ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Νοέμβρη 2008
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΟΔΗΓΙΑ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Συνένοχος ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ στην επιβολή του 65ωρου

Γρηγοριάδης Κώστας

Την περασμένη Τετάρτη 5 Νοέμβρη, λίγο μετά την ψηφοφορία για την έκθεση Σέρκας στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ Δ. Παπαδημούλης, ο οποίος ήταν και ο σκιώδης εισηγητής της ευρω-ομάδας της GUE/NGL στη συγκεκριμένη ψηφοφορία, επαιρόταν για τη στάση που κράτησε στην ψηφοφορία. Ούτε λίγο ούτε πολύ, χαρακτήριζε «πρώτο αναγκαίο βήμα» την υπερψήφιση της έκθεσης Σέρκας, διακρίνοντας μάλιστα, σε προχτεσινή του δήλωση, σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην έκθεση Σέρκας και την πρόταση οδηγίας που εισηγούνται οι 27 υπουργοί Απασχόλησης και η Κομισιόν. Συμπέρασμα: Με πλήρη συνείδηση, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε την έκθεση Σέρκας, μαζί με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.

Τι είναι αυτό που προσπαθεί να κρύψει ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ από τους εργαζόμενους; Οτι με την ψήφο του στην έκθεση Σέρκας, αυτός και τα άλλα κόμματα της ευρω-υποταγής, νομιμοποίησαν στρατηγικές επιδιώξεις του ευρωενωσιακού κεφαλαίου που σχετίζονται με την οργάνωση του χρόνου εργασίας. Μια σύγκριση ανάμεσα σε όσα πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σ' αυτά που προτείνει η έκθεση Σέρκας είναι αποκαλυπτική. Και γίνεται διπλά ενδιαφέρουσα αν ανατρέξει κανείς στις προτάσεις που δημοσιοποίησε η Κομισιόν για τη συγκεκριμένη οδηγία τον Ιούνη του 2005.

Για το 65ωρο

Είναι ψέμα ότι η έκθεση Σέρκας αλλάζει την πρόταση οδηγίας της Κομισιόν. Αντίθετα, διευκολύνει το κεφάλαιο να περάσει με μικρότερες αντιδράσεις τον πυρήνα των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων που επιδιώκει με την οδηγία για το χρόνο εργασίας.

Τι πέτυχε ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ με τη θετική του ψήφο στην έκθεση Σέρκας;

Νομιμοποίησε τις 65 ώρες εργασία τη βδομάδα, όπως προβλέπεται από τη λεγόμενη «ρήτρα αυτοεξαίρεσης» (ρήτρα «opt out»). Κάνοντας χρήση αυτής της ρήτρας οι εργοδότες μπορούν να υπερβαίνουν το τυπικό όριο για το μέσο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας που είναι το 48ωρο. Ο μόνος περιορισμός που έχουν πλέον είναι να παρέχουν στον εργαζόμενο ένα 11ωρο ανάπαυσης το 24ωρο, ανάμεσα σε δυο περιόδους εργασίας. Δηλαδή, μπορούν να απασχολούν τον εργαζόμενο έως και 13 ώρες την ημέρα, που στην πενθήμερη εργασία σημαίνει 65 ώρες δουλειάς τη βδομάδα.

Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε υπέρ της διατήρησης της ρήτρας «opt out», με όριο τα τρία χρόνια μετά την ψήφιση της οδηγίας, βοηθώντας συνειδητά τον ελιγμό που επιχείρησε και παλιότερα το κεφάλαιο, προκειμένου να αγοράσει χρόνο και να νομοθετήσει το 65ωρο ντε φάκτο όταν θα έβρισκε το κατάλληλο έδαφος. Είναι δεδομένο ότι η επιδίωξη των πολυεθνικών να επιβάλουν το 65ωρο δεν πρόκειται να αλλάξει μετά από 3 χρόνια. Οπως είναι δεδομένο ότι οι πολιτικοί εκφραστές του δεν πρόκειται να παραιτηθούν από την προσπάθειά τους για γενικευμένη και απρόσκοπτη εφαρμογή της ρήτρας.

