές της με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας». Κατηγορεί, δε, την Τουρκία ότι «αποδεικνύει στην πράξη ότι δηλώσεις περί ετοιμότητας για διάλογο είναι προσχηματικές. Επικαλούμενη την υπογραφή μιας καθόλα νόμιμης Συμφωνίας ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου, εγκαταλείπει τον διάλογο πριν καν ξεκινήσει και καταφεύγει σε πρακτικές παρελθόντων αιώνων ακολουθώντας την αδιέξοδη τακτική απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων».

Παράλληλα, όπως ανακοινώθηκε από το Μαξίμου, ο πρωθυπουργός θα έχει σήμερα τηλεφωνικές επαφές με τους πολιτικούς αρχηγούς για να τους ενημερώσει για τις εξελίξεις.

Δεδομένη πάντως θεωρείται η στοίχιση όλων των αστικών κομμάτων στη γραμμή των «διευθετήσεων», με τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο κρεβάτι του Προκρούστη.

Χαρακτηριστική άλλωστε είναι η χτεσινή ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, με την οποία καλεί την Τουρκία «να σταματήσει τις παράνομες ενέργειες και να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου για την επίλυση της διαφοράς με την Ελλάδα σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ». Προηγούμενα ο τομεάρχης Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, αρθρογραφώντας στα «Νέα» έβαζε ερώτημα στην κυβέρνηση «ποια είναι η εκτίμηση και οι προτάσεις της για τις προοπτικές επανεκκίνησης των διερευνητικών». Διαβεβαίωνε ότι στον ΣΥΡΙΖΑ είναι «διατεθειμένοι να στηρίξουμε μία εθνική στρατηγική με αρχή, μέση και τέλος, με πρώτο βήμα τη σύγκληση συμβουλίου πολιτικών αρχηγών».

Παρέμβαση έκανε και η κίνηση των «53», που εξέφρασαν ανοικτά στήριξη στη συμφωνία με την Αίγυπτο, λέγοντας ότι είναι «αποτέλεσμα μίας μακράς διαδικασίας διαπραγμάτευσης συμπεριλαμβανομένης της περιόδου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ» και ζητώντας η Ελλάδα «να αξιοποιήσει τη συμφωνία όχι με τη λογική της απομόνωσης της Τουρκίας, αλλά ως πιλότο μίας συνολικής διευθέτησης που αντικειμενικά οφείλει να περιλαμβάνει και την Τουρκία». Ισχυρίζεται, άλλωστε, επικαλούμενη και τη ΝΑΤΟική συμφωνία των Πρεσπών ως «υπόδειγμα» πως «θα ήταν καταστροφική μία εμμονή στο μαξιμαλιστικό σχέδιο για κοινή ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου», λέγοντας ότι «το σύμπλεγμα του Καστελόριζου με τα δέκα χιλιόμετρα ακτής προφανώς διαθέτει υφαλοκρηπίδα και επήρεια, αλλά όχι τόση ώστε να διαμορφώσει συνθήκες γειτνίασης μεταξύ της ελληνικής και κυπριακής ΑΟΖ. Από αυτήν τη μαξιμαλιστική θέση φαίνεται σταδιακά να απομακρύνεται η ελληνική πλευρά και προφανώς φαίνεται ότι αυτό είναι το λογικό».

Στο μεταξύ, το «κάδρο» των επικίνδυνων διευθετήσεων που δρομολογούνται συμπληρώνουν οι τοποθετήσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

Σε δήλωση που έκανε μετά την ολοκλήρωση της χτεσινής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν κάλεσε τις χώρες της Μεσογείου να συνεργαστούν για την εξεύρεση μιας «αποδεκτής φόρμουλας που θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων». Είπε ότι η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη να επιλύσει το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του διαλόγου σε δίκαιη βάση. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η Αγκυρα δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συναινέσει σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία η οποία θα έχει ως στόχο να αποκλείσει τη χώρα του στις ακτές της.

Χαρακτηριστικές και οι δηλώσεις του ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που επιστρέφοντας από τον Λίβανο σημείωσε ότι «η Συμφωνία της Ελλάδας με την Ιταλία, όπως κι αυτή (σ.σ. με την Αίγυπτο) ενισχύουν τις θέσεις μας πως τα νησιά δεν μπορούν να έχουν υφαλοκρηπίδα. Στο Ιόνιο δεν ξεκίνησαν την υφαλοκρηπίδα από τα νησιά». Και συνέχισε: «Πρέπει πρώτα να δούμε τον χάρτη, αλλά υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η Ελλάδα να μην ξεκινάει την υφαλοκρηπίδα της από την Κρήτη και τα άλλα νησιά στη Μεσόγειο. Φαίνεται ότι έκαναν παραχωρήσεις στα κυριαρχικά δικαιώματα της υφαλοκρηπίδας των νησιών», προσθέτοντας πως «το Κάιρο δεν παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα μας. Ομως είναι ξεκάθαρο πως ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας από την πλευρά της Ελλάδας παραβιάζει την τουρκική υφαλοκρηπίδα», γι' αυτό, τόνισε, «με την εντολή του Προέδρου μας τα πλοία μας κατευθύνονται στην περιοχή».

Υπογράμμισε επίσης με νόημα: «Η συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου βολεύει την Τουρκία για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι κανείς δεν μπορεί να μας κατηγορήσει ότι προκαλούμε εντάσεις. Επιπλέον κανείς δεν μπορεί να μας πει να μην αναπτύξουμε τα πλοία μας στην περιοχή. Κανένας δεν μπορεί να πει οτιδήποτε στις έρευνες και γεωτρήσεις που θα κάνει η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο. Και όλοι είδαν πως η Ελλάδα δεν θέλει διάλογο».

Αυτό το πλαίσιο ήρθε να ενισχύσει και ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραΐμ Καλίν σε συνέντευξή του στο τουρκικό CNN, που ισχυρίστηκε ότι η ελληνική πλευρά «έσπασε τη συμφωνία στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ δίνοντας μια γεύση από τα όσα προωθούνται στο παρασκήνιο, ανέφερε σε σχέση με τις διερευνητικές επαφές που προωθούνταν για το τέλος του μήνα πως «η Τουρκία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα για περίπου 2,5 μήνες. Πήγαμε στην ουδέτερη ζώνη του Βερολίνου, όπου συζητήσαμε αυτό το ζήτημα. Συμφωνήσαμε, φτάσαμε σε συμφωνία. Στην πραγματικότητα, τα υπουργεία Εξωτερικών μας συμφώνησαν ακόμη και για το κείμενο κοινής δήλωσης σχετικά με αυτό το θέμα. Μια μέρα πριν από την ανακοίνωσή μας, η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι είχε συνάψει τέτοια συμφωνία με την Αίγυπτο». Και συμπλήρωσε: «Νομίζω ότι οι Ευρωπαίοι έχουν δει το πραγματικό πρόσωπο των δραστηριοτήτων πίεσης της Ελλάδας εναντίον της Τουρκίας με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέχρι στιγμής. Τώρα το βλέπουν πιο καθαρά. Δεν είναι δυνατόν να εγκρίνουμε οποιαδήποτε απόπειρα φυλάκισης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο».