ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 8 Μάη 2016
Σελ. /24
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Εργαλείο για παραπέρα ανατροπές στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης

Χαρακτηριστικά παραδείγματα για τις απώλειες που υπέστησαν ασφαλισμένοι από την ένταξή τους σε τέτοια Ταμεία

Αν περάσουν οι ανατροπές που προβλέπει ο νόμος - λαιμητόμος της κυβέρνησης, ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι θα βρεθούν σε ακόμα χειρότερη μοίρα, από την επόμενη κιόλας μέρα
Αν περάσουν οι ανατροπές που προβλέπει ο νόμος - λαιμητόμος της κυβέρνησης, ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι θα βρεθούν σε ακόμα χειρότερη μοίρα, από την επόμενη κιόλας μέρα
Από τις κύριες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σε ό,τι αφορά το Ασφαλιστικό, είναι αυτή για την ενίσχυση των ιδιωτικών συστημάτων Ασφάλισης, με παράλληλη συρρίκνωση των δημόσιων και της συμμετοχής του κράτους και της εργοδοσίας.

Ενα από τα βασικά εργαλεία προς αυτήν την κατεύθυνση, είναι τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) που στην Ελλάδα θεσμοθετήθηκαν με τον αντιασφαλιστικό νόμο του ΠΑΣΟΚ 3029/2002. Λειτουργούν σε καθαρά κεφαλαιοποιητική βάση, με την αρχή της ανταποδοτικότητας και με ατομικές μερίδες, που σημαίνει ότι ο κάθε ασφαλισμένος λαμβάνει παροχές ανάλογα με το ύψος των εισφορών και τη χρονική διάρκεια που τις καταβάλλει. Δεν υπάρχει, δηλαδή, ο αναδιανεμητικός χαρακτήρας, που είναι και το βασικό γνώρισμα της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Η ποιότητα των παροχών εξαρτάται από την οικονομική δυνατότητα του κάθε μέλους και από τη συνολική οικονομική κατάσταση του Ταμείου. Στην πράξη, οι εργαζόμενοι ξέρουν τι εισφορές θα πληρώνουν, αλλά δεν είναι βέβαιοι τι σύνταξη ή άλλες παροχές θα πάρουν (ακόμα κι όταν υπάρχει δέσμευση γι' αυτές), αφού αυτά εξαρτώνται από την απόδοση (θετική ή αρνητική) που θα έχουν οι επενδύσεις των αποθεματικών.

Υπενθυμίζουμε ότι με την ίδια λογική λειτουργεί ήδη και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ, δημιουργήθηκε με το νόμο 4052/2012). Σε αυτό συμμετέχει η συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων (περίπου ένα εκατομμύριο) και η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων - ασφαλισμένων για επικούρηση (περίπου 2,5 εκατ.).

Το ποσό της σύνταξης που θα δικαιούνται οι μελλοντικοί συνταξιούχοι, είναι ακαθόριστο και ατομικό και θα προσδιορίζεται από: Τα δημογραφικά δεδομένα, το ατομικό ποσό συσσώρευσης εισφορών με επιτόκιο που καθορίζεται ανάλογα με τη μεταβολή του μισθού των εργαζομένων, το προεξοφλητικό επιτόκιο και τη μεταβιβασιμότητα της σύνταξης.

Ατομική υπόθεση η Ασφάλιση

Η Ασφάλιση, στο πλαίσιο των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών συστημάτων, γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης των κεφαλαιοκρατών, θέτοντας παράλληλα σε κίνδυνο τις ίδιες τις συντάξεις και τις παροχές, αφού το ύψος τους και το αν θα δοθούν, εξαρτάται από την απόδοση των επενδυμένων αποθεματικών, που μπορεί να είναι και αρνητική.

Τα ΤΕΑ μετατρέπουν την Ασφάλιση σε ατομική υπόθεση του κάθε εργαζόμενου και συνδέουν την ύπαρξη και την πορεία τους με την πορεία των κλάδων της οικονομίας στους οποίους έχουν επενδυθεί - ως κεφάλαια πλέον - τα αποθεματικά που σχηματίζονται από τις ατομικές εισφορές των εργαζομένων.

