Η μελέτη αλλά και η διάδοση του «Ριζοσπάστη», ουσιαστικό μέλημα των Κομμουνιστών

Μια πρώτη κατηγορία των δυσκολιών που συναντάμε οφείλονται σε αντιλήψεις και πρακτικές, από τα καθοδηγητικά όργανα, που αφορούν στο ρόλο της ΚΟΒ. Αντιλήψεις και πρακτικές που έχουν τις ρίζες τους στην όχι ολοκληρωμένη και εδραιωμένη άποψη για το χαρακτήρα του Κόμματος και την κύρια αποστολή του, με βάση το πρόγραμμα και το καταστατικό του.

Οι Κομματικές Οργανώσεις Βάσης, σύμφωνα με το καταστατικό, δεν είναι ούτε ο τελευταίος κρίκος στη διάρθρωση του Κόμματος, ούτε τυχαία η συγκρότησή τους και κυρίως δεν εξαντλείται ο ρόλος τους στη διεκπεραίωση ορισμένων πρακτικών καθηκόντων ή αποφάσεων των παραπάνω καθοδηγητικών οργάνων και στη διαχείριση των «προβλημάτων του χώρου» τους.

Οι ΚΟΒ είναι ένας από τους πιο βασικούς, όχι ο μοναδικός κρίκος σύνδεσης του Κόμματος με την εργατική τάξη και τη νεολαία, με τα λαϊκά στρώματα. Σύνδεση που έχει ως κύριο περιεχόμενό της την υλοποίηση της στρατηγικής του Κόμματος που είναι ενιαία και συγκεκριμένη για όλο το Κόμμα, ανεξάρτητα από το χώρο όπου δρα η κάθε ΚΟΒ. Η ειδική ευθύνη της κάθε ΚΟΒ, με τη δραστήρια συμμετοχή των στελεχών, είναι να δουλεύει δημιουργικά με τη στρατηγική και τις θέσεις του Κόμματος. Να μελετά, δηλαδή, και να παίρνει υπόψη της τις ιδιαιτερότητες του χώρου της. Να μελετά στόχους, καθήκοντα και μέτρα στα πλαίσια της στρατηγικής του Κόμματος. Από τη σκοπιά αυτή, και στα πλαίσια αυτά, παρακολουθεί και παρεμβαίνει σχεδιασμένα για όλα τα προβλήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους, το λαό είτε προκύπτουν από το χώρο δράσης της, είτε από τη γενική πολιτική κατάσταση. Οι ΚΟΒ, σε τελευταία ανάλυση, δεν καταγράφουν προβλήματα, δεν υποκαθιστούν το ρόλο των μαζικών οργανώσεων, αλλά μέσα από όλη τους τη δράση και μέσα από τις μαζικές οργανώσεις έχουν ως κύριο καθήκον την άνοδο της οργανωτικότητας, συνειδητότητας και της πολιτικής πείρας της εργατικής τάξης, του λαού, της νεολαίας, με βάση τα ταξικά τους συμφέροντα στη γραμμή του Μετώπου για τη λαϊκή εξουσία και το σοσιαλισμό. Να παλεύει η εργατική τάξη με τη δική της σημαία και όχι με τη σημαία των καπιταλιστών για την ανταγωνιστικότητα και την ισχυροποίηση της ΕΕ.

Από πρόσφατη εξόρμηση των ΝΕ Εύβοιας και Βοιωτίας σε εργάτες του ομίλου Στασινόπουλου στα Οινόφυτα, με ενημερωτικά φυλλάδια για τις θέσεις του ΚΚΕ για δημόσια και δωρεάν παιδεία

Για να μπορέσει, κατά συνέπεια, η ΚΟΒ να εκπληρώσει με επάρκεια το ρόλο και την αποστολή της, με αυτό το περιεχόμενο και σε αυτή την κατεύθυνση έχει απαιτήσεις, υποχρεωτικές απαιτήσεις. Στην ποιότητα της λειτουργίας και πάλης της κάθε ΚΟΒ κρίνεται και δοκιμάζεται η ποιότητα και η επάρκεια των καθοδηγητικών οργάνων.

