Παρασκευή 12 Ιούλη 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΗΠΕΙΡΟΣ
Πεδίο πολύμορφης δράσης για τα ρωσικά μονοπώλια

Η συνάντηση του νέου Προέδρου της Ζιμπάμπουε, Εμερσον Μνανγκάγκουα, με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον περασμένο Γενάρη είχε σφραγιστεί από την υπογραφή σημαντικών συμφωνιών, όπως αυτή για την εκμετάλλευση ενός εκ των μεγαλύτερων ορυχείων πλατίνας στον κόσμο από το ρωσικό μονοπώλιο «Alrosa»...
Η συνάντηση του νέου Προέδρου της Ζιμπάμπουε, Εμερσον Μνανγκάγκουα, με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον περασμένο Γενάρη είχε σφραγιστεί από την υπογραφή σημαντικών συμφωνιών, όπως αυτή για την εκμετάλλευση ενός εκ των μεγαλύτερων ορυχείων πλατίνας στον κόσμο από το ρωσικό μονοπώλιο «Alrosa»...
H επιβολή σκληρών δυτικών οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, με αφορμή την ενσωμάτωση της Κριμαίας το 2014, προκάλεσε στη ρωσική οικονομία ζημιές 50 δισ. δολαρίων, ανακοίνωσε τέλη Ιούνη ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. Η παραδοχή των οικονομικών επιπτώσεων, εν μέρει, εξηγεί γιατί η αστική τάξη της χώρας εξέλιξε ακόμη περισσότερο τη διείσδυση σε διάφορες περιοχές. Μέσα στην τελευταία πενταετία, στην αφρικανική ήπειρο ανοίχτηκαν νέα πεδία δράσης και επιχειρηματικών ευκαιριών. Ταυτόχρονα η διεύρυνση της ομάδας χωρών BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα), με τη συμμετοχή της Νότιας Αφρικής και τη μετονομασία της σε BRICS, άνοιξε μία νέα «πύλη» ευκαιριών για τα ρωσικά μονοπώλια στην Αφρική, κάνοντας έτσι δυτικά αστικά ΜΜΕ να αναφέρονται τελευταία στην «επιστροφή της Ρωσίας στην Αφρική».

Δυτικά αστικά ΜΜΕ επισημαίνουν επίσης ότι η κυβέρνηση του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν αξιοποιεί τις ρωσο-αφρικανικές σχέσεις που είχαν καλλιεργηθεί στο παρελθόν, για πολλά χρόνια, επί ΕΣΣΔ, όταν οι τότε σοβιετικές δυνάμεις στήριξαν απελευθερωτικά κινήματα έναντι των Δυτικών αποικιοκρατών και παρείχαν σε νεοσύστατα αφρικανικά κράτη ποιοτικές υπηρεσίες σε τομείς βασικών υποδομών, στις υπηρεσίες Υγείας, Εκπαίδευσης κ.ά.

Στιγμιότυπο από την εκπαίδευση στρατιωτών της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας από Ρώσους εκπαιδευτές
Στιγμιότυπο από την εκπαίδευση στρατιωτών της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας από Ρώσους εκπαιδευτές
Βεβαίως η «επιστροφή» των ρωσικών κρατικών και ιδιωτικών μονοπωλίων στην Αφρική (π.χ. «Alrosa», «Gazprom», «Lukoil», «Rosneft» κ.ά.) δεν έχει καμία σχέση με την τότε μεγάλη προσφορά της ΕΣΣΔ. Από την άλλη, η σημερινή δράση των ρωσικών μονοπωλίων στην Αφρική δύσκολα μπορεί να συγκριθεί με την πολύ δυναμική παρουσία και δράση εταίρων της Ρωσίας όπως η Κίνα, η Ινδία, ή ακόμη και η Τουρκία, που έχουν δραστηριοποιηθεί έντονα τις τελευταίες 2 με 2,5 δεκαετίες στην υποσαχάρια Αφρική.

Εμπορικές σχέσεις και έμφαση στους εξοπλισμούς

Σε κάθε περίπτωση, η δραστηριοποίηση της Ρωσίας στην Αφρική φαίνεται πως επιχειρείται με δύο βασικούς τρόπους. Αφενός, με την επίτευξη και προώθηση στενότερων διμερών και περιφερειακών διακρατικών εμπορικών και επιχειρηματικών σχέσεων στους τομείς της εξόρυξης μεταλλευμάτων, παραγωγής Ενέργειας, επιστημονικής έρευνας στον τομέα της πυρηνικής τεχνολογίας για ειρηνικούς σκοπούς. Πέρσι, για παράδειγμα, οι ρωσικές εξαγωγές σε αφρικανικές χώρες όπως η Αίγυπτος, η Αλγερία, το Μαρόκο, η Ζάμπια, η Νιγηρία και η Κένυα ξεπέρασαν τα 10,5 δισ. δολάρια, ποσό που προβλέπεται πως θα διπλασιαστεί μέχρι το 2022.

Συμφωνίες για νέες επωφελείς μπίζνες διερευνήθηκαν στα τέλη Ιούνη του τρέχοντος έτος κατά τη ρωσο-αφρικανική οικονομική διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Russian Export Center της Μόσχας με τη συμμετοχή τουλάχιστον 1.000 Αφρικανών αξιωματούχων και επιχειρηματιών ως προπομπός της πρώτης ρωσο-αφρικανικής Συνόδου Κορυφής που προγραμματίζεται αυτόν τον Οκτώβρη στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας.

