Eurokinissi |
Σήμερα, μπροστά στις ευρωεκλογές, και καθώς το παραπάνω κάλπικο αφήγημα ξηλώνεται όλο και περισσότερο από την πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο ΣΥΡΙΖΑ λανσάρει το αντίστοιχα απατηλό αφήγημα του «προοδευτικού μετώπου» σε Ελλάδα και Ευρώπη, που θα αποτελέσει τάχα το αντίπαλο δέος στην «άνοδο του νεοφιλελευθερισμού και της ακροδεξιάς» και θα εγγυηθεί τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Και στις δύο περιπτώσεις, η κυβέρνηση, όπως και όλα τα επιτελεία του κεφαλαίου, κρύβουν τον ταξικό χαρακτήρα της αντεργατικής επίθεσης, το γεγονός ότι η ΕΕ έχει πρωτοστατήσει στη χάραξη και την προώθησή της πολύ πριν το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης, ακριβώς γιατί η ΕΕ αποτελεί ένωση που εκφράζει τα συμφέροντα μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Το χτύπημα των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η ένταση της εκμετάλλευσης είναι συστατικά στοιχεία της ΕΕ για τη διασφάλιση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.
Σε όλη αυτήν την περίοδο, οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης εκφράστηκαν και μέσα από την υιοθέτηση Οδηγιών που αφορούν στις εργασιακές σχέσεις.
Μια από αυτές είναι η Οδηγία 2033/88 για την οργάνωση του χρόνου εργασίας, με την οποία η εργοδοσία μπορεί να αναγκάσει τους εργαζόμενους να δουλεύουν μέχρι και 12 μέρες συνεχόμενα χωρίς ξεκούραση. Προβλέπει ότι «τα κράτη - μέλη θεσπίζουν αναγκαία μέτρα ώστε κάθε εργαζόμενος να διαθέτει, ανά περίοδο επτά ημερών, μια ελάχιστη περίοδο ανάπαυσης 24 ωρών», ωστόσο ως περίοδο αναφοράς ορίζει τις 14 μέρες. Πάνω σε αυτή την Οδηγία πάτησε το Δικαστήριο της ΕΕ, για να βγάλει το 2017 απόφαση που επιτρέπει τη συνεχόμενη εργασία ακόμα και για 12 μέρες χωρίς ανάπαυση για τους εργαζόμενους που δουλεύουν 6 μέρες τη βδομάδα ή για 10 μέρες χωρίς ανάπαυση για τους εργαζόμενους που δουλεύουν 5 μέρες τη βδομάδα. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος σχετικού δελτίου Τύπου του Δικαστηρίου της ΕΕ για την απόφαση: «Η εβδομαδιαία ανάπαυση εργαζομένων δεν πρέπει να χορηγείται υποχρεωτικά τη μέρα που έπεται έξι συνεχόμενων ημερών εργασίας»!
Ο μόνος περιορισμός στο πόσες ώρες θα δουλεύουν καθημερινά οι εργάτες είναι υποτίθεται οι 11 ώρες ημερήσιας υποχρεωτικής ανάπαυσης. Ομως, αυτός ο περιορισμός καταντά κενό γράμμα, αφού η Οδηγία περιέχει «εξαιρέσεις» που επιτρέπουν λιγότερες ώρες ανάπαυσης και αφορούν σε κλάδους όπου απασχολούνται μεγάλες μάζες εργαζομένων (γιατροί, ύδρευση, ηλεκτρισμός, βιομηχανία, ναυτιλία, φύλαξη, γεωργία, τουρισμός, ταχυδρομεία κ.ά.).
Στο πλαίσιο αυτής της Οδηγίας, οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ ενίσχυσαν το αντεργατικό οπλοστάσιο που επιτρέπει στους εργοδότες να επιβάλουν ωράρια εργασίας - λάστιχο, όπως αυτοί θέλουν. Χαρακτηριστικά, το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που τάχα αναγνωρίζει το θεμελιώδες δικαίωμα του 8ωρου, ψήφισε το νόμο 4498 για να εναρμονίσει το ελληνικό Δίκαιο με τη συγκεκριμένη Οδηγία ως προς την οργάνωση του χρόνου εργασίας των νοσοκομειακών γιατρών. Ταυτόχρονα, διατήρησε στο ακέραιο το νόμο 3986/2011 που χτυπά το 8ωρο, ορίζοντας τρόπους «διευθέτησης» του χρόνου εργασίας.
Ακόμα, για την αποτελεσματικότερη και πιο φτηνή οργάνωση του χρόνου εργασίας οι ίδιες κυβερνήσεις έχουν φροντίσει με αλλεπάλληλους νόμους να μειώνουν τις αποζημιώσεις που αφορούν στην υπερεργασία και υπερωρία. Χαρακτηριστικό είναι ότι η προσαύξηση για τις παράνομες υπερωρίες ήταν 250% και τώρα είναι μόλις 80% και πάντα αν και εφόσον διαπιστωθεί ότι γίνονται από τους ανύπαρκτους ελέγχους των αρμόδιων υπηρεσιών του αστικού κράτους...