Αν οι ΚΟΒ δε λειτουργούν σωστά με αυτά τα χαρακτηριστικά, όλο το Κόμμα θα έχει δυσκολίες και προβλήματα. Δε φτάνουν οι σωστές αποφάσεις, αν αυτές δε γίνονται κτήμα των ΚΟΒ, υπόθεση όλων των μελών, υπόθεση των λαϊκών μαζών. Τα Συνέδρια του Κόμματος, και το 16ο και το 17ο, έχουν αναδείξει με πολύ έντονο τρόπο το σύνθετο αυτό πρόβλημα. Παρ' όλα αυτά, το πρόβλημα, παρά τις όποιες βελτιώσεις, παραμένει και μια από τις κύριες αιτίες έχει να κάνει με την υποτίμηση ή την όχι σωστή τοποθέτηση του ρόλου της ΚΟΒ στα πλαίσια του χαρακτήρα του Κόμματος. Είναι συνέπεια και της καθυστέρησης στη θεωρητική δουλιά γύρω από τα ζητήματα συγκρότησης και λειτουργίας του Κόμματος. Από εδώ και οι πρόσθετες δυσκολίες σήμερα στην ανύψωση του ρόλου και της ευθύνης των ΚΟΒ. Εχουν συσσωρευτεί συνήθειες, πρακτικές και αντιλήψεις που θα χρειαστεί επίμονος αγώνας ιδεολογικός, πολιτικός και οργανωτικός για να ξεπεραστούν ή να αλλάξουν.

Μια από τις πιο σοβαρές συνέπειες της λειψής φροντίδας, για να αποκτήσουν οι ΚΟΒ ένα πλούσιο και ζωντανό ιδεολογικό, πολιτικό περιεχόμενο στη λειτουργία και τη δράση τους με βάση το πρόγραμμα και το καταστατικό του Κόμματος, είναι η χαλαρότητα ή η εκδήλωση μιας σειράς φαινομένων, που αγγίζουν τα όρια του οργανωτικού οπορτουνισμού. Προβλήματα που επιπλέον αδυνατίζουν τη μαχητική ικανότητα των ΚΟΒ.

Η εντολή που έχουμε από το Συνέδριο είναι να αλλάξουμε την κατάσταση στις ΚΟΒ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα μετρήσουμε και εδώ βήματα προόδου, αν παραμείνουμε στοχοπροσηλωμένοι σε αυτό. Η πρόοδος θα επιταχυνθεί αν συγκεντρωθεί η προσοχή που πρέπει στο ρόλο της ΚΟΒ, στην τακτική και ουσιαστική λειτουργία της με φροντίδα, ευθύνη και σταθερή επιμονή. Δίπλα, κοντά, μαζί με την ΚΟΒ.

Μια δεύτερη δυσκολία αφορά στον τρόπο που καθοδηγούμε. Περιοριζόμαστε εδώ σε μια μόνο πλευρά, ίσως την κυριότερη. Την αποσπασματικότητα. Πώς εκφράζεται αυτό το πρόβλημα. Το τι συζητάνε και πώς συζητάνε οι Κομματικές Οργανώσεις, είτε είναι μια ΚΟΒ ή ένα Νομαρχιακό ή Αχτιδικό Γραφείο ή ένα ανώτερο όργανο υπόκειται σε ορισμένους κανόνες.

Κανόνες που απορρέουν από το χαρακτήρα του Κόμματος και τις επιδιώξεις του.

Πρώτος βασικός κανόνας:

Κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να εξετάζεται, να συζητιέται αποσπασμένα, ακόμα και ένα στενά οργανωτικό ζήτημα, από την επίδραση που μπορεί να έχει στη σύνδεση του Κόμματος με την εργατική τάξη, με το λαό. Κανένα, μα κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να αποσπάται από την πολιτική πάλη που διεξάγεται σε όλα τα επίπεδα. Κεντρικά το Κόμμα, παρακολουθεί τις εξελίξεις, παρεμβαίνει στα κεντρικά ζητήματα, κυρίως μέσω του «Ριζοσπάστη» ή με άλλους τρόπους. Καθορίζει τη θέση του Κόμματος, δίνει την κατεύθυνση. Δε φτάνει όμως. Αν όλο το Κόμμα, σε όλους τους κρίκους δεν έχει καθημερινή ετοιμότητα και εγρήγορση να πιάνει τις εξελίξεις και να παρεμβαίνει (αξιοποιώντας κατ' αρχήν το «Ριζοσπάστη» αλλά και τα ντοκουμέντα, τις επεξεργασίες του Κόμματος) η επίδραση της πολιτικής του Κόμματος θα είναι περιορισμένη. Και όχι μόνο αλλά να παρακολουθεί και την επίδραση που ασκεί η μια ή η άλλη θέση, για να βγάζει και τα απαραίτητα συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα ή την ορθότητα της μιας ή της άλλης θέσης. Εχουμε στην πράξη πολλά φαινόμενα που οι συζητήσεις μας είναι αποσπασμένες από τις εξελίξεις ή δεν εξετάζεται και δε γενικεύεται η πείρα από τη δράση. Το γεγονός αυτό δυσκολεύει, μειώνει τη μαχητικότητα του Κόμματος, αδυνατίζει τους δεσμούς του, γεννάει γραφειοκρατικά φαινόμενα λειτουργίας και δράσης. Η δύναμη του Κόμματος βρίσκεται στη σύνδεσή του με την εργατική τάξη, με το λαό και στην ικανότητά του να την κινητοποιεί σε διαρκή μέτωπα πάλης με την ιδεολογία και την πολιτική των κυρίαρχων δυνάμεων για τα ζωτικά της συμφέροντα έως την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και τον απεγκλωβισμό της από την επιρροή των αστικών κομμάτων και του οπορτουνισμού. Είναι ο δρόμος της συσπείρωσης και της προετοιμασίας των δυνάμεων του Μετώπου.

