Απόγευμα Τετάρτης, 3 Αυγούστου 2022. Ενας χρόνος ακριβώς από την έναρξη της φωτιάς, η πλατεία των Ροβιών είναι σχεδόν άδεια για τα δεδομένα αυτής της εποχής.

Συναντάμε τον Γιάννη Μυλωνά, ιδιοκτήτη ταβέρνας και πυρόπληκτο. Κάηκε το σπίτι που έμενε με την οικογένειά του, αλλά και το πατρικό σπίτι της πεθεράς του. «Πέρσι τέτοια μέρα δεν έβρισκες να καθίσεις στην πλατεία. Φέτος μέχρι τώρα μόνο τα Σαββατοκύριακα έχει λίγο κόσμο», μας λέει.

Και συνεχίζει: «Είναι το τρίτο καλοκαίρι που δεν δουλεύουμε. Πρόπερσι κλειστά από την πανδημία, πέρσι μας έκλεισε η φωτιά και τώρα τα πράγματα δεν έχουν ξεκινήσει καλά. Είναι και η ακρίβεια, πώς θα πάει ο κόσμος διακοπές. Να φανταστείς ότι οικογένειες που έρχονταν κάθε χρόνο για μία βδομάδα ή 10 μέρες, φέτος ήρθαν για τρεις και τέσσερις μέρες μόλις».

Κάνοντας έναν απολογισμό των μέτρων της κυβέρνησης για τους πυρόπληκτους, τονίζει: «Οι περισσότεροι δεν έχουν πάρει τίποτα ή ό,τι δόθηκε ήταν απλώς ένα χαρτζιλίκι. Στα καταστήματα και τις μικρές επιχειρήσεις η στήριξη ήταν ελάχιστη ή καθόλου. Ακούγονται εκατομμύρια, αλλά εμείς δεν έχουμε πάρει τίποτα.

Μέτρα όπως το να δώσεις 150 ευρώ επιδότηση για να πάει ο άλλος διακοπές στη Βόρεια Εύβοια δεν λύνουν το πρόβλημα. Αυτά είναι παρηγοριά στον άρρωστο. Εδώ θες 100 ευρώ καύσιμα και διόδια για να έρθεις από την Αθήνα στη Βόρεια Εύβοια και να γυρίσεις. Ο χειμώνας που θα έρθει θα είναι ακόμη πιο δύσκολος από αυτόν που πέρασε».

Η κουβέντα πάει και στην αποκατάσταση του σπιτιού που κάηκε. «Κοντεύουμε να τρελαθούμε. Κάθε τόσο μας ζητάνε και άλλα χαρτιά. Εμένα το σπίτι μου ήταν μία μονοκατοικία με ισόγειο και έναν όροφο. Ο όροφος κάηκε ολοσχερώς και στην αρχή χαρακτηρίστηκε "κόκκινο" για κατεδάφιση, ενώ το ισόγειο "κίτρινο".

Μετά ήρθε ο δεύτερος έλεγχος και χαρακτήρισε "κίτρινο" και τον όροφο, ενώ το σπίτι είναι εντελώς διαλυμένο. Δεν μας λέει κανείς από τις αρμόδιες υπηρεσίες τι πρέπει να κάνουμε. Και όλα αυτά για να πάρουμε μερικές δεκάδες ευρώ το τετραγωνικό μέτρο που δεν φτάνουν ούτε για τα ...σοβατίσματα».

Στη συζήτηση μπαίνει και ο Νίκος Γεραλής, κάτοικος του χωριού Ροβιές, μέλος της Τοπικής Επιτροπής και της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Πυρόπληκτων. «Από τα 25 περίπου σπίτια που κάηκαν στην περιοχή των Ροβιών, σε κανένα από αυτά δεν έχει γίνει τίποτα. Υπάρχουν ηλικιωμένοι που έναν χρόνο τώρα ζουν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Μάλιστα ορισμένοι από αυτούς δεν έχουν πάρει ούτε επιδότηση ενοικίου», αναφέρει.

Ο Νίκος μας προσκαλεί να τον συνοδεύσουμε μέχρι το σπίτι του, που βρίσκεται λίγα μέτρα πιο μακριά από την πλατεία. Εκεί συναντάμε τους ηλικιωμένους γονείς του να κάθονται στην αυλή, πίσω από μια λαμαρίνα που ξεπερνά το ένα μέτρο σε ύψος. «Αυτά είναι τα "οχυρωματικά" μας έργα για να προστατευτούμε από τις πλημμύρες», μας λέει ο Νίκος δείχνοντάς μας αντίστοιχες κατασκευές στα διπλανά σπίτια.

