Από τη χτεσινή συνάντηση Μπορέλ - Τσαβούσογλου

Αναδεικνύοντας ότι οι Βρυξέλλες κλιμακώνουν ολόπλευρα το επικίνδυνο για τους λαούς παζάρι με την Τουρκία, ο Μπορέλ είπε ότι «η ΕΕ σχεδιάζει να προχωρήσει σε μια νέα συμφωνία με την Τουρκία, να επικαιροποιήσει τους διμερείς δεσμούς αναφορικά με όλα τα προβληματικά θέματα, περιλαμβανομένης της προσφυγικής κρίσης, της κρίσης στη Λιβύη, τη Συρία αλλά και την Τελωνειακή Ενωση».

Από τη μεριά του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε πως αν η ΕΕ σε Κυπριακό και Μεσόγειο «διαμεσολαβήσει με ειλικρίνεια, τότε θα καταφέρει να συμβάλει στη λύση των προβλημάτων» και ότι όσον αφορά τους υδρογονάνθρακες, «πρέπει να διασφαλιστεί διαμοιρασμός των εσόδων», προσθέτοντας ότι «δεν χρειάζεται σώνει και καλά απευθείας συμφωνία μεταξύ των πλευρών. Μπορεί να υπάρξει ένας μηχανισμός στην ΕΕ». Συμπλήρωσε ότι στις ευρω-τουρκικές σχέσεις «αυτήν τη στιγμή υπάρχουν προβλήματα μεταξύ μας τα οποία δεν επιθυμούμε και πρέπει μαζί να τα αντιμετωπίσουμε... Επιθυμούμε να προσεγγίσετε την Τουρκία στο πλαίσιο αντικειμενικών κριτηρίων και όχι πολιτικών», για να καταλήξει ότι πρέπει να μάθουμε «να μοιραζόμαστε δίκαια... Αλλη έγνοια δεν έχουμε. Συζητήσαμε με τον κ. Μπορέλ τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτά τα ζητήματα. Από την αρχή ας συζητήσουμε ειλικρινά, ας μην εξαπατούμε ο ένας τον άλλο. Τότε τα ζητήματα μπορούμε να τα λύσουμε καλύτερα».

Σύμφωνα με Ελληνες ανταποκριτές, ειδικά για το διάλογο Ελλάδας - Τουρκίας, ο Τσαβούσογλου ξεκαθάρισε ότι «είμαστε έτοιμοι για διάλογο και με την Eλλάδα», υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι «με την Ελλάδα, με διαπραγματεύσεις είχαν παρθεί αποφάσεις για τις γεωτρήσεις στο Αιγαίο σας, μιλάω για το 1976».

Χαρακτηριστικές για το παζάρι με την Τουρκία ήταν ακόμα μια φορά και οι δηλώσεις της πρέσβειρας των ΗΠΑ στη Λευκωσία, Τζούντιθ Γκάρμπερ, που χαρακτήρισε τις ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή «μη βοηθητικές», αλλά επανέλαβε την ελπίδα της Ουάσιγκτον τα οφέλη από τους κυπριακούς πόρους να διαμοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ των κοινοτήτων στην Κύπρο και τόνισε ότι «η σχέση μας με την Τουρκία είναι περίπλοκη. Θεωρώ ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με πολλές χώρες είναι περίπλοκες. Η Τουρκία είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να εμπλέκουμε την Τουρκία κατά έναν τρόπο που να τη διατηρεί προσδεμένη στη Δύση».

Αναφερόμενη στη σχέση ΗΠΑ - Κύπρου, η Γκάρμπερ δήλωσε «πραγματικά περήφανη» για «το τι μπορέσαμε να κάνουμε», αλλά και «ενθουσιασμένη» για «το τι πρέπει να γίνει στο μέλλον», ξεχωρίζοντας τον τομέα της Ασφάλειας. Εξέφρασε δε μεγάλη ικανοποίηση που αμερικανικές εταιρείες θα εργαστούν για να βοηθήσουν στην επανέναρξη των εργασιών για τους υδρογονάνθρακες. Χαρακτηριστικές ήταν οι επισημάνσεις της για το νόμο για τη Συνεργασία για την Ασφάλεια και την Ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο («EastMed Act»). Ξεκαθάρισε ότι η εφαρμογή του επιδιώκει τον περιορισμό της ρωσικής επιρροής στην περιοχή, αφού προϋποθέσεις για την υλοποίησή του - εξήγησε - είναι η Κύπρος να συνεργάζεται με τις ΗΠΑ στην καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος (η Κύπρος για χρόνια αξιοποιούνταν από ρωσικά κεφάλαια για προώθηση διαφόρων μπίζνες) και δεύτερον να επιταχυνθεί η μείωση των επισκέψεων ρωσικών πολεμικών στα κυπριακά λιμάνια.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, να καταγραφεί ότι και ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης - που στις 14 Ιούλη φτάνει στην Αθήνα για επαφές - μιλώντας στην «Καθημερινή», χαρακτήρισε τις επόμενες μέρες «κρίσιμες όσον αφορά την ανάδειξη πρωτοβουλιών από πλευράς ΕΕ και ΗΠΑ έτσι ώστε να αποτραπεί μια ενδεχόμενη κρίση», προσθέτοντας ότι περιμένει «συγκεκριμένες ενέργειες προς την πλευρά της Τουρκίας».

