Σε δεινή θέση βρίσκονται χιλιάδες εργαζόμενοι στον Επισιτισμό - Τουρισμό, που καλούνται να επιβιώσουν με επιδόματα, πενιχρά και καθυστερημένα, ή ακόμα και χωρίς αυτά. Εργαζόμενοι σε ξενοδοχεία, είτε εποχικής είτε 12μηνης λειτουργίας, σε επιχειρήσεις εστίασης, οδηγοί τουριστικών λεωφορείων, τουριστικοί συνοδοί και ξεναγοί, εργαζόμενοι στα αεροδρόμια, έχουν βρεθεί στον «αέρα», χωρίς να γνωρίζουν αν και πότε θα ξαναπιάσουν δουλειά και με τι όρους.

Την ίδια στιγμή που κυβέρνηση και υπουργείο Εργασίας ισχυρίζονται προκλητικά πως «κανείς δεν μένει απροστάτευτος», πως όλοι «καλύπτονται απόλυτα» από 1η Ιούνη έως τέλος Σεπτέμβρη, οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα εκρηκτικό σκηνικό, με χαρακτηριστικές πλευρές τα επιδόματα πείνας που καταβάλλονται με καθυστέρηση, τον αποκλεισμό χιλιάδων περιπτώσεων από κάθε μέτρο στήριξης, την έλλειψη οποιασδήποτε μέριμνας για ανακούφιση των εργαζομένων και των οικογενειών τους από λογαριασμούς, δόσεις στην εφορία και τις τράπεζες... Περιστατικά όπως η λιποθυμία της 9χρονης κόρης ξενοδοχοϋπαλλήλου στη Ρόδο, τα ειδοποιητήρια της ΔΕΗ για διακοπές ρεύματος, τα απλήρωτα ενοίκια και οι λογαριασμοί που συσσωρεύονται για τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων του κλάδου, φέρνουν στην επιφάνεια ένα μικρό μέρος από τα οξυμένα προβλήματα.

Στο παραπάνω φόντο, κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία καθώς και Επιτροπές Αγώνα, στην Αττική και σε τουριστικές περιοχές της χώρας, συνεχίζουν τις αγωνιστικές πρωτοβουλίες, απαιτώντας να μην πληρώσουν για μια ακόμα φορά οι εργαζόμενοι το μάρμαρο της οικονομικής κρίσης, όπως πλήρωσαν τα προηγούμενα χρόνια την ανάπτυξη, τα κέρδη και τα ρεκόρ των μεγάλων επιχειρήσεων.

Οι επιχειρηματίες του κλάδου, που πέρσι μέτρησαν έσοδα 22 δισ. ευρώ, ετοιμάζονται σήμερα να «ξεκοκαλίσουν» τη μερίδα του λέοντος από τα 32 δισ. του «Ταμείου Ανάκαμψης». Εχουν να λαμβάνουν μειώσεις στον ΦΠΑ και τη φορολογία, δάνεια και άλλα μέτρα ενίσχυσης της «ρευστότητας» των επιχειρήσεων που τους προσφέρει η κυβέρνηση, ενώ στην πρόσφατη συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) δόθηκε διά στόματος πρωθυπουργού το σύνθημα για «πρόσθετη στήριξη» προς τα τέλη Ιούλη.

Την ίδια στιγμή, η «διασφάλιση» των εργαζομένων, για την οποία περηφανεύεται η κυβέρνηση, εξαντλείται σε επιδόματα πείνας και εξαθλίωσης, που καταβάλλονται καθυστερημένα και δεν καλύπτουν παρά ένα περιορισμένο μέρος του συνόλου των εργαζομένων του κλάδου.

Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση έχει δώσει τη δυνατότητα στους εργοδότες να θέτουν τις συμβάσεις εργασίας σε αναστολή μέχρι και τον Ιούλη, ενώ για τις εποχικές επιχειρήσεις το καθεστώς αναστολής μπορεί να παραταθεί μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη. Ετσι, αντί για μισθό, οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας από τον περασμένο Μάρτη μέχρι σήμερα προσπαθούν να επιβιώσουν με τα 534 ευρώ της μηνιαίας αποζημίωσης «ειδικού σκοπού». Οσον αφορά τους εποχικούς, παρά την παραπάνω πρόβλεψη, οι επαναπροσλήψεις και η ένταξη στο καθεστώς αναστολής «σκόνταψαν» στην απροθυμία των ξενοδόχων να προχωρήσουν τη διαδικασία, έφτασε το τέλος του Ιούνη για να εκδοθεί ερμηνευτική εγκύκλιος που να αποσαφηνίζει τη σχετική διαδικασία και τελικά πριν από λίγες μέρες πληροφορήθηκαν ότι η σχετική πλατφόρμα για τις αιτήσεις τους αντί για την 1η Ιούλη θα ανοίξει από τις 7 του μήνα και μετά, ενώ τα πρώτα χρήματα στους λογαριασμούς τους θα μπουν... τον Αύγουστο!

