Copyright 2018 The Associated

Από τη χτεσινή πρώτη μέρα της Συνόδου

Ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ ήταν σαφής από νωρίς χτες, μιλώντας σε δημοσιογράφους, για το περίγραμμα της Συνόδου των υπουργών Αμυνας της λυκοσυμμαχίας, που ξεκίνησε χτες το μεσημέρι στις Βρυξέλλες, τις νέες αποφάσεις πολεμικής προπαρασκευής που μεθοδεύει, ενόψει της Συνόδου Κορυφής στη βελγική πρωτεύουσα στις 11 και 12 του Ιούλη, τα σχέδια που θα επικυρωθούν τότε στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, στην κόντρα με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και διαύλων.

Αλλωστε, πολύ χαρακτηριστικά για το υπόβαθρο των τέτοιων σχεδιασμών, η Σύνοδος των υπουργών Αμυνας, με συμμετοχή από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης του Π. Καμμένου, ξεκίνησε χτες με συζήτηση πάνω σε σχέδια ενίσχυσης των δυνατοτήτων Αμυνας και Αποτροπής, όπως επισήμως λέγεται, του ΝΑΤΟ.

Βασικό στοιχείο οι αλλαγές στη Δομή Διοίκησης του ΝΑΤΟ, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων. Εξ ου και συμφώνησαν αύξηση του προσωπικού, κατά τουλάχιστον 1.200 στελέχη, που υπηρετεί σήμερα στις τέτοιες υπηρεσίες.

Επίσης, να στηθούν δύο νέες Διοικήσεις: Μια Διακλαδική με χώρο ευθύνης τον Ατλαντικό και έδρα το Νόρφολκ των ΗΠΑ. Συν άλλη μια νέα Διοίκηση Υποστήριξης, με κύριο αντικείμενο τη διεκπεραίωση προσωπικού και εφοδίων στην Ευρώπη, με έδρα το Ουλμ της Γερμανίας. Και οι δυο κύρια αποστολή θα έχουν την ταχύτερη διεκπεραίωση δυνάμεων, προσωπικού, εφοδίων και μέσων, με τα σχέδιά τους να εστιάζουν στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία, αλλά και στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ, τα Δυτικά Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική, με την αυξανόμενη επιρροή, όπως εντοπίζουν, και άλλων ανταγωνιστικών στα ευρωατλαντικά σχέδια κέντρων, όπως η Κίνα και το Ιράν. Θέμα όπου η ελληνική κυβέρνηση παίζει βασικό ρόλο εντός της λυκοσυμμαχίας, έχοντας μετατρέψει τη χώρα σε στρατηγικό κόμβο ανεφοδιασμού, υποστήριξης και διεκπεραίωσης αμερικανοΝΑΤΟικών δυνάμεων.

Σε ανάλογο φόντο, οι μετέχοντες υπουργοί συμφώνησαν στις βασικές γραμμές μιας λεγόμενης «Πρωτοβουλίας Ετοιμότητας» του ΝΑΤΟ, που θέλει να έχει ανά πάσα στιγμή ετοιμοπόλεμες μάχιμες μονάδες του σε γη, θάλασσα και αέρα.

Πρόκειται για το σχέδιο με την κωδική ονομασία «Τέσσερα Τριαντάρια», συγκεκριμένα έως το 2020 να έχουν 30 μηχανοκίνητα τάγματα, 30 αεροπορικές μοίρες και 30 πλοία πρώτης γραμμής έτοιμα να αναλάβουν δράση εντός 30 το πολύ ημερών, καθώς - όπως έλεγε χτες χαρακτηριστικά ο ίδιος ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ - πρέπει να είναι σίγουροι ότι έχουν «τις κατάλληλες δυνάμεις στα κατάλληλα σημεία, την κατάλληλη στιγμή».

Η τέτοια ανάπτυξη και οι ετοιμότητες έρχονται να απαντήσουν σε αναφορές που έχουν κάνει ανώτατοι αξιωματούχοι της λυκοσυμμαχίας, ότι η Μόσχα έχει αναπτύξει πολύ καλύτερα τις δικές της δυνάμεις στη συνοριογραμμή με τις χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ.

Σε αυτό το φόντο, εξυφαίνονται και άλλα σχέδια πύκνωσης των ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στην Ανατολική Ευρώπη. Π.χ. από πλευράς της πολωνικής κυβέρνησης έχει πέσει στο τραπέζι πρόταση για μια μόνιμη Προωθημένη Επιχειρησιακή Βάση («Forward Operational Base») των ΗΠΑ στην Πολωνία.

«Οι ΗΠΑ ενισχύουν την παρουσία τους στην Ευρώπη», διαπίστωνε χτες, σχετικά, ο Στόλτενμπεργκ και γενικότερα, δίνοντας το ΝΑΤΟικό αφήγημα, σημείωνε: «Βλέπουμε μια πιο ισχυρή Ρωσία, βλέπουμε πολλή αστάθεια, βία στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, κοντά στα σύνορά μας, βλέπουμε τη διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής και βλέπουμε απειλές στον κυβερνοχώρο. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ενισχύουμε και προσαρμόζουμε τη Δομή Διοίκησής μας με μια νέα Ατλαντική Διοίκηση, με μια νέα Διοίκηση Υποστήριξης στη Γερμανία, αλλά και με ένα νέο Κέντρο κυβερνοπολέμου».