Επιπλέον, τα ΤΕΑ που δημιουργούνται σε μια επιχείρηση ή από μια ομάδα επιχειρήσεων, εξαρτώνται άμεσα και από την πορεία αυτών των επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από την απόδοση των αποθεματικών. Ετσι, πολλές φορές μέχρι τώρα έχει συμβεί επιχειρήσεις να χρεοκοπούν, συμπαρασύροντας τα ΤΕΑ που είχαν φτιαχτεί τους κόλπους τους για την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων που απασχολούσαν.

Επίσης, το γεγονός ότι η «μοίρα» των ΤΕΑ είναι συνδεδεμένη με την πορεία της επιχείρησης ή των επιχειρήσεων, ασκείται πίεση στους εργαζόμενους να μη διεκδικούν δικαιώματα που πιθανώς υπονομεύουν την παραπέρα κερδοφορία των κεφαλαιοκρατών. Δημιουργούν, δηλαδή, συνθήκες που προωθούν την ταξική συνεργασία, φυσικά σε όφελος των κεφαλαιοκρατών και σε βάρος των εργαζομένων.

Ακριβώς για αυτούς τους λόγους η ΕΕ, αν και αναγνωρίζει ότι τα επαγγελματικά ταμεία είναι ευάλωτα στις καπιταλιστικές κρίσεις, επιμένει στην επέκτασή τους. Γι' αυτό το 2012, στη «Λευκή Βίβλο» για το Ασφαλιστικό, από τη μια ομολογεί ότι «η κρίση έχει καταδείξει την ευπάθεια των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων σε χρηματοπιστωτικές κρίσεις και σε περιόδους οικονομικής ύφεσης» και από την άλλη επιχαίρει καθώς «κατά την τελευταία δεκαετία σημειώθηκε σημαντική πρόοδος σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων (...) όπως η μετατόπιση από συστήματα καθορισμένων παροχών σε συστήματα καθορισμένων εισφορών ή η ίδρυση υποχρεωτικών κεφαλαιοποιητικών πυλώνων».

Πηγάδι δίχως πάτο

Ο «Ριζοσπάστης» καταγράφει σήμερα ορισμένες χαρακτηριστικές περιπτώσεις Επαγγελματικών Ταμείων, που είτε φαλίρισαν, ακολουθώντας την πορεία των επιχειρήσεων όπου δούλευαν οι εργαζόμενοι - «μέτοχοί» τους, είτε λόγω των ελλειμμάτων τους αφαίρεσαν σε μια πορεία και συνεχίζουν να αφαιρούν δικαιώματα και παροχές από τους ασφαλισμένους.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που επιβεβαιώνεται με τον πιο παραστατικό τρόπο, είναι ότι τα Επαγγελματικά Ταμεία και γενικότερα η ιδιωτική ασφάλιση είναι ένα πηγάδι δίχως πάτο για τα δικαιώματα ασφαλισμένων και συνταξιούχων. Η προοπτική της ιδιωτικής ασφάλισης, που ανοίγεται διάπλατα και με το νομοσχέδιο που συζητάει και ψηφίζει σήμερα η κυβέρνηση στη Βουλή, πρέπει να πολεμηθεί σκληρά από τους εργαζόμενους, παράλληλα με την πάλη τους για σύγχρονα κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα, στο ύψος των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

Εισφορές, συντάξεις και Υγεία κρέμονται από την κλωστή του τζόγου

Μια κατάρρευση του χρηματιστηρίου ή η καταπόντιση μιας μετοχής μπορεί να αφήσει χιλιάδες εργαζόμενους χωρίς ασφάλεια, χωρίς σύνταξη

Η σύνταξη, τα φάρμακα και οι άλλες παροχές των ασφαλισμένων στα επαγγελματικά ταμεία είναι συνάρτηση των αποδόσεων που θα έχουν οι εισφορές τους στον τζόγο των χρηματαγορών
Η σύνταξη, τα φάρμακα και οι άλλες παροχές των ασφαλισμένων στα επαγγελματικά ταμεία είναι συνάρτηση των αποδόσεων που θα έχουν οι εισφορές τους στον τζόγο των χρηματαγορών
Με δεδομένο το στόχο να επισπευστεί η συγκρότηση ενός συστήματος «τριών πυλώνων» (κρατική σύνταξη - επίδομα, επαγγελματικά ταμεία, ιδιωτική ασφάλιση), όπου το βάρος της ασφάλισης και της σύνταξης θα σηκώνουν εξολοκλήρου οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα, δύο είναι τα πεδία στα οποία επικεντρώνονται οι ανατροπές σε κάθε αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση:

