Με φόντο τη συγχρονισμένη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στην παγκόσμια οικονομία, ολοκληρώνεται μεθαύριο Κυριακή στην Ουάσιγκτον η ετήσια Σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα. Στο πλαίσιο της Συνόδου αναμένεται να συζητηθούν τα ζητήματα που αφορούν την ελληνική οικονομία, με έμφαση στην «ανάγκη» κλιμάκωσης των αναδιαρθρώσεων στην «αγορά εργασίας», στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στα δημοσιονομικά, ενώ η σχετική έκθεση του ΔΝΤ αναμένεται να δημοσιοποιηθεί στα τέλη Οκτώβρη.

Στη «δήλωση συμπερασμάτων» της πρόσφατης αποστολής στην Αθήνα, το ΔΝΤ αξιώνει μεταξύ άλλων τη μείωση των συντάξεων και του αφορολόγητου ορίου, και βέβαια την κλιμάκωση των αντιλαϊκών παρεμβάσεων «σε όλους τους τομείς πολιτικής».

Μεταξύ άλλων, το ΔΝΤ αναφορικά με την ελληνική οικονομία έχει επισημάνει τα εξής:

• «Θα χρειαστούν 15 χρόνια ακόμα μέχρι να φτάσει το πραγματικό κατά κεφαλήν εισόδημα στα προ κρίσης επίπεδα». Υποστηρίζει δε την πρόταση για τη μείωση του στόχου για τα «πλεονάσματα», προκειμένου βέβαια να απελευθερωθεί χώρος για παρεμβάσεις τόνωσης της ανταγωνιστικότητας.
• Στην έκθεση για τις «Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές» που δημοσιοποίησε τις προάλλες, βλέπει το ρυθμό ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία στο 2% το 2019 και στο 2,2% το 2020, ενώ εκτιμά ότι το τέταρτο τρίμηνο του 2020 ο ρυθμός θα επιβραδυνθεί στο 1,4%. Παράλληλα, το ΔΝΤ τοποθετεί την επίσημη ανεργία στο 17,8% για το 2019 και στο 16,8% για το 2020.

Να σημειωθεί ότι το προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού για το 2020 προβλέπει ανάκαμψη 2,8%, ενώ η «ποσοτικοποίηση» των τελικών αντιλαϊκών μεγεθών (π.χ. «πλεονάσματα», φόροι κ.ά.) θα έρθει να «κουμπώσει» με τις «Φθινοπωρινές Προβλέψεις» της Κομισιόν, που θα δημοσιοποιηθούν αρχές Νοέμβρη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η έκθεση της Κομισιόν αναμένεται να προβλέπει ανάκαμψη στην περιοχή του 2,3%, δηλαδή μισή εκατοστιαία μονάδα χαμηλότερα από τον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό.

Σε κάθε περίπτωση, οι αναιμικοί ρυθμοί ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία εμφανίζονται μετά τη βύθιση του ΑΕΠ σε ποσοστό 25% από το 2008, όταν εκδηλώθηκε η καπιταλιστική κρίση.

• Σε έκθεση για τα δημοσιονομικά μεγέθη των οικονομιών βλέπει οριακή απώλεια του στόχου για το «πρωτογενές πλεόνασμα» του 2019, με τη σημείωση ότι η εκτίμηση στηρίζεται σε στοιχεία του περασμένου Απρίλη.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στο 3,3% του ΑΕΠ φέτος και το 2020 στο 2,6%, δείχνοντας βέβαια στην κατεύθυνση νέας κατακρεούργησης των συντάξεων και του αφορολόγητου ορίου.

Την ίδια ώρα, οι επεξεργασίες σε επίπεδο Γιούρογκρουπ δείχνουν ότι η προγραμματισμένη αποπληρωμή των δανείων προς την Ευρωζώνη φτάνει μέχρι και το 2060, ενώ το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς για την περίοδο 2023 - 2060 προδικάζεται κατά μέσο όρο στο 2,2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας θα έχει συναντήσεις στην Ουάσιγκτον με την επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ. Γκεοργκίεβα, με την επόμενη πρόεδρο της ΕΚΤ Κρ. Λαγκάρντ και με τον Κιθ Κρακ, υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιο για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Ενέργεια και το Περιβάλλον.

Επίσης, θα έχει συναντήσεις με επενδυτικούς και τραπεζικούς ομίλους καθώς και οίκους αξιολόγησης, όπως «Moody's», «BlackRock», «Deutsche Bank», «BNP Paribas», «Credit Suisse», «JP Morgan», HSBC, «Citibank» και «Nomura Bank».

