ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 6 Φλεβάρη 2005
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Οι αφορισμοί του Φραντς Κάφκα

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται ως κατ' εξοχήν «καφκική» και ως εκ τούτου έχει ανάγκη τους αφορισμούς εκείνου που της έδωσε το όνομα αυτό, μόνο και μόνο για να την αρνηθεί.

Ο Μαξ Μπροντ, αγαπημένος φίλος του Φραντς Κάφκα, βρήκε τους πρώτους αφορισμούς στα περίφημα γαλάζια τετράδια στα οποία ο Κάφκα έγραφε τις σκέψεις του στα 1917-18. Η μεγαλοφυία του συγγραφέα τους κάνουν τους αφορισμούς μικρά πολιτικά κείμενα που μας αφορούν, ιδιαίτερα σήμερα.

1. Ο αληθινός δρόμος περνάει πάνω από ένα σκοινί που δεν είναι τεντωμένο ψηλά, αλλά λίγο πάνω από το έδαφος. Φαίνεται πως σκοπός τους είναι να σε κάνει να σκοντάφτεις πάρα να περπατάς.

2. Υπάρχουν δύο κύριες αμαρτίες από τις οποίες προέρχονται όλες οι άλλες: η ανυπομονησία και η αμέλεια. Εξαιτίας της ανυπομονησίας διώχτηκαν από τον παράδεισο, εξαιτίας της αμέλειας δεν επιστρέφουν. Ισως όμως να υπάρχει τελικά μόνο μία κύρια αμαρτία: η ανυπομονησία. Εξαιτίας της ανυπομονησίας διώχτηκαν, εξαιτίας της ανυπομονησίας δεν επιστρέφουν.

3. Από ένα σημείο και μετά, δεν υπάρχει επιστροφή. Αυτό το σημείο πρέπει να το φτάσουμε.

4. Μην αφεθείς και πιστέψεις πως θα μπορούσες να έχεις μυστικά από το Κακό.

5. Οταν κανείς δεχτεί μια φορά μέσα του το Κακό, δε ζητάει πια να τον πιστεύει κανείς.

6. Το Καλό είναι κατά κάποιον τρόπο απελπιστικό.

7. Ευτυχία είναι να καταλαβαίνεις πως το έδαφος πάνω στο οποίο πατάς δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο απ' όσο σκεπάζουν τα δυο σου πόδια.

8. Από τον πραγματικό αντίπαλο μπαίνει μέσα σου απεριόριστο θάρρος.

9. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τη διαρκή εμπιστοσύνη σε κάτι άφθαρτο μέσα του, αν και τόσο το άφθαρτο όσο και η εμπιστοσύνη μπορεί να του μένουν διαρκώς κρυμμένα. Μια από τις εκφραστικές δυνατότητες αυτής της απόκρυψης, είναι η πίστη σ' έναν προσωπικό θεό.

10. Στον αγώνα ανάμεσα σ' εσένα και τον κόσμο, υποστήριζε τον κόσμο.

11. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός από τον πνευματικό κόσμο. Αυτό που ονομάζουμε «υλικό» κόσμο είναι το Κακό στον πνευματικό κόσμο. Κι αυτό που ονομάζουμε Κακό είναι μόνο μια αναγκαιότητα σε μια στιγμή μέσα στην αιώνια εξέλιξη.

12. Η συναναστροφή με ανθρώπους παραπλανά όσον αφορά την αυτοπαρατήρηση.

13. Το πνεύμα γίνεται ελεύθερο όταν σταματά να είναι στήριγμα.

14. Μπορείς ν' αποτραβηχτείς από τα βάσανα του κόσμου, σε αυτό είσαι ελεύθερος και ανταποκρίνεται στη φύση σου, αλλά ίσως αυτό ακριβώς το αποτράβηγμα είναι το μοναδικό βάσανο που θα μπορούσες ν' αποφύγεις.

15. Ο θάνατος είναι μπροστά μας όπως στην αίθουσα ενός σχολείου ένας πίνακας που αναπαριστά τη μάχη του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Εξαρτάται από τις πράξεις μας σ' αυτή τη ζωή το αν θα ρίξουμε σκοτάδι σ' αυτόν τον πίνακα ή ακόμα κι αν θα τον εξαφανίσουμε.

