Πυκνές διεργασίες σε Ελληνοτουρκικά αλλά και Κυπριακό προμηνύουν μια σειρά παρεμβάσεις αξιωματούχων ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ μέσα στην προηγούμενη βδομάδα, τόσο ενόψει της επόμενης συνάντησης των διερευνητικών συνομιλιών Αθήνας - Αγκυρας, όσο και ενόψει της άτυπης Διάσκεψης για το Κυπριακό που οργανώνει ο ΟΗΕ, πιθανώς τον Μάρτη. Κοινή συνισταμένη τους, την ώρα που διεργασίες και επαφές στο παρασκήνιο «τρέχουν», η ανάγκη για διασφάλιση της «ΝΑΤΟικής συνοχής» απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, όσο και τα σχέδια συνεκμετάλλευσης στην Ενέργεια.

Ο νέος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, μίλησε τηλεφωνικά με τον σύμβουλο του Τούρκου Προέδρου Ιμπραήμ Καλίν, υπογραμμίζοντάς του «την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει τη διατλαντική ασφάλεια μέσω του ΝΑΤΟ» αλλά και «την επιθυμία της κυβέρνησης Μπάιντεν να χτίσει εποικοδομητικούς δεσμούς ΗΠΑ - Τουρκίας, να επεκτείνει τους τομείς συνεργασίας και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις διαφωνίες».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Σάλιβαν εξέφρασε - όπως ήταν αναμενόμενο - την «ανησυχία ότι η απόκτηση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, υπονομεύει τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα της συμμαχίας», και την ίδια στιγμή έσπευσε να χαιρετίσει «την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας», αλλά και να εκφράσει την «υποστήριξή του στα σχέδια του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Α. Γκουτέρες, για την επανάληψη των συνομιλιών για την Κύπρο». Η σχετική ανακοίνωση του Λευκού Οίκου κατέληγε πως οι δύο πλευρές «συμφώνησαν να συνεργαστούν σε παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η πανδημία Covid-19 και η κλιματική αλλαγή, και να διαβουλεύονται στενά για περιφερειακά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος».

Είχε προηγηθεί, μεσοβδόμαδα, η συνάντηση της υπουργού Αμυνας της Γερμανίας, Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, με τον Τούρκο ομόλογό της, Χουλούσι Ακάρ, στον οποίο υποδεχόμενη στο Βερολίνο τόνισε ότι «η Τουρκία είναι και θα παραμείνει ένας σημαντικός ΝΑΤΟικός εταίρος», αλλά και ότι «κι οι δύο χώρες έχουν κοινό συμφέρον από τη διατήρηση της σταθερότητας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ». Καθόλου τυχαία, και η Γερμανίδα αξιωματούχος, αναδεικνύοντας πλευρές αυτής της «σταθερότητας» στα νοτιοανατολικά του ΝΑΤΟ, επίσης χαιρέτισε την επανάληψη των ελληνοτουρκικών συνομιλιών, επισημαίνοντας ότι «αυτό που έχει αποφασιστική σημασία είναι η επανάληψη του διαλόγου», αλλά και ότι «όλα τα μέρη θα επωφεληθούν της ευκαιρίας να διεξαγάγουν έναν διάλογο».

Σημειωτέον ότι πριν κάποιες μέρες κυκλοφόρησε και βιβλίο του πρώην Γερμανού καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ, όπου σημειώνει ότι «είτε το θέλει είτε όχι, η Ευρώπη πρέπει να αποδεχτεί ότι η Τουρκία έγινε μια ηγετική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο» και ότι «Τουρκία, Κίνα και Ρωσία είναι σημαντικοί παίκτες στην παγκόσμια πολιτική κατάσταση. Η Δύση θα χάσει αν τους συμπεριφερθεί με τη νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου...».

