Ξανά στη γειτονιά μας βρίσκεται από την Τετάρτη 31 Ιούλη ο αρμόδιος για την Ενέργεια υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Φράνσις Φάνον, σε νέα πολυήμερη περιοδεία που έχει προγραμματιστεί έως τις 9 Αυγούστου, με επαφές σε Λίβανο, Ιορδανία, αλλά και Ελλάδα. Μάλιστα, στη χώρα μας το πρόγραμμά του ξεχωρίζει, καθώς περιλαμβάνει και την πραγματοποίηση της νέας συνάντησης του «3+1», του σχήματος συνεργασίας των Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, στο οποίο πλέον συμμετέχουν και οι ΗΠΑ, καταγράφοντας έτσι πόσο γοργά και σχεδιασμένα ιεραρχούν ψηλά τη διείσδυσή τους στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ως μοχλό αναχαίτισης της γεωπολιτικής επιρροής αντιπάλων τους, με πρώτη τη Ρωσία, αλλά και την Κίνα.

Στην ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την περιοδεία Φάνον αναφέρεται ότι θα έχει επαφές με εκπροσώπους κυβερνήσεων, αλλά και του ιδιωτικού τομέα, εστιάζοντας σε ζητήματα που αφορούν την «ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή συνεργασία στην περιφέρεια». Τονίζεται πως «αυτό το ταξίδι αντανακλά τη μακροπρόθεσμη αφοσίωση (των ΗΠΑ) στην Ανατολική Μεσόγειο, για να επεκτείνει οικονομικές ευκαιρίες στον ενεργειακό τομέα» και «για να ενθαρρύνει συζητήσεις για το πώς οι χώρες μπορούν να αξιοποιήσουν την ενεργειακή συνεργασία για ενισχυμένη περιφερειακή σταθερότητα». Συμπληρώνεται ότι στόχος της περιοδείας είναι «να προωθήσει περαιτέρω την ενεργειακή διαφοροποίηση για κοινή ευημερία και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή».

Τον ίδιο σχεδιασμό υπηρέτησε άλλωστε η συμμετοχή των ΗΠΑ στην πρόσφατη, 2η υπουργική συνάντηση του «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο», που μάλιστα εξετάζεται να αναβαθμιστεί σε «διεθνή οργανισμό» για τη συγκεκριμένη περιφέρεια, με τις «ευλογίες» φυσικά της Ουάσιγκτον.

Αλλωστε, τις πυκνές εξελίξεις διαμορφώνουν οι σχεδιασμοί ισχυρών μονοπωλιακών συμφερόντων. Την Τρίτη ανακοινώθηκε ότι κοινοπραξία της γαλλικής «Total» και της ιταλικής «Eni» αναλαμβάνει πλέον την αξιοποίηση και του «οικοπέδου» 7 της κυπριακής ΑΟΖ (ανήκει στο τμήμα που η Τουρκία θεωρεί δικό της), με ποσοστά 50% - 50%. Ακόμα, ότι η «Total» θα συμμετέχει στο εξής και στην αξιοποίηση των «οικοπέδων» 2, 3, 8 και 9, με ποσοστά που κυμαίνονται από 20% μέχρι και 40%. Η είδηση έδωσε νέα τροφή στις συζητήσεις περί «ασπίδας» που δήθεν διαμορφώνεται πάνω από την Κύπρο αλλά και ευρύτερα, με τα αστικά επιτελεία να «δίνουν ρέστα» για να πείσουν ότι ο συνωστισμός ενεργειακών κολοσσών και οι συνέπειές του (με πρώτη την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση του Νησιού και όλης της περιοχής) διαφυλάσσει τους λαούς και όχι τους αντιπάλους τους. Εγινε έτσι ακόμα μία πρόβα για την καλομελετημένη επιχείρηση ενσωμάτωσης που ετοιμάζεται και ενόψει νέων πιθανών παζαριών, με αιχμή ίσως το Κυπριακό, του οποίου η «διευθέτηση» μπορεί να επιταχύνει κρίσιμα στρατιωτικά και επενδυτικά, γεωπολιτικά σχέδια, πρώτα απ' όλα των ΗΠΑ. Κρίσιμα θέματα που περιμένουν απαντήσεις είναι αυτό της «ασφάλειας» και της «αξιοποίησης των υδρογονανθράκων»:

