Κορυφώνεται στα Σκόπια η «παρέλαση» ξένων υψηλόβαθμων αξιωματούχων ΗΠΑ και ΕΕ ενόψει του δημοψηφίσματος της 30ής Σεπτέμβρη στη χώρα. Στόχος να εγκριθεί η συμφωνία των Πρεσπών, ανάμεσα σε ΠΓΔΜ και Ελλάδα, που φέρει τη σφραγίδα των σχεδίων για ένταξη όλων των Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, ώστε να ανασχεθεί η επιρροή ανταγωνιστών, κυρίως της Ρωσίας. Στα σχέδια αυτά της λεγόμενης «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» πρωτοστατεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, προσδοκώντας ανταλλάγματα για την ελληνική πλουτοκρατία.

Εντονη είναι η παρέμβαση των ΗΠΑ. Από την αρχή της βδομάδας είχαμε την επίσκεψη του υπουργού Αμυνας, Τζέιμς Μάτις, ο οποίος εξαπέλυσε μύδρους εναντίον της Ρωσίας για το ρόλο της στην ΠΓΔΜ και στην ευρύτερη περιοχή, τονίζοντας ότι τον ανησυχεί η «παρέμβαση» της Μόσχας, καθώς «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία» ότι χρηματοδότησε «πολιτικές ομάδες» που αντιτίθενται στο δημοψήφισμα. Είχαμε επίσης μεσοβδόμαδα την ανοιχτή επιστολή του πρώην Προέδρου Τζ. Ου. Μπους προς το λαό της ΠΓΔΜ, με την οποία τον κάλεσε να συμμετάσχει στο δημοψήφισμα και να εγκρίνει τη συμφωνία των Πρεσπών, χαρακτηρίζοντάς την «θαρραλέο και δίκαιο συμβιβασμό, που θα εξασφαλίσει τη θέση της Μακεδονίας σε ΝΑΤΟ και ΕΕ».

Ακολούθησε αργά το βράδυ της Πέμπτης η συνάντηση του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, στην Ουάσιγκτον με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς. Ο Πενς εξέφρασε τη θερμή υποστήριξη των ΗΠΑ στις προσπάθειες των Σκοπίων και εξήρε τις προσπάθειες της ηγεσίας της χώρας για «εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων» στο πλαίσιο «και της ιστορικής συμφωνίας με την Ελλάδα». Μετέφερε επίσης μήνυμα του Προέδρου Τραμπ πως «είναι επιθυμία των ΗΠΑ να δουν τη Μακεδονία δημοκρατικό και με ευημερία μέλος του ΝΑΤΟ». Ο Ζάεφ, από τη μεριά του, δήλωσε «ενθαρρυμένος και εμπνευσμένος» από τη συνάντηση με τον αντιπρόεδρο Πενς τονίζοντας πως θα συνεχίσει τη «στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και τις προσπάθειες εκπλήρωσης του στρατηγικού στόχου για ένταξη της χώρας σε ΝΑΤΟ και ΕΕ».

Δεν ήταν βεβαίως μόνο οι Αμερικανοί αλλά και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που προώθησαν τις προσπάθειες της κυβέρνησης Ζάεφ ενόψει δημοψηφίσματος.

Ο επίτροπος της ΕΕ για τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας και τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν, μετά τη συνάντησή του την Τρίτη με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, κάλεσε τους πολίτες της χώρας να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα επειδή ...έχουν μπροστά τους «την ευκαιρία μίας ζωής ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα της καθημερινότητας». Πρόσθεσε δε ότι θα ήθελε να μην είναι υποχρεωμένος να χρησιμοποιεί τη συντομογραφία FYROM αλλά τις λέξεις «Βόρεια Μακεδονία».

Την ίδια μέρα κατέφθασε και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, που εξέφρασε την «ελπίδα» ότι η ΠΓΔΜ θα μπορέσει από τον Ιούνη του 2019 να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις ένταξης στην ΕΕ. Κάλεσε την πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ «να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις» επισημαίνοντας ως ιδιαίτερα απαραίτητες αυτές που αφορούν την επιβολή της έννομης τάξης, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς.

Μία μέρα μετά, έφθασε στα Σκόπια και δεύτερο μέλος της γερμανικής κυβέρνησης. Η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας, Ούρσουλα φον ντε Λάιεν, εξήρε τις προσπάθειες των Σκοπίων και κάλεσε τους πολίτες «να αρπάξουν αυτήν τη μοναδική ευκαιρία» ώστε «να οικοδομήσουμε την Ευρώπη μαζί σας».

Πάντως, δεν φαίνεται καθαρό εάν τελικά θα προσέλθει στις κάλπες το απαραίτητο ποσοστό του 50%+1 των ψηφοφόρων ώστε να «μετρήσει» το αποτέλεσμα. Επίσης, πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας «Market Vision», που δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες, έδειχνε το 25,2% των ερωτηθέντων να δηλώνει πως δεν θα συμμετάσχει στο δημοψήφισμα ενώ ένα άλλο 26,8% δήλωνε «αναποφάσιστο». Στο ερώτημα εάν επιδοκιμάζουν τη συμφωνία των Πρεσπών, το 51,1% δήλωσε «ναι» και το 48,9% δήλωσε «όχι». Η διαφορά δηλαδή είναι πολύ μικρή.