Από κοντά και ο Γάλλος πρέσβης στην Αγκυρα, Ερβέ Μαγκρό, που εξέφρασε την ετοιμότητα του Παρισιού αλλά και γενικά των Βρυξελλών για «φυσικό, σε βάθος και σημαντικό διάλογο» με την Τουρκία, επισημαίνοντας ότι «πρέπει να είμαστε ικανοί να συζητάμε για τις διαφωνίες μας ως δύο σύμμαχοι...». Ο Μαγκρό εντόπισε «θετικά σημάδια» που η Τουρκία δείχνει τον τελευταίο καιρό (όπως η «απόσυρση του Μπαρμπαρός και του Ορούτς Ρέις», αλλά και οι διερευνητικές με την Ελλάδα) και ζήτησε «διαδικασία που πρέπει να διατηρηθεί, όχι να υπάρχει μόνο μία τάση για λίγους μήνες...». Για να καταλήξει μεταξύ άλλων ότι «όλοι στην Ευρώπη στηρίζουν αυτό το διάλογο (με την Τουρκία), αλλά είναι αλήθεια ότι κι εμείς περιμένουμε πραγματικά και διακριτά βήματα και από εκείνη... Η Ευρώπη δεν εναντιώνεται στην Τουρκία και στη δύναμή της... Η θετική συνεισφορά της Τουρκίας είναι πολύ απαραίτητη, όπως ήταν και στη δεκαετία του 2000... Θέλουμε να οικοδομήσουμε έναν στρατηγικό διάλογο μαζί της... Είναι πολύ σημαντικό η Τουρκία να διαδραματίσει έναν θετικό ρόλο. Πρέπει κι εκείνη να το αντιληφθεί αυτό...».

Από τη δική της μεριά, η Τουρκία σπεύδει να αξιοποιήσει τις συνθήκες για να παρατάξει στο τραπέζι όλες της τις αξιώσεις. Πιο χαρακτηριστική από όλες τις επισημάνσεις αυτής της βδομάδας ήταν η σημείωση του Τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, από τα Κατεχόμενα όπου και βρέθηκε μέσα στη βδομάδα, ότι σε μια Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο «η Τουρκία προτιμά να πάρουν μέρος και οι δύο πλευρές και να βρεθεί μια λύση, για μια δίκαιη μοιρασιά». Μάλιστα, σύμφωνα με ορισμένους ανταποκριτές, ο Τούρκος υπουργός υποστήριξε και ότι «αν στην Κύπρο καταφέρουμε να βρούμε τον τρόπο του διαμοιρασμού των εσόδων, τότε θα έχουμε λύσει το 50% του ζητήματος της Ανατολικής Μεσογείου...».

Σε αυτό το φόντο, «επίσκεψη εργασίας» στην Κύπρο, «με αντικείμενο τις εξελίξεις στο Κυπριακό», πραγματοποιεί τη Δευτέρα ο Κυρ. Μητσοτάκης, όπου και θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Αναστασιάδη. Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στο Ισραήλ, όπου θα έχει συνάντηση με τον πρωθυπουργό, Μπ. Νετανιάχου, για να συζητήσουν «τις διμερείς σχέσεις και τη στενότερη συνεργασία των δύο χωρών καθώς και τις εξελίξεις στην περιοχή».

Θυμίζουμε, την Τρίτη, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας μετέβη στο Λονδίνο για επαφές με τον Βρετανό ομόλογό του, Ντ. Ράαμπ, ο οποίος ως εκπρόσωπος της «εγγυήτριας δύναμης» Βρετανίας βρέθηκε αμέσως μετά στην Κύπρο για επαφές με την κυπριακή κυβέρνηση και το ψευδοκράτος.

Ενδεικτικά είναι και όσα ανέφεραν μετά τη συνάντηση διπλωματικές πηγές, ότι στη συνάντηση εκφράστηκε «σύμπτωση απόψεων όσον αφορά το Κυπριακό», όπως και ότι «ο Βρετανός ΥΠΕΞ παραδέχθηκε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι στενές μεν, αλλά δεν είναι ανταγωνιστικές με την Ελλάδα». Συμπληρώνουν ότι «αντιθέτως, ο Βρετανός ΥΠΕΞ τόνισε επανειλημμένα την ετοιμότητά του να μεταφέρει μηνύματα στην Αγκυρα, όταν και εφόσον προκύψει η ανάγκη».

