ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 7 Σεπτέμβρη 2003
Σελ. /32
ΠΑΙΔΕΙΑ
Παιδεία χρυσοπληρωμένη, βάρος για τα λαϊκά στρώματα

Εμπαιγμός για το λαό οι πρόσφατες εξαγγελίες της κυβέρνησης

Η μόρφωση δεν είναι εμπόρευμα, διαδήλωσαν οι μαθητές στις μεγάλες κινητοποιήσεις του '98. Το σύνθημα αυτό είναι πιο επίκαιρο σήμερα
Η μόρφωση δεν είναι εμπόρευμα, διαδήλωσαν οι μαθητές στις μεγάλες κινητοποιήσεις του '98. Το σύνθημα αυτό είναι πιο επίκαιρο σήμερα
Εμπαιγμός για την ελληνική λαϊκή οικογένεια είναι οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για «κοσμογονία» στην εκπαίδευση και οι υποτυπώδεις «παροχές» που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός.

Ακόμα και με την επίσημη στατιστική (Eurostat), που ως γνωστόν «μαγειρεύει» τα στοιχεία, συμψηφίζοντας ή και αποκρύπτοντας δαπάνες, η ελληνική οικογένεια ξοδεύει τουλάχιστον το 17% των εισοδημάτων της για την εκπαίδευση. Στην πραγματικότητα αν στην εκπαίδευση υπολογίσουμε ξένες γλώσσες και άλλες δραστηριότητες, η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη.

Ετσι την ερχόμενη Πέμπτη ξεκινά μία ακόμα σχολική χρονιά που τίποτα δε δείχνει πως θα έχει να ζηλέψει από τη μιζέρια των τελευταίων χρόνων στην παιδεία. Η ελληνική οικογένεια και ιδιαίτερα τα λαϊκά στρώματα θα εξακολουθήσουν να χρυσοπληρώνουν τη δήθεν δωρεάν παιδεία. Μια παιδεία που όσο πάει απομακρύνεται από τις πραγματικές σύγχρονες ανάγκες του λαού. Και η κυβέρνηση, τελικά, με τις «παροχές» της είναι σαν να αναγνωρίζει έμμεσα ότι η παιδεία έχει γίνει δυσβάσταχτο βάρος για τη λαϊκή οικογένεια και προκαλεί οργή με την προσπάθειά της να χρυσώσει το χάπι δίνοντας ψίχουλα, για να ανακουφίσει δήθεν τα προβλήματα που η πολιτική της δημιουργεί.

Από το Νηπιαγωγείο ως το Λύκειο και στη συνέχεια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, διαφορετικές ανάγκες αναγκάζουν τους γονείς να βάζουν γερά το χέρι στην τσέπη όχι μόνο για σχολικά είδη (τσάντες, τετράδια, φόρμες κλπ.). Οι γονείς των νηπίων συχνά καλούνται να πληρώνουν ποσά που φτάνουν τα 45 ευρώ για προμήθεια νέων παιχνιδιών μαζί με ένα πακέτο αναλώσιμων υλικών για τις δραστηριότητες του σχολείου. Το Δημοτικό με τη σειρά του συμπίπτει με την έναρξη εξωσχολικών δραστηριοτήτων, ξένες γλώσσες, αθλητικές - καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Ο λογαριασμός στο τέλος κάθε μήνα είναι για την ξένη γλώσσα γύρω στα 50 ευρώ για τις πρώτες τάξεις των αγγλικών, ενώ άλλες γλώσσες έχουν υψηλότερα δίδακτρα.


Η πολυδιαφημισμένη επέκταση του ολοήμερου σχολείου, πέρα από μια απλή φύλαξη των παιδιών, δε φαίνεται να ελαφραίνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό, καθώς σε πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ το 93,6% των απαντήσεων των γονέων έδειχνε ότι τα παιδιά μετά το τέλος του ολοήμερου σχολείου στρέφονταν και πάλι στους ιδιώτες για τις ξένες γλώσσες, καλλιτεχνικές και αθλητικές τους δραστηριότητες. Οι οποίες απορροφούν από το 10% έως το 50% του οικογενειακού εισοδήματος. Οταν έρθει η ώρα του Λυκείου, τα πράγματα στενεύουν ακόμα περισσότερο για τους γονείς, καθώς όσο πλησιάζει η ώρα των πανελλαδικών εξετάσεων το κόστος των φροντιστηρίων κοστολογείται στα 300 ευρώ το μήνα, ενώ μεγαλύτερο είναι το κόστος για τα ιδιαίτερα.