Η ρευστή αυτή κατάσταση είναι βέβαιο πως θα κλιμακώσει περισσότερο μέσα στις επόμενες μέρες τις πιέσεις για έγκριση της συμφωνίας. Από την άλλη, ακόμη και εάν δεν βγει το επιθυμητό αποτέλεσμα από τις κάλπες του δημοψηφίσματος ώστε να δοθεί «λευκή επιταγή» στα σχέδια των ιμπεριαλιστών, είναι βέβαιο πως θα επιχειρηθεί προώθηση των σχεδιασμών αυτών μέσω της πρόθυμης κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ.

Η υπουργός Αμυνας της ΠΓΔΜ, Ραντμίλα Σεκέρινσκα, για παράδειγμα, όταν ρωτήθηκε την Πέμπτη τι θα γίνει εάν δεν βγει στο δημοψήφισμα το επιθυμητό για την κυβέρνηση αποτέλεσμα, απάντησε πως... «θα συνεχιστεί η πορεία της χώρας για ένταξη στο ΝΑΤΟ». Η κυβέρνηση, εξήγησε, εντείνει τις προετοιμασίες για ένταξη στο ΝΑΤΟ, από την πρώτη στιγμή που πήρε την επίσημη ΝΑΤΟική πρόσκληση. Πρόσθεσε πως έχουν ήδη μεταβεί στα Σκόπια ομάδες ΝΑΤΟικών αξιωματούχων και θα γίνουν αντίστοιχες συναντήσεις στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες την επόμενη βδομάδα.

Ενδιαφέρον προκαλεί επίσης η διαφοροποίηση στάσης που έδειξε την ίδια μέρα και ο ηγέτης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσοσκι, που έχει προτείνει στους ψηφοφόρους να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Ο Μίτσοσκι (δεδομένου πως το κόμμα του είχε έως τώρα τηρήσει μία φιλο-ρωσική στάση) δήλωσε πως θα στηρίξει την προώθηση συνταγματικών μεταρρυθμίσεων στη Βουλή εάν στο δημοψήφισμα η πλειονότητα των ψηφοφόρων επιδοκιμάσει τη συμφωνία των Πρεσπών. Κλείνοντας το μάτι στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, διευκρίνισε μάλιστα πως δεν αντιτίθεται στα σχέδια ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ αλλά διαφωνεί με τη συμφωνία των Πρεσπών.

Μέσα σε αυτό το κλίμα δεν θα πρέπει να περνά απαρατήρητη η δυσκολία που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση του Σέρβου Προέδρου, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, να βρει «πρόθυμο συνομιλητή» προκειμένου να προωθήσει τα αρχικά σχέδια για «αλλαγές και διορθώσεις» συνόρων με το Κοσσυφοπέδιο ώστε να επιτευχθεί η «τελική συμφωνία» ομαλοποίησης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών για να προωθηθούν τα σχέδια ένταξης στην ΕΕ και στη συνέχεια στο ΝΑΤΟ. Ιδιαίτερα έπειτα από τις νέες εμπρηστικές φιλοπόλεμες δηλώσεις του Κοσσοβάρου πρωθυπουργού, Ράμους Χαραντινάι, πως τα σύνορα άλλαξαν «με τις μπότες στο έδαφος, όχι στα τραπέζια συζητήσεων». Η στάση Χαραντινάι ωστόσο δεν φαίνεται να εκφράζει όλο το φάσμα της κυβέρνησης καθώς ο Πρόεδρος Χασίμ Θάτσι φέρεται πως τώρα αναζητά τρόπους να προχωρήσει το παζάρι με τον Βούτσιτς στις Βρυξέλλες παρακάμπτοντας (εάν μπορέσει...) το Κοινοβούλιο.

Ας μην παραβλέπει κανείς και την αποφασιστικότητα της Ρωσίας να παλέψει, παρά τις δυσκολίες, ώστε να προωθήσει τα δικά της γεωπολιτικά σχέδια στα Δ. Βαλκάνια. Η Μόσχα άλλωστε έχει αφήσει να εννοηθεί ότι σε περίπτωση που προωθηθεί, μετά από συμφωνία με τη Σερβία, η ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στον ΟΗΕ, τότε θα ενθαρρύνει την ανεξαρτησία των Σέρβων της Βοσνίας. Αυτούς τους σχεδιασμούς για αύξηση της επιρροής εξυπηρέτησε η εμφάνιση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, στο Σαράγεβο και την Μπάνια Λούκα την Παρασκευή. Ο Λαβρόφ συναντήθηκε με αξιωματούχους των Σέρβων της Βοσνίας διαμηνύοντας ότι αφενός η Ρωσία «δεν θα επιβληθεί» στην περιοχή, αφετέρου ότι αντιτίθεται στην περαιτέρω «δαιμονοποίηση» της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Σερβικές πηγές στο Σαράγεβο υποστήριξαν πως ο Λαβρόφ πρότεινε και μία τετραμερή συνάντηση για «διάφορα ζητήματα» της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης μεταξύ της κυβέρνησης της χώρας, της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Σερβίας. Ωστόσο δεν είχε τύχη εξαιτίας αντιδράσεων του εκπροσώπου της μουσουλμανικής κοινότητας στην τριμερή Προεδρία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, Μπακίρ Ιζετμπέκοβιτς.

Με άλλα λόγια, η διαπάλη των ιμπεριαλιστικών κέντρων για τον έλεγχο της περιοχής αναμένεται να οξυνθεί ακόμη περισσότερο.