Σάββατο 29 Δεκέμβρη 2018 - Κυριακή 30 Δεκέμβρη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑ ΠΟΥ ΜΥΡΙΖΟΥΝ ΜΠΑΡΟΥΤΙ
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
Επικίνδυνη «εξίσωση» με πολλούς... αγνώστους

Σταθερή είναι η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας αλλά και η ενισχυμένη παρέμβαση των ΗΠΑ...

Από παλιότερη επίσκεψη Ερντογάν σε τουρκικά στρατεύματα, στα σύνορα με τη Συρία. Η Αγκυρα ετοιμάζει νέα επιχείρηση στην περιοχή

(c)2018 DepoPhotos

Από παλιότερη επίσκεψη Ερντογάν σε τουρκικά στρατεύματα, στα σύνορα με τη Συρία. Η Αγκυρα ετοιμάζει νέα επιχείρηση στην περιοχή
«Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι μια περιοχή που βρίσκεται σε συνεχή κίνηση», διαμήνυσε μεσοβδόμαδα ο Ιμπραχίμ Καλίν, εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ρ. Τ. Ερντογάν, λέγοντας ότι στόχος της Αγκυρας είναι η μετατροπή της «Ανατολικής Μεσογείου σε θάλασσα ειρήνης» αλλά και εστιάζοντας ακόμα ειδικότερα σε ζώνες με αυξημένο βάρος στις προσπάθειες της τουρκικής αστικής τάξης να υπερασπιστεί και αναβαθμίσει τη δύναμή της: «Μέχρι σήμερα δεν επιτρέψαμε και δεν θα επιτρέψουμε βορείως, νοτίως, ανατολικώς και δυτικώς της Κύπρου τη δημιουργία ντε φάκτο κατάστασης η οποία παραβιάζει τα δικαιώματά μας που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο».

Ετσι, η Κύπρος - εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης - παραμένει στο επίκεντρο σκληρών ανταγωνισμών και παζαριών, που οξύνονται και μέσα από τις διαπραγματεύσεις για τη διχοτόμηση του νησιού (με παλιές και νέες συνταγές «λύσης»), ωστόσο για να αντιληφθεί κανείς τα δεδομένα πρέπει να παρατηρήσει τις εξελίξεις συνολικά στη Νοτιοανατολική (ΝΑ) Μεσόγειο. Αποτελεί πλέον πεδίο στο οποίο το αμερικανοΝΑΤΟικό «στρατόπεδο» αποκτά βαρύνουσα σημασία στην αναμέτρησή του με τη Ρωσία και τους συμμάχους της.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι ΗΠΑ προτάσσουν συμμαχίες με την Ελλάδα και την Κύπρο (βλέπε «Στρατηγικό Διάλογο» ΗΠΑ - Ελλάδας, «Δήλωση Προθέσεων» ΗΠΑ - Κύπρου), ξεχωρίζοντας την ενίσχυση της συνεργασίας σε Ασφάλεια και Αμυνα. Στο ίδιο πλαίσιο, όμως, δυναμώνουν και τα παζάρια με δυνάμεις όπως η Τουρκία, που έχουν καθοριστικό ρόλο σε όλη τη γύρω περιοχή, από τη ΝΑ Μεσόγειο μέχρι τη Μέση Ανατολή και από τα Βαλκάνια έως τη Βόρεια Αφρική. Δεν είναι τυχαία η ανησυχία που εξέφρασαν αστικά επιτελεία σε Ελλάδα και Κύπρο, μετά την ανακοίνωση Τραμπ περί αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία και τα ανταλλάγματα που οι ΗΠΑ συζητούν ήδη με «παίκτες» όπως η Τουρκία, στην προσπάθειά τους να «αναπροσαρμόσουν» με επιτυχία τη διείσδυσή τους στην περιοχή. Η εξαγγελία και μόνο πυροδότησε ένα νέο γύρο αντιπαράθεσης και σκληρών παζαριών σε σχέση με το μέλλον της Συρίας και το ρόλο των «διεθνών» και «περιφερειακών» δυνάμεων σε αυτό το μέλλον...

Οξύνεται η τουρκική επιθετικότητα

Από τη μεριά της, η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις σε όλα τα «μέτωπα». Αυτό έδειξε και η νέα NAVTEX που εξέδωσε παράνομα, μεσοβδόμαδα, για τη διεξαγωγή «επιστημονικών ερευνών» από το σκάφος «TCG CESME» στο χρονικό διάστημα 27 - 30 Δεκέμβρη. Μάλιστα, «δέσμευσε» περιοχή που - όπως επισήμαιναν χαρακτηριστικά και τα αντίστοιχα δημοσιεύματα - σχημάτιζε ένα τεράστιο «τόξο» που ξεκινά από την περιοχή Κάβο Γκρέκο στη νοτιοανατολική Κύπρο και περνώντας από τα ανατολικά της Τήλου (Δωδεκάνησα) κατέληγε στα νότια της Χίου.

