Copyright 2019 The Associated

Από πρόσφατες αντιαμερικανικές διαδηλώσεις στην Τεχεράνη

Το ΝΑΤΟ εντείνει το φονικό ρόλο του στη Μέση Ανατολή επαυξάνοντας την πρόταση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για κλιμάκωση της δράσης του και σε αυτήν την περιοχή, που για δεκαετίες ματώνει για τα συμφέροντα των μονοπωλίων.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, επιβεβαίωσε χτες πως η λυκοσυμμαχία εξετάζει «διάφορες επιλογές», ιδίως έναν αυξημένο ρόλο στην εκπαίδευση των «τοπικών δυνάμεων» καθώς και συμβολή δήθεν στην... «περιφερειακή σταθερότητα». Αφορμή για την αποκάλυψη των επόμενων σχεδίων κλιμάκωσης των ΝΑΤΟικών επεμβάσεων και στη Μέση Ανατολή έδωσε η προχτεσινοβραδινή συνομιλία του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ έπειτα από τα ιρανικά στρατιωτικά αντίποινα της Τετάρτης για τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί. Ο Στόλτενμπεργκ μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες τόνισε: «Ο καλύτερος τρόπος είναι να επιτρέπουμε στις τοπικές δυνάμεις να πολεμούν την τρομοκρατία οι ίδιες... Αυτό ακριβώς κάνουμε στο Αφγανιστάν, αυτό κάνουμε στο Ιράκ και σίγουρα μπορούμε να εξετάσουμε εάν μπορούμε να το κάνουμε παραπάνω, σε αυτού του είδους τις επιχειρήσεις». Δεν απέκλεισε και άλλο ρόλο, πιο σύνθετο, αποφεύγοντας να προχωρήσει σε λεπτομέρειες. Υπογράμμισε ότι ένα τέτοιο «άνοιγμα» απαιτεί «μια πραγματική διαδικασία λήψης αποφάσεων στους κόλπους του ΝΑΤΟ» και των 29 κρατών - μελών του «και πρέπει να το συζητήσουμε με τις χώρες της περιοχής».

Το ίδιο διάστημα, ο Αμερικανός Πρόεδρος που προχτές υποκριτικά είχε ισχυριστεί πως θέλει να συνεργαστεί με το Ιράν στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και του «Ισλαμικού Κράτους» προχώρησε σε νέες, σκληρές κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης, όπως άλλωστε είχε πει ξεκάθαρα στο προχτεσινό του διάγγελμα. Ο Τραμπ είπε πως αυξήθηκαν οι αμερικανικές κυρώσεις που «ήταν ήδη πολύ αυστηρές, αλλά τώρα έχουν αυξηθεί σημαντικά». Συνεχίζοντας την εκστρατεία προπαγάνδας για να δικαιολογήσει τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σολεϊμανί, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι ΗΠΑ τον σκότωσαν για να σταματήσουν τα σχέδια του Ιράν «να ανατινάξει την αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη». «Πιάσαμε ένα τέρας και το εξαλείψαμε, κάτι που θα έπρεπε να είχε συμβεί εδώ και πολύ καιρό. Το κάναμε γιατί προσπαθούσαν να ανατινάξουν την πρεσβεία μας», είπε, χωρίς βεβαίως να αποδείξει τους ισχυρισμούς του...

Σε μία κίνηση τακτικής με φόντο την εντεινόμενη ενδοαστική κόντρα στις ΗΠΑ, η (Δημοκρατική) πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, και άλλα στελέχη των Δημοκρατικών αλλά και ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο εμφανίστηκαν δυσαρεστημένοι από την «ενημέρωση» που τους παρείχαν η κυβέρνηση Τραμπ και στρατηγοί του Πενταγώνου σε σχέση με την αναγκαιότητα της δολοφονίας του Ιρανού στρατηγού Σολεϊμανί.

Η Πελόζι ανακοίνωσε ότι θα προωθηθεί για ψήφιση νομοσχέδιο «περί πολεμικών εξουσιών (War Powers Resolution) για να περιορίσει τις στρατιωτικές ενέργειες του Προέδρου αναφορικά με το Ιράν».

Το ίδιο διάστημα, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι στην ΕΕ, προωθώντας τα αντίστοιχα γεωπολιτικά συμφέροντα απέναντι σε «συμμάχους» και αντιπάλους, εντείνουν τις παρασκηνιακές και άλλες προσπάθειες διατηρώντας την επικοινωνία με τον Ιρανό Πρόεδρο, Χασάν Ροχανί. Μόνο χτες συνομίλησαν μαζί του, μεταξύ άλλων, οι πρωθυπουργοί Βρετανίας και Ιταλίας καθώς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Ο Μισέλ υπεραμύνθηκε της διεθνούς συμφωνίας του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, παρά το προχτεσινό κάλεσμα του Προέδρου Τραμπ να την καταργήσουν για να διαπραγματευτούν μία νέα συμφωνία. Ο Μισέλ χαρακτήρισε τη συμφωνία του 2015 «σπουδαία επιτυχία έπειτα από δέκα χρόνια εντατικών διεθνών διαπραγματεύσεων και παραμένει σπουδαίο εργαλείο για την περιφερειακή σταθερότητα». Σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Ροχανί, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον κάλεσε να απόσχει από μη αναστρέψιμες ενέργειες. Ωστόσο τόνισε με νόημα την υποτιθέμενη «δέσμευση της ΕΕ με όλες τις πλευρές για την άμβλυνση των εντάσεων», μετά τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε βάσεις των Αμερικανών στο Ιράκ, εξηγώντας πως η ΕΕ «έχει τα δικά της συμφέροντα και το δικό της όραμα».

