Στους δύσκολους αγώνες και τα προβλήματα που είχε να αντιπαλέψει το Νοτιοαφρικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα (SACP) μετά το τέλος του ρατσιστικού καθεστώτος απαρτχάιντ τη δεκαετία του '90 αναφέρεται εκτενώς, μεταξύ άλλων, με συνέντευξή του στον «Ριζοσπάστη» ο Β' αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του SACP, Κρις Ματλάκο, με τον οποίο συνομιλήσαμε με την ευκαιρία συμμετοχής του στην 20ή Διεθνής Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην Αθήνα.

Παραθέτουμε τη συνέντευξη.

-- Δυόμισι δεκαετίες μετά το τέλος του απαρτχάιντ, σημαντικό τμήμα του λαού της Νότιας Αφρικής συνεχίζει να αντιμετωπίζει επίμονες προκλήσεις, όπως η φτώχεια, η ανεργία και οι ανισότητες. Πώς παλεύει το Νοτιοαφρικανικό ΚΚ για να πετύχει τη βελτίωση της ζωής της εργατικής τάξης;

-- Το Νοτιοαφρικανικό ΚΚ στο 14ο Συνέδριό του επιβεβαίωσε πως τα άμεσα καθήκοντα του κόμματος αυτήν την περίοδο σχετίζονται με την πάλη ενάντια στη διαφθορά. Από την «αυγή της Δημοκρατίας», που την αναφέρουμε ως «δημοκρατική τομή», το 1994, το ιστορικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC), του SACP και του COSATU προσπάθησαν να βελτιώσουν τις υλικές συνθήκες του λαού μας. Το μονοπάτι σε αυτήν τη γραμμή δεν ήταν ομαλό, αλλά χαρακτηρίστηκε από την επικρατούσα υποβόσκουσα ιδεολογία, την πολιτική και την οικονομία. Σε συνδυασμό με την παγκόσμια οικονομική κρίση, φράξιες ηγετικών τμημάτων του ANC εφάρμοσαν μία σχεδόν νεοφιλελεύθερη πορεία σταθεροποίησης που ήταν ένα νοτιοαφρικανικό σχέδιο λιτότητας, προκειμένου να δοκιμάσει να θέσει τη δημοκρατική Νότια Αφρική στο διεθνές καπιταλιστικό σύστημα. Εμείς, το SACP, δώσαμε αγώνα κατά αυτών των δυνάμεων και αυτής της προοπτικής και πετύχαμε σημαντικά κέρδη στη διαδικασία. Καταφέραμε να εκτοπίσουμε τον Μπέκι και την ατζέντα του λεγόμενου «τρίτου δρόμου» έξω από την ηγεσία του ANC και της κυβέρνησης. Ηρθαμε σε αντιπαράθεση και παλέψαμε γι' αυτό που αποκαλέσαμε δεύτερη πιο ριζοσπαστική φάση της «Εθνικής Δημοκρατικής Επανάστασης» (ΕΔΕ). Αυτή η δεύτερη φάση της ΕΔΕ γεννήθηκε από το γεγονός πως μέσα στα πρώτα 10 χρόνια καταφέραμε να αποκαταστήσουμε πολιτικές ελευθερίες και δημοκρατικούς θεσμούς. Με την εκλογή του Τζέικομπ Ζούμα εισήλθαμε σε μία μεταβατική περίοδο προς αριστερές και προοδευτικές πολιτικές, με την υιοθέτηση και την έναρξη της εφαρμογής εθνικού συστήματος Υγείας και Ασφάλισης (εθνική φροντίδα για όλους), την εκβιομηχάνιση της χώρας και τη μεταρρύθμιση στη γη. Εντούτοις, ο Ζούμα και τα τσιράκια του θεμελίωσαν και δημιούργησαν ένα «σκιώδες κράτος» και ενθάρρυναν μία παρασιτική μπουρζουαζία που λεηλάτησε το δημόσιο πλούτο για προσωπικό όφελος. Παρόμοια με τη γραφειοκρατική μπουρζουαζία που γεννήθηκε μετά την Ιρανική Επανάσταση από την Φρουρά της Επανάστασης, ο Ζούμα διευκόλυνε και συμμετείχε σε ευρείας κλίμακας διαφθορά που υποβάθμισε τη δημοκρατία μας, την ικανότητα του κράτους και των κρατικών επιχειρήσεων. Παλέψαμε για να εκτοπίσουμε τον Ζούμα και τώρα επιδιώκουμε να άρουμε τις καταστροφικές συνέπειες της διαφθοράς. Η διαφθορά, όπως μπορούμε να δούμε στη Λατινική Αμερική, είναι η παρεμπόδιση της προοδευτικής κυβέρνησης και της πορείας της σε διάφορες περιοχές όπου γίνονται προσπάθειες για τη δημιουργία μίας εναλλακτικής κοινωνίας απέναντι στον καπιταλισμό. Οι αγώνες του SACP είναι ριζωμένοι ανάμεσα στην εργατική τάξη και τις φτωχές κοινότητες της χώρας μας. Το κόμμα πραγματοποιεί ετησίως την εκστρατεία «Κόκκινος Οκτώβρης», που εστιάζει στις πραγματικές υλικές συνθήκες του κόσμου και κινητοποιεί το λαό ώστε να διεκδικήσει και να παλέψει γι' αυτά τα ιδανικά και τους στόχους. Από την αγροτική μεταρρύθμιση, τον μετασχηματισμό του τομέα της οικονομίας, την καταπολέμηση της βίας βάσει φύλου και την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες. Αυτές οι εκστρατείες ήταν πολύ επιτυχείς, έφεραν πολλά επιτεύγματα και ενθάρρυναν πραγματικά τις κοινότητες σε κινητοποιήσεις και δράσεις ώστε να πραγματώσουν αυτούς τους στόχους. Ο ακτιβισμός και οι αγώνες είναι πολύ σημαντικοί όταν συνδυάζονται με ιδεολογική και πολιτική δουλειά. Το σύνθημά μας: «Πρέπει να κτίσουμε ηγεμονία σε όλους τους τομείς - κλειδιά της εξουσίας!».