Πρώτον, στην ακόμα μεγαλύτερη απαξίωση και υποβάθμιση της Κοινωνικής Ασφάλισης και των παροχών της. Η καθιέρωση της λεγόμενης «εθνικής» σύνταξης, που προβλέπει το νομοσχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, και το βάθεμα της εμπορευματοποίησης της Υγείας, οδηγούν σε πλήρη ανεπάρκεια το σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης για την επιβίωση εργαζομένων και συνταξιούχων. Μ' αυτόν τον τρόπο, ενισχύονται οι άλλοι δύο πυλώνες, που καθορίζονται με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

Δεύτερον, στην επέκταση και γενίκευση της ιδιωτικής ασφάλισης και των λεγόμενων επαγγελματικών ταμείων, τα οποία έχουν σαν βασική αρχή λειτουργίας τον τζόγο με τις εισφορές των εργαζομένων και την εξασφάλιση ασφαλιστικών παροχών ανάλογα με την απόδοση της επένδυσης. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι με την κατάργηση του αγγελιόσημου, που προβλέπει το κυβερνητικό νομοσχέδιο και από από το οποίο χρηματοδοτείται το επικουρικό ταμείο των δημοσιογράφων και άλλων εργαζομένων στον Τύπο, ξεκίνησε αμέσως η συζήτηση για τη μετατροπή του ΕΔΟΕΑΠ σε επαγγελματικό ταμείο, με τη συμμετοχή ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στη διαχείριση των αποθεματικών του.

Τα πριμοδοτούν με φοροαπαλλαγές

Σύμφωνα με το νόμο Ρέππα (άρθρο 7), τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης αποτελούν Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ιδρύονται προαιρετικά ανά επιχείρηση ή κλάδο ή κλάδους εργαζομένων, με πρωτοβουλία των εργαζομένων ή των εργοδοτών ή με συμφωνία των εργοδοτών και των εργαζομένων, υπό την προϋπόθεση ότι ο αριθμός των ασφαλιζομένων κατά επιχείρηση ή επαγγελματικό κλάδο υπερβαίνει τους 100.

Πόροι των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης είναι οι τακτικές και έκτακτες εισφορές των ασφαλισμένων, οι τακτικές και έκτακτες εισφορές των εργοδοτών, οι πρόσοδοι περιουσίας, η απόδοση των κεφαλαίων και αποθεματικών και κάθε άλλο έσοδο. Κίνητρο για την ίδρυση και λειτουργία των επαγγελματικών ταμείων είναι και οι φορολογικές απαλλαγές που απολαμβάνουν ασφαλισμένοι και εργοδότες, αφού τόσο οι εισφορές όσο και τα έσοδα των Ταμείων εκπίπτουν της φορολογίας.

Η εισφορά του μέλους διαμορφώνεται προαιρετικά και ποικίλλει από 60 μέχρι και 1.500 ευρώ ανά τρίμηνο, τουλάχιστον με τη μέχρι τώρα ελληνική εμπειρία από επαγγελματικά ταμεία, όπως αυτό του Ερυθρού Σταυρού, των εφοριακών, του Οικονομικού Επιμελητηρίου και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου...

Ολα εξαρτώνται από τον τζόγο!

Η λειτουργία των Ταμείων είναι απλή: Οι εισφορές των εργαζομένων σχηματίζουν ένα κομπόδεμα, το οποίο αναλαμβάνει να διαχειριστεί κάποιος από τους εκατοντάδες επενδυτικούς και χρηματιστηριακούς ομίλους. Οι παροχές σε είδος και χρήματα που επιστρέφουν στον ασφαλισμένο, είναι συνάρτηση του ποσού που καταθέτει σε εισφορές και της απόδοσης της επένδυσης.