Στο Ιράν, πάντως, οι κινήσεις και οι δηλώσεις αυτές δεν δείχνουν να πείθουν ιδιαίτερα. Τα μηνύματα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας έδειχναν τάσεις για ενέργειες προς διάφορες κατευθύνσεις. Και προς αποκλιμάκωση αλλά και προς στρατιωτική όξυνση των αντιποίνων...

Ο Ιρανός Πρόεδρος προειδοποίησε ότι εάν οι ΗΠΑ κάνουν «και άλλο λάθος» διακυβεύουν να εισπράξουν μία «πολύ επικίνδυνη απάντηση». Επανέλαβε ότι η προχτεσινή πυραυλική επίθεση σε θέσεις των ΗΠΑ στο Ιράκ ήταν «νόμιμη ενέργεια αυτοάμυνας στο πλαίσιο της Χάρτας του ΟΗΕ». Πρόσθεσε ακόμη πως παρά την πρόσφατη απόφαση για «πλήρη αποχώρηση» από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα η χώρα του θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται με τους επιθεωρητές του ΟΗΕ.

Από την άλλη, όμως, ο Αμπντολάχ Αραγκχί, στέλεχος του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων του Ιράν, δήλωσε χτες πως οι «Φρουροί της Επανάστασης» «θα επιβάλουν σκληρότερα αντίποινα στον εχθρό στο κοντινό μέλλον», εξηγώντας ότι το προχτεσινό πυραυλικό μπαράζ σε θέσεις αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ ήταν «μόνο μία εκδήλωση των ικανοτήτων μας». Επιπλέον, ο Ιρανός στρατηγός Αμίρ Αλί Χατζιζαντέχ, που ηγείται του αεροδιαστημικού προγράμματος της χώρας του, ανέφερε ότι προχτές οι δεκάδες πύραυλοι θα μπορούσε, εύκολα, «να ήταν εκατοντάδες». Πρόσθεσε όμως πως ο στόχος δεν ήταν να προκληθούν θύματα αλλά «να χτυπηθεί η αμερικανική στρατιωτική μηχανή». Υποστήριξε επίσης πως παράλληλα με τις πυραυλικές επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν κυβερνοεπιθέσεις και άλλες επιχειρήσεις κατά των ΗΠΑ...

Πάντως, ενδεικτική της σύγχυσης που επικρατεί σχετικά με τις επιθέσεις του Ιράν σε αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ ως αντίποινα για τη δολοφονία από τις ΗΠΑ του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί (για τις οποίες οι ΗΠΑ είπαν ότι δεν είχαν θύματα), είναι η υπόθεση περί πολλών τραυματιών που εμφανίστηκε χτες στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης «Twitter». Θυμίζουμε ότι οι Ιρανοί έκαναν λόγο για 80 νεκρούς και πάνω από 200 τραυματίες. Σε αναρτήσεις χτες λοιπόν γινόταν λόγος για 224 τραυματίες Αμερικανούς στρατιώτες, που μεταφέρθηκαν για νοσηλεία στο νοσοκομείο Σουράσκι στο Τελ Αβίβ του Ισραήλ. Το «Twitter», με έδρα τις ΗΠΑ, έσπευσε να κατεβάσει τις αναρτήσεις λογαριασμών που χαρακτήρισε πλαστούς, γιατί είχαν κλαπεί από υπαρκτούς δημοσιογράφους (και έναν Ισραηλινό), οι οποίοι διέψευσαν ότι έχουν σχέση με την υπόθεση, ενώ αμερικανικά ΜΜΕ έκαναν λόγο για ιρανική προπαγάνδα και fake news (ψεύτικες ειδήσεις). Ωστόσο, το γεγονός ότι πολλά μέσα επισημαίνουν το γεγονός πως οι ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις ήταν πολύ ακριβείς δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με τις φθορές και πιθανές απώλειες που προκάλεσαν.

Στη Βαγδάτη βρέθηκε χτες ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, συμμετέχοντας στο διπλωματικό και πολιτικό «γαϊτανάκι» που στήνεται με φόντο το σκηνικό κλιμάκωσης της έντασης στην ευρύτερη περιοχή.

Ο Τσαβούσογλου μετά τη συνάντησή του με τον Ιρακινό ομόλογό του, Μοχάμεντ Αλί αλ Χακίμ, δήλωσε πως η χώρα του δεν θέλει να μετατραπεί το Ιράκ σε πεδίο μάχης ξένων δυνάμεων, εξέφρασε την υποστήριξη της χώρας του στη Βαγδάτη διαβεβαιώνοντας ότι η Τουρκία «θα τη βοηθήσει να ξεπεράσει τις δύσκολες μέρες». Ο Ιρακινός υπουργός, από την άλλη, τόνισε πως συζήτησαν την ανάγκη να γίνει σεβαστή η εθνική κυριαρχία της χώρας του από όλες τις πλευρές, τις διμερείς σχέσεις σε όλα τα επίπεδα και τη συνεργασία Βαγδάτης - Αγκυρας «στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας».

Αργότερα χτες βράδυ, πάντως, ο Ιρακινός υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε την πρεσβεία του Ιράν στη Βαγδάτη πως οι ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε αμερικανικές βάσεις στο ιρακινό έδαφος θεωρούνται «παραβίαση» των ιρακινών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Σε σχετική ανακοίνωση γίνεται έκκληση «σε όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να μην κάνουν το Ιράκ πεδίο μάχης για τη διευθέτηση των διαφορών τους». Η ανακοίνωση καταλήγει: «Το Ιράκ είναι ανεξάρτητη χώρα και η εσωτερική του ασφάλεια είναι προτεραιότητα».