ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 9 Ιούλη 2022 - Κυριακή 10 Ιούλη 2022
Σελ. /40
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Με «καρότο» και «μαστίγιο» προετοιμάζουν τους λαούς για «δύσκολο χειμώνα»

Λεφτά για την ενίσχυση του λαϊκού εισοδήματος απέναντι στην ακρίβεια δεν υπάρχουν, περισσεύουν όμως για να σωθούν επιχειρήσεις - μεγαθήρια που πλήττονται σε Γερμανία και Γαλλία

Δυσοίωνες προβλέψεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας κάνει η Κομισιόν στην Εαρινή της Εκθεση, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι αυτή βαδίζει ολοταχώς προς μια νέα κρίση. Σύμφωνα με την έκθεση, το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,7% το 2022 και 2,3% το 2023 σε ΕΕ και Ευρωζώνη, από 4% και 2,8% (2,7% για την Ευρωζώνη) που προέβλεπε η προηγούμενη, Χειμερινή Εκθεση.

Ακόμα όμως και αυτές οι αναθεωρημένες προβλέψεις τίθενται υπό αμφισβήτηση, καθώς εξαρτώνται άμεσα από την πορεία του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία και τη λεγόμενη «ενεργειακή κρίση». Οπως σημειώνει μάλιστα ο ΟΟΣΑ σε δική του έκθεση, «αν ο πόλεμος κλιμακωθεί ή γίνει πιο παρατεταμένος, οι προοπτικές θα επιδεινωθούν, ιδιαίτερα για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος και την Ευρώπη».

Η Εαρινή Εκθεση της Κομισιόν παίρνει υπόψη και τα πιο δυσμενή σενάρια, σύμφωνα με τα οποία ενδέχεται να υπάρξει πλήρης διακοπή φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Σ' αυτήν την περίπτωση, η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται μικρότερη κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες φέτος και κατά μία ποσοστιαία μονάδα το 2023 σε ΕΕ και Ευρωζώνη, που σημαίνει οριακή ανάπτυξη με πολύ μεγάλες επισφάλειες.

Προβλέπουν χρεοκοπίες

Σοβαρές «ανησυχίες» για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας εκφράζει και η πρόσφατη επισκόπηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, επικεντρώνοντας στον κίνδυνο χρεοκοπίας που απειλεί μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, στη σκιά και της αύξησης των επιτοκίων δανεισμού.

Οπως αναφέρει, «οι μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες της ζώνης του ευρώ αντιμετωπίζουν προκλήσεις από την αύξηση των τιμών των εισροών και τις πιο θολές οικονομικές προοπτικές. Αυτό μπορεί να αυξήσει τις εταιρικές χρεοκοπίες, ειδικά για επιχειρήσεις και κλάδους που δεν έχουν ακόμη ανακάμψει πλήρως από την πανδημία».

Στη ζώνη κινδύνου βρίσκονται κατά κανόνα οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και εκείνες «με χαμηλότερες αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας», καθώς «ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αυστηρότερους όρους χρηματοδότησης».

Σε κίνδυνο βρίσκονται και οι τράπεζες, καθώς «ο πιθανός αντίκτυπος της αύξησης των τιμών της Ενέργειας, του υψηλότερου πληθωρισμού και της ασθενέστερης ανάπτυξης θα μπορούσε να προκαλέσει την υλοποίηση κινδύνων για την ποιότητα του ενεργητικού».

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των επιτοκίων και ο περιορισμός της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής θεωρούνται επιβεβλημένα, σε μια προσπάθεια αποπληθωρισμού της οικονομίας: «Λόγω των υψηλών επιπέδων πληθωρισμού και απασχόλησης δεν υπάρχει πλέον ανάγκη για χαλαρή νομισματική πολιτική. Η άρση των μέτρων στήριξης είναι επομένως δικαιολογημένη σε όλο τον κόσμο, αλλά με ιδιαίτερη προσοχή στην Ευρώπη, όπου κυριαρχεί ο πληθωρισμός από την πλευρά της προσφοράς», σημειώνει σχετικά ο ΟΟΣΑ.

Ισχυρές αντιθέσεις...

Οι παραπάνω εξελίξεις και εκτιμήσεις εξηγούν απόλυτα τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της ΕΕ, αλλά και στο στρατόπεδο του ΝΑΤΟ, για τη στάση απέναντι στη Ρωσία και την πορεία του πολέμου στην Ουκρανία.