Να σημειωθεί ότι κανένας περιορισμός δεν υπάρχει στο ποσοστό των αποθεματικών που τζογάρεται, σε αντίθεση με τους «περιορισμούς» που υπάρχουν από το νόμο για τα αποθεματικά των άλλων Ταμείων. Με λίγα λόγια, η λειτουργία τους στηρίζεται στον τζόγο και μόνο. Η σύνταξη, δηλαδή, και οι παροχές Υγείας εξαρτώνται από το αν θα «πιάσει» η επένδυση ή όχι! Μια κατάρρευση του χρηματιστηρίου ή η καταπόντιση μιας μετοχής μπορεί να αφήσει χιλιάδες εργαζόμενους χωρίς ασφάλεια, χωρίς σύνταξη.

Θυγατρική μεγάλης ελληνικής τράπεζας, η οποία δραστηριοποιείται στην «αξιοποίηση» της περιουσίας που συσσωρεύουν τα επαγγελματικά ταμεία, αναζητώντας πελατεία, διαφημίζει τις αρχές λειτουργίας τους, προκρίνοντας τα εξής:

  • Την ελευθερία διαπραγμάτευσης και συμφωνίας για την ποσοστιαία συμμετοχή όσον αφορά τις εισφορές των δύο εταίρων.
  • Την ανεξαρτησία από την κρατική κηδεμονία με την εφαρμογή της αρχής της ισομερούς συμμετοχής των δύο κρατικών εταίρων στη διοίκηση (paritarisme).
  • Το αφορολόγητο των εισφορών. Η βασική αιτιολόγηση γι' αυτό είναι ότι η συμπληρωματική σύνταξη απαλλάσσει το κράτος από την ευθύνη καταβολής υψηλότερης δημόσιας σύνταξης.
Οι περιπτώσεις των «Enron», BHS και «Lufthansa»

Ο κολοσσός της «Enron» κατέρρευσε και μαζί του το ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων

Associated Press

Ο κολοσσός της «Enron» κατέρρευσε και μαζί του το ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων
Μία από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις που δείχνει ότι αυτά τα Ταμεία τελικά λειτουργούν σε βάρος των εργαζομένων, είναι η περίπτωση της «Enron», ενός κολοσσού που δημιουργήθηκε το 1986 από τη συγχώνευση δύο εταιρειών διανομής φυσικού αερίου. Τον Αύγουστο του 2000, η μετοχή της εκτοξεύθηκε στα 90,65 δολάρια και έγινε η έβδομη από άποψη μεγέθους επιχείρηση στις ΗΠΑ.

Στις 8 Νοέμβρη του 2001 ο πρόεδρος της εταιρείας ανακοίνωσε ότι από το 1997 η «Enron» παρουσίαζε στους ισολογισμούς μεγαλύτερα κέρδη από τα πραγματικά. Στις 2 Δεκέμβρη του 2001 κατέθεσε αίτηση προστασίας από τους πιστωτές, ενώ η μετοχή της είχε πέσει στα 40 σεντς! Από την κατάρρευσή της, 20.000 υπάλληλοι πετάχθηκαν στο δρόμο και οι περισσότεροι από αυτούς έχασαν και τη μελλοντική τους σύνταξη.

Η «Enron», αξιοποιώντας τους νόμους για την ιδιωτική ασφάλιση των εργαζομένων, χρησιμοποίησε τις εισφορές που πλήρωναν αυτοί στο «πρόγραμμα 401 (k)» για να αγοράσει δικές της μετοχές, με αποτέλεσμα μετά την πτώχευση να εξαφανιστεί ολόκληρο το αποθεματικό! Τα λεγόμενα «προγράμματα 401 (k)» δίνουν τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να ανοίγουν ειδικούς λογαριασμούς, στους οποίους τοποθετούν μέρος του μισθού τους πριν φορολογηθεί, αλλά τους χειρίζονται οι επιχειρήσεις, επενδύοντας τα χρήματα σε αμοιβαία κεφάλαια, μετοχές της επιχείρησης κ.λπ.

