Eurokinissi

Αλλωστε, στις κοινές δηλώσεις τους, ο Ντμπεϊμπά είπε μεν ότι τις δύο χώρες συνδέουν ιστορικά σχέσεις, τις οποίες εργάζονται για να προωθήσουν περαιτέρω (εξ ου και ξανανοίγει η ελληνική πρεσβεία στην Τρίπολη ενώ ακολουθεί άνοιγμα του ελληνικού προξενείου στη Βεγγάζη), ωστόσο στο τραπέζι έβαλε και τις σχέσεις της Λιβύης με την Τουρκία, όπως και το μνημόνιό τους για καθορισμό θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.

Σύμφωνα με τη μετάφραση των δηλώσεών του είπε: «Ενθαρρύνουμε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας και μεταξύ Λιβύης - Τουρκίας για τον καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ αμφοτέρων των κρατών, για να συνεχιστεί η συνεργασία μεταξύ των χωρών στην περιοχή της Μεσογείου, διότι η Λιβύη θέλει πολύ καλές σχέσεις μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής». Τόνισε δε ότι η Λιβύη «ψάχνει συμφωνίες για τα συμφέροντά της, όπως ψάχνει κάθε χώρα τα συμφέροντά της. Εμείς φροντίζουμε τα συμφέροντα της χώρας μας, του λαού μας»...

Παίρνοντας τον λόγο ο Μητσοτάκης μίλησε για «γόνιμη συζήτηση» που είχε με τον Λίβυο πρωθυπουργό και υποσχέθηκε ότι «τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ όσο και του ΟΗΕ η πατρίδα μας θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο προς αξιόπιστες εκλογές, πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της χώρας σας. Μακριά από ξένους στρατούς και συμφέροντα. Και με μοναδική πυξίδα την ασφάλεια και την ευημερία στη γειτονιά μας και στη Μεσόγειο». Μια αιχμή προς την Τουρκία και την παρουσία εκεί τουρκικών δυνάμεων, οι οποίες βέβαια είχαν «ζεσταμένες» τις πλάτες από το ΝΑΤΟ.

Ζήτησε «να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα», σε μια έμμεση αναφορά στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, πλασάροντας δε ως δέλεαρ τις μπίζνες του κεφαλαίου, είπε ότι «η ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Λιβύη ουδέποτε διακόπηκε. Και, σήμερα, που η πολιτική κατάσταση στη χώρα σταθεροποιείται, το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώνεται». Κατονόμασε ως τομείς όπου διανοίγονται «προοπτικές συνεργασίας», Ενέργεια, κατασκευές, θαλάσσιες μεταφορές, Υγεία.

Στην ατζέντα του είχε και τη στρατιωτική συνεργασία, θυμίζοντας ότι περισσότεροι από 280 Λίβυοι αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει τις τελευταίες δεκαετίες από τις σχολές των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, όπως και ότι στο ΝΑΤΟικό Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής στη Σούδα έχουν εκπαιδευτεί και εκπαιδεύονται στελέχη της Λιβυκής Ακτοφυλακής.

«Συνεπώς και εδώ η συνεργασία μας έχει ισχυρές ρίζες και έχει και ευρύ μέλλον», πρόσθεσε, βάζοντας ωστόσο προϋπόθεση ότι «θεμέλιο της νέας αφετηρίας στη σχέση μας πρέπει να είναι (...) κυρίως η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, του Διεθνούς Δικαίου. Και αυτό σημαίνει ότι, γράφοντας την καινούργια σελίδα της κοινής μας διαδρομής, θα μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης», συμπλήρωσε θίγοντας ξανά το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.

Τόνισε, άλλωστε, ότι για την Αθήνα «πολύ σημαντικό είναι η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ». Θύμισε με νόημα ότι δύο γειτονικές στη Λιβύη χώρες, Ελλάδα και Ιταλία, «έχουν πρόσφατα συνάψει μεταξύ τους νόμιμες συμφωνίες για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών και των χωρικών υδάτων», αποσιώπησε ωστόσο ότι αυτό έγινε με μειωμένη επήρεια για ελληνικά νησιά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μίλησε μόνο για συμβολισμό «εξαιρετικά ισχυρό», είπε ότι «οι φίλοι της Λιβύης είναι δίπλα της και όχι μακριά της», ότι το πλησιέστερο στη Λιβύη ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Γαύδος και η Κρήτη και ότι «είναι η γεωγραφία που καθορίζει το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, και όχι οι τεχνητές γραμμές που κάποιοι τραβούν σε χάρτες».