Σαφείς τάσεις περαιτέρω επιβράδυνσης στην παγκόσμια οικονομία και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη «βλέπει» και η πλευρά του ΔΝΤ με την έκθεση για τις «Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές» (World Economic Outlook), την οποία δημοσιοποίησε χτες με αφορμή τη Σύνοδο στην Ουάσιγκτον.

«Μεταξύ των προηγμένων οικονομιών, η αποδυνάμωση υπήρξε ευρείας βάσης, επηρεάζοντας τις ισχυρές οικονομίες (ΗΠΑ και ιδιαίτερα τη ζώνη του ευρώ)», ενώ - όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται - η επιβράδυνση ήταν εντονότερη στις οικονομίες που ταξινομούνται στις κατηγορίες των «αναπτυσσόμενων» και των «αναδυόμενων» αγορών. Η εν λόγω εξέλιξη, σύμφωνα με το ΔΝΤ, αντανακλά έναν συνδυασμό παραγόντων, με φόντο και τους ανταγωνισμούς που εκδηλώνονται ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα και αγορές.

Μεταξύ άλλων το ΔΝΤ εστιάζει στον «εμπορικό πόλεμο» ΗΠΑ - Κίνας, που συντείνει στην επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο χαμηλότερο επίπεδο από την κρίση του 2008 - 2009, ενώ παράλληλα προειδοποιεί για περαιτέρω επιδείνωση.

Το ΔΝΤ αναθεώρησε πτωτικά τις προβλέψεις του και για τη μεγέθυνση του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη. Σημαντική επιβράδυνση αναμένεται στην οικονομία της Γερμανίας, με έμφαση στα προβλήματα που εντοπίζονται στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, ενώ στα όρια της στασιμότητας αναμένεται να κινηθεί η ιταλική οικονομία.

Ο πήχης των προβλέψεων για την παγκόσμια οικονομία υποχώρησε για το 2019 στο 3% (από 3,3% στις προβλέψεις του Απρίλη) και για το 2020 στο 3,4% (από 3,5%). Πρόκειται για την τέταρτη στη σειρά υποβάθμιση των προβλέψεων του Ταμείου αναφορικά με τους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, και μάλιστα με γενικευμένο χαρακτήρα, ανεξάρτητα από επιμέρους διαφοροποιήσεις

Οι εκτιμώμενοι ρυθμοί μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το 2019 και το 2020, σύμφωνα με το ΔΝΤ, διαμορφώνονται ως εξής:

Ευρωζώνη: 1,2% και 1,4%

Γερμανία: 0,5% και 1,2%

Γαλλία: 1,2% και 1,3%

Ιταλία: 0% (απόλυτη στασιμότητα) και 0,5%

Ηνωμένο Βασίλειο: 1,2% και 1,4%

ΗΠΑ: 2,4% και 2,1%

Κίνα: 6,1% και 5,8%

Ιαπωνία: 0,9% και 0,5%

Ρωσία: 1,1% και 1,9%

Παράλληλα, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ (Σεπτέμβρης 2019) οι ρυθμοί μεγέθυνσης του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη αναμένονται μόλις στο 1,1% το 2019, στο 1,2% το 2020 και στο 1,4% το 2021.

Σε αυτό το φόντο, το ΔΝΤ βλέπει και κινδύνους γύρω από την «παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα». Οπως χαρακτηριστικά τονίζει, η νομισματική πολιτική την οποία εφαρμόζουν οι κεντρικές τράπεζες στις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες προκαλεί κάποιες «παρενέργειες», καθώς στρέφει τις επιχειρήσεις στο δανεισμό, παρά το γεγονός ότι πολλές από αυτές θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με την αποπληρωμή των χρεών τους.

Μεταξύ άλλων τονίζεται ότι το περιβάλλον πολύ χαμηλών επιτοκίων ωθεί τους επενδυτές στο κυνήγι αποδόσεων σε τοποθετήσεις υψηλότερου ρίσκου και χαμηλότερης δυνατότητας άμεσης ρευστοποίησης. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η μείωση επιτοκίων από κεντρικές τράπεζες, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η οικονομική επιβράδυνση, έχει και παρενέργειες, καθώς όπως λένε οδηγεί σε «ανησυχητικά» επίπεδα χρέους, με κακή πιστωτική ποιότητα και αυξανόμενη «χρηματοοικονομική ευπάθεια» μεσοπρόθεσμα.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα χαμηλά επιτόκια ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να δανείζονται, ενώ το σημερινό ύψος των εταιρικών δανείων εγκυμονεί απειλές για την παγκόσμια οικονομία, ειδικά σε περίπτωση εκδήλωσης νέας κρίσης.