«Δεν έχουμε άλλα περιθώρια»

«Η κυβέρνηση με τις απανωτές κοσμογονίες της κατάφερε το άνοιγμα των σχολείων να αποτελεί μεγάλο βραχνά για γονείς και παιδιά», δηλώνει στο «Ρ» η πρόεδρος της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας, Β. Τζιατζή. «Τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων έδειξαν για μια ακόμα φορά πόση αξία πήρε το απολυτήριο του Λυκείου, όταν με βαθμό 4 μπαίνουν τα παιδιά στο Πανεπιστήμιο. Παρά την επίθεση ποιότητας του υπουργείου, τα ολοήμερα δεν καλύπτουν τις ανάγκες για αθλητισμό, μουσική, ξένες γλώσσες, που συνεχίζουν να πληρώνουν οι γονείς. Δε φτάνουν τα έξοδα για φροντιστήρια του Λυκείου, η κυβέρνηση διαλέγει επαρχιακές πόλεις και τους υπόσχεται Πανεπιστήμια. Και αναθέτει σε εμάς, τους γονείς, να βρούμε τουλάχιστον 800 ευρώ το μήνα που χρειάζεται το παιδί μας για να σπουδάσει».

«Δεν έχουμε άλλα περιθώρια. Μία λύση υπάρχει», δηλώνει η πρόεδρος της ΑΣΓΜΕ. «Να οργανώσουμε τον αγώνα μας για να κερδίσουμε τα δικαιώματά μας, μια και τα προβλήματά μας δε λύνονται με τα βοηθήματα που μας δίνει η κυβέρνηση, μια και τα επιδόματα, που καταργούν τα δικαιώματα, δε λύνουν κανένα πρόβλημα».


Κείμενα - Ρεπορτάζ
Μαρίνα ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ, Γιάννα ΣΤΡΕΒΙΝΑ, Ελένη ΤΖΙΒΡΑ


Με το «Καλημέρα» το χέρι στην τσέπη

«Τσουχτερή» η εξόρμηση των γονιών για σχολικά είδη

ICON

Σεπτέμβρης και ένας νέος Γολγοθάς αρχίζει για χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά, με αφορμή την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Μολύβια, τσάντες, τετράδια και στυλό, εκτός από το άνοιγμα των σχολείων, σηματοδοτούν και την αφαίμαξη γονιών, οι οποίοι καλούνται και φέτος να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, προκειμένου να εξασφαλίσουν στα παιδιά τους τον απαραίτητο σχολικό εξοπλισμό. Και όσο κι αν η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει ότι η παιδεία στη χώρα μας είναι δημόσια και δωρεάν, οι πρώτες κιόλας μέρες του σχολείου μαρτυρούν από τη μια ότι ακόμα και η στοιχειώδης εκπαίδευση χρυσοπληρώνεται, ενώ απ' την άλλη, χρόνο με το χρόνο, πυκνώνουν τα φαινόμενα εγκατάλειψης του σχολείου από παιδιά λαϊκών στρωμάτων.

Ετσι, λίγες μέρες πριν ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά, γονείς και μαθητές έχουν ήδη ξεκινήσει τις «επισκέψεις» σε καταστήματα που διαθέτουν το σχολικό εξοπλισμό. Και όπως ομολογούν, η έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι και φέτος τσουχτερή. Μια ματιά στα καταστήματα που διαθέτουν σχολικά είδη δίνει το στίγμα για το πόσο ακριβά στοιχίζει η «εμφάνιση» και τα απαραίτητα ενός μαθητή για τον πρώτο καιρό στο σχολείο. Και παράλληλα αποδεικνύει ότι οι προεκλογικές πενταροδεκάρες που «προσφέρει» η κυβέρνηση, δηλαδή το επίδομα των 150 ευρώ που δικαιούνται μόνο οικογένεια με τους δυό γονείς ανέργους ή μονογονεϊκή οικογένεια και για σχολικά είδη, δεν αρκούν παρά μόνο για τα απαραίτητα και αυτά μόνο για ένα παιδί.

Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές τιμές σε είδη που καλύπτουν τις λειτουργικές ανάγκες ενός μαθητή. Τα μπλε τετράδια με τα 50 φύλλα στοιχίζουν 0,25 ευρώ και φτάνουν ανάλογα με τα φύλλα μέχρι 1,60 ευρώ. Τα σπιράλ ξεκινούν από 2,5 ευρώ και φτάνουν μέχρι τα 6 ευρώ, ενώ τα ντοσιέ ξεκινούν από 3,50 ευρώ μέχρι 7 ευρώ. Οι τιμές στα στυλό και τα μολύβια κυμαίνονται από 25 λεπτά και φτάνουν μέχρι τα 6 ευρώ. Οσο για τις κασετίνες, οι τιμές ξεκινούν από 10 ευρώ και φτάνουν μέχρι 30, ανάλογα με τα σχέδια και τη μάρκα. Οι φτηνότερες σχολικές τσάντες κυμαίνονται μεταξύ 25 ευρώ, ενώ οι επώνυμες ξεκινούν από 60 ευρώ και πάνω.

Μια εικόνα για τις τιμές που υπάρχουν στα σχολικά είδη, έδωσε στο «Ρ» οΓιώργος Στεφάνου,αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκδοτών Βιβλιοπωλών Ελλάδας και πρόεδρος του Σωματείου Βιβλιοχαρτοπωλών Αθήνας και Προαστίων.

«Υπάρχει μια μικρή αύξηση στα συγκρίσιμα είδη (μαρκαδόροι, στυλό κλπ.) από 3% μέχρι 4%. Η αύξηση είναι μεγαλύτερη στα μη συγκρίσιμα είδη, όπως είναι η σχολική τσάντα. Σίγουρα υπάρχει ακρίβεια. Αυξήσεις δεν υπάρχουν στο σχολικό και φροντιστηριακό βιβλίο, ενώ στο γενικό βιβλίο υπάρχει αύξηση 4%. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η αύξηση στο ξενόγλωσσο φροντιστηριακό βιβλίο, η οποία κυμαίνεται από 5% μέχρι και 27%.Στην παραπαιδεία πηγαίνει το μεγαλύτερο ποσό από τον οικογενειακό προϋπολογισμό, το οποίο είναι μηνιαία υπόθεση».

«Δύσκολο να βάλεις φρένο στο παιδί»

Σύμφωνα με πρώτες εκτιμήσεις, το κόστος για την έναρξη της σχολικής χρονιάς ανέρχεται περίπου στα 100 ευρώ ανά παιδί «και είμαστε πολύ συγκρατημένοι», είπε η Μαρία Γάκη, μητέρα μαθητή, την οποία συναντήσαμε σε μαγαζί με σχολικά είδη. «Στα 100 ευρώ δεν περιλαμβάνονται φυσικά είδη που έχουν μείνει από πέρσι, όπως κασετίνα και τσάντα. Τα 100 ευρώ αφορούν μόνο τετράδια, στυλό και βοηθήματα. Και είμαστε μόνο στην αρχή. Με το πέρασμα της σχολικής χρονιάς θα προστεθούν νέα έξοδα. Κι ακόμη δεν έχουμε πάρει τα βιβλία για τα αγγλικά».

