ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 6 Νοέμβρη 2011
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Νέο γύρο ανεξέλεγκτης έντασης πυροδοτούν οι ισραηλινές προκλήσεις

Σε σειρά αντιποίνων προχώρησαν Ισραήλ και ΗΠΑ μετά την αποδοχή της Παλαιστίνης στην ΟΥΝΕΣΚΟ, ενώ τα σενάρια γενικότερης ανάφλεξης πληθαίνουν

Μικρά παιδιά στη Γάζα διαδηλώνουν ενάντια στο βάρβαρο ισραηλινό αποκλεισμό
Μικρά παιδιά στη Γάζα διαδηλώνουν ενάντια στο βάρβαρο ισραηλινό αποκλεισμό
Αποφασισμένη να επιμείνει, μέχρι τέλους, στη διπλωματική της εκστρατεία στον ΟΗΕ για μονομερή αναγνώριση ανεξαρτησίας εμφανίζεται η παλαιστινιακή ηγεσία, μετά και από την αποδοχή, στις αρχές της βδομάδας, της Παλαιστίνης ως κανονικού κράτους - μέλους στους κόλπους της ΟΥΝΕΣΚΟ. Η όλη διαδικασία θα μπορούσε κανείς να πει ότι αποτέλεσε μια, εφ' όλης της ύλης, τελική «δοκιμή» που έδωσε μια πρώτη εικόνα για τους συσχετισμούς που διαμορφώνονται σε διεθνές επίπεδο, καθώς τα μέλη της ΟΥΝΕΣΚΟ είναι και μέλη της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ως προς το παλαιστινιακό αίτημα, ενώ ανέδειξε γλαφυρότερα τις εντεινόμενες ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις.

Πιο συγκεκριμένα, η συνέλευση των μελών της ΟΥΝΕΣΚΟ, με παρόντα 173 μέλη της, ενέκρινε με 107 ψήφους το παλαιστινιακό αίτημα, ενώ 15 μέλη ψήφισαν κατά και 52 απείχαν. Κατά ψήφισαν, μεταξύ άλλων, ΗΠΑ, Καναδάς, Γερμανία και Ισραήλ, ενώ υπέρ ψήφισαν, επίσης μεταξύ άλλων, Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία, Γαλλία, Ελλάδα και όλες οι αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, ενώ η Βρετανία απείχε. Η παλαιστινιακή πλευρά χαρακτήρισε την εξασφάλιση θετικής ψήφου «πρώτο βήμα αναγνώρισης μέρους των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού».

Η ψηφοφορία ήρθε ενώ έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη σχετική συζήτηση στην έδρα του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με το, μέχρι στιγμής, χρονοδιάγραμμα, το παλαιστινιακό αίτημα πρόκειται να συζητηθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, πιθανότατα στις 11 Νοέμβρη. Οι περισσότερες διαρροές, τόσο από παλαιστινιακές όσο και από άλλες διπλωματικές πηγές, συγκλίνουν στο ότι υπέρ της αναγνώρισης παλαιστινιακής ανεξαρτησίας έχουν, ήδη, ταχθεί οκτώ από τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Πρόκειται για τις Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία, Ινδία, Λίβανο, Νότια Αφρική (οι οποίες έχουν, ήδη, προχωρήσει και στην ανάλογη αναβάθμιση των παλαιστινιακών διπλωματικών αντιπροσωπειών στις πρωτεύουσές τους), αλλά και οι Γκαμπόν και Νιγηρία.

Από την άλλη, έχουν δηλώσει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ότι θα απέχουν οι Βρετανία, Γαλλία και Κολομβία, αν και η Γαλλία, στην ανάλογη ψηφοφορία στην ΟΥΝΕΣΚΟ, υπερψήφισε την ένταξη της Παλαιστίνης ως κράτους - μέλους, δημιουργώντας ερωτηματικά για το τι θέση θα τηρήσει στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας. Τέλος, ερωτηματικό παραμένει και η τελική στάση της Βοσνίας, της οποίας η τριμερής ηγεσία (μουσουλμάνοι, Σέρβοι, Κροάτες) δεν έχει καταφέρει να καταλήξει σε κοινή θέση, με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι πιθανότατα θα επιλεχθεί η αποχή.

Αμερικανο-ισραηλινές ασφυκτικές πιέσεις

Αντίθετα, ξεκάθαρη είναι η στάση των ΗΠΑ. Εξαρχής κατέστησαν σαφές ότι θα ασκήσουν βέτο στη συγκεκριμένη ψηφοφορία, ενώ στην ΟΥΝΕΣΚΟ καταψήφισαν. Η Ουάσιγκτον, έχοντας υιοθετήσει την ισραηλινή επιχειρηματολογία, επιμένει ότι μοναδική λύση είναι η αναθέρμανση των ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών.