Η ΚΟΒ έχει πλήρη ευθύνη στην πάλη για τα προβλήματα της νεολαίας, των νέων ηλικιών, ανοίγοντας δρόμο στην ανάπτυξη της ΚΝΕ, στη στήριξη του πρωτοπόρου ρόλου της.

Δεύτερος κανόνας:

Κάθε ενέργεια, κάθε δραστηριότητα μικρή ή μεγάλη που σχεδιάζουμε, πρέπει να προβλέπει και να προετοιμάζει το επόμενο βήμα, τη συνέχεια, αλλιώς κινδυνεύει να χάνεται μια επιτυχία ή να μένει στη μέση μια δραστηριότητα και να ξαναρχίζουμε από την αρχή. Αφθονούν παρόμοια φαινόμενα. Είναι μια άλλη πλευρά της αποσπασματικότητας.

Τρίτος κανόνας και ο κυριότερος:

Ολη μας η δράση, σε κάθε χώρο, η θέση που παίρνουμε στο ένα ή το άλλο ζήτημα, πρέπει να απορρέει και να υπηρετεί έναν κεντρικό στόχο. Τη στρατηγική του Κόμματος όπως έχει αυτή προσδιοριστεί από τα Συνέδρια του Κόμματος και την περιγράψαμε σε γενικές γραμμές παραπάνω. Αλλιώς κινδυνεύουμε να δουλεύουμε μεροδούλι - μεροφάι, να σπαταλάμε δυνάμεις και κόπο χωρίς τα απαιτούμενα αποτελέσματα άμεσα ή μακροπρόθεσμα. Είναι θέμα αφομοίωσης σε βάθος της στρατηγικής και των θέσεων του Κόμματος και πείρας. Είναι ακριβώς το ζήτημα που με ένταση έθεσε το 17ο Συνέδριο για λύση. Να καθοδηγούμε με τη στρατηγική μας, για να έρθει το Κόμμα στη μεγαλύτερη δυνατή αντιστοιχία με το χαρακτήρα και την αποστολή του ως επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Στο σχεδιασμό της πρακτικής μας δράσης, ενώ σωστά κατά κανόνα προσεγγίζουμε τα ζητήματα της πάλης, δεν καταφέρνουμε όμως παντού το ίδιο σωστά να φωτίζουμε και να συζητάμε την ουσία τους, το πολιτικό τους περιεχόμενο, την κύρια επιδίωξη και πολλές φορές εξαντλείται η συζήτηση στα οργανωτικά, πρακτικά ζητήματα, που είναι βεβαίως απαραίτητη, αλλά δεν πρέπει να γίνεται αποσπασμένα από το στόχο που υπηρετούν. Συμβαίνει, βέβαια, και το αντίθετο. Καλή συζήτηση, αλλά χωρίς πρακτικές δεσμεύσεις. Είναι μια ακόμα δυσκολία που φρενάρει, εμποδίζει την ανάπτυξη μιας πλούσιας εσωκομματικής συζήτησης και αποτελεσματικής δράσης.

Οι αιτίες, η ρίζα των παραπάνω δυσκολιών και αδυναμιών στην καθοδηγητική μας δουλιά βρίσκονται στο κεντρικό πρόβλημα που ανέδειξε το 17ο Συνέδριο. Το βαθμό αφομοίωσης της στρατηγικής και την ικανότητα να δουλεύουμε με τη στρατηγική μας. Βαραίνουν βέβαια και οι συνήθειες, οι δυσκολίες του αγώνα που δε φέρνει πάντα άμεσα αποτελέσματα, η χαμηλή ακόμα προσπάθεια για την ατομική αλλά και συλλογική άνοδο του θεωρητικού εξοπλισμού και άλλοι παράγοντες.