Ακόμα και στις περιπτώσεις που η αναστολή συμβάσεων θα ανακαλείται με βάση τις πληρότητες των ξενοδοχειακών μονάδων, τους εργαζόμενους περιμένουν η υπαγωγή στο αντεργατικό πρόγραμμα «Συν-Εργασία», δηλαδή η μείωση του χρόνου εργασίας μέχρι και στο 50% και η συρρίκνωση του εισοδήματός τους, καθώς και η μερική απασχόληση των εποχικών, η οποία «πριμοδοτείται» με κάλυψη των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Επιπλέον, οι εργοδότες έχουν τη δυνατότητα να προχωρούν σε «προσωρινή ανάκληση αναστολής συμβάσεων εργασίας» των εργαζομένων, για την «κάλυψη έκτακτων, πρόσκαιρων, κατεπειγουσών και ανελαστικών αναγκών», όπως ορίζει η πρόσφατη εγκύκλιος. Εχουν, δηλαδή, το ελεύθερο να τους καλούν για δουλειά π.χ. για το Σαββατοκύριακο, όταν η κίνηση στις πισίνες και στην οργανωμένη πλαζ είναι αυξημένη, τις μέρες που έχουν μια προγραμματισμένη εκδήλωση, και στη συνέχεια να τους επιστρέφουν στο «ψυγείο» της αναστολής...

Είναι εξάλλου χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σε αυτόν τον περιβόητο «μηχανισμό στήριξης», που είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα των επιχειρήσεων, τα σωματεία υπολογίζουν πως εντάσσονται μόλις 80.000 εργαζόμενοι σε ένα σύνολο που φτάνει τις 350.000!

Ο κατάλογος των εξαιρέσεων και των αποκλεισμών είναι μακρύς και περιλαμβάνει μια σειρά από κατηγορίες εργαζομένων.

Οι εποχικοί στις επισιτιστικές επιχειρήσεις είναι μια ιδιαίτερα πολυπληθής κατηγορία που έχει αποκλειστεί. Οπως μας εξηγεί ο Δημήτρης Καμζέλας, αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων επαρχίας Θήρας, γι' αυτούς προβλέπεται μόνο η καταβολή επιδόματος ανεργίας για τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες. Μάλιστα, η διαδικασία από τον ΟΑΕΔ για να υποβάλουν τις σχετικές δηλώσεις «άνοιξε» μόλις την 1η Ιούλη - κι αυτό κάτω από τις επίμονες πιέσεις των συνδικάτων - με αποτέλεσμα ακόμα να περιμένουν πότε θα μπουν στους λογαριασμούς τους τα 400 ευρώ του μηνιαίου επιδόματος για τον Ιούνη... Σε κάθε περίπτωση, μετά το καλοκαίρι καλούνται να επιβιώσουν χωρίς ούτε καν αυτό το επίδομα, αφού είναι απίθανο ακόμα κι αν δουλέψουν κάποιο διάστημα τον Ιούλη και τον Αύγουστο να καταφέρουν να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα ένσημα για να μπουν ξανά στο Ταμείο Ανεργίας. Στη Σαντορίνη, όπως υπολογίζει ο Δ. Καμζέλας, από τους περίπου 40.000 εργαζόμενους είναι ζήτημα να δουλέψει το 1/4 τη φετινή χρονιά. Οπως επισημαίνει, μάλιστα, οι εργαζόμενοι που δουλεύουν εποχικά στο νησί πληρώνουν πανάκριβο ενοίκιο όλο το χρόνο, προκειμένου να έχουν στέγη κατά τη διάρκεια της σεζόν. Τώρα, πολλοί είναι αυτοί που πουλάνε την οικοσκευή τους και φεύγουν αφού δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος διαβίωσης...

Εξω από το «κάδρο» κάθε στήριξης βρίσκονται χιλιάδες ξενοδοχοϋπάλληλοι που δουλεύουν με τις πολλές και διάφορες «ευέλικτες» μορφές δουλειάς, το ψηφιδωτό των οποίων αφήνει ένα πολύ μεγάλο μέρος εντελώς εκτεθειμένο. «Εξτρα» εργαζόμενοι με συμβάσεις μιας μέρας, εργαζόμενοι μέσα από εργολαβικά συνεργεία και εταιρείες προσωρινής απασχόλησης, πετάχτηκαν πρώτοι πρώτοι στην ανεργία πριν ακόμα ανασταλεί η λειτουργία των ξενοδοχείων και δεν βρίσκονται καν στη λίστα της αναμονής για επαναπρόσληψη. Το ίδιο ισχύει και για τους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου που δουλεύουν ως εποχικοί σε ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας χωρίς δικαίωμα επαναπρόσληψης. Πρόκειται για προσωπικό που δουλεύει για χρόνια κάτω από καθεστώς μόνιμης αβεβαιότητας και ανασφάλειας, τσακίζεται στη δουλειά στην κορύφωση της τουριστικής κίνησης και πετιέται στην ανεργία στην παραμικρή κάμψη της. «Δεν μας υπολογίζουν καν για ξενοδοχοϋπαλλήλους», λένε χαρακτηριστικά οι εργαζόμενοι για τον τρόπο που τους αντιμετωπίζουν κυβέρνηση και εργοδότες. Την ίδια εποχή πέρσι θυμούνται να δουλεύουν συνεχόμενα 15 μέρες χωρίς ανάπαυση και σήμερα ξέρουν ότι είναι οι τελευταίοι που θα ξαναδουλέψουν.