Το διαμεσολαβητικό κουαρτέτο (ΕΕ, ΗΠΑ, ΟΗΕ, Ρωσία) ασκεί, ήδη, πιέσεις στην κατεύθυνση αυτή, θέτοντας ως χρονοδιάγραμμα την επίτευξη τελικής συμφωνίας σε ένα χρόνο, αλλά και την κατάληξη ως προς το ζωτικό ζήτημα των συνόρων σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα. Στόχος, και μάλιστα δεδηλωμένος, τόσο της Ουάσιγκτον όσο και της ΕΕ, της οποίας τα μέλη δεν τηρούν μέχρι στιγμής κοινή στάση απέναντι στο παλαιστινιακό αίτημα, ήταν και παραμένει να υπάρξει κάποια πρόοδος ως προς την αναθέρμανση των ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών, έτσι ώστε να καταστεί εφικτή, διπλωματικά, η αποφυγή μιας τελικής ψηφοφορίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Μέχρι στιγμής, εντούτοις, οι προσπάθειες αυτές έχουν πέσει στο κενό, καθώς η ισραηλινή πλευρά αρνείται πεισματικά να αποδεχτεί ως αφετηρία συζήτησης τα σύνορα του '67, κάτι που η Π. Αρχή θέτει ως προαπαιτούμενο, και θέλει να αναγνωριστεί το Ισραήλ ως «εβραϊκό κράτος». Οι πιέσεις των ΗΠΑ προς την παλαιστινιακή πλευρά να υπαναχωρήσει από την προϋπόθεση αυτή είναι πλέον ασφυκτικές: Η Ουάσιγκτον «πάγωσε» τη χορήγηση της δεύτερης δόσης της ετήσιας βοήθειας που το Κογκρέσο έχει εγκρίνει για την Π. Αρχή (200 από τα 500 εκατομμύρια δολάρια), «πάγωσε» ως «τιμωρία» προς την ΟΥΝΕΣΚΟ την καταβολή του μεριδίου της ως προς τη χρηματοδότηση του Οργανισμού (περίπου το 22% επί του συνόλου, δηλαδή 60 - 70 εκατομμύρια δολάρια) και απειλεί με περαιτέρω μέτρα.

Η ισραηλινή ηγεσία, από την άλλη, ακολουθεί τη γνωστή πεπατημένη: Ανακοίνωσε ανέγερση νέων κατοικιών σε εποικισμούς της Ιερουσαλήμ, με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να επαναλαμβάνει προκλητικά ότι η πόλη δεν πρόκειται ποτέ να επιτραπεί να μην είναι υπό ισραηλινό έλεγχο, «πάγωσε» (μετά την απόφαση της ΟΥΝΕΣΚΟ) τόσο την καταβολή φόρων και δασμών ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων που συλλέγει, λόγω κατοχής, εκ μέρους της Π. Αρχής, «πάγωσε» και τη δική της συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΟΥΝΕΣΚΟ, και εκτίναξε το θερμόμετρο της έντασης στη Γάζα με μπαράζ αεροπορικών επιδρομών (με τη γνωστή επωδό περί αντιποίνων σε εκτόξευση ρουκετών). Εδωσε, δε, το «πράσινο φως» στον ισραηλινό στρατό να αναλάβει ακόμη και χερσαία δράση κατά της Λωρίδας της Γάζας αν κρίνεται απαραίτητο.

Την ισραηλινή προκλητικότητα δεν περιόρισε ούτε η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη «Χαμάς», πριν από λίγες μέρες, στη βάση της οποίας απελευθερώθηκε μετά από πέντε χρόνια ο Ισραηλινός στρατιώτης Γκιλάντ Σαλίτ με αντάλλαγμα την απελευθέρωση, σε πρώτη φάση λίγο περισσότερων από 450 Παλαιστίνιων κρατουμένων - ελάχιστοι εκ των οποίων επέστρεψαν στο σπίτι τους, καθώς οι περισσότεροι εξορίστηκαν ή σε κάποιο άλλο σημείο των παλαιστινιακών εδαφών ή σε τρίτες χώρες. Αντίθετα, η προγραμματισμένη, για το επόμενο δίμηνο, απελευθέρωση άλλων περίπου 550 Παλαιστίνιων κρατουμένων - που επίσης στην πλειοψηφία τους θα είναι εξόριστοι - έχει γίνει αντικείμενο εκβιασμού προς την παλαιστινιακή πλευρά, καθώς «εξαρτάται από το κατά πόσο θα επικρατεί ηρεμία».