Μία ακόμα περίπτωση είναι το συνταξιοδοτικό ταμείο της «Lufthansa», το οποίο, το πρώτο τρίμηνο του 2015, παρουσίασε έλλειμμα που ξεπέρασε τα 10 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 41% σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2014. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, πρόθεση της εργοδοσίας ήταν να βάλει τέλος στο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα προκειμένου να αντιμετωπίσει το έλλειμμα. Σήμερα, το έλλειμμα υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 6 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα, η εταιρεία παρουσιάζει υψηλά κέρδη, τα οποία ανήλθαν για το 2015 στα 1,7 δισ. ευρώ, ποσό - ρεκόρ, τριάντα φορές μεγαλύτερο από τα κέρδη που σημειώθηκαν το 2014, όταν έκλεισε τη χρονιά με κέρδη 55 εκατ. ευρώ.

Μια από τις πιο πρόσφατες περιπτώσεις είναι και αυτή της αλυσίδας πολυκαταστημάτων λιανικών πωλήσεων BHS, που χρεοκόπησε, αφήνοντας το συνταξιοδοτικό ταμείο των εργαζομένων με έλλειμμα ύψους 571 εκατ. στερλινών (737 εκατ. ευρώ). Η βρετανική εταιρεία, η οποία απασχολεί περί τους 11.000 εργαζομένους και λειτουργεί 164 καταστήματα σε ολόκληρο τον κόσμο, υποτίθεται ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί, ενώ οι διαχειριστές της θα προσπαθήσουν να βρουν νέο αγοραστή.

Ομως, στην προοπτική αυτή στέκονται εμπόδια τα χρέη του ομίλου, που ξεπερνούν το 1 δισ. στερλίνες (1,29 δισ. ευρώ). Το συνταξιοδοτικό ταμείο έχει περίπου 20.000 μέλη και υποτίθεται ότι θα «διασωθεί» από το Ταμείο Προστασίας Συντάξεων (PPF). Ομως, η εμπειρία δείχνει ότι τέτοια Ταμεία κάθε άλλο παρά διασφαλίζουν στο ακέραιο την πληρωμή των συντάξεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2001 το συνταξιοδοτικό ταμείο είχε πλεόνασμα 17,4 εκατ. στερλίνες (22,4 εκατ. ευρώ) και το 2008 πλεόνασμα 3,4 εκατ. στερλίνες (4,4 εκατ. ευρώ).

Το παράδειγμα του ΤΕΑΥΦΕ

Η Ομοσπονδία Φαρμάκου έδωσε μάχες για να μη μετατραπεί το ΤΕΑΥΦΕ σε επαγγελματικό ταμείο
Η Ομοσπονδία Φαρμάκου έδωσε μάχες για να μη μετατραπεί το ΤΕΑΥΦΕ σε επαγγελματικό ταμείο
Το ποια είναι η «τύχη» των ασφαλισμένων σε Επαγγελματικά Ταμεία, το αναδεικνύει και μια από τις ελληνικές περιπτώσεις, το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης των εργαζομένων στο φάρμακο, το ΤΕΑΥΦΕ, που το Μάρτη του 2013 μετατράπηκε σε επαγγελματικό ταμείο.

Για να γίνει αυτό, πρωτοστάτησαν οι δυνάμεις των ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και «Αυτόνομης Παρέμβασης» (συνδικαλιστική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ), που πλειοψηφούσαν στη διοίκηση της Ομοσπονδίας Ιατρικών Επισκεπτών. Οι ίδιες δυνάμεις συμμετέχουν στη διοίκηση του νέου Ταμείου. Η Ομοσπονδία αυτή, πανηγυρίζοντας για τη μετατροπή του ΤΕΑΥΦΕ σε επαγγελματικό ταμείο, έγραφε σε ανακοίνωσή της: «Το ΤΕΑΥΦΕ το ξαναπαίρνουν στα χέρια τους αυτοί που το έφτιαξαν, οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες. Το όνειρο έγινε πραγματικότητα. Το ΤΕΑΥΦΕ ξαναγεννιέται».

