Μια σειρά από εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι συστηματικά στρώνεται το έδαφος για νέες διευθετήσεις σε όλη την Νοτιοανατολική Μεσόγειο, με μοχλό τον έλεγχο πηγών και αγωγών μεταφοράς Ενέργειας, υπέρ των μονοπωλιακών ομίλων και σε βάρος των λαών.

Σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται πιο αποφασιστικά οι ΗΠΑ, όπως διαφάνηκε και με την προχτεσινή επίσκεψη του αρμόδιου για θέματα Ενέργειας υφυπουργού Εξωτερικών Φράνσις Φάνον στη Λευκωσία. Ο Αμερικανός αξιωματούχος επισήμανε ανάμεσα σε άλλα ότι «οι νέες σχέσεις εμπορίας Ενέργειας, που αναπτύσσονται σήμερα, ήταν αδιανόητες πριν από λίγα χρόνια, σήμερα όμως έχουν νόημα και προχωρούν προς τα εμπρός». Είπε ακόμα ότι αναπτύσσονται «σημαντικές εμπορικές σχέσεις, παρά το γεγονός ότι αυτά τα πολιτικά σύννεφα (σ.σ. στις σχέσεις χωρών της περιοχής) παραμένουν» και απαντώντας σε ερώτηση για το πώς θα διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των ενεργειακών εταιρειών στην Ανατολική Μεσόγειο κατέφυγε στην πάγια τακτική των «ίσων αποστάσεων», καλώντας «όλα τα μέρη να μην προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω αστάθεια» και επαναλαμβάνοντας την ανησυχία των ΗΠΑ για το πώς θα διασφαλιστεί σταθερότητα «ώστε όλα τα έθνη να επωφεληθούν από τις οικονομικές ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η ενεργειακή συνεργασία».

Χτες, πριν αναχωρήσει από τη Λευκωσία, ο Φάνον συνάντησε και τον Κύπριο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη, με τον οποίο - σύμφωνα με το ΚΥΠΕ - συζήτησε αποκλειστικά τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιφέρεια και το πώς αυτές επηρεάζουν τα αμερικανικά συμφέροντα. Μετά την Κύπρο, ο Φάνον αναμενόταν να μεταβεί στην Τουρκία και στη συνέχεια στην Αίγυπτο.

Οι δηλώσεις αυτές του Φάνον, που προφανώς υπερασπίζεται τα συμφέροντα των αμερικανικών μονοπωλιακών ομίλων που βρίσκονται στην περιοχή (βλέπε τον ενεργειακό κολοσσό «ExxonMobil» στην κυπριακή ΑΟΖ και το «οικόπεδο» 10 και όχι μόνο), αποτελούν το καλύτερο σιγοντάρισμα στην προκλητικότητα της Τουρκίας με τα ερευνητικά πλοία στην κυπριακή ΑΟΖ και το άνοιγμα του ευρύτερου παζαριού. Αυτό άλλωστε δείχνει και ο συνωστισμός πολεμικών πλοίων στην περιοχή - αμερικανικών, γαλλικών (το αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ», που συνοδεύεται και από ελληνική φρεγάτα), τουρκικών, ρωσικών - για την προστασία των μονοπωλίων της κάθε χώρας.

Στην ίδια κατεύθυνση των διευθετήσεων είναι και οι δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων που επιχειρούν να εμπεδώσουν ένα καθεστώς «γκρίζων ζωνών», κάτι που και η ελληνική αστική τάξη παζαρεύει (δες και το θέμα των Ελληνοτουρκικών στη σελίδα 5, τις δηλώσεις Ερντογάν και τη στάση της κυβέρνησης της ΝΔ με τα ΜΟΕ).

Χτες το βράδυ, επίσης, μετά το υπουργικό συμβούλιο ο εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης Ιμπραΐμ Καλίν επανέλαβε τις απειλές για νέες γεωτρήσεις της Τουρκίας. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Λόγω της συμφωνίας μας με την επίσημη κυβέρνηση της Λιβύης θα συνεχίσουμε τις σεισμικές έρευνες και τις γεωτρήσεις μας στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στις περιοχές που συμφωνήσαμε με τη Λιβύη. Σε αυτό το ζήτημα πρέπει να τονίσω πως είμαστε αποφασισμένοι». Ουσιαστικά πρόκειται για περιοχές γύρω από το Καστελόριζο και ανατολικά της Κρήτης, της Ρόδου και της Καρπάθου, νησιά για τα οποία η Τουρκία αμφισβητεί ότι έχουν ΑΟΖ, με όλες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να καλούν σε συμβιβασμό, που προφανώς θα είναι σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

Το δικό τους βάρος στην εξέλιξη του παζαριού για το Κυπριακό - που διατηρεί αυξημένο ρόλο συνολικά στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο - θα έχουν και οι «εκλογές» που θα γίνουν στις 26 Απρίλη στα Κατεχόμενα, για την ανάδειξη νέου «προέδρου».