Η «αντικατάσταση» του «απαρχαιωμένου» συστήματος εγγυήσεων άνοιξε ακόμα περισσότερο τη συζήτηση για τη «ΝΑΤΟποίηση» του Νησιού, χωρίς απαραίτητα επίσημη ένταξή του, ή για την αποφασιστική εμπλοκή δυτικών λυκοσυμμαχιών (π.χ. ΟΑΣΕ) στην «εγγύηση» της «ασφάλειάς» του. Οι σχεδιασμοί αυτοί προχωρούν ήδη, μέσα από τις συμφωνίες για «διευκολύνσεις» που η Λευκωσία δίνει π.χ. σε Ουάσιγκτον, Παρίσι, στο όνομα της «συνεργασίας για τη σταθερότητα της περιοχής», προετοιμάζοντας τη δημιουργία νέων στρατιωτικών βάσεων στην Κύπρο.

Αντίστοιχα, φουντώνουν και οι διεργασίες γύρω από τους υδρογονάνθρακες, όπως έδειξε και η πρόταση για σύσταση κοινής επιτροπής (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων) που επανέφερε το ψευδοκράτος και απορρίφτηκε, ουσιαστικά εξαιτίας διαφωνιών για τη χρονική στιγμή και τις συνθήκες μέσα στις οποίες αυτή κατατέθηκε («αποπροσανατολίζει από την ουσία του προβλήματος του Κυπριακού και την ανάγκη άμεσης επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων...», ανέφερε σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά από σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο της Κύπρου).

Οπως και να έχουν τα πράγματα, η προσοχή όλων στρέφεται στην «άτυπη συνάντηση» που έχει προγραμματιστεί να έχουν την Παρασκευή 9 Αυγούστου ο Κύπριος Πρόεδρος, Ν. Αναστασιάδης, και ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί.

Μπροστά σ' αυτήν τη συνάντηση, πάντως, ενδιαφέρον είχαν οι επισημάνσεις που έκανε ο Αμερικανός υφυπουργός Φρ. Φάνον, αναδεικνύοντας ότι οι ΗΠΑ μελετούν ήδη πολλούς συμβιβασμούς που μπορούν να εξυπηρετήσουν τα μακροπρόθεσμα σχέδιά τους. Οταν ρωτήθηκε για τη συνύπαρξη Ισραηλινών - Παλαιστινίων στο «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου» απάντησε: «Μπορεί να υπάρχουν πολιτικά προβλήματα ανάμεσα σε κάποια κράτη - μέλη (του Φόρουμ), αλλά είναι πιθανό να υπάρξει συνεργασία σε ενεργειακά θέματα...». Εξήγησε ότι υπό το ίδιο πρίσμα οι ΗΠΑ αξιολογούν και τις γεωτρήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, επαναλαμβάνοντας ότι η Ουάσιγκτον παρακολουθεί τις κινήσεις της Αγκυρας...

Από τη μεριά της Τουρκίας, ο Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν - με αφορμή τα εγκαίνια της επέκτασης μεγάλου σταθμού αποθήκευσης φυσικού αερίου στα κεντρικά της χώρας - επέμεινε ότι «θα προσεγγίσουμε ακόμη περισσότερο στον στόχο μας να αναδειχθούμε σε χώρα - κέντρο φυσικού αερίου» αλλά και ότι «η Τουρκία θα είναι πάντοτε η πιο ισχυρή και έμπιστη συνεταίρος της περιοχής για την υλοποίηση των διεθνών ενεργειακών σχεδίων...». Σημειωτέον, το συγκεκριμένο έργο περιλαμβάνεται σε μία από τις τρεις μεγάλες επενδύσεις που μπορεί να «εκτοξεύσει» τις ικανότητες αποθήκευσης αερίου στην Τουρκία και αποτελεί σύμπραξη της τουρκικής πετρελαϊκής εταιρείας «Botas» και της κινεζικής «Camc Engineering», αναδεικνύοντας τους διαύλους που και το Πεκίνο επιδιώκει τα τελευταία χρόνια με την Αγκυρα, προς υλοποίηση των σύγχρονων «Δρόμων του Μεταξιού».

