Με την υπογραφή εκατοντάδων επιχειρηματικών συμφωνιών και τη συμμετοχή χιλιάδων ηγετών, υπουργών, αξιωματούχων, επιχειρηματιών και εκπροσώπων διεθνών οργανισμών, διεξήχθη την περασμένη βδομάδα (6-8 Ιούνη) το 23ο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ Αγίας Πετρούπολης, το οποίο η Ρωσία φιλοδοξεί να αναδειχτεί ως το «δεύτερο Νταβός».

Ο αριθμός - ρεκόρ των 650 επιχειρηματικών και διακρατικών συμφωνιών αξίας 47,81 δισ. δολαρίων - χωρίς να υπολογίζονται αυτές που δεν ανακοινώνονται - αντανακλά την ανερχόμενη οικονομική και γεωπολιτική επιρροή της Ρωσίας, αλλά και την ενίσχυση των οικονομικών, εμπορικών, στρατιωτικών, πολιτικών σχέσεων με την Κίνα. Στο φετινό φόρουμ η Κίνα εκπροσωπήθηκε από τον ίδιο τον Πρόεδρό της, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος πραγματοποίησε τριήμερη επίσκεψη, κατά τη διάρκεια της οποίας υπογράφηκαν πολλές και σημαντικές συμφωνίες, με φόντο και τον «εμπορικό πόλεμο» και τις ευρύτερες αντιθέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα και τη Ρωσία. Ανάμεσα στις σινορωσικές συμφωνίες ξεχώρισε η ανάθεση της δημιουργίας του ρωσικού δικτύου 5G από τον κινεζικό τηλεπικοινωνιακό κολοσσό «Huawei», τον οποίο οι ΗΠΑ επιδιώκουν να αποκλείσουν από μια σειρά χώρες, συμφωνίες στον τομέα της Ενέργειας κ.ά.

Το φετινό φόρουμ ήταν το μεγαλύτερο, με τη συμμετοχή άνω των 19.000 εκπροσώπων από 145 χώρες, από τους οποίους οι 1.300 ήταν εκπρόσωποι και ηγέτες κρατών. Οι μεγαλύτερες αντιπροσωπείες ήταν αυτές της Κίνας με 1.072 και των ΗΠΑ με 520 συμμετέχοντες. Επίσης, εκπροσωπήθηκαν 1.300 επιχειρηματικοί όμιλοι από όλο τον κόσμο και 2.500 ρωσικές επιχειρήσεις.

Οσο για το μότο του 23ου φόρουμ, «Δημιουργώντας μια ατζέντα βιώσιμης ανάπτυξης», επισκιάζεται από την ίδια την πραγματικότητα: Φτώχεια, ανισότητες, κλιματική αλλαγή, πολεμικές συγκρούσεις συνοδεύουν τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής από την εμφάνισή του και για πολλούς αιώνες. Σε μια περίοδο όπως η σημερινή, που ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για οικονομική, στρατιωτική, γεωπολιτική επιρροή έχει «χτυπήσει κόκκινο», οι συζητήσεις για «βιώσιμη ανάπτυξη» μόνο ως «φερετζές» της εκμετάλλευσης, της βαρβαρότητας και των ιμπεριαλιστικών πολέμων επιχειρείται να αξιοποιηθεί και για να παραμυθιάζονται οι λαοί με έναν δήθεν πιο «ανθρώπινο καπιταλισμό».

Αυτές οι αντιθέσεις και οι «λυκοσυμμαχίες», ο ανταγωνισμός «όλων με όλους», οι εστίες ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων που υπάρχουν και εξαπλώνονται σε όλο το χάρτη, δεν μπόρεσαν να κρυφτούν και κατά τη διάρκεια των εργασιών του φόρουμ.

Με το «απλό» ερώτημα «γιατί ο κόσμος δεν γίνεται ασφαλέστερος;», αντίθετα ολόκληρες περιοχές «φλέγονται», όλοι υπογραμμίζουν ότι ο κόσμος διανύει την πιο επικίνδυνη περίοδο αντιπαράθεσης, οξύνονται οι εμπορικοί πόλεμοι κ.λπ., ο εκπρόσωπος του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων ΤASS σήμανε την έναρξη της καθιερωμένης συνομιλίας διεθνών ΜΜΕ με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο Πούτιν, αφού διαπίστωσε πως ...«δυστυχώς πάντα έτσι συνέβαινε στην ανθρωπότητα», βρήκε ευκαιρία να επιτεθεί στις ΗΠΑ, που αποχώρησαν από τις Συνθήκες μείωσης των εξοπλισμών (Συνθήκες ABM και INF) και υπονομεύουν τις «βάσεις των διεθνών σχέσεων και της παγκόσμιας ασφάλειας». Μάλιστα, κατηγόρησε τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία πως δεν ύψωσαν καμιά διαμαρτυρία απέναντι στις ΗΠΑ, αντίθετα κατηγόρησαν τη Ρωσία για παραβίαση της Συνθήκης INF για την απαγόρευση των πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς. Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ αναπτύσσουν τέτοια πυραυλικά συστήματα σε Ρουμανία και Πολωνία «με το βλέμμα» στη Ρωσία.

Πάντως, πρόσθεσε, τα πιο προηγμένα υπερηχητικά όπλα της Ρωσίας θα είναι σε θέση να υπερασπιστούν τη χώρα, ακόμη και αν τερματιστεί και η Συνθήκη για τον περιορισμό των στρατηγικών επιθετικών όπλων («new START»). Ωστόσο, θεωρεί πως η τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Αμερικανικό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ, στις αρχές Μάη, «ενέπνευσε κάποια αισιοδοξία»...