Την Τετάρτη ο Μουσταφά Ακιντζί ανακοίνωσε και επίσημα ότι θα είναι πάλι υποψήφιος για την «προεδρία». Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε σε θετικές εξελίξεις που κατέγραψε η θητεία του, όπως οι συναντήσεις για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά, υποστηρίζοντας ότι δεν ευθύνεται η τουρκοκυπριακή πλευρά για το αδιέξοδο και επαναλαμβάνοντας ότι είναι «μαξιμαλιστική» η στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς για το «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατό». Υπογράμμισε ότι «εμείς ποτέ δεν είχαμε και δεν έχουμε καμία δυσκολία έναντι της αποκεντρωμένης ομοσπονδίας», επιμένοντας να χαρακτηρίζει «εφικτή» τη «διζωνική, δικοινοτική λύση» που είναι «βασισμένη σε δύο συνιστώσες πολιτείες, στην πολιτική ισότητα» και «θα περιλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία». Αναφερόμενος στο ζήτημα των υδρογονανθράκων ξεκαθάρισε ότι «δεν θα περιμένουμε με δεμένα χέρια να επωφελούνται μόνο οι Ελληνοκύπριοι από αυτόν τον φυσικό πλούτο».

Σε συνέντευξή του στη βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν» ο Ακιντζί δήλωσε «συγκρατημένα αισιόδοξος» ότι ο διάλογος για λύση στο Κυπριακό θα ξαναρχίσει, σχολιάζοντας πως «το τρένο εκτροχιάστηκε στο Κραν Μοντανά. Νομίζω ότι το έχουμε ξαναβάλει στο δρόμο του, σε ένα ρεαλιστικό και αμοιβαία αποδεκτό μονοπάτι». Μεταξύ άλλων είπε πάντως, ότι «πρέπει να βιαστούμε», γιατί «μετά από τόσα χρόνια έχουμε φτάσει σε ένα σταυροδρόμι, σε μια καθοριστική στιγμή». Εκτίμησε δε ότι σε περίπτωση που δεν υπάρξει λύση επανένωσης υπό μία ομοσπονδιακή «οροφή», τότε το βόρειο τμήμα της Κύπρου θα βρεθεί εξαρτώμενο από την Αγκυρα και θα μπορούσε να καταστεί «ντε φάκτο τουρκική επαρχία».

Κατά τ' άλλα, ο Ακιντζί δήλωσε ότι διαφωνεί με όσους θέλουν το ψευδοκράτος και η Τουρκία να έχουν σχέση «μητέρας με μωρό» και ότι θέλει «ανεξάρτητες, αδελφικές σχέσεις», χαρακτηρίζοντας «φριχτή» μια «προσάρτηση στο στιλ της Κριμαίας» και καταλήγοντας ότι μια ειρηνική λύση στην Κύπρο ίσως να κατεύναζε τις περιφερειακές εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Τέλος, εξέφρασε ελπίδες για την καλή σχέση που έχει η Βρετανία με την Τουρκία, προσδοκώντας ότι αυτή θα αξιοποιηθεί για να δοθεί ώθηση στις διαπραγματεύσεις.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Κυριάκος Κούσιος χαρακτήρισε «αποκύημα φαντασίας» τον ισχυρισμό ότι ο Κύπριος Πρόεδρος «ανέθεσε σε στενούς του συνεργάτες να ετοιμάσουν μελέτη για διχοτόμηση της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας». Είχε προηγηθεί την Τετάρτη σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, στη διάρκεια τηλεμαχίας μεταξύ των ηγετών ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ, όπου έγινε αναφορά σε παλιότερη δήλωση του Ν. Αναστασιάδη ο οποίος είχε πει «ας τρυπήσουν στη δική τους ΑΟΖ», αναφερόμενος στους Τουρκοκύπριους.