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και άλλα βασικά στελέχη της κυβέρνησης Ερντογάν επανέλαβαν ότι το Γενάρη θα ξεκινήσει να επιχειρεί στην περιοχή και δεύτερο γεωτρύπανο για λογαριασμό της Τουρκίας, το οποίο μάλιστα αρχικά προοριζόταν να σταλεί στη Μαύρη Θάλασσα αλλά τελικά θα αλλάξει δρομολόγιο, με σκοπό - όπως είπε ο Τούρκος υπουργός - να μην προκληθούν «χάος και σύγχυση στην περιοχή». Για τις γεωτρήσεις που σχεδιάζει η Τουρκία επικαλείται (παράνομες) συμφωνίες με το ψευδοκράτος αλλά και το πρόσχημα της «υπεράσπισης» των Τουρκοκυπρίων, δηλώνοντας από την άλλη πλευρά ετοιμότητα για παζάρια, από τα οποία θα βγει κερδισμένη. Χαρακτηριστικά τόνισε ο Τσαβούσογλου: «Η Τουρκία δεν εναντιώνεται στις γεωτρήσεις της Κύπρου αλλά ανησυχεί για το αν θα εξασφαλιστούν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στις εξορύξεις».

Το κάδρο της τουρκικής επιθετικότητας συμπληρώνει φυσικά και η νέα στρατιωτική επιχείρηση που η Τουρκία έχει εξαγγείλει ότι ετοιμάζει στη βόρεια Συρία ενάντια σε δυνάμεις των Κούρδων, στο όνομα της υπεράσπισης της ασφάλειας και της εδαφικής της ακεραιότητας, παρά τις ενοχλήσεις «συνομιλητών» της, όπως οι ΗΠΑ αλλά και η Ρωσία, διαβεβαιώνοντας ότι θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο για να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες, ή για να μεγιστοποιήσει όποια πιθανά οφέλη μπορεί να αντλήσει από το ξαναμοίρασμα της «πίτας» και τις αναδιατάξεις σε όλη την περιοχή.

Καλοδεχούμενη «μια λογικά σκεπτόμενη Τουρκία»

Την ίδια στιγμή, στην περιοχή προχωρούν ήδη αλλά και εξετάζονται μια σειρά από πολυμερείς συνεργασίες, οι βασικότερες με τη «στάμπα» της προώθησης των αμερικανοΝΑΤΟικών σχεδιασμών, όπως φάνηκε και στην τριμερή Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ που στις 20 Δεκέμβρη διευρύνθηκε με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.

Τέτοιες συνεργασίες ενισχύονται με «όραμα» την ακόμα πιο στοχοπροσηλωμένη αξιοποίησή τους, αλλά και χωρίς... στερεότυπα όσον αφορά πιθανό μελλοντικό τους εμπλουτισμό. Οπως εξήγησε με συνέντευξή του στο «Φιλελεύθερο» ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης, «μέσα από τη σύσταση της Μόνιμης Γραμματείας τριμερών σχηματισμών (σ.σ. που έχει ανακοινωθεί ότι θα στεγαστεί σύντομα στη Λευκωσία) επιδιώκουμε (...) τη μετεξέλιξη όλων αυτών των σχηματισμών σε έναν Περιφερειακό Οργανισμό Ασφάλειας και Συνεργασίας. Πρόκειται για έναν μακροπρόθεσμο στόχο που είναι σημαντικό να αναφέρω, όλοι οι εμπλεκόμενοι αντιλαμβάνονται την προστιθέμενη αξία που θα έχει». Ο ίδιος, απαντώντας σε ερώτημα για το αν η Κύπρος «μπορεί μέσω της ΕΕ να "γονατίσει την Τουρκία"» είπε: «Δεν υπάρχει ούτε στόχος ούτε εργαζόμαστε προς την κατεύθυνση "να γονατίσουμε την Τουρκία". Είμαστε απόλυτα ρεαλιστές και γνωρίζουμε ότι στο άναρχο διεθνές σύστημα που καλούμαστε να λειτουργήσουμε, τα κράτη λαμβάνουν αποφάσεις και κάνουν επιλογές έχοντας ως βασικό, για να μην πω αποκλειστικό κριτήριο, την προώθηση των συμφερόντων τους. Γνωρίζοντας πολύ καλά αυτό το δεδομένο, μέσα από κινήσεις και ενέργειές μας, ανάμεσα σε πολλούς άλλους στόχους, στέλνουμε και στην Αγκυρα ξεκάθαρα μηνύματα που συνοψίζονται στο ότι η μη επίλυση του Κυπριακού έχει αρνητικές συνέπειες στην προώθηση των τουρκικών συμφερόντων και επιδιώξεων.