Αυτό που έκαναν ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ με την ψήφο τους στην έκθεση Σέρκας είναι να αναγνωρίσουν το «δικαίωμα» των πολυεθνικών να ξεζουμίζουν με 65ωρα τους εργαζόμενους. Για να χρυσώσουν μάλιστα το... χάπι και να καθησυχάσουν τους εργαζόμενους, βάζουν δήθεν χρονικά όρια στην εφαρμογή της εν λόγω ρήτρας, η οποία δε χωράει καμιά τροποποίηση, παρά μόνο άμεση και άνευ όρων κατάργηση εδώ και τώρα.

Ο,τι έλεγε η Κομισιόν...

Δεν είναι άλλωστε καθόλου τυχαίο ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ενσωματώσει τη συγκεκριμένη πρόταση για 36μηνη (τρίχρονη) εφαρμογή της ρήτρας «opt out» στο σχέδιο οδηγίας που είχε δημοσιοποιήσει τον Ιούνη του 2005. Ελεγε τότε στην πρότασή της η Κομισιόν: «Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που δεν υπερβαίνει τα τρία έτη μετά την ημερομηνία που ορίζεται στο άρθρο 3 της οδηγίας [2005/--/ΕΚ], τα κράτη μέλη δύναται να μην εφαρμόζουν το άρθρο 6 (σ.σ. μέγιστος μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας μέχρι 48 ώρες), τηρώντας πάντα τις γενικές αρχές προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων».

Η έκθεση Σέρκας που ψήφισε ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ για το συγκεκριμένο ζήτημα λέει: «(...) τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να μην εφαρμόζεται το άρθρο 6 κατά τη διάρκεια μεταβατικής περιόδου η οποία θα λήξει 36 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας 2005/.../... υπό τον όρο ότι λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζεται αποτελεσματικά η προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων».Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε ό,τι πρότεινε η Κομισιόν το 2005. Μήπως θεωρεί ότι τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν φιλεργατική; Και αν ναι, τότε γιατί καταψήφισε το 2005 την ίδια πρόταση;

Η θέση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ δεν απέχει πολύ από αυτή που διατύπωσε και η Ελληνίδα υπουργός Απασχόλησης για την απόφαση του Συμβουλίου τον περασμένο Ιούνη σχετικά με τη ρήτρα «opt out». Ηταν τότε που η Φάνη Πάλλη - Πετραλιά εξέφρασε τη λύπη της κυβέρνησης της ΝΔ «για την επ' αόριστον διατήρηση παρέκκλισης στην οδηγία περί οργάνωσης του χρόνου εργασίας εξαιτίας της οποίας δεν υπήρξε πρόοδος στη μείωση της χρήσης της ρήτρας εξαίρεσης ούτε στον καθορισμό ημερομηνίας για τη σταδιακή κατάργησή της»...

Για το «σπάσιμο» του χρόνου εργασίας

Μια από τις σημαντικότερες επιδιώξεις του ευρωενωσιακού κεφαλαίου ήταν και παραμένει να σπάσει το χρόνο εργασίας σε «ενεργό» και «ανενεργό». Είναι το πρώτο και αναγκαίο βήμα ώστε την κατάλληλη στιγμή η «ανενεργή» περίοδος να κατοχυρωθεί και νομικά σαν «μη εργάσιμος χρόνος» και άρα να μην πληρώνεται. Αυτός είναι και ο τελικός στόχος των μονοπωλίων. Καθένας που συμβάλλει με την τακτική του στην ευόδωση αυτού του στόχου είναι υπόλογος απέναντι στους εργαζόμενους. Με την ψήφο του στην έκθεση Σέρκας, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ νομιμοποίησε το σπάσιμο του χρόνου εργασίας, αφού στο τελικό κείμενο η έκθεση διατηρεί τους όρους «ενεργός» και «ανενεργός».