Οι επισημάνσεις που κάναμε χωρίς να εξαντλούν το ζήτημα, καθοδήγηση των ΚΟΒ, από όλες τις πλευρές, αναδείχτηκαν πιο έντονα στην προσπάθεια που γίνεται να βελτιώσουμε την ποιότητα και το περιεχόμενο της καθοδήγησής μας. Είναι βέβαιο ότι μας απασχολεί όλους πώς θα πετύχουμε το στόχο μας. Πέρα από την προσωπική προσπάθεια όλων μας η ανοιχτή και όσο γίνεται πιο συλλογική συζήτηση σε όλα τα επίπεδα, η ανταλλαγή πείρας, ο συνεχής έλεγχος και αυτοέλεγχος είναι ένας σίγουρος και δοκιμασμένος τρόπος. Δείγματα ποιοτικών αλλαγών και αποτελεσμάτων έχουμε. Είμαστε σε καλό δρόμο. Οι δυνατότητες που έχουμε είναι μεγάλες. Μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερες επιτυχίες.

Δρομολόγηση «λύσεων» στα λεγόμενα εθνικά θέματα (Κυπριακό, Αιγαίο, ονομασία ΠΓΔΜ) και ενεργότερη συμμετοχή στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια: Ιδού η ατζέντα της επίσκεψης του Κ. Καραμανλή στο Λευκό Οίκο, στις 20 του μήνα, και οι «νέες βάσεις» της «στρατηγικής συμμαχίας» της κυβέρνησης της ΝΔ με την κυβέρνηση Μπους.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η δεύτερη, μέσα σε ένα χρόνο, επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στο Λευκό Οίκο είναι καθοριστικής σημασίας, όχι βέβαια για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, που είναι «πολύ καλές», αλλά για το βαθμό «ενσωμάτωσης» της χώρας στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην ευρύτερη περιοχή μας.

Μπορεί η επίσκεψη Καραμανλή στο Λευκό Οίκο να είναι σύντομη, περίπου μισή ώρα, και να χαρακτηρίζεται ως «ιδιωτική», αλλά αποκτά μεγαλύτερη, από τη συνηθισμένη, σημασία, εξαιτίας της φάσης που διέρχονται οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή, στην Κεντρική Ασία και Κασπία. Οι Αμερικανοί φαίνεται να επιθυμούν, στις τωρινές συνθήκες, την «αναβάθμιση» του ρόλου της Ελλάδας στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις κατά των λαών της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Δεν είναι τυχαίο ότι το Κυπριακό, όπως προκύπτει και από την επίσκεψη της Αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών Λ. Κένεντι, βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών του Ελληνα πρωθυπουργού στο Λευκό Οίκο. Το ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης για την άμεση λύση του Κυπριακού στη βάση του «σχεδίου Ανάν» πηγάζει από τη στρατηγική σημασία του νησιού ως «αβύθιστου αεροπλανοφόρου» για τις επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή.

Αυτό που ζητάνε οι ΗΠΑ από την κυβέρνηση Καραμανλή, και φρόντισε να το ξεκαθαρίσει η Αμερικανίδα αξιωματούχος στο πέρασμά της από την Αθήνα, είναι να ασκήσει πιέσεις στον Πρόεδρο Τ. Παπαδόπουλο, ώστε να υποβάλει πρώτος τις προτάσεις του στον ΓΓ του ΟΗΕ για το «σχέδιο Ανάν». «Το θέμα είναι να καταθέσει ο κ. Παπαδόπουλος τις απόψεις του γραπτώς για το σχέδιο Ανάν», δήλωσε με νόημα η Λ. Κένεντι. Με αυτόν τον τρόπο, φαίνεται ότι υπολογίζουν στην ένταση των πιέσεων στον Κύπριο Πρόεδρο να δεχτεί τη λύση του εκτρωματικού «σχεδίου», δηλαδή τη μετατροπή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε νεοταξικό προτεκτοράτο, πράγμα που είναι και το ζητούμενο.