Συγκεκριμένα, οι υπουργοί εστίασαν χτες και στις δυνατότητες που αναπτύσσει το ΝΑΤΟ στον κυβερνοπόλεμο και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, την παραπέρα αύξηση των στρατιωτικών δαπανών των κρατών - μελών, όπως είναι προσανατολισμένες στις ανάγκες του ΝΑΤΟ και των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων, τη «δικαιότερη κατανομή βαρών» μεταξύ των κρατών - μελών της λυκοσυμμαχίας, όπως παρουσιάζουν τις ακόμα μεγαλύτερες συνεισφορές σε προσωπικό και μέσα από όλο και περισσότερα κράτη - μέλη, για την εκτέλεση αποστολών και επιχειρήσεων σε μέτωπα - «φωτιά».

Ηταν και αυτά μια σειρά θέματα, όπου η κυβέρνηση προβάλλει ως ένας από τους καλύτερους «μαθητές», καθώς η χώρα είναι μία από τις ελάχιστες που εκπληρώνουν αδιαλείπτως το ΝΑΤΟικό στόχο κάθε χρόνο 2% του ΑΕΠ να πηγαίνει για τις λεγόμενες στρατιωτικές δαπάνες. Επίσης, προχωρά σε εκσυγχρονισμό μέσων της και αναλαμβάνει - στέλνοντας μέσα και προσωπικό - αποστολές και ρόλους σε όλο τον άξονα από την Αδριατική έως το Σουέζ και από την Κεντρική Μεσόγειο μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα.

Σε κάθε περίπτωση, στη Σύνοδο ελέχθησαν κάποια πρώτα στοιχεία για το πώς προχωρά το 2018, με τους ΝΑΤΟικούς να διαπιστώνουν πως για 4η συνεχή χρονιά οι στρατιωτικές δαπάνες αυξάνονται συνεχώς. Οτι τα ευρωπαϊκά κράτη - μέλη και ο Καναδάς θα έχουν τελικά ξοδέψει από το 2014 έως σήμερα επιπλέον 87 δισ. δολάρια για όπλα και πολεμική προπαρασκευή.

Αργότερα χτες, έγινε συζήτηση και για τη συνέχιση της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή με πρόσχημα την καταπολέμηση του ISIS. Το ΝΑΤΟ εκτελεί εκεί ήδη πτήσεις των ιπτάμενων ραντάρ AWΑCS, ενώ στη Σύνοδο Κορυφής του Ιούλη θα παρθεί και επισήμως απόφαση για νέα αποστολή «εκπαιδευτών» στο Ιράκ για τις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας.

Προσανατολισμένο στη νότια πτέρυγα της λυκοσυμμαχίας ήταν και το κομμάτι των χτεσινών διαβουλεύσεων για την παραπέρα σύσφιξη σχέσεων του ΝΑΤΟ με «μετριοπαθείς» - όπως τις χαρακτηρίζουν - μουσουλμανικές χώρες, όπως η Ιορδανία και η Τυνησία σε αυτήν τη φάση (αλλά και με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αίγυπτο και Κατάρ), με βάση τις οποίες, τις συνεκπαιδεύσεις και τις κοινές ασκήσεις σκοπεύουν να επεκτείνουν την ακτίνα επιρροής και δράσης του ΝΑΤΟ. Αλλο ένα ζήτημα όπου η ελληνική κυβέρνηση σπεύδει να παράσχει τις υπηρεσίες της, με στήσιμο «σχημάτων» με άλλα καπιταλιστικά κράτη και με ρόλους «γέφυρας» που διεκδικεί για την εμπέδωση της ευρωατλαντικής «σταθερότητας».

Στο περιθώριο, άλλωστε, της χτεσινής πρώτης μέρας της Συνόδου, έγιναν στις Βρυξέλλες μια σειρά από «άτυπες ενημερώσεις» από ανώτερα στελέχη του ΝΑΤΟ, ακριβώς πάνω σε ζητήματα όπως οι «εταιρικές σχέσεις» του ΝΑΤΟ, αλλά και οι σχέσεις του ΝΑΤΟ με την ΕΕ.

Το θέμα αυτό, άλλωστε, θα ανοίξει τη σημερινή, δεύτερη μέρα της Συνόδου, με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, όπως και τον πρόεδρο της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ Ελληνα στρατηγό Μιχ. Κωσταράκο, να προσέρχονται στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ για να συζητήσουν από κοινού την περαιτέρω «συνεργασία ΝΑΤΟ - ΕΕ», ένα από τα βασικά ζητήματα στη Σύνοδο Κορυφής του Ιούλη, όπως διεμήνυε από χτες ο ίδιος ο Στόλτενμπεργκ.

