O μεγαλύτερος κωμικός δραματουργός της Γαλλίας και του ευρωπαϊκού θεάτρου μετά τον δικό μας Αριστοφάνη. Με τον Κορνέιγ και τον Ρασίντ συγκαταλέγεται στους μεγάλους κλασικούς του γαλλικού θεάτρου. Το όνομα Μολιέρος είναι ψευδώνυμο και με αυτό έγινε διάσημος σε όλο τον κόσμο. Γιος ταπετσιέρη και προμηθευτή του βασιλιά, ο Μολιέρος δεν θα ακολουθήσει τη δουλειά του πατέρα του, όπως εκείνος επιθυμούσε. Θα σπουδάσει νομικά αλλά τελικά θα τον κερδίσει το θέατρο. Το 1643 με την ηθοποιό Μαντλέν Μπεζάρ θα φτιάξουν δικό τους θίασο που θα τον ονομάσει «Επιφανές Θέατρο». Δεν θα γνωρίσουν όμως επιτυχία κι έτσι θα φύγουν από το Παρίσι και για 13 χρόνια θα περιοδεύσουν στην επαρχία, παίζοντας αυτοσχέδιες φάρσες στο στιλ της κομέντια ντελ άρτε. Το 1658 ο θίασος επιστρέφει πάλι στο Παρίσι, όπου παρουσιάζουν μία τραγωδία και μία κωμωδία στο Λούβρο μπροστά στον βασιλιά Λουδοβίκο τον ΙΔ'. Με την κωμωδία, κερδίζει την εύνοιά του. Ο θίασος εγκαθίσταται στο θέατρο του Petit Bourbon, το οποίο χρησιμοποιούν εναλλάξ με τον ιταλικό θίασο που είχε επικεφαλής τον Τιμπέριο Φιορίλο (Σκαραμούς). To θέατρο κατεδαφίζεται και ο βασιλιάς τούς παραχωρεί την αίθουσα του «Palais Royal». Ο Μολιέρος άντλησε θέματα από τους Ιταλούς και δανείστηκε κωμικούς τύπους και αντίστοιχα οι Ιταλοί μιμήθηκαν έργα του Μολιέρου. Οι επιδράσεις ήταν αμοιβαίες και καθοριστικές. Το 1662 παντρεύεται την Armande Bejart, η οποία ήταν 20 χρόνια νεότερη. Το 1663 ανεβαίνει το «Σχολείο Γυναικών», το οποίο πυροδοτεί αντιδράσεις διαφόρων συγγραφέων, καθώς και του θιάσου του «Hotel de Bourgogne» και η διαμάχη αυτή ανάγκασε τον Μολιέρο να απαντήσει γράφοντας την «Κριτική για το Σχολείο Γυναικών». Τα επόμενα χρόνια θα ανέβουν πολλά έργα του, όπως ο «Αυτοσχεδιασμός των Βερσαλλιών», έργο πολεμικής που συνεχίζει τη διαμάχη του «Σχολείου». Ακόμα η «Πριγκίπισσα της Ηλιδας», ο «Ταρτούφος», ο «Δον Ζουάν». Το 1666 χωρίζει με την Armande.

Το 1664 παρουσιάζει τις τρεις πρώτες πράξεις του «Ταρτούφου» στον Λουδοβίκο, αλλά η Αδερφότητα της Αγίας Μεταλήψεως, γνωστή ως «η συνωμοσία των θρησκόληπτων», θα ζητήσει από τον βασιλιά να απαγορευτεί το έργο. Τον ίδιο χρόνο, ο θίασος ανεβάζει το πρώτο έργο του Ρακίνα «Η Θηβαΐδα». Το 1665 ανεβαίνει ο «Δον Ζουάν» και τον ίδιο χρόνο ο θίασος τίθεται υπό την αιγίδα του βασιλιά Ηλιου και επονομάζεται «Θίασος του Βασιλιά». Τον επόμενο χρόνο ανεβαίνει ένα από τα πιο σημαντικά του έργα, «Ο Μισάνθρωπος», όπου τον κεντρικό ήρωα Αλσέστ ερμηνεύει ο ίδιος.