16. Η δυσαναλογία του κόσμου φαίνεται κατά παρήγορο τρόπο ότι είναι μόνο αριθμητική.

17. Πώς μπορεί να χαίρεται κανείς για τον κόσμο εκτός απ' όταν καταφεύγει σ' αυτόν;

18. Πρώτα δεν καταλάβαινα γιατί δεν έπαιρνα στην ερώτησή μου καμία απάντηση. Σήμερα δεν καταλαβαίνω πώς μπορούσα να πιστεύω ότι ήταν δυνατόν να ρωτάω. Αλλά στην πραγματικότητα δεν πίστευα καθόλου, ρωτούσα μόνο.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Δεν πρόκειται για «απραγία»...

Σε μαρασμό καταδικάζει το ΥΠΠΟ τους εποπτευόμενους πολιτιστικούς οργανισμούς

Γρηγοριάδης Κώστας

«Τι εντύπωση θα δίναμε σαν χώρα στο εξωτερικό» με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό ήταν που τους ένοιαζε κι εκεί έμειναν. «Τι εντύπωση δίνουμε σαν χώρα στο λαό μας, στην ίδια μας τη χώρα», καθόλου δεν τους ενδιαφέρει. Αλλωστε, οι ξένοι δεν μπορούν να ξέρουν, ούτε μπορούσαν να δουν τις ουρές στα συσσίτια, αν και εκείνοι έχουν άνεργους και άστεγους, να δουν τη φτώχεια. Αλλά όπως καλά ξέρει κάθε εξουσία, τους κρύβει και παριστάνει την εύπορη και ευτυχισμένη χώρα.

Ενας χρόνος πέρασε πια από την ανάληψη καθηκόντων των νέων «ηγητόρων» του υπουργείου Πολιτισμού και όλοι πια μιλούν για «απραξία» του ΥΠΠΟ. Επιεικής χαρακτηρισμός, γιατί αυτή η «απραξία» υποδηλώνει την πρόθεση, την έλλειψη πολιτικής βούλησης για τον πολιτισμό και αυτό είναι το χειρότερο. Ενα χρόνο τώρα το ΥΠΠΟ καταδικάζει στη «φτώχεια» τους εποπτευόμενους οργανισμούς.

Από πού να αρχίσει κανείς, από τις οφειλές του ΥΠΠΟ, οικονομικές ή άλλες; Από το Θεατρικό Μουσείο, την Ταινιοθήκη της Ελλάδας, τους επιχορηγούμενους θιάσους του ελεύθερου θεάτρου που ακόμη δεν πήραν ένα ευρώ για τη θεατρική περίοδο που άρχισε από τον Οκτώβρη, τις κρατικές σκηνές, την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και Θεσσαλονίκης, τα ΔΗΠΕΘΕ; Είναι πολύ μεγάλος ο κατάλογος.

Οικονομικά προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι δύο κρατικές σκηνές (Εθνικό και ΚΘΒΕ). Δύο χρόνια καθυστερεί η ανακαίνιση του κτιρίου Τσίλερ όπου στεγάζονται οι περισσότερες σκηνές του Εθνικού, εξαιτίας της δυσκινησίας και έλλειψης ενδιαφέροντος του ΥΠΠΟ. Η Κεντρική Σκηνή δε λειτουργεί πια και επί δύο χρόνια ενοικιάζεται το θέατρο «Κάππα», όπου φιλοξενείται. Αστεγες και οι Κρατικές Ορχήστρες.

Το Κέντρο Μελέτης και Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου - Θεατρικό Μουσείο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το παρατεινόμενο πρόβλημα της μεταστέγασής του. Η θεατρική ιστορία της χώρας μας καταγράφεται και αρχειοθετείται με ποικίλους τρόπους εδώ και χρόνια από το Κέντρο. Παρ' όλα αυτά φιλοξενείται σε ακατάλληλο χώρο, στα υπόγεια του Πνευματικού Κέντρου, ο οποίος εγκυμονεί πολλούς κινδύνους σε βάρος ενός αρχειακού πλούτου. Κανένα ενδιαφέρον από το ΥΠΠΟ.