Προσώρας και εν μέσω αντιθέσεων και στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ προκρίνεται ένα σχήμα όπου η ΕΕ καλείται μεν να ενισχύσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες, αλλά «συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά» προς το ΝΑΤΟ, όπως λέγεται αρμοδίως.

Ιδιαίτερο στοιχείο της τέτοιας συνεργασίας είναι και η λεγόμενη «στρατιωτική κινητικότητα», καθώς οι δυο πόλοι του ευρωατλαντικού άξονα καλούνται να εντοπίσουν προβλήματα και να τα επιλύσουν (γραφειοκρατικά, «διατυπώσεων» κ.ο.κ.), ώστε να πετύχουν και έτσι την ταχύτερη μετακίνηση δυνάμεων προς ανατολικά και νότια.

Η ίδια η Μογκερίνι, μιλώντας χτες σε «Συμπόσιο», στις Βρυξέλες, με θέμα «Στρατιωτική Κινητικότητα - Κλειδί στην ευρωπαϊκή ασφάλεια», εστίαζε στην οικοδόμηση μιας «πολύ στενής συνεργασίας» μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ. Ειδικά για το θέμα της κινητικότητας έλεγε:

«Το να επενδύουμε στην ανάπτυξη στρατιωτικών ικανοτήτων και στα πιο προηγμένα αμυντικά συστήματα, αλλά αυτά να κολλάνε στα σύνορα για τελωνειακούς ελέγχους, τότε έχουμε σαφώς ένα θέμα αποτελεσματικότητας. Ακόμη και τα καλύτερα μέσα είναι, δεν θέλω να πω άχρηστα, αλλά περίπου τέτοια, αν δεν μπορούν να αναπτυχθούν εγκαίρως. Ο χρόνος είναι μέρος της εξίσωσης σε αυτό το έργο».

«Σε ηπειρωτική κλίμακα, εάν δεν μπορούμε να μετακινήσουμε τα μέσα μας, θα χρειαστεί να αγοράσουμε περισσότερα από αυτά. Και πάλι, αυτό δεν είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να ξοδεύουμε τους προϋπολογισμούς μας. Η αποτροπή και η άμυνα δεν εξαρτώνται μόνο από την ποσότητα των αναπτυγμένων δυνάμεων. Επίσης, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα να μετακινούνται γρήγορα, εάν και όταν αυτό είναι απαραίτητο».

Εβαζε θέμα ότι σήμερα η διεκπεραίωση μέσων και προσωπικού επιβραδύνονται από εμπόδια όπως μικροί δρόμοι ή ελαφρές γέφυρες, αλλά και «νομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια». «Ολοι θέλουμε να έχουμε περισσότερες κοινές ασκήσεις και εκπαιδεύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για παράδειγμα, αλλά μπορεί να χρειαστούν αρκετές ώρες ή μέρες ώστε το στρατιωτικό μας προσωπικό να περάσει από τις τελωνειακές διαδικασίες - ακόμη και για μια άσκηση που διαρκεί λίγες μόνο ώρες».

«Συμβαίνει ένα φορτίο να μην απαιτεί συνοριακούς ελέγχους, αν μεταφέρεται με πολιτικά φορτηγά, αλλά το ίδιο φορτίο μπορεί να καθυστερήσει για ώρες αν μεταφερθεί με στρατιωτικό φορτηγό».

Σε αυτό το φόντο, παρέπεμψε σε προσπάθειες των κρατών - μελών της ΕΕ ήδη από το 2014 να λύσουν τα τέτοια προβλήματα, παρατήρησε ωστόσο ότι η δουλειά που έχει γίνει το τελευταίο διάστημα σε αυτήν την κατεύθυνση δεν έχει προηγούμενο.

Περιέγραψε πρωτόκολλα λειτουργίας που θα μπουν στα τελωνεία για τη μετακίνηση στρατιωτικών φορτίων, αλλά και σχέδια η Κομισιόν να εγκρίνει «επενδύσεις» για αναβάθμιση του δικτύου διαμετακόμισης της ΕΕ, ώστε να ανταποκρίνεται και στις αυξημένες στρατιωτικές ανάγκες. Εκανε σαφές ότι προτίθενται να εκταμιεύσουν επιπλέον 6,5 δισ. ευρώ ακριβώς για την υλοποίηση τέτοιας «στρατηγικής σημασίας» υποδομής.

Να καταγραφεί, τέλος, ότι η Σύνοδος του ΝΑΤΟ λήγει σήμερα με συνεδρία για το Αφγανιστάν, όπου έχουν αποφασίσει μια πρώτη αύξηση των δυνάμεών τους κατά 3.000 στελέχη, η δε εισήγηση του Στόλτενμπεργκ είναι τον Ιούλη τα κράτη - μέλη της λυκοσυμμαχίας να αναλάβουν δέσμευση για χρηματοδότηση της εκεί αποστολής μέχρι τουλάχιστον το 2024.