ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 7 Ιούλη 2018 - Κυριακή 8 Ιούλη 2018
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ ΚΝΕ
Με μεράκι προσεγγίζουν και προετοιμάζουν «Το φως που καίει»

Από τις πρόβες για την παράσταση
Από τις πρόβες για την παράσταση
Στο Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ πραγματοποιούνται σχεδόν καθημερινά οι πρόβες της Θεατρικής Ομάδας της ΚΝΕ, για την παράσταση που πρόκειται να ανεβάσει στις φετινές κεντρικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ 100 χρόνια ΚΚΕ - 50 χρόνια ΚΝΕ, που θα πραγματοποιηθούν στις 20, 21 και 22 Σεπτέμβρη στο πάρκο Τρίτση στο Ιλιον.

Η θεατρική ομάδα της ΚΝΕ έχει ανεβάσει όλα αυτά τα χρόνια αξιόλογες παραστάσεις, συμβάλλοντας στο να έρθουν σε επαφή νέοι άνθρωποι με έργα μεγάλων συγγραφέων και δραματουργών, που μέσα από το έργο τους επέλεξαν να αφυπνίσουν συνειδήσεις, που απέκτησαν κοινό βηματισμό με τον λαό. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα έργα «Πέρα απ' τον ίσκιο των κυπαρισσιών» του Γ. Ρίτσου, «Αγγέλα» του Γ. Σεβαστίκογλου, «Μυστήριο Μπουφ» του Βλ. Μαγιακόφσκι, «Μέρες της Κομμούνας» του Μπ. Μπρεχτ, «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» του Τζ. Ριντ κ.ά.

Για φέτος, με αφορμή τον εορτασμό για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ, αλλά και το Επιστημονικό Συνέδριο που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ τον ερχόμενο Δεκέμβρη με θέμα την επίδραση του εργατικού επαναστατικού κινήματος στην ελληνική Λογοτεχνία (έως το 1940), η Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ θα παρουσιάσει σε ολοκληρωμένη μορφή - και τα τρία μέρη - «Το φως που καίει» του Κώστα Βάρναλη. Μια παράσταση - φόρος τιμής στον μεγάλο αυτόν δημιουργό, που πρώτος καθιέρωσε στη χώρα μας την επαναστατική ποίηση και αισθητική της εποχής μας, της εποχής των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Στον δημιουργό που με το έργο του προσπάθησε να αισθητοποιήσει το «αύριο» του κόσμου. «Κι αυτό το αύριο με το να μην είναι ουτοπία, μα ιστορική αναγκαιότητα, αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή της έμπνευσής μας και τη μεγαλύτερη ζωντάνια και δύναμη της τέχνης μας».

Λίγα λόγια για το έργο

Οπως μας λέει η Δανάη Κατσαμένη, σκηνοθέτις της Θεατρικής Ομάδας: «"Το φως που καίει" είναι ένα κείμενο στο οποίο αποτυπώνεται η σήψη της αστικής τάξης και το γκρέμισμα των ιδεολογημάτων της. Ο Βάρναλης, έχοντας προηγουμένως διανύσει μια σταδιακή πορεία αλλαγών από την πρώιμη ιδεαλιστική ποίηση των νεανικών του χρόνων, φτάνει να γράφει "Το φως που καίει" (έργο που πρωτοδημοσιεύεται στην Αλεξάνδρεια στα 1923) με μια άλλη πια ιδεολογική ωριμότητα, η οποία αποτυπώνεται στη γραφή του και η οποία είναι αποτέλεσμα της νέας κοινωνίας που αναδύθηκε από τις στάχτες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, της Οκτωβριανής Επανάστασης, αλλά και όλων των μεγάλων εργατικών κινητοποιήσεων και των προλεταριακών επαναστάσεων που συγκλονίζουν ολόκληρη την Ευρώπη την περίοδο εκείνη. Με μια γλώσσα ιδιαίτερα καυστική και τσεκουράτη, με μια σχεδόν Αριστοφανικού τύπου γραφή, ο Βάρναλης απολυτρωμένος από κάθε απομεινάρι της αστικής πατριδολατρείας διαπομπεύει την αστική τάξη και τον ιστορικά ξεπερασμένο ρόλο της, αναδεικνύοντας την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού.

Το έργο του, πιο επίκαιρο από ποτέ, έρχεται να σταθεί ως ένας από τους πιο ισχυρούς αντιπάλους της αντιδραστικής τέχνης που αναπαράγεται ως επί το πλείστον σήμερα».