Αν και με αντιφάσεις στο εσωτερικό της αστικής τους τάξης, ισχυρά κράτη της Ευρωζώνης δεν κρύβουν τις επιδιώξεις τους για τερματισμό του πολέμου τους επόμενους μήνες, ευελπιστώντας σε μια σχετική «ομαλοποίηση» της ενεργειακής αγοράς, που ασκεί τη μεγαλύτερη πίεση στις οικονομίες τους.

Αρνητικές σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι χώρες της ΕΕ και της Ευρωζώνης που τάσσονται με τη γραμμή του «πολέμου μέχρις εσχάτων», επιδιώκοντας την ήττα της Ρωσίας στα πεδία των μαχών μέσω της «άνευ ορίων» στήριξης της ουκρανικής κυβέρνησης και των Ενόπλων Δυνάμεων.

Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο θύμα είναι και πάλι οι λαοί, που πληρώνουν τις πολύμορφες συνέπειες του πολέμου, της ακρίβειας, της ενεργειακής φτώχειας. Στη Γερμανία η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο η παροχή ρεύματος να γίνεται με δελτίο.

Ηδη, η μεγαλύτερη εταιρεία εκμετάλλευσης κατοικιών στη Γερμανία, «Vonovia», με πάνω από 550.000 διαμερίσματα σε 400 γερμανικές πόλεις, ενημέρωσε τους ενοικιαστές της ότι από Σεπτέμβρη θα ρυθμίσει τη θέρμανση ώστε τη νύχτα η θερμοκρασία να μην ξεπερνά τους 17 βαθμούς (μεταξύ 23.00 και 05.00).

Στην Ισπανία το 40% του λαού ακυρώνει τις διακοπές του για το καλοκαίρι εξαιτίας της ακρίβειας. Στην Αγγλία, τα σούπερ μάρκετ έχουν αρχίσει να τοποθετούν αντικλεπτικά (!) σε δημοφιλή αλλά πανάκριβα πλέον προϊόντα, όπως τα βούτυρα και τα τυροκομικά. Στην Ιταλία ο πληθωρισμός σπάει ρεκόρ 30ετίας.

Βέβαια, την ίδια ώρα που ο λαός στενάζει, το κράτος ετοιμάζει νέες παρεμβάσεις για να σώσει επιχειρηματικούς ομίλους - μεγαθήρια. Οπως τον επονομαζόμενο «πυρηνικό γίγαντα» της Γαλλίας, την «Electricite de France», που σχεδιάζεται να κρατικοποιηθεί πλήρως για να μην καταρρεύσει. Αντίστοιχα, στη Γερμανία συζητιέται ένα τεράστιο κρατικό πακέτο στήριξης στον ενεργειακό όμιλο της «Uniper», μετά την κρατικοποίηση της «Gazprom Germania».

...και μεγάλες ανησυχίες

Οποιες κι αν είναι πάντως οι εξελίξεις στο πολεμικό μέτωπο, οι λαοί της Ευρώπης βρίσκονται μπροστά σε έναν βαρύ και δύσκολο χειμώνα, που θα συνδυάζει τον υψηλό πληθωρισμό και την τεράστια ακρίβεια με αναιμικούς - στην καλύτερη περίπτωση - ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης.

Ολα αυτά εντείνουν τις ανησυχίες των αστικών επιτελείων για άνοδο της λαϊκής δυσαρέσκειας και επιπτώσεις στην πολιτική σταθερότητα, που γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστούν προληπτικά, τόσο με το «καρότο» των επιδομάτων για τη διαχείριση της ακρίβειας, όσο και με το «μαστίγιο» της καταστολής και της τρομοκρατίας, αλλά και της μεγαλύτερης πρόσδεσης στον επιθετικό ευρωατλαντικό σχεδιασμό, καθόσον οι ανταγωνισμοί οξύνονται.

Ενδεικτικά αυτής της ανησυχίας που μεγαλώνει είναι δύο δημοσιεύματα του τελευταίου διαστήματος στον γερμανικό Τύπο, με ορίζοντα την πιθανή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ μέσα στον Ιούλη, με θέμα τις εξελίξεις στα Ενεργειακά.