«Δεν έχει γίνει κανένα ουσιαστικό έργο αντιπλημμυρικής προστασίας. Τα κορμοδέματα έχουν κυρίως αντιδιαβρωτικό χαρακτήρα, δεν είναι για αντιπλημμυρική προστασία. Βγαίνουν και εξαγγέλλουν έργα εκατομμυρίων, όμως μέχρι στιγμής ελάχιστα έχουν γίνει.

Και οι περισσότερες παρεμβάσεις που γίνονται είναι κυρίως καθαρισμοί ρεμάτων και αποκατάσταση ζημιών σε γεφύρια και δρόμους που έχουν καταστραφεί από πλημμύρες. Αυτά δεν είναι έργα αντιπλημμυρικής προστασίας. Γλιτώσαμε από τη φωτιά και τώρα τρέμει το φυλλοκάρδι μας κάθε φορά που ακούμε ότι θα βρέξει».

«Εναν χρόνο τώρα η πλειοψηφία των συναδέλφων ρετσινάδων και δασεργατών, όπως και πολλοί άλλοι εργαζόμενοι και βιοπαλαιστές της περιοχής, βρισκόμαστε με καμένες περιουσίες, σε έναν καμένο τόπο, χωρίς δουλειά, με τσακισμένο εισόδημα», αναφέρει στον «Ριζοσπάστη» ο Βαγγέλης Γεωργαντζής, πρόεδρος του Σωματείου Ρητινοκαλλιεργητών - Δασεργατών Εύβοιας.

Και προσθέτει: «Το πρόγραμμα εργασίας στην αποκατάσταση του καμένου δάσους, που κερδίσαμε με τον αγώνα μας, ξεκίνησε μόλις πριν από λίγες μέρες και μόνο για μερικές δεκάδες συναδέλφους μας. Εναν χρόνο τώρα η κυβέρνηση προσπαθεί με όρους και προϋποθέσεις, με διάφορα τερτίπια, να πετάξει εκτός προγράμματος πυρόπληκτους συναδέλφους.

Εχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας και περιμένουμε να αλλάξουν οι όροι και οι προϋποθέσεις, ώστε να μη μείνει κανείς συνάδελφος χωρίς εργασία. Βέβαια εμείς διεκδικούσαμε πρόγραμμα εργασίας για 15 χρόνια, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για 7 χρόνια, αλλά είναι αβέβαιο για πόσο χρονικό διάστημα θα ισχύσει τελικά. Εμείς δεν το βάζουμε κάτω, συνεχίζουμε τον αγώνα μας».

Αναφερόμενος στο πώς πέρασαν αυτοί οι 12 μήνες για τον λαό της περιοχής ο Βαγγέλης Γεωργαντζής σημειώνει: «Ο χειμώνας ήταν δύσκολος. Και από οικονομικής πλευράς, αλλά και από ψυχολογικής. Ηρθε και η εκτίναξη της ακρίβειας και μας αποτελείωσε. Πολλοί αποφεύγουμε να πάμε στο δάσος, όσοι δούλεψαν ή δουλεύουν στην υλοτομία το κάνουν με μαύρη καρδιά. Και τι μεροκάματο και αυτό! Μέσα στο κάρβουνο και τη σκόνη...

Το δάσος ήταν η ζωή μας, από αυτό ζούσαμε. Αυτό που μας κράτησε και συνεχίζει να μας κρατά όρθιους είναι ο αγώνας για να συνεχίσουμε να ζούμε στον τόπο μας. Η αλληλεγγύη που γνωρίσαμε. Και μέσα από αυτόν τον αγώνα πετύχαμε πράγματα που η κυβέρνηση δεν σκόπευε να τα δώσει. Ο αγώνας, ο ξεσηκωμός του λαού και η στήριξη που γνώρισε, ανάγκασε την κυβέρνηση να δώσει έστω και αυτά τα ψίχουλα που έδωσε για αποζημιώσεις και στήριξη».

Αφοπλιστικός και ξεκάθαρος στη συζήτηση με τις πρώτες κουβέντες είναι ο Αποστόλης Πατούλιας, μελισσοκόμος από το χωριό Κερασιά.

«Δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για τη στήριξη των εκατοντάδων μελισσοκόμων της περιοχής. Παρά τα μεγάλα λόγια συμπάθειας και συμπόνιας, τις υποσχέσεις και τις εξαγγελίες, τελικά έναν χρόνο τώρα παλεύουμε μόνοι μας. Μας υποσχέθηκαν μελισσοτροφή και το μόνο που μας δόθηκε ήταν κάποιες ποσότητες από δωρεές και χορηγίες.