Δυο παρατηρήσεις: Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ θριαμβολογεί για το γεγονός ότι η έκθεση Σέρκας θεωρεί πως «ολόκληρη η περίοδος εφημερίας, συμπεριλαμβανομένης και της ανενεργής, θεωρείται ως χρόνος εργασίας». Τι δε λέει στους εργαζόμενους; Οτι η αναφορά στη συγκεκριμένη έκθεση των όρων «ενεργός» και «ανενεργός», αποτελεί σημαντική κατάκτηση για το κεφάλαιο, αφού έχει πετύχει το σπάσιμο του χρόνου εργασίας, με την αποδοχή μάλιστα του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Είναι πλέον ζήτημα χρόνου να πάει τη δουλειά ένα βήμα πιο πέρα και κάτω από τις κατάλληλες προϋποθέσεις να εξασφαλίσει και νομικά να μην πληρώνει το «ανενεργό» κομμάτι της εφημερίας.

Ακόμα: Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου την περασμένη Τετάρτη απορρίφθηκε από την ολομέλεια τροπολογία με την οποία ζητούνταν η κατάργηση της διάκρισης του χρόνου της εφημερίας σε «ενεργό» και «ανενεργό». Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ εκτίμησε προφανώς ότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για να υπερψηφίσει στο σύνολό της την έκθεση Σέρκας, μαζί με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Το κεφάλαιο εξασφάλισε ένα σημαντικό ατού: την επόμενη φορά η συζήτηση δε θα ξεκινήσει από το αν ο χρόνος εργασίας διακρίνεται σε «ενεργός» και «ανενεργός», αλλά από το αν είναι υποχρεωμένοι οι εργοδότες να πληρώνουν αυτό το κομμάτι του χρόνου εργασίας, που όλες οι δυνάμεις της ευρω-υποταγής συμφώνησαν να το χαρακτηρίσουν «ανενεργό». Εδώ κρίνεται και η συμβολή του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ στο σπάσιμο του χρόνου εργασίας, με δεδομένο βέβαια ότι ανάλογη θέση είχε κρατήσει σε αντίστοιχη ψηφοφορία στο Ευρωκοινοβούλιο και το 2005.

Για την επέκταση της περιόδου αναφοράς

Η πρόταση οδηγίας της Κομισιόν, πάνω στην οποία συντάχθηκε η έκθεση Σέρκας προέβλεπε για την περίοδο αναφοράς: «Τα κράτη μέλη δύνανται (...) να επιτρέπουν, για αντικειμενικούς ή τεχνικούς λόγους ή για λόγους οργάνωσης της εργασίας, η διάρκεια της περιόδου αναφοράς να μην υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες (σ.σ. ακολουθούν οι προϋποθέσεις)». Δηλαδή, η πρόταση της Κομισιόν θεωρεί ως δεδομένο το 12μηνο σαν περίοδο αναφοράς και από κει και πάνω βάζει προϋποθέσεις για να ισχύσει όχι μεγαλύτερη, αλλά μικρότερη περίοδος αναφοράς!

Τι λέει η έκθεση Σέρκας γι' αυτό; Τίποτα! Αποδέχεται τη ρύθμιση ως έχει. Αυτό ψήφισε ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Οι επιπτώσεις από την εφαρμογή αυτής της ρύθμισης και συνολικά της οδηγίας, θα είναι οδυνηρές για τους εργαζόμενους. Οσο μεγαλώνει η περίοδος αναφοράς, τόσο βαθαίνει η εργασιακή εκμετάλλευση. Κι αυτό επειδή η περίοδος αναφοράς δεν είναι τίποτε άλλο παρά το διάστημα εκείνο μέσα στο οποίο ο εργοδότης θα μπορεί να εναλλάσσει περιόδους υπεραπασχόλησης και υποαπασχόλησης για τον εργαζόμενο, βάζοντάς τον να δουλεύει 13ωρα τη μέρα για μήνες και τους υπόλοιπους να του δίνει ρεπό ή άδεια ή να τον υποαπασχολεί.

Μοιράζοντας το συνολικό χρόνο εργασίας σε διάστημα ενός έτους, ο εργαζόμενος θα έχει δουλέψει εξαντλητικά το μισό χρόνο και τον υπόλοιπο από λίγο έως καθόλου. Στο μεταξύ, η φθορά στην υγεία του θα είναι ανεπανόρθωτη, η κοινωνική και οικογενειακή του ζωή θα έχει πληγεί.


Περικλής ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