Ειδικότερα, οι οικονομικές συμφωνίες συνεργασίας αφορούν κυρίως τις γεωτρήσεις πετρελαίου και την εξόρυξη πλατίνας, νικελίου και βωξίτη (επί το πλείστον σε Νιγηρία, Γκάνα, Μοζαμβίκη, Μποτσουάνα, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε), ή τη συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος (Ζάμπια και Ρουάντα). Ρώσοι γεωλόγοι από εταιρείες όπως η «Lukoil», η «Rosneft» δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια σε Μαδαγασκάρη, Αλγερία, Λιβύη, Μοζαμβίκη, Καμερούν και Γκάνα.

Ο άλλος τρόπος δραστηριοποίησης των ρωσικών (κρατικών και ιδιωτικών) μονοπωλίων στην Αφρική σχετίζεται με τη σημαντική αύξηση των εξαγωγών όπλων, της υπογραφής συμφωνιών στρατιωτικής εκπαίδευσης και συνεργασίας με τουλάχιστον 20 χώρες. Εμμέσως τέτοιες υπηρεσίες παρέχονται και μέσω ανερχόμενων ρωσικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών «ασφαλείας», όπως η ρωσική μισθοφορική εταιρεία «Wagner Group» (γνωστή και ως «CHVK Vagner») που, ιδιαίτερα την τελευταία τριετία, ανταγωνίζεται ευθέως παλιές αποικιοκρατικές δυνάμεις (όπως η Γαλλία), παρέχοντας στήριξη και εκπαίδευση σε στρατούς χωρών όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Σουδάν και η Λιβύη... Σημαντικές είναι επίσης οι εξαγωγές ρωσικών οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών σε Αίγυπτο, Αλγερία, Αγκόλα, Λιβύη, Σουδάν, Μοζαμβίκη και ΛΔ Κονγκό. Επιπλέον, τα τελευταία λίγα χρόνια έχουν ξεκινήσει συζητήσεις στην Ερυθραία για τη δημιουργία ρωσικού κέντρου εφοδιαστικής αλυσίδας που θα «βλέπει» προς την Ερυθρά Θάλασσα και θα δίνει πρόσβαση στο Κέρας της Αφρικής...

Η περίπτωση της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας

Από αυτές τις περιπτώσεις, διεθνή αστικά ΜΜΕ έχουν ξεχωρίσει ιδιαίτερα τη στρατιωτική συνεργασία Ρωσίας - Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας (ΚΑΔ), καθώς η συγκεκριμένη αφρικανική χώρα βρίσκεται στην «καρδιά» της Αφρικής και ανοίγει διαύλους σε ανατολή, δύση, βορρά και νότο. Η βρετανική «Guardian», σπεύδοντας πρόσφατα να αξιοποιήσει «αποκαλύψεις» που έφερε στο προσκήνιο της επικαιρότητας το «Dossier Center» του Ρώσου «εξόριστου» δισεκατομμυριούχου που αντιτίθεται στον Πρόεδρο Πούτιν, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, προβάλλει ιδιαίτερα το ρόλο του Βαλέρι Ζαχάρωφ, που έχει την ιδιότητα του συμβούλου για θέματα ασφαλείας του 62χρονου Προέδρου της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας Φοστέν-Αρσάνζ Τουαντερά. Ο Ζαχάρωφ έχει αναλάβει μεταξύ άλλων την εποπτεία της στρατιωτικής εκπαίδευσης της προεδρικής φρουράς και ειδικών δυνάμεων του στρατού της ΚΑΔ από περίπου 200 Ρώσους στρατιωτικούς εκπαιδευτές απέναντι σε τζιχαντιστές της οργάνωσης «ΣΕΛΕΚΑ», που εξακολουθούν να δρουν σε ορισμένες περιοχές της χώρας μετά από το πραξικόπημα που είχαν κάνει το 2013, έναντι του τότε Προέδρου Φρ. Μποζιζέ, προκαλώντας σφαγές και τεράστιες καταστροφές.

Ρόλο στη συνεργασία ΚΑΔ και Ρωσίας φαίνεται πως παίζει και η ρωσική ιδιωτική μισθοφορική εταιρεία «Wagner», η οποία παρακολουθείται στενά από τη Γαλλία, που βλέπει εξαιτίας των στενότερων ρωσο-αφρικανικών σχέσεων να περιορίζονται οι δραστηριότητες των δικών της μονοπωλίων από ανταγωνιστικά ρωσικά μονοπώλια, με μεθόδους που θυμίζουν τις τακτικές Γάλλων αστών κατά τις δεκαετίες του '60 και του '70.

Το μόνο βέβαιο είναι πως έπειτα και από τη θεαματική «είσοδο» της Ρωσίας στην αφρικανική γεωπολιτική «σκακιέρα», ο ανταγωνισμός των μονοπωλίων αναμένεται να κλιμακωθεί τα επόμενα χρόνια, δημιουργώντας νέες και αναζωπυρώνοντας παλιές εστίες έντασης και συγκρούσεων. Τις συνέπειες αυτού του ανταγωνισμού πληρώνουν, όπως πάντα, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, που ζουν στην πλούσια «μαύρη ήπειρο», αλλά υποφέρουν λόγω του κυρίαρχου καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης που έχουν επιβάλει οι ντόπιες αστικές τάξεις και τα διεθνικά μονοπώλια.


Δ.ΟΡΦ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