Το πρώτο δημοσίευμα αναφέρει: «Δεν είναι όπως το 2008. Είναι πολύ χειρότερο, γιατί εδώ καταρρέει η βάση πάνω στην οποία έχει θεμελιωθεί η γερμανική ευημερία των τελευταίων δεκαετιών: Το εξωτερικό εμπόριο». Να σημειωθεί ότι η Γερμανία κατέγραψε αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο ύψους 1 δισ. ευρώ για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια!

Οπως εξηγεί το δεύτερο δημοσίευμα, «οι δύο μεγάλες χώρες όπου εξάγονται τα γερμανικά προϊόντα, η Ρωσία και η Κίνα, δεν είναι πλέον οι καλύτεροι "πελάτες". Χάρη στην πολιτική κυρώσεων που υιοθέτησε η Ευρώπη, χωρίς πραγματική στρατηγική, αλλά αποκλειστικά για την ικανοποίηση των γεωπολιτικών στόχων της Ουάσιγκτον, η Γερμανία έχει γονατίσει. Εχοντας να αντιμετωπίσει και έναν πληθωρισμό 8,6%, που δεν έχει ξαναδεί από τη δεκαετία του 1980. Αν προστεθεί και η επαπειλούμενη περικοπή του ρωσικού φυσικού αερίου, η κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί δραματική για την ατμομηχανή της Ευρώπης»...


Κ. Πασ.


Πατριδογνωμόνιο
Υποκείμενα του Χρόνου Νοσήματα

Λένε πως όποιος δεν προσαρμόζεται στις συνθήκες πεθαίνει. Ασυναίσθητα όλοι μας το 'χουμε πει, κυρίως σε στιγμές αδυναμίας ή απλώς αγεληδόν. Λένε επίσης πως σε μια πυρηνική καταστροφή θα επιζήσουν τελικώς μόνον οι κατσαρίδες. Και δεν φαντάζομαι μισό άνθρωπο πάνω στη Γη που να θέλει να γίνει κατσαρίδα. Και μέσα και έξω από τον συρμό του όπα είπα λέω της εποχής, καταλήγει να είναι επαναστατική πράξη όχι να μην προσαρμόζεσαι και να βγαίνεις με το μαγιό στα χιόνια ή ξυπόλητος στ' αγκάθια, αλλά να μην εκλαμβάνεις την προσαρμογή ως άλλοθι ενσωμάτωσης. Και σε όλα τούτα εδώ έχει στηθεί ένας ιστός προπαγάνδας, έτοιμος να λιθοβολήσει ή και να χαρακτηρίσει τρομοκράτη, άνθρωπο, κράτος, σύλλογο, σωματείο, που αντιστέκεται στην εκβιαστική προσαρμογή που είναι η ενσωμάτωση, και για την ακρίβεια η υποταγή στην κυρίαρχη αστική τάξη. Και μάλιστα σε όλες τις εκφάνσεις και τα πολιτικά και εκλογικά συστήματα.

Ας υποθέσουμε ότι πολλαπλασιάζονται, και είναι αλήθεια, αυτοί που αντιστέκονται. Πόλεμος, φτώχεια, πείνα, ανεργία, ρατσισμός, σεξισμός και όλα τα άνθη του κακού συμπτύσσουν κρίσιμες μάζες προς αυτήν την κατεύθυνση. Και εδώ δίνεται μια μάχη συχνά βουβή, για την ώρα υπόκωφη, μπορεί και αόρατη στα μάτια των ενσωματωμένων ερμητικά κλειστά. Για παράδειγμα ο γέρος κι η γριά συνταξιούχοι, που θέλουν να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και έχουν και μια αίσθηση της φύσης που βασανίζεται χαραγμένη στη μνήμη τους από το χωριό, την επαρχία, ένα γαϊδούρι κι ένα αυγό από το κοτέτσι της γειτόνισσας, βομβαρδίζονται έγκλειστοι και άφραγκοι σε ένα διαμερισματάκι στη μεγαλούπολη με πολιτικές διθυραμβικές για την αξία της μετακίνησης με ποδήλατο! Με τσακισμένα κόκαλα, λυγισμένους από τον χρόνο ώμους, με τυχόν θολή όραση και άλλα υποκείμενα του χρόνου νοσήματα, μπορεί να εμφανίζονται ως σουπεργιαγιάδες και σουπερπαππούδες που κατεβαίνουν από το Περιστέρι στη λαχαναγορά του Ρέντη, με 36 βαθμούς, για να γεμίζουν το καλαθάκι του ποδηλάτου με φθηνά λαχανικά, για να φάει η μισοάνεργη φαμίλια. Δεν γίνεται. Δεν υπάρχει το είδος αυτής της ανθρώπινης κατσαρίδας που επιζεί με το ποδήλατο, πάνες για την ακράτεια, ενδεχομένως χωρίς δόντια λόγω ακρίβειας, και με μια σύνταξη που κατατίθεται στην παραγωγή οικογενειακού παρανοσηλευτικού προσωπικού, παιδιά, νύφες, γαμπροί, εγγόνια, κι αλλιά από τους μοναχικούς ξεχασμένους και ξεκληρισμένους.