Δεν πέρασε λίγος καιρός και η διοίκηση του Επαγγελματικού Ταμείου ανακοίνωσε ότι δεν καλύπτει το κόστος των κατασκηνώσεων για τα παιδιά των ασφαλισμένων, ξεκινώντας έναν γύρο περικοπών σε παροχές, που, όπως αποδείχτηκε, δεν έχει τέλος. «Η δαπάνη αυτή - σημείωνε - πρέπει να βαρύνει το χρήστη των παρεχόμενων υπηρεσιών αποκλειστικά και μόνο, η παροχή αυτή καθίσταται αδύνατη. Για να καλυφθεί μια τέτοια δαπάνη, θα πρέπει ή να μειωθούν οι συντάξεις κατά 2% ή να αυξηθούν αντίστοιχα οι ασφαλιστικές εισφορές»!

Ομως, το κόψιμο αυτής της παροχής δεν τους εμπόδισε να μειώσουν τις συντάξεις. Τον Οκτώβρη του 2013 η διοίκηση ανακοίνωσε αναδρομική μείωση (από το Μάρτη του 2013) στις συντάξεις κατά 21%! Παράλληλα, σημειώθηκαν κρούσματα μετακύλισης εργοδοτικών οφειλών στους σφαλισμένους, αυξήθηκε ο χρόνος καταβολής συντάξεων, αγγίζοντας τους 36 μήνες, ο κλάδος πρόνοιας (εφάπαξ), που και αυτός μετατράπηκε σε ΝΠΙΔ, καταβάλλει το εφάπαξ με την προβλεπόμενη από το σχετικό νόμο μείωση, της τάξης του 64%.

Το 2014 και το 2015, οι επικουρικές συντάξεις μειώθηκαν ξανά, ενώ από τα τέλη του 2015 παρακρατείται 6% εισφορά για υγειονομική περίθαλψη, αναδρομικά από τον Ιούλη του 2015. Συνολικά, από την ίδρυση του Ταμείου, οι συνταξιούχοι είδαν τις συντάξεις να μειώνονται κατά 36%!

Ελλείμματα και επισφάλειες σε ανάπτυξη και κρίση

Το πόσο ευάλωτα είναι τα ΤΕΑ σε συνθήκες λυσσαλέου ανταγωνισμού των μονοπωλίων φαίνεται και από το πρόσφατο «τεστ αντοχής» που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια του 2015 η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA, ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) σε 204 Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (στην ευρωενωσιακή ορολογία αποκαλούνται «Ινστιτούτα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών», IORPs) σε 17 ευρωπαϊκές χώρες.

Το «τεστ αντοχής» έδειξε ότι στις σημερινές συνθήκες, τα επαγγελματικά ταμεία, ακόμα κι αυτά που υποτίθεται ότι λειτουργούν με το σύστημα καθορισμένων παροχών, παρουσιάζουν έλλειμμα 429 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ανάλογα ελλείμματα παρουσιάζουν και τα επαγγελματικά ταμεία καθορισμένων εισφορών. Σε κάθε περίπτωση, το φάρμακο που προτείνεται για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων, είναι η αύξηση των εισφορών και μείωση των παροχών και των συντάξεων.

Το φαινόμενο τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά συστήματα να παρουσιάζουν ελλείμματα και μάλιστα αυτά να εκτινάσσονται στα ύψη, δεν είναι σπάνιο. Αντιθέτως, όχι μόνο σε συνθήκες κρίσης, αλλά και σε περιόδους καπιταλιστικής ανάπτυξης, τα Ταμεία αυτά έρχονται συνέχεια αντιμέτωπα με το πρόβλημα των ελλειμμάτων, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε άλλο παρά αποτελούν εγγύηση για τις συντάξεις και τις παροχές κάθε είδους προς τους εργαζόμενους.

Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι το 2003, σύμφωνα με έρευνα της Morgan Stanley, οι ισολογισμοί των συνταξιοδοτικών ταμείων των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Βρετανίας παρουσίασαν έλλειμμα 85 δισ. στερλίνων (133 δισ. δολαρίων). Στις αρχές του 2008, τα 500 μεγαλύτερα εταιρικά συνταξιοδοτικά ταμεία στις ΗΠΑ παρουσίασαν έλλειμμα 115 δισ. δολαρίων.

ΚΕΙΜΕΝΑ: Χρήστος ΜΑΝΤΑΛΟΒΑΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