Η κατάσταση στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα με άξονα τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, σε συνδυασμό με την κλιμάκωση των εκβιασμών και των κατασχέσεων για τις κάθε είδους «οφειλές» της λαϊκής οικογένειας, βρίσκεται μεταξύ άλλων στο επίκεντρο του κύκλου των συζητήσεων κυβέρνησης - «θεσμών» που ολοκληρώνεται σήμερα στην Αθήνα.

Στο κάδρο βρίσκεται η ατζέντα με τα αντιλαϊκά προαπαιτούμενα της 5ης «μεταμνημονιακής» «αξιολόγησης» και πέραν αυτής, ενώ η σχετική ατζέντα περιλαμβάνει τα παζάρια γύρω από τις νέες παρεμβάσεις σχετικά με την απόδοση επιπλέον «δημοσιονομικού χώρου» για τη στήριξη της «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρηματικών ομίλων, το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων, την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού κ.ά.

Κεντρικό ζήτημα αποτελεί η «ολοκληρωμένη στρατηγική για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους», με «ενοποίηση των διάσπαρτων μηχανισμών και εργαλείων», που σηματοδοτεί ακόμα μεγαλύτερη ένταση των εκβιασμών και των πλειστηριασμών για τις κάθε είδους οφειλές της λαϊκής οικογένειας. Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογείται ο λεγόμενος «ενιαίος πτωχευτικός κώδικας» για την ενιαία διαχείριση των κάθε είδους οφειλών για τα νοικοκυριά καθώς και για επιχειρήσεις, όπως για χρέη σε τράπεζες, φοροεισπρακτικό μηχανισμό, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ κ.ά.

Για τη «λειτουργικότητα» του νέου πλαισίου θα τεθεί σε εφαρμογή η «ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα», όπου θα ενσωματώνονται όλοι οι υπάρχοντες μηχανισμοί (ρυθμίσεις χρεών σε εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, «κόκκινα» δάνεια, εξωδικαστικός συμβιβασμός κ.ά.).

Ουσιαστικά, θα αποτελεί τη βάση δεδομένων, στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι τράπεζες και οι άλλοι «ενδιαφερόμενοι», έχοντας στη διάθεσή τους το οικονομικό «προφίλ» των οφειλετών. Πρόκειται για το μαζικό φακέλωμα των υπερχρεωμένων λαϊκών νοικοκυριών που με τη σειρά του αποτελεί τον προπομπό για τη νέα φουρνιά με τους εκβιασμούς, τους πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις.

Μεταξύ άλλων η «ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα» θα αφορά:

-- Τον έλεγχο και την παρακολούθηση των ρυθμίσεων προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό καθώς βέβαια και τη διαχείριση των οφειλών σε άλλους κρατικούς φορείς, όπως σε ασφαλιστικά ταμεία και ΟΤΑ, ενδεχομένως και σε επιχειρήσεις υπό κρατικό έλεγχο (π.χ. ΔΕΗ).

-- Τις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια (π.χ. λεγόμενος νόμος Κατσέλη, «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια κ.ά.).

-- Τον μηχανισμό του εξωδικαστικού συμβιβασμού που ισχύει σήμερα για επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Με τη σχετική νομοθετική παρέμβαση, εξάλλου, θα ενισχύεται σημαντικά η δυνατότητα των τραπεζών να προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις δανείων.

-- Τον έλεγχο τόσο των υποθέσεων που ήδη έχουν ενταχθεί σε καθεστώς «προστασίας» όσο και αυτών που εκκρεμούν στα δικαστήρια. Η διαδικασία προβλέπει την απευθείας πρόσβαση των τραπεζών (μέσω της «ηλεκτρονικής πλατφόρμας») στα φορολογικά στοιχεία που τηρούνται στο Taxis. Βέβαια, οι τράπεζες με συνοπτικές διαδικασίες θα μπορούν να προσκομίζουν στα δικαστήρια τα στοιχεία που αντλούν μέσω της πλατφόρμας.

Σε ό,τι αφορά τα «κόκκινα» δάνεια αυτοαπασχολούμενων και μικρών επιχειρήσεων, η κεντρική κατεύθυνση δίνεται από σχετική Οδηγία της ΕΕ, σύμφωνα με την οποία «οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις χωρίς προοπτική επιβίωσης θα πρέπει να εκκαθαρίζονται το ταχύτερο δυνατόν», να οδηγούνται δηλαδή σε οριστικό «λουκέτο».

Την ίδια ώρα, η λεγόμενη «δεύτερη ευκαιρία» με τυχόν «κουρέματα» επιχειρηματικών δανείων αναμένεται να υπόκειται στους λεόντειους όρους της «συμφωνίας» αναδιάρθρωσης με τις τράπεζες, που βέβαια μέσω της νέας πλατφόρμας θα έχουν πρόσβαση στο οικονομικό «προφίλ» των οφειλετών τους.

Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να έρθει στη Βουλή το επόμενο διάστημα, ενόψει της οριστικής κατάργησης της όποιας παρεχόμενης προστασίας στην πρώτη κατοικία, που έχει ημερομηνία λήξης στο τέλος Απρίλη.

Εν αναμονή των τελικών διατάξεων, είναι φανερό το γεγονός ότι επιχειρείται η διαμόρφωση «πτωχευτικού Δικαίου» και για τα υπερχρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δείξει ξεκάθαρα στην κατεύθυνση κλιμάκωσης των πλειστηριασμών, ζήτημα που τέθηκε και τις προηγούμενες μέρες σε κατ' ιδίαν συναντήσεις των «θεσμών» με τις διοικήσεις των τραπεζικών ομίλων. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η «πλειονότητα των ηλεκτρονικών δημοπρασιών συνεχίζει να ακυρώνεται ή να αναστέλλεται», επισημαίνοντας πως αυτό συμβαίνει εν μέρει λόγω διαδικαστικών ζητημάτων και αιτήσεων σύμφωνα με τον νόμο περί «αφερεγγυότητας των νοικοκυριών», ενώ οι ίδιες οι τράπεζες εξαγόρασαν το 76% των «επιτυχημένων δημοπρασιών».

Στόχος παραμένει η μείωση των «κόκκινων» δανείων κατά 48,5 δισ. ευρώ, συγκεκριμένα στα 26 δισ. μέχρι το τέλος του 2021, από περίπου 74,5 δισ. σήμερα, με φόντο βέβαια και την κατάργηση του «μεταβατικού καθεστώτος» της όποιας παρεχόμενης προστασίας στην πρώτη κατοικία.

Το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων τέθηκε και σε συνάντηση των «θεσμών» με τις διοικήσεις των εγχώριων τραπεζικών ομίλων. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τραπεζίτες θέτουν ζήτημα απόκτησης προνομίου στους πλειστηριασμούς σε σχέση με τους υπόλοιπους πιστωτές, δηλαδή να ικανοποιούνται πρώτοι σε σχέση με τα ασφαλιστικά ταμεία, τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό κ.λπ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, με τη στήριξη του σχεδίου «Ηρακλής» (νέο πακέτο κρατικών εγγυήσεων στις τράπεζες) δεκάδες χιλιάδες ακίνητα επί των οποίων έχουν εγγραφεί τραπεζικές υποθήκες θα περάσουν σε funds και άλλα «κοράκια», που οσμίζονται κέρδη από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, σε συνδυασμό βέβαια με την απογύμνωση της προστασίας στη λαϊκή στέγη, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης κατοικίας, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις «συστάσεις» της ΕΕ.

Πέραν της εφαρμογής του σχεδίου «Ηρακλής» στα παζάρια βρίσκονται και νέα «πακέτα», όπως αυτό που επεξεργάζονται οι υπηρεσίες της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) αναφορικά με την «αντιμετώπιση» της αναβαλλόμενης φορολογίας των τραπεζών. Πρόκειται βέβαια για το ζήτημα νέας δέσμης κρατικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, την ίδια ώρα που θα κλιμακώνονται οι εκβιασμοί και οι πλειστηριασμοί για τα λαϊκά στρώματα. Παράλληλα, η ΤτΕ σε πρόσφατη έκθεση επισημαίνει ότι «ανησυχητικά υψηλό παραμένει το ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης, αλλά εμφάνισαν και πάλι καθυστέρηση μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης».

Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι οι «θεσμοί», καθώς βέβαια και οι εγχώριοι τραπεζικοί όμιλοι, βάζουν στο τραπέζι ζήτημα γρήγορης ικανοποίησης για περίπου 700.000 αιτήματα των τραπεζών που αφορούν καταπτώσεις κρατικών εγγυήσεων σε δάνεια ιδιωτών, συνολικού ύψους 2,1 δισ. ευρώ.

Τα εν λόγω δάνεια χορηγήθηκαν με κρατική εγγύηση πριν από την εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης, σε κατηγορίες όπως σεισμόπληκτοι, πυρόπληκτοι, καθώς και σε επιχειρήσεις. Σήμερα τα δάνεια αυτά βρίσκονται στο «βαθύ κόκκινο» και οι τράπεζες αξιώνουν την αποπληρωμή τους από το κράτος, που έχει αναλάβει την εγγύησή τους. Η κυβέρνηση από την πλευρά της έχει καταρτίσει σχέδιο που προβλέπει τη σταδιακή αντιμετώπιση του ζητήματος σε βάθος 7ετίας, ενώ οι «θεσμοί» ζητούν να περιοριστεί κάτω από την 5ετία.