ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 7 Απρίλη 2011 - Κυριακή 10 Απρίλη 2011 - 1η έκδοση
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Τ' όνειρο είναι που μαγεύει... »

«Αισθάνομαι δόκιμος άνθρωπος και δόκιμος μουσικός. Είναι εσωτερικές οι ανάγκες που με κάνουν να τραγουδώ, να γράφω στίχους και μουσική. Οσο και να διαβάζω, όσο και αν ψάχνομαι, δεν έχω βρει ακόμα το δρόμο μου, δεν έχω καλά καλά γνωρίσει τον εαυτό μου, δεν έχω μεγαλώσει μέσα μου. Με ενδιαφέρει το μονοπάτι κι ο δρόμος που θα βρω σαν δημιουργός, γι' αυτό ψάχνομαι συνεχώς...».

Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Δημήτρη Λάγιο, άξιο μουσικό δημιουργό, ο οποίος, στη σύντομη ζωή του, μας δώρισε έργα ξεχωριστής ευαισθησίας και ταλέντου. Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται στις 11 Απριλίου από το πρόωρο, άδικο «φευγιό» - σε ηλικία μόλις 38 χρόνων - του εμπνευσμένου, αφοσιωμένου καλλιτέχνη, ο οποίος άφησε πίσω του ένα πλούσιο και μεγάλου εύρους έργο, συνθετικό, ποιητικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό. Είχε όμως πολλά, πάρα πολλά ακόμη να δώσει. «Δε φοβάμαι το θάνατο. Ομως δε μου φτάνει ο χρόνος. Ο,τι και να κάνεις στην τέχνη, δε φτάνει ο χρόνος», έλεγε, εκφράζοντας τη συνεχή αγωνία του να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα, ν' αφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα... Και μέχρι τέλους πάλεψε παλικαρίσια την αρρώστια, το θάνατο... «Δε θα φύγω, είναι πολύ νωρίς ακόμα», ήταν η υπόσχεσή του, που δυστυχώς δεν μπόρεσε να τηρήσει ο καλλιτέχνης, ο οποίος εδώ και είκοσι χρόνια «κατοικεί» στις θάλασσες που αγάπησε περισσότερο στη ζωή του. Η τέφρα του, μετά από επιθυμία του, σκορπίστηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ζάκυνθο και στη δεύτερη πατρίδα του, την Κύπρο, τρανή απόδειξη της σχέσης που τον έδενε με τη μαρτυρική μεγαλόνησο, την οποία λάτρεψε, συμπαραστάθηκε στον αγώνα της και της αφιέρωσε πολλά από τα έργα του.

Ο Δ. Λάγιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 7 Απριλίου 1952. Βαφτίστηκε στους ήχους της επτανησιακής διαλέκτου, ενώ σπούδασε κοντά σε μεγάλους δασκάλους στο Εθνικό Ωδείο αρμονία, ενορχήστρωση, αντίστιξη, φούγκα και πήρε πτυχίο ανώτερων θεωρητικών και δίπλωμα κιθάρας. Διδάχτηκε, στην Αμερική, μουσική ανάλυση από τον Ερνεστ Μπράουν. Μαγεμένος από τη μεγαλοσύνη της λαϊκής μας παράδοσης αφέθηκε να τον παρασύρουν οι ήχοι της, τους οποίους, όμως, αφομοίωσε δημιουργικά στο πολύμορφο έργο του. Μουσικολογικά ερεύνησε το προεπαναστατικό τραγούδι και την παραδοσιακή (λαϊκή και εκκλησιαστική) μουσική των Επτανήσων. Η έρευνά του για το προεπαναστατικό τραγούδι καταγράφηκε στο βινύλιο σε περιορισμένα αντίτυπα. Νωρίτερα, στη Ζάκυνθο ακόμη, αρχίζει την ερευνητική του εργασία, μελέτη και καταγραφή της μουσικής παράδοσης της ιδιαίτερης πατρίδας του. Ηχογραφεί «Τα λαϊκά τραγούδια της Ζάκυνθος», «Του Σολωμού και της Ζάκυνθος», «Ζακυνθινές σερενάδες», «Εκκλησιαστική μουσική παράδοση», «Του μαντολίνου», με μουσική Επτανήσιων συνθετών, διασκευασμένη από τον ίδιο. Αυτές οι εκδόσεις μαρτυρούν την αγωνία και την προσπάθειά του για τη διάσωση και διάδοση της πλούσιας μουσικής παράδοσης της περιοχής. Παράλληλα, δημιουργεί στη Ζάκυνθο τις «Γιορτές Τέχνης και Λόγου», συντονίζοντας ένα σύνολο καλλιτεχνών με την ονομασία «Μουσικό Ασκηταριό». Είναι κάτι που το υπαγορεύουν οι καταβολές του, η πολιτιστική ιστορία ενός τόπου που διψά για δημιουργία. Ισως να νιώθει ότι το χρωστά στους συντοπίτες του, που μαζί τους πρωτοτραγούδησε αρέκειες και καντάδες, όπως και τα πρώτα δικά του τραγούδια. Μα, και στον πατέρα του, φούρναρη στο επάγγελμα και εξαιρετικό τενόρο, τον οποίο ακολουθούσε πιτσιρικάς στα ζακυνθινά ταβερνεία.