Εφιαλτικά σενάρια

Με γνώμονα τα υπάρχοντα δεδομένα, το πλέον πιθανό, τουλάχιστον σε διπλωματικό επίπεδο, είναι ότι το παλαιστινιακό αίτημα για μονομερή ανεξαρτησία θα «μπλοκαριστεί» στο Συμβούλιο Ασφαλείας από το αμερικανικό βέτο. Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι ξεκαθάριζαν ότι μετά από μια τέτοια εξέλιξη, θα επιδιώξουν ψήφο για την αναγνώρισή τους ως «κράτος - μέλος της Γενικής Συνέλευσης», ή έστω ως «κράτος - μη μέλος», όπως είναι, π.χ., το Βατικανό, κάτι που ουσιαστικά είχε προτείνει ως «συμβιβασμό» ο Γάλλος Πρόεδρος. Το βασικό, όπως τονίζουν, είναι να αναγνωριστεί η Παλαιστίνη ως «κράτος», κάτι που δημιουργεί προηγούμενο, ακόμη και αν η ψήφος της Γενικής Συνέλευσης δεν είναι δεσμευτική. Και αυτή η προοπτική προκαλεί μεγάλο εκνευρισμό στην ισραηλινή ηγεσία.

Παράλληλα με αυτές τις διπλωματικές κινήσεις, πολλά είναι και τα σενάρια που υφέρπουν για την επόμενη μέρα ενός αμερικανικού βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η Ουάσιγκτον, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι το κόστος από την κίνησή της αυτή ως προς τα σχέδια και τα συμφέροντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού για την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι πολύ μεγάλο - ουσιαστικά υποσκάπτεται όλη η προσπάθεια βελτίωσης του προφίλ της στην αραβική και μουσουλμανική κοινή γνώμη - έχει, ήδη, φροντίσει να ζητήσει «ανταλλάγματα» από την ισραηλινή ηγεσία. Μεταξύ αυτών φέρονται να είναι το να προχωρήσει «χωρίς παζάρια» το Τελ Αβίβ σε «πάγωμα» εποικισμού και να δεχτεί να συζητήσει με αφετηρία τα όρια του '67, προκειμένου να υπερσκελιστεί το αδιέξοδο στις ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις.

Σύμφωνα με ορισμένα άλλα σενάρια, η ισραηλινή ηγεσία έχει, ήδη, επιλέξει να ακολουθήσει «επιθετική» στάση και να προχωρήσει όχι απαραίτητα σε χερσαία επίθεση στη Γάζα, αλλά σε πλήγμα κατά του Ιράν, μια κίνηση που εκτιμά ότι θα ανατρέψει τις υπάρχουσες ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή, θα υποχρεώσει αρκετές ιμπεριαλιστικές χώρες, που σήμερα την πιέζουν, να σταθούν στο πλευρό της και θα θέσει πλήρως εκτός εικόνας το Παλαιστινιακό. Ο ισραηλινός Τύπος βρίθει τις τελευταίες μέρες από δημοσιεύματα για τις διαφωνίες ως προς τα σχέδια αυτά που διατυπώνονται εντός υπουργικού συμβουλίου, αλλά και για την αποφασιστικότητα του Νετανιάχου. Παράλληλα, προκειμένου όντως να διαμορφωθεί κλίμα, έγινε άσκηση σε όλο το Ισραήλ για «αντιμετώπιση πυραυλικής επίθεσης ακόμη και με χημικά όπλα» και δοκιμή νέου πυραυλικού βαλλιστικού συστήματος, ενώ η Τεχεράνη απάντησε καταλλήλως.

Σε αυτήν την εκδοχή εντάσσεται και η εκτίμηση ότι μέσα από μια τέτοιου είδους στρατιωτική ανάφλεξη, η ισραηλινή ηγεσία θα προσφέρει υπηρεσίες σε αρκετές ιμπεριαλιστικές και περιφερειακές δυνάμεις, π.χ., στη Σ. Αραβία που σήμερα πιέζει για προώθηση του παλαιστινιακού αιτήματος, απαλλάσσοντάς τες από τον ανταγωνιστικό κίνδυνο που εκπροσωπεί, σε περιφερειακό επίπεδο, το Ιράν, αξιοποιώντας το σιισμό (ταραχές σε σιιτικές περιοχές εντός Σ. Αραβίας, ή, π.χ., στο Μπαχρέιν), και θα διευκολύνει την προώθηση του σχεδίου περί ευρείας Μέσης Ανατολής. Το κατά πόσο μια τέτοιου είδους κίνηση όντως λάβει χώρα, και το κατά πόσο, εφόσον γίνει θα έχει την ανοιχτή, κρυφή ή και καθόλου συναίνεση των ισχυρότερων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που διαγκωνίζονται στην περιοχή, δεν είναι ξεκάθαρο. Το βέβαιο είναι ότι η όξυνση των ενδο-ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών ανταγωνισμών για τη διασφάλιση επιρροής και συμφερόντων απειλεί να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την περιοχή και τους λαούς της, αξιοποιώντας, για πολλοστή φορά, ως «πολιορκητικό κριό» το Παλαιστινιακό και το δίκαιο αίτημα του παλαιστινιακού λαού για ανεξάρτητη, ελεύθερη, βιώσιμη, εθνικά κυρίαρχη πατρίδα με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ.


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