Χωρίς προστασία είναι οι εποχικοί που δεν κατάφεραν να συμπληρώσουν την προηγούμενη σεζόν 101 ασφαλιστικές μέρες, για τους οποίους το επίδομα ανεργίας έμεινε άπιαστο όνειρο, αλλά και όσοι δούλεψαν την περσινή σεζόν για πρώτη φορά στον κλάδο, καθώς η ένταξη στους εποχικούς γίνεται μετά τη δεύτερη σεζόν δουλειάς.

Η «μαύρη λίστα» των εργαζομένων που εξαιρούνται από τον «μηχανισμό στήριξης» περιλαμβάνει επίσης τους οδηγούς τουριστικών λεωφορείων, τους τουριστικούς συνοδούς και ξεναγούς. Οι ρυθμίσεις της κυβέρνησης προβλέπουν επαναπρόσληψη και αναστολή για τους οδηγούς σε εργοδότες - επιχειρήσεις εποχικής λειτουργίας. Η συντριπτική πλειοψηφία των οδηγών δουλεύουν ως εποχικοί σε επιχειρήσεις που λειτουργούν όλο το χρόνο, τους προσλαμβάνουν όμως μόνο για τους μήνες της τουριστικής σεζόν. Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι τουριστικοί συνοδοί. Παρότι τα τουριστικά γραφεία συμπεριλήφθηκαν στα μέτρα, δεν μπορούν να υπαχθούν σε αυτά, καθώς εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου που λήγουν με το πέρας της εκάστοτε εκδρομής και δεν έχουν έναν αλλά πολλαπλούς εργοδότες.

Με απαράδεκτη καθυστέρηση καταβάλλονται και τα επιδόματα ανεργίας στους δικαιούχους της παράτασής τους.

Η Εύη, εργαζόμενη σε ξενοδοχείο εποχικής λειτουργίας στην Αττική, λάμβανε επίδομα ανεργίας που έληξε το Μάη. Τη μέρα που βρέθηκε μαζί με συναδέλφους της στην κινητοποίηση έξω από το υπουργείο Οικονομικών, διεκδικώντας παύση πληρωμών για τους λογαριασμούς, τις δόσεις σε τράπεζες και στην εφορία, ακόμα περίμενε την καταβολή της δίμηνης παράτασης του επιδόματος. Με βάση την ανακοίνωση του ΟΑΕΔ, η καταβολή του πρώτου μήνα της παράτασης, αυτή δηλαδή που αφορά το Μάη, θα ολοκληρωνόταν στις 3 Ιούλη... «Μας καλούν να κάνουμε ηλεκτρονικές αιτήσεις και διαδικασίες, λες και όλοι οι εργαζόμενοι έχουμε σύνδεση στο διαδίκτυο και υπολογιστή στο σπίτι μας, όταν δεν μπορούμε καλά καλά να πληρώσουμε το νοίκι και τους λογαριασμούς», σχολιάζει.

Στο ξενοδοχείο που δούλεψε την περασμένη χρονιά οι επαναπροσλήψεις γίνονται με το σταγονόμετρο και μόλις 30 από τους 130 εργαζομένους έχουν επιστρέψει στη δουλειά. Τελευταίοι στη λίστα βρίσκονται, όπως σημειώνει, οι εργαζόμενοι που μετρούν πολλά χρόνια στη δουλειά αφού οι εργοδότες θέλουν να απαλλαγούν από τα δικαιώματά τους. Ακόμα και για όσους κληθούν να εργαστούν, τα προβλήματα δεν θα σταματήσουν. «Με 2 και 2,5 μήνες δουλειά, μισθοί, επιδόματα, Δώρα, όλα θα είναι "κουτσά"», σημειώνει και τονίζει πόσο δύσκολος θα είναι για τους εργαζόμενους ο προσεχής χειμώνας. «Η φτώχεια και η πείνα είναι σαν τη φωτιά. Σήμερα καίγεται το δικό μου χωράφι, αύριο θα καίγεται το διπλανό», υπογραμμίζει και εξηγεί ότι ο αγώνας για τη διασφάλιση του εισοδήματος και των δικαιωμάτων, για την προστασία των ανέργων, αφορά όλους τους εργαζόμενους.

• Να διασφαλιστεί εισόδημα για όλους, με βάση τις ΣΣΕ, με ευθύνη κράτους και εργοδοτών.
• Καμιά εφαρμογή της εκ περιτροπής εργασίας.
• Να απαγορευτούν οι απολύσεις, να ακυρωθούν όσες έγιναν.
• Ταμείο Ανεργίας για όλους χωρίς προϋποθέσεις.
• Ενταξη στο μηχανισμό στήριξης όλων των «ελαστικά» απασχολούμενων.
• Ακύρωση χρεώσεων σε ΔΕΗ, νερό, τηλέφωνο, εφορία, τράπεζες.
• Απαγόρευση πλειστηριασμών.