Στο μεταξύ, με δήλωσή της (στα «Νέα») η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, σημείωσε πως «συνεχίζουμε να παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Εχουμε ξεκαθαρίσει αρκετές φορές τη θέση μας γι' αυτό το θέμα στα σχόλια της Διεύθυνσης Ενημέρωσης και Τύπου του ΥΠΕΞ της Ρωσίας» και ότι η Μόσχα τάσσεται υπέρ της «διευθέτησης όλων των αντιθέσεων αποκλειστικά μέσω διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου», καλώντας «τα εμπλεκόμενα κράτη να δείξουν πολιτική βούληση με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης και την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών λύσεων προς όφελος της εξασφάλισης της σταθερότητας και της ασφάλειας». Συμπλήρωσε ακόμη πως «χρειάζεται συνεπής δουλειά για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και σχέσεων καλής γειτονίας, όπως και η αποφυγή μονομερών ενεργειών που μπορούν να προκαλέσουν την όξυνση της κατάστασης».

Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν Ερίκ Μαμέρ αρνήθηκε να σχολιάσει «για τις απόψεις προσωπικοτήτων της Τουρκίας» για την Αγιά Σοφιά, αφού ρωτήθηκε για το ότι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί «θα νιώθουν ότι καταπατώνται τα δικαιώματά τους εάν τους απαγορευτεί η είσοδος στο εμβληματικό κτίριο» και απάντησε πως «η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου εκκρεμεί». Ο ίδιος πάντως είπε ότι «αντιλαμβανόμαστε ότι η Αγιά Σοφιά είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, αυτό είναι σημαντικό και αυτό το ζήτημα πρέπει να το δούμε υπό αυτή την οπτική» και ότι «η Αγιά Σοφιά είναι σύμβολο ανοχής, διαλόγου και δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε αυτά τα γεγονότα για να τροφοδοτήσουμε διαφωνία οποιασδήποτε μορφής μεταξύ των θρησκειών».

Παρέμβαση έκανε και ο Ρώσος πατριάρχης Κύριλλος, που κάλεσε τις τουρκικές αρχές να επιδείξουν «σύνεση», εκφράζοντας την «ανησυχία» του για το ενδεχόμενο μετατροπής της σε τζαμί. Οπως είπε, «οποιαδήποτε απόπειρα να ταπεινωθεί ή να ποδοπατηθεί η χιλιετής πνευματική κληρονομιά της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως εισπράττεται από τον ρωσικό λαό - άλλοτε όπως και σήμερα - με πικρία και αγανάκτηση... Μια απειλή εναντίον της Αγίας Σοφίας είναι μια απειλή για το σύνολο του χριστιανικού πολιτισμού και συνεπώς για την πνευματικότητά μας και την ιστορία μας».

«Απλωμένο» από τα ανοιχτά της Λιβύης έως τη Μαύρη Θάλασσα και πλήρως ενταγμένο στον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό, που βάζει το λαό στο στόχαστρο των ανταγωνισμών αλλά και «θρέφει» τις διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο, βρίσκεται το Πολεμικό Ναυτικό.

Πιο συγκεκριμένα, η αρμάδα του ΝΑΤΟ SNMCMG2, με ειδίκευση στον ναρκοπόλεμο, με Ελληνα διοικητή και πλοίο διοίκησης το πλοίο γενικής υποστήριξης του ΠΝ «Αλιάκμων», έχοντας στη σύνθεσή της και το τουρκικό πλοίο «Amasra», αφού ολοκλήρωσε γυμνάσια στον Πατραϊκό, συνέχισε διαφόρων τύπων γυμνάσια εν πλω, έφτασε και έδεσε στο Τσανάκαλε της Τουρκίας στα Δαρδανέλια. Ανεφοδιαζόμενη εκεί ετοιμάζεται - σύμφωνα με πληροφορίες - να μπει στη Μαύρη Θάλασσα, όπου κλιμακώνεται η κόντρα με τη Ρωσία, για να πάρει μέρος στη με ΝΑΤΟικό καπέλο άσκηση του βουλγαρικού ΠΝ «BREEZE 20», που αναμένεται να διεξαχθεί στο διάστημα 10 με 19 Ιούλη.

Την ίδια ώρα, στο πλαίσιο της ευρωενωσιακής επιχείρησης EUNAVFOR MED «IRINI», που υποτίθεται διαφυλάσσει το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, η ενταγμένη εκεί φρεγάτα «Σπέτσαι», αφού τις προηγούμενες μέρες με εντολή του Ιταλού διοικητή της επιχείρησης «κράτησε το φανάρι» στη μεταφορά όπλων από την Τουρκία στις δυνάμεις του Χάφταρ, πραγματοποίησε στις 29/6 «φιλική προσέγγιση» και έλεγχο του φορτίου και του δρομολογίου στο τάνκερ «Nordic Agnetha», που μια μέρα νωρίτερα είχε αποπλεύσει από τη Βεγγάζη στην Ανατολική Λιβύη, την ελεγχόμενη από τον Χάφταρ, και στις 30/6 έδεσε στους Αγ. Θεοδώρους Αττικής.

Τέλος, έτερη μονάδα του Στόλου, η φρεγάτα «Κανάρης» κινείται στην Ανατολική Μεσόγειο, ενταγμένη στην επιχείρηση UNIFIL, που υποτίθεται ότι επιβλέπει το εμπάργκο όπλων στις οργανώσεις τύπου «Χεζμπολάχ» στον Λίβανο.