Πράγματι, με «Το φως που καίει» αρχίζει η επαναστατική περίοδος στην ποίηση του Βάρναλη. Το έργο είναι μια τολμηρή και πρωτότυπη σύνθεση μεγάλης φιλοσοφικής πνοής. Απαρτίζεται από έναν πρόλογο και τρία διαφορετικά μέρη που συνδέονται μεταξύ τους, με το θέμα που είναι το ίδιο: Η πανάρχαια κοινωνία της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της αδικίας και ο αγώνας του ανθρώπου για δικαιοσύνη και κοινωνική απελευθέρωση.

«Πάντα οι νικημένοι έχουνε τ' άδικο. Και τ' άβουλο πλήθος πάει ταχτικά με τους νικητές. Ως τώρα η ιστορία του Κόσμου είναι ιστορία των Νικητών.

(...) Οι λαοί πιστεύουνε περισσότερο τ' αφτιά τους παρά τα μάτια τους. Πιότερο το Μύθο παρά τα γεγονότα. Πιότερο τη φαντασία τους παρά την κρίση τους (...)

ΜΩΜΟΣ: Δεν μπορούνε να σωθούνε οι ψυχές από τίποτα, όσο παραμένει όξω τους η αιτία του Κακού.

ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ: Ποια;

ΜΩΜΟΣ: Η ανισότητα».

Πώς δουλεύει η Ομάδα

Σχετικά με την προετοιμασία της Θεατρικής Ομάδας, μιας ερασιτεχνικής ομάδας που αποτελείται από φοιτητές, σπουδαστές, νέους εργαζόμενους, η Δ. Κατσαμένη μάς λέει τα εξής: «Εχοντας στα χέρια μας ένα τέτοιο κείμενο, ιδιαίτερων απαιτήσεων, έχει σημασία να αναγνωρίσουμε τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει η Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ πάνω σ' αυτό το έργο. Τα παιδιά είναι πραγματικά αξιοθαύμαστα, μιας και αντιμετωπίζουν την προετοιμασία της παράστασης αυτής με πολύ μεγάλη σοβαρότητα και υπευθυνότητα, με πολύ μεγάλη αυτοθυσία και πείσμα, σχεδόν με τρόπο επαγγελματικό, αφού κάνουμε πρόβες σε καθημερινή βάση.

Είναι μεγάλο μάθημα και τιμή για έναν καλλιτέχνη να δουλεύει με την ΚΝΕ. Η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ μας δεν είναι απλώς δασκάλου - μαθητή, αλλά είναι μια σχέση ουσιαστική, διαλεκτική, βαθύτερης ζύμωσης, που μας οδηγεί σε σημαντικά συμπεράσματα και διαπιστώσεις για το παρόν μας αλλά και για τους μεγάλους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, για το μέλλον που εμείς οραματιζόμαστε και θέλουμε να χτίσουμε. Ενα μέλλον όπου η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο θα πάψει μια και καλή να υπάρχει».

Ακόμα, χαρακτηριστικά είναι και τα λόγια νέων που συμμετέχουν στη Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ. Η Σταυρούλα σπουδάστρια από τα ΙΕΚ, που συμμετέχει πρώτη φορά φέτος στην ομάδα, τονίζει πως αυτό που της έχει κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι τα στοιχεία της ομαδικότητας και της συντροφικότητας που κυριαρχούν στην Ομάδα.

Ο Νίκος φοιτητής της Ιατρικής, από τους «παλιούς» της ομάδας, σημειώνει πως η λειτουργία του Στεκιού Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ, που στεγάζει τις πολιτιστικές ομάδες της ΚΝΕ, σίγουρα άνοιξε καλύτερες προοπτικές στο να προετοιμάζονται καλύτερα οι διάφορες παραγωγές και τα αφιερώματα: «Οι δυνατότητες που έχουμε για ένα καλό αποτέλεσμα είναι πολύ περισσότερες, όπως φαίνεται και από προηγούμενες εκδηλώσεις που έχει πραγματοποιήσει η Οργάνωσή μας. Κάπως έτσι μπαίνει και ο πήχης ψηλότερα από μας τους ίδιους. Τι έχεις λοιπόν όταν βάλεις σε ένα δωμάτιο τον ενθουσιασμό των νέων μελών της ομάδας, μια υποτυπώδη πείρα των παλιότερων, φρέσκιες σκηνοθετικές ιδέες και πολλές ώρες πρόβας; Αρκεί να προσθέσεις χιούμορ και μεράκι (τα οποία τα είχαμε από την αρχή) και είναι βέβαιο ότι έχεις να περιμένεις κάτι πολύ όμορφο. Ειδικά όταν το έργο είναι "Το φως που καίει", που κάθε φορά που το διαβάζεις ανακαλύπτεις κάτι καινούριο, μια ακόμα αλήθεια από την κοινωνία, από την καθημερινότητά σου»...


