Αγωνιστική... «έναρξη» έκανε στις 4/12 το 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με σκηνοθέτες, ηθοποιούς, τεχνικούς και σεναριογράφους να πραγματοποιούν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, με πανό, στην είσοδο του «ΟΛΥΜΠΙΟΝ», κατά του αντιδραστικού νομοσχεδίου της κυβέρνησης για τον κινηματογράφο... υπό την παρουσία των ΜΑΤ!

Εντονη ήταν και η διαμαρτυρία για τον διευθυντή του Φεστιβάλ, Δ. Εϊπίδη, αφού οι σκηνοθέτες θεωρούν ότι «πριν ακόμα ψηφιστεί ο νόμος, έσπευσε να προσαρμοστεί στις διατάξεις του νομοσχεδίου, υποβαθμίζοντας την προβολή του Ελληνικού Κινηματογράφου και εξορίζοντας τις προβολές των ταινιών σε αίθουσα στο λιμάνι».

Μαζί με τους δημιουργούς διαδήλωναν και εργαζόμενοι του ΦΚΘ που παραμένουν απλήρωτοι από την περσινή διοργάνωση. Οι εργαζόμενοι φώναζαν συνθήματα ενάντια στη διεύθυνση του Φεστιβάλ, αναρτώντας μεγάλο πανό. Σύμφωνα με το παράρτημα Θεσσαλονίκης της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών, «η αίθουσα ήταν μισοάδεια και τις θέσεις έτρεχαν να καλύψουν οι υπάλληλοι του Φεστιβάλ». Επίσης, δεν υπήρχε εκπρόσωπος της κυβέρνησης, ενώ απουσίασαν ο απερχόμενος και ο νυν δήμαρχος.

Στο κείμενό τους, οι συγκεντρωμένοι σημειώνουν ότι το νομοσχέδιο, ειδικά σε σχέση με το φεστιβάλ: «Καταργεί το "Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης"» και «τα κρατικά βραβεία ποιότητος», «εξορίζει τις ταινίες από τον κεντρικό χώρο του Φεστιβάλ, τον κινηματογράφο "Ολύμπιον", όπου γινόταν η προβολή τους μέχρι σήμερα, στην αίθουσα "Τώνια Μαρκετάκη" στο λιμάνι, όπου γίνονταν οι επαναληπτικές προβολές». «Υποβαθμίζει το Μουσείο Κινηματογράφου», «εξαφανίζει το θεσμό των κινηματογραφικών λεσχών σε όλη την περιφέρεια», «καταργεί τη Γενική Συνέλευση του Φεστιβάλ που ασκούσε οικονομικό και διοικητικό έλεγχο και αποτελείτο από εκπροσώπους των φορέων της κινηματογραφικής κοινότητας και φορέων της πόλης που στήριζαν το φεστιβάλ, δημιουργώντας έτσι πλήρη αδιαφάνεια στον έλεγχο του δημοσίου χρήματος». «Δημιουργεί 4 διευθύνσεις στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με γραμματείς και συμβούλους, αυξάνοντας τα λειτουργικά έξοδά του, σε στιγμές οικονομικής κρίσης της χώρας». «Υποβαθμίζει το ιστορικό Εθνικό Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Δράμας, που αποτελεί φωνή των νέων δημιουργών με κέντρο την περιφέρεια».

Με μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη δημιουργία ταινιών χαμηλού κόστους και τις νέες παραμέτρους που εισάγουν στην καλλιτεχνική δημιουργία, άνοιξε ο κύκλος συζητήσεων «Κουβεντιάζοντας του 51ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης». Στον πρώτο κύκλο συζητήσεων που δίνει την ευκαιρία σε επαγγελματίες του χώρου να γνωριστούν και να ανταλλάξουν απόψεις, συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Κόνορ Χόγκαν, Πολ Γκόρντον, Χρήστος Πετρόπουλος, Γιώργος Πιτσάκης, Βασίλης Μουσούλης, κ.ά.

Η διαχρονική καλλιτεχνική του πορεία, η φημισμένη Σχολή Κινουμένων Σχεδίων του Ζάγκρεμπ, οι νέες τεχνολογίες, η πολιτική και η σύγχρονη κρίση ήταν οι βασικότερες θεματικές επάνω στις οποίες τοποθετήθηκε ο Μπόριβοϊ Ντοβνίκοβιτς - Μπόρντο, στο masterclass που παρέδωσε, χτες. Ο Μπόρντο, κορυφαία μορφή στο παγκόσμιο κινούμενο σχέδιο και θρύλος της φημισμένης Σχολής του Ζάγκρεμπ, επίσημος προσκεκλημένος, με αφορμή το σχετικό αφιέρωμα του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια», θυμήθηκε επίσης όταν «κάποτε στο Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων του Ζάγκρεμπ συμμετείχε και η "Ντίσνεϊ". Ο εκπρόσωπός της απόρησε πώς μπορούσα και έκανα ταινίες, αλλά μετά μου είπε ''εδώ μπορεί να μην είστε πλούσιοι, δουλεύετε όμως καλύτερα''. Στις σοσιαλιστικές χώρες επικρατούσαν καλές συνθήκες, γιατί καθήκον του δημιουργού ήταν η παραγωγή καλλιτεχνικών ταινιών».