Η κυβέρνηση Καραμανλή εμφανίζεται πρόθυμη να συνεργαστεί, γεγονός για το οποίο εξέφρασε την ικανοποίησή της η Λ. Κένεντι, λέγοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση διαδραματίζει θετικό ρόλο». Στους επόμενους μήνες, θα φανούν τα αποτελέσματα των δεσμεύσεων του Κ. Καραμανλή στην Ουάσιγκτον για το Κυπριακό.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δείχνει «αυξημένο ενδιαφέρον» για το Αιγαίο, ώστε να αποτελέσει την «ασφαλή» θαλάσσια οδό για την πρόσβαση των αμερικανικών και ΝΑΤΟικών δυνάμεων από τις βάσεις της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία) στο Ιράκ και τη Μέση Ανατολή. Τα νέα αμερικανικά σχέδια, σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, θέλουν τη δημιουργία μιας «θαλάσσιας λεωφόρου», που θα ξεκινά από τη Θεσσαλονίκη, θα διασχίζει το Αιγαίο, θα περνά από τον κόμβο της Σούδας και θα καταλήγει στο Ιράκ, χρησιμοποιώντας (ή όχι) ένα ενδιάμεσο τουρκικό λιμάνι.

Γίνεται, λοιπόν, φανερό ότι οι Αμερικανοί θέλουν το Αιγαίο ΝΑΤΟική θάλασσα για τον πόλεμο που διεξάγουν στη Μέση Ανατολή. Το συμφέρον τους, λοιπόν, υπαγορεύει τη διαιώνιση της αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο από την Αγκυρα και την υπόθαλψη των «γκρίζων ζωνών». Δεν είναι τυχαία η τοποθέτηση της Λ. Κένεντι για το θέμα, η οποία απέδωσε σε ...«διαφορετικές ερμηνείες» μεταξύ των δύο κρατών τις παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου από τα τουρκικά μαχητικά.

Δε σταματά, όμως, εδώ η «στρατηγική συμμαχία» της ελληνικής κυβέρνησης με τους Αμερικανούς. Φαίνεται ότι σ' αυτά τα πλαίσια έχει αναλάβει να παίξει σημαντικό ρόλο στο «τελικό καθεστώς» (της ανεξαρτητοποίησης) του Κοσσυφοπεδίου. Και με την αξιοποίηση της Ελληνικής Προεδρίας στο ΣΑ του ΟΗΕ τον Ιούλιο, και με την άσκηση πιέσεων στους Σέρβους να αποδεχτούν τη νέα κατάσταση. Ο ζήλος της ελληνικής κυβέρνησης να ανταποκριθεί σ' αυτήν την αποστολή ήταν τέτοιος, ώστε οδήγησε την Κ. Ράις να δηλώσει ενθουσιασμένη ότι «η Ελλάδα είναι ο καλύτερος φίλος των ΗΠΑ στα Βαλκάνια». Στο βαλκανικό πακέτο περιλαμβάνεται και η διευθέτηση της ονομασίας της ΠΓΔΜ, με την ελληνική κυβέρνηση να αποδέχεται την πρόταση Νίμιτς, προσδοκώντας από την κυβέρνηση των ΗΠΑ να ασκήσει πιέσεις στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ... «Η Ελλάδα έχει δείξει ένα πολύ αξιόπιστο πρόσωπο αυτή τη στιγμή και στα Βαλκάνια και στη Μαύρη Θάλασσα και προσπαθεί και ενώπιον της υπερδύναμης να κεφαλαιοποιήσει αυτό το ρόλο που αποδέχεται και η Ευρώπη». Τα λόγια του υφυπουργού Εξωτερικών Ευρ. Στυλιανίδη δείχνουν καθαρά την πολιτική της κυβέρνησης στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.

Δεν μπορούν, επίσης, να υποτιμηθούν και οι αξιώσεις της Ουάσιγκτον προς την ελληνική κυβέρνηση για επιπλέον συνδρομή στην εκπαίδευση των ταγματασφαλιτών του Ιράκ και αποστολή επιπρόσθετων στρατιωτικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν.

Επίσης θεωρείται βέβαιο ότι στο τραπέζι των συνομιλιών Καραμανλή - Μπους θα βρεθεί και η νέα «αγορά του αιώνα», η προμήθεια δηλαδή των νέων πολεμικών αεροσκαφών. Η κυβέρνηση Καραμανλή καλείται να απαντήσει στο δίλημμα 20-40 αμερικανικά «F-16» ή 30-40 ευρωπαϊκά «Γιουροφάιτερ». Εννοείται ότι η απάντηση έχει σημασία μόνο για τις «στρατηγικές συμμαχίες» και τις ενδοϊμπεριαλιστικές ισορροπίες...