Οι συνθήκες της πανδημίας επιβεβαίωσαν για μια ακόμα φορά τη σημασία του ρόλου που παίζουν οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», οι οποίοι μετά από 17 - 18 χρόνια δουλειάς εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση εργασιακής ομηρίας, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα λειτουργεί για πάνω από 20 χρόνια και έχει στόχο την εξυπηρέτηση αναγκών ηλικιωμένων ανθρώπων και ατόμων με αναπηρίες. Υλοποιείται μέσα από τους δήμους και σήμερα απασχολεί περίπου 3.000 εργαζόμενους, οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους πανελλαδικά σε σχεδόν 100.000 ανθρώπους που τις έχουν ανάγκη.

Στις συνθήκες της πανδημίας, οι εργαζόμενοι του προγράμματος κλήθηκαν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες πολύ μεγαλύτερου αριθμού ανθρώπων, αφού πέρα από τους ηλικιωμένους προστέθηκαν όλες οι ευπαθείς ομάδες, ανεξαρτήτως ηλικίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι νέες αιτήσεις από ανθρώπους που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες του προγράμματος έχουν αυξηθεί κατά 100% και 200%.

Η πολύ μεγάλη αύξηση του έργου επιχειρήθηκε να αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση και τις δημοτικές αρχές μέσω της προσωρινής μεταφοράς προσωπικού από υπηρεσίες των δήμων που έκλεισαν λόγω της πανδημίας (όπως παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας, Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων κ.ά.). Παρά τη συμβολή των εργαζομένων αυτών, πρόκειται για μέτρο που δεν θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα: Από τη μια, ο αριθμός των εργαζομένων του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» είναι πίσω από τις ανάγκες που υπάρχουν σε «κανονικές» συνθήκες, πόσο μάλλον σε συνθήκες πανδημίας, και από την άλλη, το επιπλέον προσωπικό που μεταφέρθηκε προσωρινά δεν ήταν κατάλληλα εκπαιδευμένο, με αποτέλεσμα να ανακύπτουν ζητήματα στο συντονισμό των δράσεων.

Ενα άλλο σοβαρό ζήτημα που αντιμετώπισαν οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα ήταν ότι δεν ενημερώθηκαν έγκαιρα, με το ξέσπασμα της πανδημίας, για το ποια είναι τα μέτρα που θα πρέπει να πάρουν για την προστασία της δικής τους υγείας αλλά και της υγείας των ανθρώπων που εξυπηρετούν. Μόνο μετά από δικές τους επίμονες παρεμβάσεις και αφού πρώτα είχαν περάσει δέκα και πλέον μέρες, το υπουργείο Εσωτερικών έδωσε οδηγίες.

Ομως και τώρα, που η κυβέρνηση αίρει τα μέτρα περιορισμού, κανείς δεν έχει ενημερώσει τους εργαζόμενους για το τι θα γίνει στο εξής. Πρώτον, αν θα συνεχίσουν να εξυπηρετούν τον ίδιο αριθμό ανθρώπων που εξυπηρέτησαν όσο ίσχυαν τα μέτρα περιορισμού και, δεύτερον, αν θα ισχύουν τα μέτρα που έπαιρναν κατά την επαφή τους με τις ευπαθείς ομάδες, αν θα συνεχίσουν, για παράδειγμα, να μην μπαίνουν στα σπίτια ή αν θα μπορούν να μπαίνουν ώστε να εξυπηρετήσουν ανάγκες καθαριότητας κ.ά.

Ως προς τα μέσα προστασίας, αρχικά οι εργαζόμενοι δεν είχαν πάρει ούτε τα στοιχειώδη, όπως μάσκες, γάντια και αντισηπτικά. Μόνο λίγο αργότερα άρχισαν να τα παίρνουν και όχι όλα, καθώς οι εργαζόμενοι δεν εφοδιάζονται με τις απαραίτητες φόρμες. Παρ' όλα αυτά κυβέρνηση, Περιφέρεια Αττικής και ΚΕΔΕ με δηλώσεις τους καλλιεργούσαν συνειδητά την εικόνα ότι παρέχουν απλόχερη στήριξη, εικόνα η οποία δεν αντιστοιχεί με την πραγματικότητα.

Οι σημερινοί εργαζόμενοι στο πρόγραμμα έχουν συμπληρώσει 17 - 18 χρόνια δουλειάς σε μια διαρκή κατάσταση εργασιακής ομηρίας, αφού μέχρι σήμερα όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ διατήρησαν το καθεστώς απασχόλησης με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ετήσιας διάρκειας.