Απ' την άλλη έχεις έναν παππού και μια γιαγιά που τους βαστάνε λίγο τα πόδια τους, και πιο πολύ οι ιδέες τους, και τόλμησαν ταξίδι με τρένα, πλοία, λεωφορεία, έξι και οχτώ ωρών για να 'ρθουν από την άλλη άκρη της χώρας, να φωνάξουν για τις συντάξεις, για την υγεία και για το αναφαίρετο δικαίωμά τους στη ζωή, στην πρόσφατη σύναξη της γενιάς τους στην Αθήνα. Είναι αυτοί που περπάτησαν με ένα μπουκαλάκι νερό και μια μπουκιά ψωμί φερμένο από το σπίτι, και δεν αξιώθηκαν να δουν το κέντρο της Αθήνας, τα υπουργεία και τη Βουλή να κοκκινίζουν από ντροπή. Απροσάρμοστοι. Ανένδοτοι. Αποφασισμένοι να μην πάνε από δάγκωμα της πραγματικής κατσαρίδας του κεφαλαίου, που πρεσβεύει ότι ο χρόνος των άλλων είναι χρήμα, και μέτραγαν κεφάλια για να πουλήσουν από βιάγκρα μέχρι προγράμματα fitness για ηλικιωμένους, και από ακριβοπληρωμένα ιαματικά λουτρά μέχρι ψηφιοποιημένα κουτάκια για τα χάπια. Οχι, δεν μιλάω για τα περήφανα γηρατειά. Σιχάθηκα τα κλισέ της ενσωματωμένης ρεπορταζίλας και της προσαρμοσμένης πολιτικοκορεκτίλας. Γι' αυτούς που αντέχουν ακόμα να περπατάνε, σκοντάφτοντας στις ζαρντινιέρες της Πανεπιστημίου, και αρνούνται να αυτοκτονήσουν με ηλεκτρικά ημιποδήλατα, αξίζει μια νεανική ματιά - μαγκιά. Ονειρεύομαι σ' αυτό ή έστω στο επόμενο Φεστιβάλ της ΚΝΕ, συντρόφια μου, ένα πάρτι για γέρους με όλες τις διευκολύνσεις, ανάμεσα στα σφύζοντα νιάτα. Ισως και έναν αγώνα εκατό μέτρων νέων με τον παππού ή τη γιαγιά στην πλάτη. Ετσι για να γελάσουμε με την καρδιά μας. Γιατί η χαρά είναι αποκοτιά, το κάλλος της έμπρακτης επανάστασης, σε εποχές που ο ανήθικος ζόφος της αειφόρου κερδοφορίας ξεπαστρεύει πληθυσμούς και καθιερώνει τον χειρότερο των ρατσισμών: Τις ασθενέστερες τάξεις! Δηλαδή παιδιά, νέοι, μακροχρόνια άνεργοι και οι γενναίοι που πρόλαβαν να γεράσουν. Γιατί η μεγάλη παραίτηση προς αναζήτηση ποιοτικού χρόνου και αποφυγή των άθλιων αμοιβών και συνθηκών εργασίας εμφανίζεται ως αντίσταση στο σύστημα, ενώ το υπηρετεί αντικαθιστώντας το δίλημμα «με το κεφάλαιο ή με τον εργάτη» με το δίλημμα «ελεύθερος με δουλειές του ποδαριού ή δούλος σε κοπάδι αφεντικού». Κι όμως, στο πρώτο οι γέροι μετράνε. Στο δεύτερο μαθαίνεις να ξεφορτώνεσαι τα γηρατειά, και των άλλων και τα δικά σου...


Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