Αλλο ένα κέντρο, οι «Δεσμοί», το «Κέντρο Ερευνας και Πρακτικών Εφαρμογών Αρχαίου Ελληνικού Δράματος», το μόνο στη χώρα με πολύτιμο έργο στον τομέα αυτό, εξαιτίας της ασυνέπειας του ΥΠΠΟ αντιμετωπίζει το πρόβλημα της άμεσης έξωσης, αφού δεν έχει πληρώσει ενοίκια ενός χρόνου. Το Κέντρο δεν έχει πάρει ευρώ μέχρι την προηγούμενη βδομάδα από το ΥΠΠΟ για την περσινή επιχορήγηση (147.000 ευρώ). Μόλις πριν λίγες μέρες, μετά από δημοσιεύματα, το ΥΠΠΟ εδέησε να δώσει 50.000 ευρώ, που δε φτάνουν ούτε για τα ενοίκια.

Τη μεγαλύτερη κρίση από τη γέννησή τους φαίνεται να περνούν τα περισσότερα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα. Τα τελευταία χρόνια τα ΔΗΠΕΘΕ «ζουν» την οικονομική δυσπραγία, που κρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη, απειλώντας το μέλλον τους. Τα ΔΗΠΕΘΕ, από την ίδια τους τη φύση και τις βασικές πολιτιστικές αρχές που τα διέπουν, έχουν επωμιστεί από τη γέννησή τους μια τριπλή αποστολή: Να δημιουργούν κατ' αρχάς παραστάσεις ποιότητας, με ρεπερτόριο που χωρίς να απομακρύνεται από τα ποιοτικά κριτήρια να εγγίζει το συγκεκριμένο κοινό της περιφέρειας, να πραγματοποιούν περιοδείες και να ενεργοποιούν τις ντόπιες πολιτιστικές δυνάμεις, όχι μόνο με τις παραστάσεις τους, αλλά και με άλλες παράλληλες δραστηριότητες. Τα περισσότερα φέτος έχουν αρκεστεί σε παραστάσεις για παιδιά και μικρές παραγωγές, αντιμετωπίζοντας πάντα μεγάλο οικονομικό πρόβλημα.

Η αδιαφορία του ΥΠΠΟ μπορεί να υποδηλώνει τη δειλία της πολιτείας να «κλείσει» τα ΔΗΠΕΘΕ, αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος, γι' αυτό τα παραδίδει στον αναπόφευκτο μαρασμό. Μοιάζει, λοιπόν, συνειδητή και μεθοδευμένη η υποβάθμιση των ΔΗΠΕΘΕ, που επιχειρείται. Το ποσό της κρατικής επιχορήγησης στα ΔΗΠΕΘΕ είναι πλέον εξευτελιστικό. Εδώ και πολλά χρόνια είναι ουσιαστικά καθηλωμένο: 2.907.000 ευρώ το 2004 και 2.920.000 ευρώ το 2005. Δεκαέξι θέατρα με αυξημένο ρόλο θα μοιραστούν λιγότερο από το 1/5 του προϋπολογισμού του Μεγάρου (Αθηνών - Θεσσαλονίκης).

Πολλά τα προβλήματα και στον κινηματογράφο. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου καλείται να ξεκινήσει την παραγωγή 18 ταινιών το 2005 με 500.000 ευρώ! Τα υπόλοιπα, 5.000.000 (αν θα είναι και τόσα), πότε θα δοθούν; Κι επειδή κατά τ' άλλα λένε «είμαστε Ευρώπη», γνωρίζουν πόσα δίνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τον κινηματογράφο;

Αλλά και τι λειτουργεί στον κινηματογράφο; Δε λειτουργεί το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Κινηματογράφου του ΥΠΠΟ, δε λειτουργεί η Επιτροπή Ελέγχου Εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 7, του Ν. 1866/89 του ΥΠΠΟ, η οποία νομικά είναι υπεύθυνη για την απόδοση του 1,5% από τους τηλεοπτικούς σταθμούς.

Αντί, λοιπόν, το ΥΠΠΟ να «σκύψει» πάνω από τα σοβαρά προβλήματα και τις εκκρεμότητες, ο υφυπουργός Π. Τατούλης γυρνά δεξιά-αριστερά και κάνει μαθήματα περί χορηγιών.


Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