«Κάθε Σεπτέμβρη βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Το κόστος είναι τεράστιο, έστω κι αν δεν έχουν γίνει αυξήσεις», επισημαίνει η Νίκη Βάριου, μητέρα τριών παιδιών. «Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς πρέπει να έχουμε στην άκρη τουλάχιστον 350 ευρώ. Και μετά έρχονται - εκτός από τα δίδακτρα για τα αγγλικά και το φροντιστήριο - επιπλέον έξοδα για βιβλία και βοηθήματα. Πώς να αντέξουμε; Κόβουμε από το ένα, κόβουμε από το άλλο, στο τέλος θα τα κόψουμε όλα, για να μπορέσουν τα παιδιά μας να πηγαίνουν σχολείο και να μάθουν μια ξένη γλώσσα», υπογραμμίζει η Ν. Βάριου και συμπληρώνει: «Είναι δύσκολο να βάλεις φρένο σε ένα παιδί που θαμπώνεται από πολύχρωμα τετράδια και φανταχτερά μολύβια. Προσπαθώ να του δώσω να καταλάβει ότι η οικονομική μας κατάσταση, μας επιτρέπει να αγοράσουμε συγκεκριμένα πράγματα, σε χαμηλές τιμές. Το οικονομικό βάρος είναι αβάσταχτο».

«Για να παρακολουθήσει ένα παιδί τη στοιχειώδη εκπαίδευση, πρέπει ο γονιός να βάλει το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη. Αν έχει, καλώς, αν όχι; Και πόσοι είναι οι γονείς που τα έχουν; Θα ήθελα να προσφέρω στα παιδιά μου όλα όσα ζητούν. Κολυμβητήριο, χορό, πάνω από μια ξένη γλώσσα. Ομως με δύο μισθούς και έχοντας να πληρώσεις ενοίκιο, λογαριασμούς, φροντιστήρια, πώς να τα παρέχεις όλα; Αναγκαζόμαστε να κόψουμε πράγματα, γνώσεις και προσπαθούμε να τους παρέχουμε τα απαραίτητα: αγγλικά και φροντιστήριο», λέει αγανακτισμένη η Γεωργία Παπαδοπούλου.

Και συμπληρώνει: «Προσπαθούμε να τα βγάλουμε πέρα και να περιορίσουμε τα έξοδα που είναι σχετικά με το μαθητικό εξοπλισμό. Ευτυχώς, τα παιδιά μου κατανοούν ότι η οικονομική μας κατάσταση είναι δύσκολη και προσπαθούν οι τσάντες, κασετίνες να μην έχουν φθορές».


ΕΠΙΔΟΜΑ - ΚΟΡΟΪΔΙΑ ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ
Τα επιδόματα δεν μπορεί να καλύπτουν ανάγκες - δικαιώματα

Το υπέρογκο κόστος των σπουδών, λόγω της αντιλαϊκής κυβερνητικής πολιτικής, απαιτεί ένα μισθό από τη λαϊκή οικογένεια

Από κινητοποίηση φοιτητών στα Γιάννενα για την έλλειψη εστιών

Πέτροβας Σπύρος

Από κινητοποίηση φοιτητών στα Γιάννενα για την έλλειψη εστιών
«Τόνοι από μελάνι» χύθηκαν τις δυο τελευταίες βδομάδες για το κόστος της φοιτητικής στέγης και το «κοινωνικό πακέτο» της κυβέρνησης, που περιλαμβάνει ένα μέτρο για τις οικογένειες που σπουδάζουν παιδιά σε άλλη πόλη. Λίγοι όμως είναι αυτοί που ασχολήθηκαν με το συνολικό κόστος σπουδών, που τείνει να γίνει δυσβάσταχτο για τη λαϊκή οικογένεια και με την κοροϊδία της κυβέρνησης, αφού το πολυσυζητημένο επίδομα φτάνει στα 2,7 ευρώ τη μέρα!

Επίδομα για κάποιους

Ας δούμε κατ' αρχήν ποιοι θα παίρνουν αυτό το επίδομα. Σύμφωνα με τους όρους που θέτει η κυβέρνηση, οικογένειες με παιδιά που σπουδάζουν σε άλλες πόλεις θα επιδοτούνται με 1.000 ευρώ ετησίως για κάθε παιδί και για όσο διαρκούν κανονικά οι σπουδές του, εφόσον: το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα δεν ξεπερνά τα 30.000 ευρώ, οι ιδιόκτητες κατοικίες τους δεν ξεπερνούν τα 200 τετραγωνικά μέτρα και ο φοιτητής έχει καλή επίδοση στα μαθήματα. Το επίδομα θα χορηγείται από τις τοπικές ΔΟΥ, αλλά αναμένονται ακόμα διευκρινίσεις.