Επίσης ότι «συμφώνησε απόλυτα με τον Ελληνα ομόλογό του όσον αφορά την καθολική εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Σινική Θάλασσα και στα Στενά του Ορμούζ», όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε, δείχνοντας γλαφυρά πως Ελληνοτουρκικά και Κυπριακό μπαίνουν στο «κάδρο» των ΝΑΤΟικών σχεδιασμών για την ανάσχεση της Κίνας, της Ρωσίας και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων και για τον έλεγχο των δρόμων του εμπορίου και της Ενέργειας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Την ίδια ώρα, μια σειρά πρώην υπουργοί Εξωτερικών έσπευδαν με παρεμβάσεις τους να βάλουν πλάτη στην επιτάχυνση του παζαριού σε όλο το φάσμα των Ελληνοτουρκικών και στη σχετική «προετοιμασία εδάφους».

Χαρακτηριστικά, ο Δ. Αβραμόπουλος, μιλώντας στην «Καθημερινή», δήλωσε πως οι διερευνητικές μπορούν να οδηγήσουν σε «απτά αποτελέσματα» και πως «προϋπόθεση είναι η ύπαρξη ισχυρής πολιτικής βούλησης, εμπιστοσύνης και αμοιβαίας κατανόησης. Το μήνυμα από την πρόσφατη συνάντηση (διερευνητικές) στην Κωνσταντινούπολη είναι αισιόδοξο». Παράλληλα επέμενε ότι «το περιεχόμενο των συνομιλιών αυτών δεν ήταν, ούτε είναι ανακοινώσιμο», ξαναβάζοντας εκ μέρους της αστικής τάξης τα ψευτοδιλήμματα στον λαό: «Εκεί που οδηγήθηκαν τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις μας, καλούμεθα να απαντήσουμε σε ένα απλό ερώτημα. Διάλογος ή σύγκρουση».

Ενας άλλος πρώην υπουργός Εξωτερικών, ο Ν. Κοτζιάς, γράφοντας και εκείνος στην «Καθημερινή», σημείωνε πως «οι διερευνητικές διαβουλεύσεις της Ελλάδας με την Τουρκία δεν είναι κάποιος διάλογος που γίνεται για να γίνεται. Είναι ένας δομημένος διάλογος στον οποίο επενδύουν και οι δύο πλευρές σειρά από στόχους» και δίνοντας διάφορες συμβουλές προς την κυβέρνηση για το εν εξελίξει παζάρι, ζήτησε «σειρά πολιτικών που επιδιώκουν να υποβαθμίσουν τον ρόλο και τη σημασία των διερευνητικών να επανέλθουν στους στόχους της διπλωματίας, εκτός αν κρύβουν άλλους στόχους από τους προαναφερθέντες. Υποχωρήσεις, πιθανόν και πιέσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία».

Τέλος, η Ντόρα Μπακογιάννη, μιλώντας στο ρ/σ «Παραπολιτικά», κάνοντας καθαρό ότι επιταχύνουν εξελίξεις, είπε για τις διερευνητικές πως «στόχος είναι να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε και να πάμε σε διεθνή διαιτησία», για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, καθώς - όπως είπε - μονομερής αξίωση της Τουρκίας δεν προβλέπεται από το διεθνές δίκαιο, ενώ πρόσθεσε πως «η προσέγγιση της Τουρκίας στην Ευρώπη περνά μέσα από την Ελλάδα». Σημειωτέον, από διάφορες πηγές προκύπτει ότι η ελληνική κυβέρνηση βάζει στο διμερές παζάρι τη στήριξη που μπορεί να παράσχει στην τουρκική αστική τάξη για μια «προνομιακή σχέση με τη ΕΕ» (τελωνειακή σύνδεση, χρηματοδότηση για το Προσφυγικό κ.λπ.).