Η Νοτιοανατολική Μεσόγειος αλλά και η Κύπρος ήταν βασικά θέματα συζήτησης και στην εξάωρη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, την Τετάρτη, όπου τονίστηκε ότι η Τουρκία θα διατηρήσει τη στάση αρχών που είχε έως τώρα «σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των δικών της και των Τουρκοκυπρίων». Μάλιστα, ο υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ δήλωσε ότι «η Τουρκική Δημοκρατία είναι ο εγγυητής της "Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου" (σ. σ. του ψευδοκράτους) στο νησί και όπως χθες, έτσι και σήμερα θα χρησιμοποιήσει αυτό το δικαίωμα με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο».

Να προστεθεί ότι το Συμβούλιο ασχολήθηκε και με τις σχέσεις της χώρας με το ΝΑΤΟ, με φόντο τη νέα όξυνση στις σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας, εξαιτίας και της αγοράς των ρωσικών συστημάτων «S-400». Το Συμβούλιο υπογράμμισε πως «η Τουρκία τηρεί τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της (...) και περιμένει την ίδια ευαισθησία και από τους συμμάχους της».

Φυσικά, τα αμερικανο - τουρκικά παζάρια εξακολουθούν να δίνουν τον τόνο στην κλιμάκωση των αντιλαϊκών σχεδιασμών. Ενδιαφέρον είχαν και οι νέες απαντήσεις Τραμπ σε ακόμα μία ερώτηση για τις κυρώσεις που η Ουάσιγκτον εξετάζει σε βάρος της Αγκυρας. «Μελετάμε συνολικά την κατάσταση με την Τουρκία». Πρόσθεσε μεταξύ άλλων ότι «δεν κατηγορώ την Τουρκία (για την αγορά των ρωσικών "S-400"), γιατί υπάρχουν πολλά προβλήματα που δημιουργήθηκαν επί κυβέρνησης Ομπάμα. Το ζήτημα ξεκινά από την εποχή Ομπάμα, που ήταν καταστροφική, έτσι;...».

Αντίστοιχο ενδιαφέρον έχουν και μια σειρά από αναλύσεις, που διαπιστώνουν τις δυσκολίες, αλλά και την αξία που έχει η διατήρηση της συνεργασίας με την Τουρκία. Στις 29 Ιούλη, οι «Τάιμς» σημείωναν ότι «η Δύση δεν αντέχει να χάσει την Τουρκία - χρειάζεται να διατηρήσουμε τον Ερντογάν καθώς και η Ρωσία και η Κίνα προσπαθούν να κερδίσουν (περισσότερη) επιρροή στην Αγκυρα».

Ενώ λίγες μέρες πριν, στο πρακτορείο «Μπλούμπεργκ», ο Τζέιμς Σταυρίδης, γνωστό πρώην ανώτατο στέλεχος του ΝΑΤΟ, υπογράμμιζε ότι «η απώλεια ενός (συμμάχου) έθνους με το δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στη Συμμαχία (ΝΑΤΟ) θα ήταν ένα σημαντικό γεωπολιτικό λάθος (...) Η Δύση χρειάζεται να εργαστεί ώστε, τουλάχιστον, η Τουρκία να μείνει ένα μέλος του ΝΑΤΟ που θα λειτουργεί και θα συμβάλλει εντός της Συμμαχίας». Αναφερόμενος ειδικά στις «τριβές» που προκαλεί στις σχέσεις με την Τουρκία το θέμα των «S-400», σημείωσε ότι «οι ΝΑΤΟικοί σύμμαχοι πρέπει να σκεφτούν πιο δημιουργικά», μεταξύ άλλων ίσως «αναλογιζόμενοι αν θα ενθαρρύνουν την Τουρκία να κρατήσει τους "S-400" "στη ναφθαλίνη" και μετά να της πουλήσουν ένα άλλο σύγχρονο σύστημα αεράμυνας». Κατέληξε τονίζοντας ότι «και οι δύο πλευρές πρέπει να εργαστούν για να δημιουργήσουν ένα αποδεκτό αποτέλεσμα που δεν θρυμματίζει την ενότητα της Συμμαχίας (...) Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί αλλά θα χρειαστεί πολλή δουλειά και βούληση για έναν συμβιβασμό».