Σε αυτό το πλαίσιο χαιρέτισε τη «διάθεση», όπως είπε, της λιβυκής ηγεσίας «να συζητήσουμε απευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών - ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες - και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές».

Αργότερα, στη συνάντηση Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Μένφι, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε για την ετοιμότητα της ελληνικής κυβέρνησης «να σταθεί αρωγός (...) στο δύσκολο έργο να οδηγηθεί η χώρα σε αξιόπιστες, συμπεριληπτικές εκλογές και στη συνέχεια στην πολιτική ομαλότητα που θα οδηγήσει στην ανασυγκρότησή της με την πεποίθηση, πάντα, ότι σύντομα θα αφεθούν οριστικά πίσω όσα δοκίμασαν τις σχέσεις των δύο χωρών το προηγούμενο διάστημα».

Σημειωτέον, προηγουμένως, φτάνοντας στην Τρίπολη, ο Μητσοτάκης είχε συνάντηση με τον Ιταλό πρωθυπουργό, M. Ντράγκι, που επίσης επισκέφτηκε τη χώρα. Σύμφωνα με το Μαξίμου, «αντάλλαξαν απόψεις για την κατάσταση στη Λιβύη και την ανάγκη η ΕΕ και τα κράτη - μέλη να στηρίξουν τις προσπάθειες για την ανασυγκρότηση, σταθεροποίηση και τη διεξαγωγή των εκλογών στη Λιβύη». Οτι «Ελλάδα και Ιταλία ως εγγύτερα στη Λιβύη κράτη - μέλη της ΕΕ μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο τόσο διμερώς, όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ». Επίσης, Μητσοτάκης και Ντράγκι «είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν τις άριστες διμερείς σχέσεις», ως «απτή απόδειξη» των οποίων παρουσιάζουν τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, χαρακτηρίζοντάς την «υπόδειγμα εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου, καθώς και διεθνούς νομιμότητας και συνεργασίας παράκτιων κρατών στην περιοχή».

Στην Αθήνα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτ. Βαρβιτσιώτης, μιλώντας στον τ/σ «ΣΚΑΪ», υποστήριξε ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μια συνολική αναστάτωση και σε μια σύγχυση ταυτότητας στην εξωτερική της πολιτική, με τον Τούρκο Πρόεδρο να επιδίδεται σε σπασμωδικές κινήσεις, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας του». Σχετικά δε με τις διερευνητικές επαφές, είπε πως «τα υπουργεία Εξωτερικών ως βασικό τους ρόλο έχουν να επικοινωνούν με την άλλη πλευρά, ακόμα και στις δύσκολες καταστάσεις. Αυτός είναι ο ρόλος τους. Και πρέπει ο διάλογος να συνεχίζει ανεξαρτήτως από το μέγεθος της διαφωνίας», συμπληρώνοντας πως «είμαστε σίγουρα μακριά ακόμα από το να πούμε ότι μπροστά μας διανύεται ένας δρόμος καλών και φιλικών σχέσεων».

Ο δε υπουργός Αμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλος, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση, υποστήριξε ότι «η Αγκυρα αισθάνεται εγκλωβισμένη με το στενό πλαίσιο των διερευνητικών όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά από έναν χρόνο υψηλής έντασης» και ότι «η Ελλάδα φυλάσσει τα σύνορά της αποτελεσματικά, εξοπλίζεται, διαλαλεί προς πάσα κατεύθυνση ότι θέλει τον διάλογο - υπό όρους - και προσέρχεται καλή τη πίστει στις διερευνητικές, εκθέτοντας την Τουρκία ως ταραχοποιό και δύναμη αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο».

«Μαχαίρια» ακονίζουν καπιταλιστικά κράτη και ιμπεριαλιστικά κέντρα για την «επόμενη μέρα» στη Λιβύη, όπως δείχνει και ο «συνωστισμός» ηγετών και παραγόντων.