Από την αρχή, λοιπόν, γίνεται φανερό ότι το επίδομα δεν είναι για όλους τους φοιτητές, γιατί, για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος φοιτητής, που δεν καταφέρνει να περάσει κάποια μαθήματα του έτους, λόγω δουλιάς, μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν έχει καλές επιδόσεις και να μην το δικαιούται. Αλλά, ακόμα και γι' αυτούς που θα το πάρουν, δε θα αποτελέσει ούτε στο ελάχιστο ανακούφιση στο βεβαρημένο οικογενειακό προϋπολογισμό για τις σπουδές.

Αβάσταχτο κόστος σπουδών για όλους

Οι σπουδές σήμερα απέχουν πολύ από το να είναι δωρεάν όσο και από το να είναι ανώτατες. Τα μηνιαία έξοδα, με συντηρητικούς υπολογισμούς, για στέγαση (ενοίκιο, λογαριασμοί) κυμαίνονται στα 250-350 ευρώ, για σίτιση 150-250 ευρώ, μεταφορές 75 ευρώ, τα έξοδα για βιβλία, σημειώσεις κι άλλες υποστηρικτικές δραστηριότητες των σπουδών (π.χ. εκμάθηση ξένων γλωσσών, χειρισμού ηλεκτρονικού υπολογιστή κτλ.) μπορεί να ξεπερνούν τα 150 ευρώ και λοιπά έξοδα (ψυχαγωγία, άλλες αγορές κτλ.) 150 ευρώ. Η σούμα όλων αυτών κυμαίνεται ανάμεσα σε 800 και 1.000 ευρώ το μήνα, δηλαδή ένας μισθός και πάνω!

Κι αυτά τα έξοδα μπορεί να μειώνονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω προετοιμασίας για τις εξετάσεις του Σεπτέμβρη, αλλά δεν εξαλείφονται, αφού είναι δεδομένο το ενοίκιο. Αρα ουσιαστικά διαρκούν όλο το χρόνο.

Κρατική ευθύνη η δωρεάν παιδεία

Αυτή η κατάσταση είναι άκρως προβληματική και δημιουργήθηκε με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης. Είναι ευθύνη της κυβέρνησης το γεγονός ότι δημιουργούνται δήθεν «ανώτατες» σχολές και τμήματα σε απομακρυσμένες περιοχές, το ότι διογκώνονται τα επαρχιακά ΑΕΙ και ταυτόχρονα για όλα αυτά δεν εξασφαλίζονται οι απαραίτητες υποδομές για σίτιση, στέγαση, βιβλιοθήκες κτλ.

Είναι ευθύνη του κράτους να εξασφαλίζει πραγματικά δωρεάν σπουδές, φοιτητικές εστίες χωρίς ενοίκια για όλους τους φοιτητές και όχι για περίπου το 8% που καλύπτουν σήμερα. Ταυτόχρονα, δωρεάν και καλής ποιότητας σίτιση για όλους τους φοιτητές, δωρεάν συγγράμματα και όλο το απαραίτητο διδακτικό υλικό, δωρεάν συγκοινωνίες από και προς τη σχολή, αλλά και το μόνιμο τόπο κατοικίας των φοιτητών και, φυσικά, σπουδές πραγματικά ανώτατες και ολοκληρωμένες, που να μη χρειάζεται να συμπληρώνονται από φροντιστήρια, σεμινάρια και υποβαθμισμένα, ακριβά μεταπτυχιακά.

Ολα αυτά αποτελούν ευθύνη για το κράτος και δικαίωμα για τους φοιτητές, για το λαό. Η ευθύνη δεν μπορεί να συγκαλύπτεται από βοηθήματα της τάξης των 83 ευρώ το μήνα, δηλαδή από «ένα μπάλωμα σ' ένα χιλιοτσακισμένο ρούχο». Κι αντίστοιχα, τα δικαιώματα του λαού δεν μπορούν να ξεχνιούνται, να αποσιωπούνται με κάποια ψίχουλα, πολύ περισσότερο δεν μπορούν να ικανοποιούνται μερικώς με επιδόματα.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