Το 1669 και μετά από σχετικό υπόμνημα του Μολιέρου, ο Λουδοβίκος θα δώσει την άδεια και ο «Ταρτούφος» θα ανέβει ολοκληρωμένος πια, στο «Palais Royal». Το 1673 ανεβαίνει το κύκνειο άσμα του, «Ο κατά φαντασίαν ασθενής». Στις 17 Φλεβάρη του 1673 καταρρέει επί σκηνής και πεθαίνει αργότερα στο σπίτι του. Ο εφημέριος θα αρνηθεί να τον ενταφιάσει. Ο ενταφιασμός του θα γίνει κρυφά τη νύχτα στις 21 Φλεβάρη, ύστερα από τις παρεμβάσεις της Αrmande και των φίλων του, στον Λουδοβίκο XIV.

To 1680, με βασιλική διαταγή, ο θίασος του Μολιέρου θα ενωθεί με αυτόν του «Μarais» και στη συνέχεια με αυτόν του «Hotel de Bourgogne» κι έτσι ιδρύεται η «Comedie Francaise» ή ο «Οίκος του Μολιέρου».

Συνδύασε τη φάρσα με την ηθογραφική κωμωδία, το μπαλέτο και τη μεγάλη κωμωδία. Κάνει το θέατρο επίκαιρο αντλώντας τα θέματά του από την εποχή του, ύστερα από την εμβριθή παρατήρησή του και τη βαθιά γνώση των ανθρώπων και της ζωής.

Ο Μολιέρος είναι ο Γάλλος «Αριστοφάνης», ο οποίος, με την ευφυΐα του και τη βαθυστόχαστη σκέψη του, εξύψωσε τη γαλλική κωμωδία. Ο Γκαίτε έλεγε ότι τα έργα του Μολιέρου αγγίζουν την τραγωδία και δικαίως, γιατί κατάφερε να εμφανίσει τα πάθη των ανθρώπων, να σατιρίσει όλα τα κοινωνικά στρώματα, να αναδείξει ιδέες προοδευτικές για την εποχή του, όπως το θέμα της εκπαίδευσης των κοριτσιών, την ελεύθερη βούληση απέναντι σε ζητήματα γάμου, με τρόπο καίριο και αληθινό.

Δεν χαρίζεται σε κανέναν, ασκεί κριτική και διακωμωδεί με αριστοτεχνικό τρόπο καθημερινούς ανθρώπους (υπηρέτες), τα πρόσωπα της αριστοκρατίας, τους αστούς που είναι η ανερχόμενη τάξη, τους αυλικούς, όλη τη φαυλότητα της υψηλής κοινωνίας του 17ου αιώνα, αποτυπώνοντας στα έργα του τα ήθη τους, τις αδυναμίες τους, πλάθοντας τύπους διαχρονικούς.

Μέσα από τη φάρσα, το σατιρικό του πνεύμα, το γέλιο, λυτρωτικό στοιχείο για τον θεατή, δημιουργεί ένα πνευματικό παιχνίδι, μέσα από το οποίο αναδεικνύεται όλη η τραγικότητα της ζωής των ηρώων του.

Πάντρεψε το κωμικό με το δραματικό στοιχείο. Η οξυδέρκεια του συγγραφέα, η ακτινοβολία που εκπέμπουν οι χαρακτήρες του, η ζωντάνια και η φυσικότητά τους, ο πλούσιος και απροσποίητος λόγος, μας αποκαλύπτουν τη σύνθετη και την αντιφατική υπόσταση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Αναμφίβολα ο «Μισάνθρωπος» είναι ένα από τα πιο βαθυστόχαστα έργα του Μολιέρου. Μία φιλοσοφική προσέγγιση του ανθρώπου. Βλέπουμε την εσωτερική αντίθεσή του, απέναντι στην υποκρισία της κοινωνίας, στη μίμηση της αρετής, στον φαρισαϊσμό και τη ματαιοδοξία της, στην κενότητα των συναναστροφών. Πολλοί βρίσκουν στοιχεία του ίδιου του Μολιέρου στον ήρωά του, τον Αλσέστ.

Ο Αλσέστ ανήκει στην αριστοκρατία, ωστόσο διαφέρει από αυτήν, καθώς απεχθάνεται την υποκρισία. Ο φίλος του Φιλέντ, από την άλλη, είναι ένας πνευματώδης, επιδέξιος αλλά συμβατικός και μετριοπαθής άνθρωπος. Ενας λογικός. Ο Αλσέστ με την εμμονή του απέναντι στην αλήθεια, γίνεται απειλή για τους άλλους, η ατσάλινη ειλικρίνεια και η δύναμη της θέλησής του να μη λυγίσει μπροστά σε οποιονδήποτε πειρασμό, του προσδίδουν έναν ηρωισμό. Είναι ένας ακραίος. Ο Μολιέρος όμως σοφά έβαλε τον ήρωά του να υποφέρει από έρωτα για την Σελιμέν και το ανεκπλήρωτο αυτού του έρωτα να τον οδηγεί στην αυτοεξορία του.

