Σελίδα 3
Ενενήντα χρόνια
στο
πλευρό του αγωνιζόμενου λαού
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» σταματά την έκδοσή του για να ξαναβγεί πάλι στις 30 Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου, με αρχισυντάκτη αυτή τη φορά τον Θ. Λασκαρίδη κι αργότερα τον Λεωνίδα Παυλίδη.
Στη δεύτερη αυτή περίοδό του ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» αρχίζει να προσεγγίζει όλο και πιο κοντά το οργανωμένο πια εργατικό επαναστατικό κίνημα. Από τον Οχτώβρη του 1918 είχε ήδη δημιουργηθεί η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ), που συνένωσε στις γραμμές της όλα τα έως τότε σκόρπια εργατικά σωματεία, και το Νοέμβρη του 1918 ιδρύθηκε το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ελλάδας (Σ.Ε.Κ.Ε.) που μετονομάστηκε αργότερα σε Κομμουνιστικό.
Ετσι, αμέσως μετά την επανέκδοσή του ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» τάχτηκε στο πλευρό του Κόμματος και της Γ.Σ.Ε.Ε., προσφέροντας στο εργατικό κίνημα ανεκτίμητες υπηρεσίες: υποστηρίζει το νεαρό κόμμα της εργατικής τάξης, εκλαϊκεύει τους αγώνες του, βλέπει με συμπάθεια την Οχτωβριανή Επανάσταση. Γι' αυτό, κι όταν οι ιμπεριαλιστές παρέσυραν στις αρχές του 1919 την Ελλάδα στην αντισοβιετική πολεμική εκστρατεία της Ουκρανίας, ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» τάχθηκε ενάντια σ' αυτή, υπερασπίζοντας με την αρθρογραφία του την ακεραιότητα και το απαραβίαστο του Σοβιετικού κράτους των εργατών και αγροτών.
Στις 15 Σεπτέμβρη 1919, ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» βγάζει από τον τίτλο του τις λέξεις που τον χαρακτήριζαν «Εφημερίδα δημοκρατικών αρχών» και βάζει στη θέση τους τον χαρακτηρισμό «σοσιαλιστική εφημερίς». Δικαιολογώντας τη μεταβολή αυτή, ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» εξηγούσε μ' ένα μεγάλο ερμηνευτικό σχόλιο ότι ο αγώνας για την Προεδρευομένη Δημοκρατία είχε πια ξεπεραστεί και ολοένα και νέες εξελίξεις επέβαλαν νέους προσανατολισμούς.
Η ενέργεια αυτή δεν ήταν καθόλου τυχαία. Το Εθνικό Συμβούλιο του Κόμματος που είχε συνέλθει το Μάη του 1919, εκτιμώντας θετικά τους αγώνες και τις διαθέσεις του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» υπέρ του σοσιαλιστικού κινήματος, είχε αποφασίσει να θέσει την εφημερίδα κάτω από τον πολιτικό και οικονομικό έλεγχο του Σ.Ε.Κ.Ε.
Στις 2 Ιούνη 1920 , πραγματοποιείται ένα ακόμα βήμα του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» προς την κομματικοποίησή του. Με απόφαση του 2ου Συνεδρίου του Σ.Ε.Κ.Ε. (5-12 Απρίλη 1920) η Κ.Ε. αναλαμβάνει επίσημα τον έλεγχο της πολιτικής του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ». Έτσι, κάτω από τον τίτλο του προστίθεται τώρα και η φράση: «Υπό τον πολιτικό έλεγχο της Κ.Ε. του Σ.Ε.Κ.Ε.» Αντιπρόσωπος του Κόμματος στον «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» ορίστηκε ο Γιάννης Κορδάτος, δικηγόρος, μέλος της Κ.Ε.
5 Ιουλίου 1920 "ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ" |
«Υπό τον πολιτικό έλεγχο της Κεντρικής Επιτροπής του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος» |
Στις 31 Ιούλη 1920, τα γραφεία του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» καταστράφηκαν εντελώς από κυβερνητικούς μπράβους, με αφορμή τη τη δολοφονική απόπειρα ενάντια στον Πρωθυπουργό Ε. Βενιζέλο, στο Παρίσι από πράκτορες των μοναρχικών. Τίποτε δεν απόμεινε από το πλούσιο αρχείο και από την επίπλωση της εφημερίδας. Γι αυτό και η εφημερίδα αναγκάστηκε να διακόψει την έκδοσή της ως τις 8 Αυγούστου.
Ένα χρόνο αργότερα, τον Ιούλη του 1921 , ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» τοποθετεί και από τις δύο πλευρές του τίτλου του το σφυροδρέπανο, πλαισιωμένο από δύο στάχυα. Από την 1η Αυγούστου γίνεται το «Επίσημο όργανο του Σοσιαλιστικού Εργατικού (Κομμουνιστικού) Κόμματος της Ελλάδας και της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας». Ο Γ. Πετσόπουλος εκχωρώντας τον «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» στο Κόμμα έγραφε σε σχετική δήλωσή του πως αυτό το έκανε γιατί «δεν επιτρέπετο ν' αποτελεί η εφημερίς ιδιωτική επιχείρηση».
Από τη στιγμή αυτή αρχίζει ένα νέο, αποφασιστικής σημασίας στάδιο στην εξέλιξη του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ». Απαλλαγμένη από την ιδιωτική της εξάρτηση, η εφημερίδα αποκτά συλλογικό όργανο διεύθυνσης, με υπεύθυνο συντάκτη της τον Αντώνη Δούμα. Έπειτα από αυτόν και ως το 1930, υπεύθυνοι συντάκτες του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» υπήρξαν κατά χρονολογική σειρά οι: Παναγής Δημητράτος, Γ. Στράγγας, Τάκης Φίτσος και Ορφέας Οικονομίδης.