ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Γενάρη 2011
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ
Η φωνή της καρδιάς μας

Φωνή δυναμική και συνάμα τρυφερή, με μεγάλο ερμηνευτικό εύρος, η Μαρία Δημητριάδη υπήρξε μια από τις σημαντικότερες και πιο εκφραστικές Ελληνίδες τραγουδίστριες. Την Παρασκευή συμπληρώθηκαν δύο χρόνια (7/1/2009) από τον πρόωρο θάνατο της φωνής που μας «ταξίδεψε» σε αμέτρητες «θάλασσες» ποίησης και μουσικής, άλλοτε «φουρτουνιασμένες» και άλλοτε «γαλήνιες», πάντα όμως υπέροχες. Φωνή εξαιρετική, «ολοκληρωτική», όπως τη χαρακτήρισαν, η Μαρία Δημητριάδη σημάδεψε το ελληνικό τραγούδι, κυρίως εκείνο το κομμάτι του που αφουγκραζόταν λαϊκούς πόθους, που εξέφραζε την αντίσταση στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και στο σκοτάδι της καταπίεσης, που γινόταν «λάβαρο» πάλης για κοινωνική δικαιοσύνη και απελευθέρωση.

Εβαλε το στίγμα της στο πολιτικό τραγούδι, ερμήνευσε μοναδικά στίχους κορυφαίων ποιητών και δημιουργίες μεγάλων Ελλήνων συνθετών, στρατεύτηκε στο κομμάτι εκείνο της τέχνης που αφουγκράζεται, οραματίζεται, αντιστέκεται στην εκμετάλλευση και το σκοτάδι της καταπίεσης. Στο διάβα της από το τραγούδι αντιστάθηκε με τόλμη και παρρησία στην ευκολία και στα κυκλώματα που λυμαίνονται το χώρο της τέχνης, με αποτέλεσμα να βρεθεί αντιμέτωπη με τις αντιξοότητες που δημιουργεί το σύστημα στους καλλιτέχνες που δεν υποτάσσονται στις επιδιώξεις του. Δε λύγισε...

«Οι συνεργασίες μου» - είχε πει σε συνέντευξή της στον «Ρ» - «είχαν πάντα και κάποιον άλλο λόγο, εκτός από τον καλλιτεχνικό. Υπήρχε ταύτιση, έστω σε κάποιο βαθμό, ιδεολογική, αισθητική. Και χωρίς να υπερηφανεύομαι δηλώνω ότι δεν έχω κάνει ποτέ ούτε μισή υποχώρηση στη δουλειά μου. Ούτε μισή! Και αυτό το πληρώνω. Υπήρξαν φορές που δεν είχα να καπνίσω τσιγάρο. Αλλά υποχώρηση δεν έχω κάνει...».

Πάντα παρούσα μέσα στα γεγονότα, συνόδευσε με τα τραγούδια της τους εργατικούς - αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες των δεκαετιών '70-'80, αλλά και αργότερα, μέχρι τέλους, ανταποκρινόμενη στα αγωνιστικά καλέσματα. Τραγουδώντας στις συναυλίες αλληλεγγύης προς τους αγωνιζόμενους και διωκόμενους λαούς, στους απεργιακούς αγώνες, στα μπλόκα των αγροτών. Με πίστη στο όραμα μιας δίκαιης κοινωνίας, συμπορεύτηκε με το ΚΚΕ, στηρίζοντας τις θέσεις του και παλεύοντας μαζί του, ενώ στις δημοτικές εκλογές του 2006 συμμετείχε στο ψηφοδέλτιο της «Συμπαράταξης για την Αθήνα» με επικεφαλής τον Σπύρο Χαλβατζή.