Χτες προβλήθηκαν οι ταινίες: «Η κόψη» Αλεξέι Ουτσιτέλ, «Μπι, μη φοβάσαι!» Φαν Ντανγκ Ντι, «Η μυστική αισθητική των Αρειανών κατασκόπων - Μην πιστεύεις τα μάτια σου» Ολεγκ Μαυρομάτι, «Τίλβα Ρος» Νικόλα Λέζαϊτς, «Submarino» Τόμας Βίντερμπεργκ, «Τρίτη» Νίκος Κορνήλιος, «Ζωικό βασίλειο» Ντέιβιντ Μισό, Το καλοκαίρι του Γολιάθ» Νικολάς Περέδα, «Το δέντρο που ψιθύριζε» Ζυλί Μπερτυτσελί, «Al Cimiya: Η τέχνη της μαύρης γης» Παναγιώτης Τσικρίκας, «Ο μοναχικός αστακός» Γιώργος Μπακόλας, κ.ά.

Τη γνωστή απαράδεκτη και επικίνδυνη πρόταση προς τους Βρετανούς, να επιστρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα με τη μορφή του «μακροχρόνιου δανεισμού» και με βασικό αντάλλαγμα να σταματήσει η διεκδίκηση της ιδιοκτησίας τους, «ξαναζέστανε» ο υπουργός Πολιτισμού, Π. Γερουλάνος, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα «Τάιμς».

Ο υπουργός φέρεται να δήλωσε προς την εφημερίδα ότι η Ελλάδα δε θα αξιώνει πλέον την ιδιοκτησία των λεηλατημένων αυτών θησαυρών και ότι θα προσφέρει στο Βρετανικό Μουσείο αρχαία αντικείμενα από ελληνικά μουσεία για περιοδικές εκθέσεις, με αντάλλαγμα την επιστροφή των Γλυπτών με το καθεστώς του «μακροχρόνιου δανεισμού».

Αν συμβεί αυτό η Ελλάδα θα αναγνωρίσει δικαίωμα ιδιοκτησίας στο Βρετανικό Μουσείο πάνω στα αντικείμενα της πλέον «καραμπινάτης» υπόθεσης αρχαιοκαπηλίας. Αυτό θα δημιουργήσει πολύ άσχημο προηγούμενο για τις χώρες που διεκδικούν τη λεηλατημένη κληρονομιά τους. Ενώ θα ανοίξουμε την όρεξη στους Βρετανούς οι οποίοι δε θα έχουν φυσικά κανέναν ενδοιασμό ως προς το τι θα απαιτούν κάθε φορά για τις περιοδικές τους εκθέσεις.

Σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, το Βρετανικό Μουσείο ανακοίνωσε ότι δε γνωρίζει τίποτα επισήμως σχετικά με την πρόταση, σε κάθε περίπτωση πάντως λένε ...όχι.

Η πρόταση είναι παλιά. Το 2001, ο τότε υπουργός Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλος, είχε δηλώσει στην «Γκάρντιαν»: «Δε μας ενδιαφέρει η νομική μορφή της συμφωνίας, το καθεστώς της ιδιοκτησίας δεν είναι σημαντικό για μας και ως θέμα αρχής δεν αποκλείουμε τίποτα από τις συζητήσεις»!

Το 2002 η ελληνική κυβέρνηση επανέρχεται «προθυμότερη» προς τους Βρετανούς. Ο Ε. Βενιζέλος, μετά τη συνάντησή του με τον διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Νιλ Μακ Γκρέγκορ, δήλωσε ότι η πρόταση της Ελλάδας για «μακροχρόνιο δανεισμό» με «ανταλλάγματα» είναι «η ευκαιρία να λειτουργήσει στην Αθήνα ένα είδος παραρτήματος του Βρετανικού Μουσείου σε συνεργασία με το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, μας επιτρέπει να ξεπεράσουμε όλα τα ιστορικά και νομικά στερεότυπα και να βρούμε μια δυναμική πολιτιστική λύση στο πρόβλημα της ενοποίησης των γλυπτών του Παρθενώνα»!

Το 2003, ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Μακ Γκρέγκορ στέλνει επιστολή του στους κυριακάτικους «Τάιμς», στην οποία έγραφε, μεταξύ άλλων: «Η ελληνική πλευρά έχει αναγνωρίσει ότι το Βρετανικό Μουσείο έχει νόμιμο τίτλο ιδιοκτησίας για τα γλυπτά και πλέον η ελληνική πλευρά δεν αμφισβητεί την ιδιοκτησία»! Η απάντηση Βενιζέλου ήταν ότι «ουδέποτε δήλωσε ότι αναγνωρίζει τους νόμιμους τίτλους του Βρετανικού Μουσείου επί των Μαρμάρων του Παρθενώνα» και ότι «η ελληνική κυβέρνηση δε θέτει το νομικό ζήτημα της ιδιοκτησίας των Μαρμάρων επειδή θέλει να βρεθεί μια φιλική και συναινετική λύση που θα επιτρέψει την ενιαία έκθεση των Μαρμάρων στο κτίριο του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης και σε άμεση οπτική επαφή με το ίδιο το μνημείο».

Το 2006 (κυβέρνηση ΝΔ) το ΥΠΠΟ εμμένει στα «αντίδωρα» για την επιστροφή των Γλυπτών. Σε σχετική ερώτηση της αυστριακής τηλεόρασης, ο τότε υπουργός Πολιτισμού, Γ. Βουλγαράκης, ανέφερε: «Η αλήθεια είναι ότι έχουν δοκιμαστεί μέχρι σήμερα πολλοί τρόποι - νομικοί, ηθικοί, πολιτικοί - αλλά δυστυχώς χωρίς αποτελέσματα. Είμαι αποφασισμένος να λάβω σοβαρά υπόψη το θέμα της ανταπόδοσης (...)».