-- Ποια είναι τα κύρια μέτωπα του αγώνα που κάνει το κόμμα σας γενικότερα για την κοινωνία;

-- Από το 14ο Συνέδριο αποφασίσαμε να επικεντρώσουμε τη δουλειά σε δύο κύρια μέτωπα: Ενα πατριωτικό ευρύ μέτωπο για την υπεράσπιση της δημοκρατίας μας και της εθνικής κυριαρχίας, για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της λεηλασίας του πλούτου, και ένα αριστερό μέτωπο, που θα συνεχίσει τα αριστερά σχήματα που ενστερνίστηκε ο αγώνας για το σοσιαλισμό. Αυτά τα δύο μέτωπα είναι σημαντικά σε σχέση με την απόφαση του 14ου Συνεδρίου για το «Κράτος και τη Λαϊκή Εξουσία». Η απόφαση κατευθύνει το SACP να συμμετάσχει σε εκλογές εντός ή εκτός της σημερινής τριμερούς Συμμαχίας με το ANC και το COSATU. Κατευθύνει το SACP να εφαρμόσει μία συνεπή στρατηγική, με συνειδητότητα και τακτική ευελιξία!

-- Πώς συνεχίζονται οι επεμβάσεις ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή της Αφρικής (π.χ. ρόλος της AFRICOM και άλλων);

-- Εχουμε πει πως η ένταση της στρατιωτικοποίησης στην ήπειρο και στην περιοχή είναι μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της επικράτησης και ηγεμονίας του ιμπεριαλισμού. Η AFRICOM (διοίκηση του αμερικανικού στρατού για την Αφρική) και άλλες ξένες στρατιωτικές δυνάμεις στην ήπειρο πυροδοτούν περαιτέρω την αποσταθεροποίηση στο πλαίσιο της πολιτικο-ιδεολογικής ατζέντας εξάπλωσης του ιμπεριαλισμού. Η Αφρική, με τους τεράστιους ορυκτούς πόρους της, έχει γίνει πεδίο ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων. Η AFRICOM και οι ξένες στρατιωτικές βάσεις στην ήπειρο έχουν παίξει αρνητικό ρόλο στους πολέμους στο Σαχέλ και στο Κέρας της Αφρικής, στην κεντρική και στη δυτική Αφρική. Στην περιοχή του Σαχέλ αυτοί οι πόλεμοι εξαπολύονται από τρομοκράτες με την εμφάνιση της «Μπόκο Χαράμ» και στο Κέρας της Αφρικής από τρομοκράτες της οργάνωσης «Αλ Σαμπάμπ». Η ανάμειξη ξένων στρατιωτικών δυνάμεων με τις λεγόμενες «αποστολές διατήρησης ειρήνης» συνιστούν απλές πλατφόρμες επιβολής κυριαρχίας και ελέγχου. Στο τέλος, όπως έλεγε ο Samora Machel (1933 - 1986), που ήταν ηγέτης του FRELIMO και πρώτος Πρόεδρος της Μοζαμβίκης, η «Διεθνής αλληλεγγύη δεν είναι πράξη φιλανθρωπίας: Είναι πράξη ενότητας μεταξύ συμμάχων που πολεμούν σε διαφορετικά γήπεδα με τον ίδιο στόχο. Ο πιο σημαντικός από αυτούς τους στόχους είναι να βοηθηθεί η ανάπτυξη της ανθρωπότητας στο ύψιστο δυνατό επίπεδο».