Ξεκίνησε να τραγουδά από παιδί. Στα 16 της χρόνια δισκογραφεί το «Ενα πρωινό η Παναγιά μου» του Σταύρου Ξαρχάκου (από την ταινία τα «Κορίτσια στον Ηλιο»). Μετά ήρθε ο «Ηλιος ο Πρώτος» και το «Χρονικό» του Γιάννη Μαρκόπουλου, ενώ στο ενδιάμεσο είχε γνωρίσει τον Μίκη Θεοδωράκη, ίνδαλμά της από μικρό παιδί. Μαζί του, κατά την επταετία, περιοδεύει ανά τον κόσμο και συμμετέχει στους δίσκους «Τα Λαϊκά» («Το τρένο φεύγει στις οκτώ») και «Τραγούδια του Αγώνα» («Σαν τον αετό φτερούγαγε στη στράτα»). Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, το 1974, τραγουδά στο δίσκο «Σκλάβοι Πολιορκημένοι» του Νίκου Μαμαγκάκη και το «Αντόνιο Τόρρες Χερέδια» του Γιάννη Γλέζου. Ηδη έχει γνωρίσει τον Θάνο Μικρούτσικο και το 1975 δισκογραφούν τον πρώτο δίσκο του, τα «Πολιτικά Τραγούδια». Ακολουθούν: «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για φονιάδες», «Τα τραγούδια της λευτεριάς». Χαρακτηριστικό πως από την κασετίνα των οκτώ δίσκων με τα πολιτικά τραγούδια του συνθέτη που έβγαλε η «Λύρα», πριν λίγα χρόνια, στους πέντε τραγουδάει μόνο η Μαρία Δημητριάδη. Ενας από τους πιο πολυακουσμένους δίσκους τους ήταν «Τα Αντάρτικα» (1981) - επανεκτελέσεις μαζί με την αδερφή της Αφροδίτη Μάνου. Συνέχισε με το «Δελτίο καιρού», με τραγούδια πολλών συνθετών σε πρώτη εκτέλεση, τα «Λιανοτράγουδα» του Θεοδωράκη, τον πρώτο δίσκο του Γιώργου Σταυριανού, την «Ελένη» του Χατζιδάκι, το «Εμπάργκο» του Μικρούτσικου κ.ά. Ακολούθησαν δύο χρόνια δουλειάς της στο Βελιγράδι, την περίοδο του εμπάργκο. Εκανε συναυλίες κι ένα δίσκο, που με τη βοήθεια του υπουργείου Πολιτισμού της πρώην Γιουγκοσλαβίας τα έσοδά του πήγαν για τους πρόσφυγες. Τελευταία δισκογραφική της δουλειά οι «Δον Κιχώτες» των Παρασκευά Καρασούλου (στίχοι) και Θοδωρή Οικονόμου (μουσική).


Σ. Α.


Η «αλήθεια» συγκινεί στο διηνεκές

Τι κοινό έχει ο Καραγκιόζης και το όνομα του Τσε μαζί με το σύνθημά του hasta la victoria siempre (μέχρι την νίκη για πάντα) που περίτρανα δεσπόζει στη σκεπή της παράγκας του; Είναι ήρωες στο ίδιο έργο, κόντρα στην αναδουλειά, στην κοινωνική αδικία και την καταπίεση. Εκφραστές ενός λαού, μιας κοινωνικής συνείδησης, ενός πνεύματος. Εμψυχωτές και εκσυγχρονιστές του κόσμου τους.

Το κάλεσμα του Καραγκιόζη, τραγούδι, πόνος, όνειρο θα μοιράζονται οι θεατές της παράστασης «Ο Γάμος του Μπαρμπα - Γιώργου», από την Κυριακή 9 Γενάρη, στο Θέατρο Badminton, που θα πλημμυρίσει από χρώματα, παράδοση, ελληνικότητα, τέχνη, μουσική, λαϊκότητα, κέφι, ζωντάνια, χιούμορ, ζεστασιά, γέλια αλλά και έντονη συγκίνηση.