Για τα μελίσσια που κάηκαν, από ό,τι μάθαμε, πήραν κάποια χρήματα κάποιοι λίγοι μελισσοκόμοι. Για αυτά που χάθηκαν κατά τη μεταφορά τίποτα. Η ζάχαρη που χρησιμοποιούμε για μελισσοτροφή αυξήθηκε από 0,50 σε 1,5 ευρώ το κιλό και σε πολλές περιπτώσεις δεν βρίσκαμε ούτε να αγοράσουμε. Το πετρέλαιο έφτασε 2 ευρώ το λίτρο, τσακίζοντας όλους εμάς που ασκούμε νομαδική μελισσοκομία και διανύουμε εκατοντάδες χιλιόμετρα μετακινώντας τις κυψέλες μας».

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό στη Βόρεια Εύβοια, συναντάμε την Βάσω Παλιοβρυσιώτη, κτηνοτρόφο από το χωριό Σπαθάρι. «Σε όλους εμάς που καταστραφήκαμε μας πετάξαν ένα ξεροκόμματο, μας φλόμωσαν στις υποσχέσεις και από πάνω μας ζητάνε να είμαστε ευχαριστημένοι και υποχρεωμένοι», σημειώνει και προσθέτει:

«Εκαναν και συνεχίζουν να κάνουν ό,τι μπορούν για να πετσοκόψουν ακόμη περισσότερο τα ψίχουλα των αποζημιώσεων, να εξαιρέσουν νεκρά ζώα και ζημιές. Στην αρχή μας έλεγαν να βρούμε τα νεκρά ζώα για να τα μετρήσουν, τώρα μας λένε ότι ζώα που η ηλικία τους ήταν πάνω από 5 ετών δεν αποζημιώνονται, γιατί, λέει, δεν είναι παραγωγικά. Μας άφησαν έναν χειμώνα χωρίς ζωοτροφές, σε πρόχειρα μαντριά και ταυτόχρονα απαγόρευσαν τη βόσκηση.

Από αντιπλημμυρικά δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα. Τα κορμοδέματα που φωτογραφίζονται δίπλα τους όχι μόνο δεν προστατεύουν από την πλημμύρα, αλλά ήδη σε ορισμένα σημεία παρασύρθηκαν από την πρώτη βροχή. Είδαμε τι έγινε στα Βασιλικά, στην Αγία Αννα και όλο το ανατολικό παραλιακό μέτωπο, που σε κάθε δυνατή βροχή πλημμύριζε όλο τον χρόνο προκαλώντας μεγάλες ζημιές».

Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση και σχολιάζοντας την παρουσία της κυβέρνησης και άλλων παραγόντων στην περιοχή, η Βάσω σημειώνει: «Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μας κάνουν να σταματήσουμε τον αγώνα μας. Να πάψουμε να διεκδικούμε και να μη μιλάμε. Συκοφαντούν τον Αγροτικό Σύλλογο και την ίδια ώρα τάζουν διάφορα.

Εφτασαν μάλιστα στο σημείο, αντί για μέτρα στήριξης να στήσουν δύο συνεταιρισμούς για κτηνοτρόφους στην περιοχή, με τους οποίους συνδιαλέγεται επίσημα η κυβέρνηση και η Επιτροπή Μπένου. Ωστόσο βλέπεις ότι και στους δύο συνεταιρισμούς κινούν τα νήματα οι ίδιοι άνθρωποι, από βουλευτικά γραφεία κυβερνητικών βουλευτών της περιοχής.

Είχαμε και... αμερικανική βοήθεια. Ηρθαν στελέχη του Αμερικανικού Ινστιτούτου Γεωργίας, οι οποίοι μαζί με τα δικά μας "τσακάλια" μας πρότειναν να βάλουμε ειδικά τσιπάκια στα ζώα ώστε να τα ελέγχουμε και να μην πηγαίνουν στις καμένες περιοχές.

Μας πρότειναν επίσης να φτιαχτούν δρομάκια μέσα στο καμένο δάσος, ώστε να περνούν από κει τα ζώα και να πηγαίνουν στους όποιους βοσκότοπους έχουν μείνει.

Μας είπαν για ειδικά μηχανήματα που θα πρέπει να βάλουμε στους στάβλους, ώστε να μετράμε τα επίπεδα της ρύπανσης από τα απόβλητα και την κοπριά, και μάλιστα ότι θα πρέπει να είμαστε και προετοιμασμένοι, γιατί όλα αυτά προβλέπεται να γίνουν αναγκαία τα επόμενα χρόνια, για να προστατέψουμε, λέει, το περιβάλλον. Τόση κοροϊδία σε έναν κόσμο που δεν ξέρει τι του ξημερώνει και πώς θα ζήσει την οικογένειά του»...