Στις συναντήσεις του εκεί, ο Μ. Ντράγκι άπλωσε όλη την «ατζέντα» του ιταλικού κεφαλαίου στην προσπάθεια να εξασφαλίσει μεγαλύτερο μερίδιο για τα ιταλικά ενεργειακά και κατασκευαστικά μονοπώλια από τον τεράστιο ενεργειακό πλούτο της χώρας και τα προωθούμενα σχέδια «ανοικοδόμησης», όπως και να διαπραγματευτεί μία καλύτερη «συνεργασία» για την ανακοπή μεταναστευτικών ροών από την Αφρική προς την Ιταλία μέσω Λιβύης.

Χαρακτηριστικά, μετά τη συνάντησή του με τον Λίβυο μεταβατικό πρωθυπουργό Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα, ο Μ. Ντράγκι τόνισε ότι επέλεξε να κάνει στη Λιβύη την πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό ως πρωθυπουργός, για να δείξει και να εμβαθύνει «τους ισχυρούς, ιστορικούς δεσμούς» των δύο χωρών. «Υπάρχει επιθυμία για ένα μέλλον που θα ξαναρχίσει γρήγορα», ανέφερε, δίνοντας εύσημα στις λιβυκές αρχές για την ανάσχεση μεταναστευτικών ροών προς την Ιταλία.

Ο Ντμπέιμπα από τη μεριά του είπε πως συμφώνησαν να κάνουν βήματα προς την πλήρη επανέναρξη των εμπορικών πτήσεων μεταξύ των δύο χωρών και να διευκολύνουν τη χορήγηση βίζας σε Λίβυους που επιθυμούν να επισκεφθούν την Ιταλία.

Μια μέρα νωρίτερα, τη Δευτέρα, στην Τρίπολη είχε μεταβεί και ο Μαλτέζος πρωθυπουργός, Ρ. Αμπέλα, τονίζοντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Λίβυο ομόλογό του πως επιθυμεί την αύξηση της διμερούς συνεργασίας σε οικονομία, ασφάλεια και εμπόριο. Ο δε Λίβυος πρωθυπουργός υπενθύμισε το «σημαντικό ρόλο» της Μάλτας στην «επίλυση» της πολυετούς σύγκρουσης στη Λιβύη, με τη συχνή φιλοξενία ενδολιβυκών συναντήσεων.

Τη Δευτέρα επίσης τη Λιβύη επισκέφθηκε πολυάριθμη εμπορική αποστολή από την Κίνα, μεταξύ των οποίων ήταν και ανώτερα στελέχη της κατασκευαστικής εταιρείας «Kimberley CAPITAL Holding Company» που ειδικεύεται σε μεγάλες επενδύσεις στο εξωτερικό, αλλά και στελέχη κρατικών εταιρειών Ενέργειας, ανάπτυξης υποδομών, κ.ά. Η κινεζική αντιπροσωπεία συναντήθηκε μεταξύ άλλων με τον υπουργό Οικονομίας και Εμπορίου, Μοχάμαντ αλ Χουάιτζ, που τόνισε πως η σημερινή κυβέρνηση «εγγυάται» τις επενδύσεις ξένων εταιρειών. «Η κυβέρνηση επιδιώκει την ανάπτυξη υποδομών σε όλες τις περιοχές της χώρας στους τομείς της Ενέργειας, των Μεταφορών, της στέγασης, των δημόσιων υπηρεσιών», ανέφερε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου.

Στο μεταξύ, τη Δευτέρα συνήλθε στη Βεγγάζη το πρώτο Φόρουμ της γενικής διοίκησης του «Εθνικού Λιβυκού Στρατού» (LNA) του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, υπό το σύνθημα «Οι ένοπλες δυνάμεις είναι η πρώτη γραμμή άμυνας της Λιβύης και του λαού της». Η συνάντηση ξεκίνησε παρουσία του στρατηγού Χάφταρ και του Αμερικανού βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών για υποθέσεις Εγγύς Ανατολής, Τζόι Χουντ, που χαρακτήρισε τον Χάφταρ «σημαντικό δρώντα στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας στη Λιβύη», ενώ τόνισε την ανάγκη οι λιβυκές πλευρές να εφαρμόσουν πλήρως τη συμφωνία εκεχειρίας του περασμένου Οκτώβρη και να συνεχίσουν «την καταπολέμηση του εξτρεμισμού».