Στη λαϊκή συνείδηση ο Σπαθάρης «ταυτίστηκε» με τον Καραγκιόζη. Ακόμη και στα σημερινά παιδιά του διαδικτύου, των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και του ψηφιακού κινηματογράφου, η φωνή του «είναι», η «φωνή» του Καραγκιόζη. Το εκπληκτικότερο όμως είναι ότι κι αυτός ο ίδιος ο Καραγκιόζης, μια φιγούρα που, φαινομενικά, τα μοτίβα και το πλαίσιό της «δεν» έχουν θέση στη σύγχρονη εποχή, εξακολουθεί να «μιλά» στα παιδιά με τον ίδιο τρόπο όπως και στους συνομήλικούς τους περασμένων δεκαετιών. Οπως, αντίστοιχα, τους «μιλά» ο Τσάρλι Τσάπλιν. Το «μυστικό» βρίσκεται στην τέχνη που φέρει αλήθεια. Και η αλήθεια συγκινεί στο διηνεκές.

Ονειρα... σαν του Καραγκιόζη


Στην παράσταση ο Καραγκιόζης και το «Ξυπόλυτο Τάγμα» του βγαίνουν από τη σκιά του μπερντέ, ζωντανεύουν από 10 ηθοποιούς, οι οποίοι, ερμηνεύοντας 20 ρόλους επί σκηνής συμπαρασύρουν το ενθουσιώδες μικρό και μεγάλο κοινό στις περιπέτειές τους στην πορεία τους να βρουν γαμπρό για την Ελένη. Μία η νύφη, δύο οι γαμπροί και πολλή η πείνα του Καραγκιόζη που μηχανορραφεί με τη βοήθεια του Χατζηαβάτη για να την κατευνάσει.

Την παράσταση κλέβουν τα εξαιρετικά σκηνικά, οι ασυναγώνιστες ερμηνείες και η απαράμιλλη μουσική. Το κοινό γελάει με την ψυχή του τόσο με τα μπερδέματα της ιστορίας όσο και με τη σάτιρα της επικαιρότητας, κυρίως όμως ενθουσιάζεται με την επικοινωνία και τη διάδραση με τους ηθοποιούς, που κορυφώνεται στο τέλος της παράστασης, όταν ηθοποιοί και κοινό γίνονται ένα στους ρυθμούς της μουσικής του Σαββόπουλου, που χρόνια τώρα τραγουδά τον Καραγκιόζη, συνοψίζοντας στον στίχο «κείνο που με τρώει κείνο που με σώζει είναι που ονειρεύομαι σαν τον Καραγκιόζη» την πεμπτουσία της γνήσιας ελληνικής ψυχής.

Τη φετινή σεζόν, λοιπόν, το Θέατρο Badminton ζωντανεύει ξανά το λαϊκό μας ήρωα, επιστρέφοντας σε μια θεατρική παράδοση με αγάπη, ενθουσιασμό και περίσσια νοσταλγία. Στο ρόλο του Καραγκιόζη, ο Τάκης Βαμβακίδης, ταγμένος στο ρόλο αυτό για 18 συναπτά έτη. Ο Γιάννης Μποσταντζόγλου είναι ο Μπαρμπα-Γιώργος, ενώ ο Γιάννης Ζουμπαντής ενσαρκώνει το Κολλητήρι και τον Μορφονιό. Το καστ πλαισιώνεται από ένα πλήθος ακόμα παλαιότερων και νεότερων ταλαντούχων ηθοποιών.

Το έργο «Σκιών Καμώματα» «Ο Γάμος του Μπαρμπα-Γιώργου» σε αυθεντική σκηνοθεσία του Ευγένιου Σπαθάρη, επιμελήθηκαν σκηνοθετικά ο Γ. Μποσταντζόγλου και ο Τ. Βαμβακίδης, με μουσική το έντυσε ο Γ. Ζουγανέλης, ενώ τα σκηνικά και τα κουστούμια ανήκουν στους Ν. Κασαπάκη και Ε. Γραμματίκα. Φως στην ιστορία έριξε ο Γ. Αφουξενίδης.


Σ.Α.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