Μια άλλη Οδηγία που αφορά στις εργασιακές σχέσεις είναι η 1999/70/ΕΚ, που παρά τους λεκτικούς ακροβατισμούς δείχνει ότι στόχος ήταν και είναι η πιο «ευέλικτη» οργάνωση του χρόνου εργασίας σε βάρος του δικαιώματος στη μόνιμη, σταθερή και με πλήρη δικαιώματα εργασία. Οι αρχές που την πλαισιώνουν και περιγράφονται με σαφήνεια είναι «η αύξηση σε ένταση της απασχόλησης στα πλαίσια της ανάπτυξης κυρίως μέσω ελαστικότερης οργάνωσης της εργασίας», με σκοπό «να γίνουν οι επιχειρήσεις παραγωγικές και ανταγωνιστικές». Τα περί αποφυγής κατάχρησης των συμβάσεων ορισμένου χρόνου είναι για να χαϊδέψουν τα αυτιά, αφού στην ίδια Οδηγία όχι μόνο δεν απαγορεύονται τέτοιου είδους συμβάσεις, αλλά και δεν προβλέπεται πουθενά η μετατροπή τους σε συμβάσεις αορίστου χρόνου.
Μια ακόμα Οδηγία είναι η 2008/104/ΕΚ, συνέχεια παλαιότερων Οδηγιών και κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ, για την προώθηση των εταιρειών «ενοικίασης εργαζομένων». Και με αυτή την Οδηγία στόχος είναι η ενίσχυση της «ευελιξίας» στην αγορά εργασίας και γι' αυτό απαγορεύει τα όποια εμπόδια στη δράση των εταιρειών «ενοικίασης» των εργαζομένων.
Μια απλή ματιά στην εξέλιξη των νομοθετικών παρεμβάσεων επιβεβαιώνει ότι οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ σε κάθε τους νομοθετικό βήμα «απελευθέρωσαν» όλο και περισσότερο τη δράση των εταιρειών και των γραφείων αυτών (ΕΠΑ και ΙΓΕΕ), διευκολύνουν την «ενοικίαση» εργατών, κλιμακώνουν την επίθεση ενάντια στα δικαιώματά τους. Η πιο πρόσφατη παρέμβαση έγινε το 2016, όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ κατάργησε ρύθμιση που προέβλεπε πως «η άσκηση της δραστηριότητας Ιδιωτικού Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας (ΙΓΕΕ) και υποκαταστήματός του δεν μπορεί να εκχωρηθεί σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο». Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας αναφέρεται ότι η ρύθμιση καταργήθηκε γιατί... «αφορούσε αδικαιολόγητο περιορισμό στο πλαίσιο της άσκησης της δραστηριότητας του Ιδιωτικού Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας». Ακόμα, υπογράμμιζε ότι η κατάργησή της εντάσσεται στο συνολικότερο πλαίσιο παρεμβάσεων που αποσκοπούν «στην τόνωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στην αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων (...) μέσω της απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών και της άρσης των εμποδίων στην παροχή υπηρεσιών».
Υπενθυμίζουμε επίσης το γεγονός ότι με το πολυνομοσχέδιο τον Μάη του 2017, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ενσωμάτωσε επίσης και την «απελευθέρωση» των ομαδικών απολύσεων, με βάση τις Οδηγίες της ΕΕ και τις σχετικές αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ...
Πριν λίγες μέρες, εξάλλου, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε Οδηγία που υποτίθεται ότι προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων που δουλεύουν σε μορφές προσωρινής απασχόλησης. Σε ό,τι αφορά τους ίδιους τους εργαζόμενους, πρόκειται για εμπαιγμό, γιατί η ίδια η μορφή εργασίας, η προσωρινή απασχόληση, χτυπά το δικαίωμα στη δουλειά με δικαιώματα, εκτός κι αν θεωρείται... «δικαίωμα» το να μην μπορεί ο εργοδότης «να απαγορεύει, να τιμωρεί ή να παρεμποδίζει τους εργαζόμενους από το να αναλαμβάνουν δουλειές από άλλες εταιρείες αν αυτές είναι εκτός του πλαισίου της απασχόλησης που έχει συμφωνηθεί με τον εργοδότη»!
Πέρα από τον εμπαιγμό που εξυπηρετεί κυρίως προπαγανδιστικούς λόγους, όπως π.χ. με την πρόβλεψη οι «ευέλικτα» εργαζόμενοι να... «λαμβάνουν γνώση» γραπτώς για την εργασιακή γαλέρα που τους περιμένει, οι βασικοί λόγοι μιας τέτοιας Οδηγίας έχουν και πάλι γνώμονα τα συμφέροντα των μονοπωλίων: Μεταξύ άλλων, η Οδηγία στοχεύει στη δημιουργία ενιαίων κανονιστικών πλαισίων σε όλα τα κράτη - μέλη, που διευκολύνουν τη δράση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, και ταυτόχρονα θέλει να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού που γεννούν οι διαφορετικοί κανόνες σε κάθε χώρα.