Τη συζήτηση με τα διεθνή πρακτορεία απασχόλησαν ιδιαίτερα η Βενεζουέλα και το Ιράν, δυο περιοχές όπου «σιγοβράζουν» οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας, ΕΕ. Σχετικά με τη Βενεζουέλα, ο Ρώσος Πρόεδρος χαρακτήρισε ανεπίτρεπτη κάθε επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών και κατήγγειλε τις κυρώσεις που στραγγαλίζουν τον βενεζουελάνικο λαό, επισημαίνοντας ότι ακόμη και εκείνοι που δεν υποστηρίζουν τον Μαδούρο, τάσσονται κατά μιας στρατιωτικής επέμβασης. Παράλληλα, υποστήριξε ότι η Ρωσία δεν δημιουργεί στρατιωτικές βάσεις στη Βενεζουέλα, αλλά απλώς «τηρεί τις συμφωνίες στον τομέα της στρατιωτικής και τεχνολογικής συνεργασίας». Για το χρέος της Βενεζουέλας προς τη Ρωσία, δήλωσε ότι ανέρχεται στα 3,5 δισ. δολάρια και το Καράκας το αποπληρώνει.

Οσο για το Ιράν, ο Πούτιν εκτίμησε πως οι μέθοδοι της Ουάσιγκτον ίσως οδηγήσουν «στα άκρα». Κάλεσε τις ΗΠΑ «να επιστρέψουν στον διάλογο με το Ιράν», καθώς όλες οι αξιώσεις της Ουάσιγκτον θα μπορούσαν να συζητηθούν, χωρίς να καταστραφούν οι συμφωνίες που είχαν επιτευχθεί, δηλαδή η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, που εξακολουθούν να την υποστηρίζουν οι Γερμανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ρωσία και Κίνα.

Η στάση απέναντι στη Ρωσία αποτελεί σημαντικό σημείο «τριβής» μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ, στο πλαίσιο ευρύτερων αντιθέσεων της ΕΕ με τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Τουρκία κ.ά., αλλά και αντιθέσεων μεταξύ τμημάτων του ευρωπαϊκού κεφαλαίου. Η σχετική συζήτηση και το παζάρι που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό στην ΕΕ, εκφράστηκαν και στο Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης.

Σύμφωνα με τη ρωσική κυβέρνηση, σημαντικοί εκπρόσωποι ευρωπαϊκών κρατών που συμμετείχαν στο φόρουμ, δήλωσαν την αντίθεσή τους στις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας που έχουν επιβληθεί για την ενσωμάτωση της Κριμαίας το 2014, άσχετα αν αυτό δεν παίρνει πολλές φορές επίσημη μορφή. Εντονη είναι π.χ. η συζήτηση στη Γερμανία - με σημαντικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία που επιδιώκει να τις επεκτείνει, όπως είπε και ο υπουργός Οικονομίας, Πέτερ Αλτμάιερ, στην Αγία Πετρούπολη - αλλά και στην Ιταλία, στην Αυστρία κ.α. Ο Χριστιανοδημοκράτης (CDU) πρωθυπουργός του γερμανικού κρατιδίου της Σαξονίας, Μίχαελ Κρέτσμερ, ζήτησε στο Φόρουμ να τερματιστούν οι οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, πυροδοτώντας νέες συζητήσεις στη Γερμανία.

Προσεκτικός αλλά σαφής ήταν και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, δηλώνοντας στην ελβετική τηλεόραση RTS πως «χρειαζόμαστε μια στρατηγική συζήτηση, γι' αυτό και θα διεξαγάγουμε νέες περιεκτικές και ουσιαστικές συνομιλίες με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο εγγύς μέλλον». «Η Ευρώπη χρειάζεται νέο διάλογο για θέματα εμπιστοσύνης και ασφάλειας στις σχέσεις με τη Ρωσία, αλλά και η Ρωσία θα πρέπει να μετακινηθεί». Ο ίδιος ξεκαθάρισε πως η Ρωσία δεν πρόκειται να επιστρέψει στο G8. Τα λεγόμενα του Μακρόν επιβεβαιώνουν αυτό που συζητείται εδώ και καιρό στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ότι δηλαδή η πολιτική των κυρώσεων δεν έχει «αποδώσει», αντίθετα κινδυνεύει να απομονώσει την Ευρώπη από τη Ρωσία και να τη ρίξει στην «αγκαλιά» της Κίνας.

Σχετικά με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, που αναμένεται να επεκταθούν για άλλους έξι μήνες τον Ιούνη, ο Βλ. Πούτιν σχολίασε πως «τίποτα δεν αλλάζει, παρά τις πρόσφατες εκλογές», υπονοώντας πως τα κόμματα που αντιτίθενται στις κυρώσεις αύξησαν τα ποσοστά τους.

Ο ίδιος φρόντισε να στείλει και ένα μήνυμα στη Μ. Βρετανία, που κρατά σκληρή στάση στις σχέσεις με τη Ρωσία. Χαρακτηρίζοντας «πολύ καλή» την πρόσφατη συνάντηση που είχε με Βρετανούς επιχειρηματίες και υπενθυμίζοντας ότι οι βρετανικές επενδύσεις στη Ρωσία ανέρχονται στα 22 δισ. δολάρια, εξέφρασε την ελπίδα ότι ο νέος Βρετανός πρωθυπουργός θα λάβει υπόψη του τα συμφέροντα των 600 βρετανικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.