Μια λογικά σκεπτόμενη Τουρκία μπορεί πολύ εύκολα να αντιληφθεί τα οφέλη που δύναται να προκύψουν και για την ίδια μέσα από μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού αλλά και το ότι η συνέχιση της παρούσας κατάστασης πραγμάτων λειτουργεί αρνητικά για στόχους που έχει θέσει, είτε αυτοί αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο είτε αφορούν ευρύτερα επιδιώξεις της σε ευρωπαϊκό επίπεδο...».

Και η επίδραση του Συριακού

Τις εξελίξεις σε Κύπρο, Αιγαίο, Ελληνοτουρκικά κ.λπ., συνολικά στη στενότερη «γειτονιά» μας, θα καθορίσει η κατάσταση και στη διπλανή Συρία, για την οποία έχει ανοίξει για τα καλά το παζάρι για τη μετά το «Ισλαμικό Κράτος» εποχή. Εξάλλου, όλα δείχνουν ότι το συριακό ζήτημα εξελίσσεται επίσης σε ένα κεφάλαιο κομβικό και για την πορεία των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας. Μετά τις ανακοινώσεις για την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων, η αρθρογραφία στις μεγάλες τουρκικές εφημερίδες γέμισε επισημάνσεις για τα οφέλη που μπορεί να διαπραγματευτεί η Αγκυρα, ειδικά εφόσον αξιοποιήσει τη μακρόχρονη σχέση της με τη Δύση.

Μεταξύ άλλων, η φιλοκυβερνητική «Σαμπάχ» έγραφε: «Με την αποχώρηση των ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ιράν και η Τουρκία θα ενισχύσουν την παρέμβασή τους στη Συρία. Ωστόσο, η Τουρκία αποτελεί το μόνο παίκτη που διατηρεί θετικές, σθεναρές σχέσεις με το δυτικό μπλοκ αλλά και ταυτόχρονα τη Μόσχα. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία παραμένει ο πιο ισχυρός παίκτης που αντέδρασε στις σφαγές και τις απάνθρωπες επιχειρήσεις του καθεστώτος Ασαντ. Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία και το Ιράν διατηρούν τη στήριξή τους στον Ασαντ. Η αποχώρηση των ΗΠΑ πιθανώς να καταστήσει τον Ασαντ ισχυρότερο, ωστόσο η Αγκυρα βρίσκεται εκεί για να εξισορροπήσει τις εξελίξεις και τις αλλαγές στην περιφέρεια (...) Με λίγα λόγια, μπορεί να ειπωθεί ότι μια νέα σελίδα θα ανοίξει στη Συρία και η Τουρκία έχει διαμηνύσει ότι θα έχει λόγο στη μεταπολεμική τύχη της χώρας. Η διαμόρφωση νέου "οδικού χάρτη" για την κατεστραμμένη ισορροπία στη Συρία αποτελεί δύσκολο καθήκον. Ωστόσο, η Τουρκία θα αναλάβει την ευθύνη...».

Εξίσου ενδιαφέρουσες είναι όμως και επισημάνσεις για άλλα κρίσιμα θέματα, όπως το Κουρδικό, στο οποίο ΗΠΑ και Τουρκία διατηρούσαν πάντα σοβαρές διαφωνίες. Μεταξύ άλλων, εμφανίζονται αναλύσεις που συνδέουν το «νέο "οδικό χάρτη" της Τουρκίας για τη Συρία» με «την καλύτερη οργάνωση των κουρδικών οργανώσεων που υποστηρίζουν την (ίδια την) Τουρκία και την αντικατάσταση οργανώσεων όπως η YPG (σ.σ. που η Αγκυρα θεωρεί παρακλάδι του ΡΚΚ και "τρομοκρατική οργάνωση") με αυτές, όσον αφορά το μέλλον της Συρίας». Τέλος, χαρακτηριστικές της ρευστότητας είναι και δηλώσεις όπως αυτές που έκανε ο Τσαβούσογλου για τους όρους κάτω από τους οποίους η Αγκυρα ίσως δεχόταν να συνομιλήσει με την κυβέρνηση Ασαντ. «Καθένας χρειάζεται να εξετάσει τη συνεργασία με τον Ασαντ αν μελλοντικά κερδίσει σε εκλογές που θα έχουν διεξαχθεί με δημοκρατικό και αξιόπιστο τρόπο», είπε.

Χαρακτηριστική ήταν άλλωστε και η εξέλιξη της Παρασκευής, όταν δυνάμεις του συριακού στρατού μπήκαν στη Μανμπίτζ (βλέπε διπλανή σελίδα) μετά από «πρόσκληση» των κουρδικών «Μονάδων Προστασίας του Λαού» (YPG) για «να προστατέψουν» την περιοχή «από τις τουρκικές απειλές».


Α. Μ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