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Χοιροστάσιο

1. Κάθε μικροαστός ξέρει καλά πώς να κρύβει το μισογυνισμό του, το θαυμασμό του για τη φασιστική Ακροδεξιά, την πίεση που ασκεί στην οικογένειά του, στα παιδιά του, έχοντας στο πλάι του μια γυναίκα φοβισμένη και βουβή. Η σχέση όλων στηρίζεται σε έναν μόνιμο εκβιασμό. Στερημένα από αγάπη, τα παιδιά μαθαίνουν σε ένα μοντέλο δούναι και λαβείν και με την πρώτη ευκαιρία εγκαταλείπουν την οικογένεια.

2. Ο μικροαστισμός είναι μια ψυχική κατάσταση που επωάζει ό,τι χειρότερο έχει μέσα του ο Νεοέλληνας. Με την άδειά του, κατοικεί μέσα στην κοιλιά του, ενώ απ' έξω οι μηχανισμοί των πολιτικών κομμάτων κολακεύουν και ωραιοποιούν τη μιζέρια του.

3. Ο μικροαστός είναι θρασύδειλος και δεν ορρωδεί προ ουδενός όταν θέλει να ικανοποιήσει τις ορέξεις του (διότι φυσικά αγνοεί τι είναι επιθυμία). Με τις πράξεις του μετατρέπει σιγά - σιγά το περιβάλλον του σε χοιροστάσιο, ενώ στον δημόσιο βίο ζει με μικροαπάτες και σέρνεται σαν φτωχοδιάβολος. Η γνώμη του για τις γυναίκες ταιριάζει απόλυτα με την απάντηση που δίνει ο ήρωας του Αντρέ Μαλρώ, Τσεν, όταν ο συγγραφέας τον ρωτά: «Πώς ήταν η πρώτη φορά που πήγες με γυναίκα;», «Ημουν περήφανος». «Γιατί ήσουν περήφανος;», «Γιατί δεν είμαι γυναίκα!».

4. Στις ιδιωτικές αλλά και δημόσιες συζητήσεις στα καφενεία, συνήθως η επίδειξη του μικροαστικού ανδρισμού συνοδεύεται με την υποτίμηση του γυναικείου φύλου. Οσο πιο «άντρας» τόσο πιο εχθρικός προς τη γυναίκα. Το ίδιο και στα γήπεδα, η εκτόνωση εμπεριέχει κατεξοχήν την περιφρόνηση προς το γυναικείο φύλο, καθώς το σώμα της γυναίκας διαμελίζεται στο στόμα των οπαδών τόσο στη χαρά όσο και στην απογοήτευση.

5. Ψηφίζει πάντα κρυφά την Ακροδεξιά και χαίρεται στο σκοτάδι για την αποτυχία του πλησίον. Αγνοώντας και αδιαφορώντας για κάθε αισθητική, ο μικροαστός αποθεώνει τα σκουπίδια κάθε μορφής, έτοιμος να χειροκροτήσει την εύκολη βία και να συνδράμει κι αυτός με τον τρόπο του.

6. Στον αντίποδα των μικροαστών, στέκεται βασανισμένη και περήφανη η εργατική τάξη. Οι Κόκκινοι δίνουν προτεραιότητα σε αυτήν, στη χειραφέτησή της, που δρα ανασχετικά στην εξάπλωση της μικροαστικής κακοδαιμονίας.

7. Οι χρυσαυγίτες έδωσαν στους μικροαστούς αυτό που τους έλειπε, και τα δύο μέρη συμφώνησαν σιωπηλά. Η μια πλευρά θα κάνει τη σκληρή δουλειά και η άλλη θα συμμετέχει κατά το δοκούν. Με την ολοκλήρωση της δίκης Φύσσα, οι χρυσαυγίτες θα εκτραπούν εκ νέου, παραμορφώνοντας το καθετί, σταθεροί ενάντια στη ζωή, διασκεδάζοντας με τον πόνο που προκαλούν. Το χοιροστάσιο είναι εδώ.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