Copyright 2019 The Associated

Την έναρξη των διαδικασιών για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συνθήκη για την απαγόρευση πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς (INF - που είχε υπογραφεί το 1987 από την τότε ΕΣΣΔ και τις ΗΠΑ), ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, καθώς το Σάββατο λήγει το τελεσίγραφο προς τη Ρωσία να «συμμορφωθεί» με τους όρους της.

Στην πράξη η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συνθήκη θα αρχίσει να εφαρμόζεται μετά από έξι μήνες, αφήνοντας ένα μικρό ενδεχόμενο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις. «Εάν η Ρωσία δεν επιστρέψει στην πλήρη και επαληθεύσιμη συμμόρφωση με τη συνθήκη μέσα σε αυτό το εξάμηνο, καταστρέφοντας επαληθεύσιμα τους πυραύλους που παραβιάζουν την INF, τους εκτοξευτήρες τους και τον σχετικό εξοπλισμό, η συνθήκη θα τερματιστεί», ανακοίνωσε ο Μ. Πομπέο, αναφερόμενος στο ρωσικό πυραυλικό σύστημα Κρουζ (9M729), που μπορεί να φέρει πυρηνική κεφαλή και έχει, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ, βεληνεκές μεγαλύτερο των 500 χλμ. ενώ η συνθήκη απαγορεύει τους πυραύλους βεληνεκούς 500 έως 5.000 χλμ. Η Ρωσία κατηγορεί, με τη σειρά της, τις ΗΠΑ ότι παραβιάζουν τη συνθήκη κυρίως μέσω του συστήματος «αντιπυραυλικής άμυνας» που εγκατέστησαν στη Ρουμανία και θα εγκαταστήσουν προσεχώς στην Πολωνία.

«Θεωρούμε ότι αυτή η συνθήκη είναι απαραίτητη. Είναι προς το συμφέρον της ασφάλειάς μας, της ευρωπαϊκής ασφάλειας», προειδοποίησε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριάμπκοφ. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε πως «η απροθυμία των Αμερικανών να ακούσουν τα επιχειρήματά μας και να διεξαγάγουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις δείχνει πως η απόφαση αποχώρησης από τη συνθήκη έχει ληφθεί ήδη από καιρό στην Ουάσιγκτον».

Σύμφωνα με Αμερικανό κυβερνητικό αξιωματούχο, ο οποίος έκανε δηλώσεις την Παρασκευή, οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία διαλόγου για να καθορίσουν αν θα επιδιώξουν την επέκταση της συνθήκης για τα πυρηνικά «NEW START» με τη Ρωσία, που λήγει το Φλεβάρη του 2021.

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δεν έκρυψε τις επιδιώξεις των ΗΠΑ να ενταθούν η επιθετικότητα και οι στρατιωτικές πιέσεις προς τη Ρωσία, δηλώνοντας πως «θα προωθήσουμε την ανάπτυξη της δικής μας στρατιωτικής απάντησης και θα εργαστούμε μαζί με το ΝΑΤΟ και άλλους συμμάχους και εταίρους μας ώστε να αποτρέψουμε οποιοδήποτε στρατιωτικό πλεονέκτημα της Ρωσίας εξαιτίας της παράνομης συμπεριφοράς της».

Εξάλλου, η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συνθήκη INF έχει πυροδοτήσει τη συζήτηση σε ευρωπαϊκά κράτη - συμμάχους των ΗΠΑ, για το αν αυτές θα έπρεπε να αναπτύξουν ένα ισοδύναμο πυραυλικό σύστημα στην Ευρώπη, ως αντίμετρο στις υποτιθέμενες παραβιάσεις της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ από το 1987 δεν έχουν εγκαταστημένο στην Ευρώπη πυραυλικό σύστημα ικανό να φέρει πυρηνικές κεφαλές.

Η ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση για τη συνθήκη ΙNF αφορά και την «αντιμετώπιση» της Κίνας. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ανοιχτά την ανησυχία τους για το γεγονός ότι η Κίνα, που δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη συνθήκη του 1987, κερδίζει σημαντικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στην Ασία, αναπτύσσοντας μεγάλο αριθμό πυραύλων με εμβέλεια πέρα από το προβλεπόμενο όριο. Εγκαταλείποντας τη συνθήκη INF η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την Κίνα, χωρίς να έχει διευκρινιστεί με ποιο τρόπο. Επίσης, στην ανάγκη διατήρησης και διεύρυνσης της συνθήκης με άλλα μέλη, συμπεριλαμβανομένης και της Κίνας, έχει αναφερθεί ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας.

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, δήλωσε πως «θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια το επόμενο εξάμηνο για περαιτέρω συνομιλίες». «Είναι ξεκάθαρο για μας ότι η Ρωσία παραβιάζει τη συνθήκη. Χρειάζεται διάλογος», είπε, συμπληρώνοντας πως το ΝΑΤΟ θα αξιολογήσει διεξοδικά τις συνέπειες που θα έχει η αποχώρηση των ΗΠΑ.