Κάθε φορά που το πρόγραμμα έληγε και οι εργαζόμενοι πάλευαν για την ανανέωσή του και το δικαίωμα στη δουλειά, η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια εντείνονταν. Επιπλέον, συχνά, τα χρόνια αυτά έρχονταν αντιμέτωποι με περιόδους απληρωσιάς, που είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το ότι ο χαρακτήρας του προγράμματος είναι μέχρι σήμερα εφήμερος. Ακόμα, οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν το πρόβλημα των ελλείψεων υλικοτεχνικών υποδομών, με βασικό πρόβλημα τον γερασμένο στόλο των οχημάτων, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την ασφαλή μετακίνησή τους.

Υστερα λοιπόν από τόσα χρόνια και ενώ τον καιρό της πανδημίας κλήθηκαν να ανταποκριθούν σε επικίνδυνες για την υγεία καταστάσεις, επιβεβαιώνοντας παράλληλα πόσο σημαντικό είναι το έργο που παρέχουν, αντί η κυβέρνηση να προχωρήσει σε άμεση και χωρίς όρους μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων στο πρόγραμμα, ανακοίνωσε ότι θα προκηρύξει διαγωνισμό... Υπενθυμίζεται ότι αυτό είχε κάνει λίγους μήνες πριν από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο όλα έμειναν στα λόγια, για άλλη μια φορά.

Την περασμένη Τρίτη δημοσιοποιήθηκε η σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ 4Κ για την πλήρωση 2.909 θέσεων τακτικού προσωπικού στους δήμους που θα στελεχώσουν το πρόγραμμα. Από το σύνολο των θέσεων, οι 368 είναι Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, οι 730 Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, οι 634 Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οι 1.177 θέσεις Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Παρά την αυξημένη μοριοδότηση όσων ήδη εργάζονται στο πρόγραμμα, υπάρχουν πιθανότητες κάποιοι εργαζόμενοι να μείνουν εκτός. Ακόμα και τώρα δεν χωρά κανένας εφησυχασμός.

Η μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, είναι ο αναγκαίος δρόμος για να στηριχθεί και να συνεχιστεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, είναι το αυτονόητο δικαίωμα.

Για τις εξελίξεις αυτές η Σοφία Κολιζέρα, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» Αττικής και μέλος του Πανελληνίου Συντονιστικού, έκανε ένα σύντομο σχόλιο στον «Ριζοσπάστη»: «Και η πανδημία έδειξε τη σημασία και τη σπουδαιότητα του έργου που παρέχουν οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι", παρότι δουλεύουμε σε συνθήκες εργασιακής ομηρίας πάρα πολλών ετών. Την περασμένη Τρίτη βγήκε η προκήρυξη 4Κ για τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα. Υστερα από 18 χρόνια δουλειάς περιμέναμε το αυτονόητο, τη μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους μας, με πλήρη δικαιώματα, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Αντί γι' αυτό είμαστε αναγκασμένοι να συμμετάσχουμε σε έναν διαγωνισμό που από τη φύση του δεν εξασφαλίζει 100% τις θέσεις εργασίας μας, πάντα υπάρχει μια μικρή έστω πιθανότητα να μείνει κάποιος έξω, και για εμάς αυτό θα είναι μεγάλη απώλεια και αν συμβεί δεν θα το αφήσουμε να περάσει. Από εκεί και πέρα ο αγώνας μας δεν σταματά εδώ. Τα προηγούμενα χρόνια και τώρα έχουν εφαρμοστεί πλήθος μέτρων που έχουν μειώσει ή και καταργήσει δικαιώματα των εργαζομένων. Πρέπει όλοι μαζί να παλέψουμε, να βάλουμε εμπόδια στην επίθεση αυτή, να διεκδικήσουμε αιτήματα που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες μας».

Επίσης, η ΔΑΣ ΟΤΑ σε πρόσφατη ανακοίνωσή της για τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα, σημείωνε μεταξύ άλλων: «Η λαϊκή οικογένεια είχε χτες, έχει σήμερα λόγω της πανδημίας, αλλά πολύ περισσότερο θα έχει και αύριο, την ανάγκη για δωρεάν δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες που θα εξυπηρετούν τις πραγματικές της ανάγκες που συνεχώς διευρύνονται, εν μέρει και ως συνέπεια των αντεργατικών και αντιλαϊκών πολιτικών που εφαρμόζονται». Στο πλαίσιο αυτό προβάλλει μεταξύ άλλων τα αιτήματα για μονιμοποίηση όλου του υπάρχοντος προσωπικού και ενίσχυση του προγράμματος με επιπλέον μόνιμους εργαζόμενους.