«Αυτά που έκανε ο Λάγιος στον τομέα της δισκογράφησης της παράδοσης, σε μια εποχή τόσο πεζή και αδιάφορη, που κυνηγάνε μόνο το εμπορικό, ήταν ένας πραγματικός άθλος, μια προσφορά που θα άξιζε να βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών, έστω και μεταθανάτια», έχει πει ο μουσικολόγος Μάρκος Φ. Δραγούμης.

Πιστεύοντας στον καθοριστικό ρόλο της μουσικής παιδείας, συμμετέχει με τον Αριστείδη Μόσχο στην ίδρυση του «Λαϊκού Σχολείου Παραδοσιακής Μουσικής», ενώ ξεκινά τα Μουσικά Σχολεία Μυκόνου και Αλίμου. Επίσης, ιδρύει το «Κάλβειο Κέντρο Μουσικών Μελετών» και το «Κάλβειο Ωδείο» στη Ζάκυνθο και συντονίζει το φωνητικό σχήμα «Ραψωδοί» με κλασικό ρεπερτόριο, με το οποίο περιοδεύει σε διάφορα αρχαία θέατρα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Ως συνθέτης, ο Δ. Λάγιος εμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1982, μετά από την επιλογή του από τον Οδυσσέα Ελύτη, για τη μελοποίηση του έργου του «Ο Ηλιος ο Ηλιάτορας», που ερμήνευσαν οι Γ. Νταλάρας, Ε. Βιτάλη, Ν. Δημητράτος και η Χορωδία Λαμίας. Ακολούθησαν το 1983 ο δίσκος «Εδώ που γεννηθήκαμε» σε στίχους Φώντα Λάδη με ερμηνευτή τον Αντώνη Καλογιάννη, ο κύκλος τραγουδιών «Αη Λαός» σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη, με ερμηνεύτρια τη συγκλονιστική Σωτηρία Μπέλλου, «Εργα για ορχήστρα νυκτών οργάνων» (1989) κ.ά. Τελευταία του δισκογραφική δουλειά και η πιο προσωπική ήταν η «Ερωτική πρόβα στο θάνατο» με ερμηνευτές τους Γιώργο Νταλάρα, Σαβίνα Γιαννάτου και Πάνο και Χάρη Κατσιμίχα. Μετά το θάνατό του κυκλοφόρησε και το χορόδραμα «Ινα τι», πάνω στο λυρικό λόγο του Δαβίδ, που ενορχήστρωσε ο Κύπριος συνθέτης Δημήτρης Χριστοδουλίδης. Μια από τις μόνιμες συνεργασίες του ήταν αυτή με το φωνητικό σύνολο και το σχήμα κλασικού χορού «Διάσταση» της Κύπρου. Τον περασμένο Φλεβάρη πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια παρουσίαση του ανέκδοτου έργου του «Κάλβειος Ραψωδία». Σεμνός και αθόρυβος είχε επιλέξει συνειδητά να βρίσκεται μακριά από προβολείς, αρνούμενος να εμπορευτεί, να προδώσει την ίδια του την ύπαρξη.


Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Ο κύριος ευχαριστώ απαντά

1. Αγαπητέ κύριε δημοσιογράφε, μου γράφετε γύρω από τις τύψεις που έχετε με αφορμή τη συστηματική παραποίηση της πραγματικότητας στην οποία συμμετέχετε καθημερινά. Νομίζω πως μια καλή αρχή θα ήταν να βάλετε μια αντιασφυξιογόνα μάσκα και να κάνετε μια περιπολία - όχι βόλτα - μέσα στην πραγματικότητα. Αν αντέξετε πάνω από μισή ώρα, στείλτε στο διάολο τις τύψεις σας, γυρίστε στο περήφανο κανάλι σας και συνεχίστε τις βουτιές μέσα στα σκ.... Αν όχι, πριν καταφύγετε στα γνωστά παυσίπονα, πλησιάστε με όση δύναμη σας έχει απομείνει στον καθρέφτη και προσπαθήστε να συμφιλιωθείτε με αυτό που βλέπετε.

2. Κύριον Νεοναζί, αγνώστων λοιπών στοιχείων: Μου γράφετε σχετικά με το βαθύτερο μίσος που νιώθετε για τους μετανάστες και το οποίο δεν μπορείτε να αναχαιτίσετε. Με ρωτάτε αν αυτό προέρχεται από έμφυτα γενετικά ελαττώματα ή κάποιον άγνωστο ιό. Είναι γνωστό πως η τελευταία φράση του Στρατηγού Κάστερ, όταν περικυκλώθηκε από ερυθρόδερμους Σιου ήταν: «Ολοι ανήκουμε σε όλους». Αναφέρω αυτήν την ιστορία, γιατί γνωρίζω πόσο θαυμάζετε το Στρατηγό στους κύκλους σας. Ξέρω και άλλες περιπτώσεις σαν τη δική σας, που δυστυχώς τώρα είναι τρόφιμοι ψυχιατρείων. Για αρχή συστήνω λίγη ορθόδοξη μαλθακότητα και έπειτα επισκέψεις στην Εθνική Βιβλιοθήκη, με σκοπό μοναδικό την ανάγνωση επιστημονικών βιβλίων σχετικά με τον κίτρινο πυρετό και τη βουβωνική πανώλη.

3. Αγαπητέ κύριε Καρατζαφέρη, σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Μου γράφετε με πόνο πως έχετε πια βάσιμες υποψίες πως δε θα γίνετε ποτέ πρωθυπουργός. Αναρωτιέστε, είναι της μοίρας; Φταίνε οι μπολσεβίκοι ή απλά επαληθεύεται η φράση του Χριστούλη: «ουδείς προφήτης στον τόπο του»; Αγαπητέ Γιώργο, είμαι μέσα στην ψυχή σου. Ενας Ελληνας όπως εσύ, που ήρθες στη ζωή μας σαν θεοδικία, στενοχωριέσαι σε κάθε εκλογές να σας τάζουν οι ψηφοφόροι τον ουρανό με τ' άστρα και στο τέλος τίποτα. Εδώ είναι η παγίδα, Γιώργο, που θέλει προσοχή. Δεν θ' αργήσουν να σε στείλουν να λύνεις σταυρόλεξα - και αυτό είναι η αρχή της προδιάθεσης για αυτοκτονία. Πρέπει να προσέξεις την προσωπική σου ηρεμία, το σταθερό σου κεφάλαιο και τους τόκους που αποφέρει. Και αν έχεις ένα χρέος απέναντί μας, αυτό έχει να κάνει με την αθανασία σου. Ναι, πρέπει να φροντίσεις για την κλωνική σου αναπαραγωγή, κι εμείς θα σου είμαστε ευγνώμονες.

4. Αγαπητέ κ. Κουβέλη, έχετε απόλυτο δίκιο για το χρόνιο πια αίτημά σας. Η Αριστερά του Νεροκάρδαμου και του Καροτόζουμου πρέπει να έχει δικό της υπουργείο. Νομίζω πως ο πρωθυπουργός, εκτός από τα τόσα εντομοκτόνα που ρίχνει πάνω μας, οφείλει να ρίξει και τις δυνάμεις της υγιούς Αριστεράς.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