Ο Μισάνθρωπος είναι ο τραγικός άνθρωπος. Είναι αυτός που αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο της ζωής. Είναι μια αρχετυπική σύλληψη, η προσωποποίηση της εντιμότητας, μια σφαιρική συνείδηση, ένας αντικομφορμιστής, που το κοινωνικό του περιβάλλον αδυνατεί να κατανοήσει και να ανεχθεί, με αποτέλεσμα να τον αντιμετωπίζει ως εχθρό της κοινωνίας και να τον απομονώνει.

Η παράσταση που παίζεται στο Εθνικό Θέατρο θα μπορούσε να είναι μία καλή ευκαιρία να έρθει κανείς σε επαφή με έναν τόσο μεγάλο συγγραφέα και μάλιστα σε ένα τόσο ωραίο θέατρο.

Αλλά μακάρι να ήταν η ζωή μια αέναη γιορτή

κι ίσως το πάρτι που στήσατε στην Εθνική Σκηνή

να μην είχε από τη σύλληψη του Μολιέρου διαψευστεί.

Χιλιοϊδωμένα είναι όλα αυτά,

όχι όμως και διαχρονικά.

Και αφού θέλετε η άποψή σας να ενσαρκωθεί,

γράψτε ένα έργο από την αρχή.

Μαρμαρινός, Λούλης και λοιποί,

καλοί και ταλαντούχοι ηθοποιοί,

συναντήθηκαν όλοι μαζί,

για να βρουν το υλικό,

που είναι κρυμμένο μες στο κείμενο αυτό,

γραμμένο εδώ και πολύ καιρό,

από τον Καλλιτέχνη τον γνωστό.

Ο Μολιέρος το 'χε πει:

Η σωτηρία βρίσκεται στην Υποκριτική.

Σκηνοθέτης, Θιασάρχης και Ηθοποιός ήταν κι Αυτός.

Μην τον αρνείστε οικειοθελώς.

Είχε κι αυτός θέση φιλοσοφική για την Τέχνη και για τη Ζωή,

άκρως ποιητική και αποδεικτική,

που άφησε, παγκοσμίως, εποχή.

Ας είχε λοιπόν κάποια συμμετοχή στην παράσταση αυτή.

Κι ας αποφασίσουν επιτέλους οι ηθοποιοί,

να αρπάξουν την τέχνη τους από το μαλλί.

Πάλι καλά που ακούσαμε τον λόγο τον σωστό.

Αλλά μόνος του και αυτός,

έφυγε για αναχωρητισμό από το δεύτερο λεπτό.

Και σεις, Σκηνοθέτα Κύριε Χουβαρδά,

με την άποψη τη Σκηνοθετική,

παρατηρήστε τη ζωή όχι από θέση εξουσιαστική,

γιατί ο «Μισάνθρωπος» πάντα θα καραδοκεί,

να ασκήσει την ειλικρινή του κριτική.

Κι αν θεωρήσετε την κριτική αυτή ως άκρως διαφημιστική,

σκεφτείτε πως θα 'ρθει κάποτε η στιγμή,

που το Κοινό θ' αφυπνιστεί.

Το Πάρτι σας αυτό ήταν βαρετό

κι αν ψάχνετε μιαν άλλη άποψη για την εποχή

κάντε μία βόλτα γύρω από την Εθνική Σκηνή

Εκεί θα δείτε όλη την παρακμή

Από την κοινωνία την ταξική.

Σταματάω όμως εδώ,

γιατί έχω με τον Μολιέρο να συναντηθώ.

Τίποτα δε θα του πω,

μου έχει απαγορεύσει να τον απασχολώ,

με ό,τι κατεβάζει του καθενός το επιθυμητό.

Αχ, τι ωραία θα 'ταν να 'βλεπα επί σκηνής

Τον Μισάνθρωπο ζωντανό,

με άρωμα εποχής.

Αχ, να ταξίδευα κι εγώ...

μ' αυτά τα δέκα μου ευρώ,

με τις Αξίες του Μολιέρου ν' αναμετρηθώ

και εν τέλει να ψυχαγωγηθώ.