Στο επίκεντρο της προσοχής έχουν βρεθεί το τελευταίο διάστημα οι εργαζόμενοι στον κλάδο του Τουρισμού, τους οποίους η κυβερνητική προπαγάνδα θέλει να ...πανηγυρίζουν για την «επέκταση» της κλαδικής Σύμβασης των ξενοδοχοϋπαλλήλων.

Στην πραγματικότητα, βέβαια, τις πολυδιαφημισμένες από την κυβέρνηση «αυξήσεις» οι εργαζόμενοι ούτε τις έχουν δει, ούτε ξέρουν αν θα τις δουν ποτέ στο μισθό τους.

Πολύ περισσότερο, αυτήν την περίοδο χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι, αφού έχουν δουλέψει με εξαντλητικά ωράρια τους προηγούμενους μήνες, επιστρέφουν στις ουρές της ανεργίας. Μέχρι την επόμενη σεζόν καλούνται να επιβιώσουν με τα ψίχουλα του επιδόματος του ΟΑΕΔ, ενώ οι αντεργατικοί νόμοι έχουν περιορίσει το διάστημα της επιδότησής τους στους τρεις μόνο μήνες.

Πολλοί συνάδελφοί τους συνεχίζουν να δουλεύουν με «ευέλικτες» και «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, μέσα από εργολαβικά συνεργεία, μένοντας έξω από την εφαρμογή κάθε Συλλογικής Σύμβασης. Νέοι που δούλεψαν ως πρακτικάριοι επιστρέφουν στις σχολές τους, έχοντας πάρει κατά τους μήνες της τουριστικής σεζόν ένα «μάθημα» για το ξεζούμισμα που τους επιφυλάσσουν οι εργοδότες.

Στον απόηχο των πανηγυρισμών για την «επέκταση» της Συλλογικής Σύμβασης των ξενοδοχοϋπαλλήλων, ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει μια ενδεικτική καταγραφή πλευρών της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι του κλάδου σε μερικές από τις πλέον τουριστικές περιοχές της χώρας, από τη Χαλκιδική μέχρι την Κρήτη.

«Οκτώβρης όπως λέμε Ιούνης». Ετσι πανηγυρικά υποδέχονται οι ξενοδόχοι της Κρήτης τον τελευταίο μήνα της τουριστικής σεζόν, αφού σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι αφίξεις των τουριστών λόγω του «καλού Οκτώβρη» θα σπάσουν το περσινό ρεκόρ των 7,5 εκατομμυρίων.

Για τους εργαζόμενους, ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι το ίδιο ευοίωνα.

Οσοι έχουν απομείνει στα ξενοδοχεία καλούνται να βγάλουν διπλή και τριπλή δουλειά, αφού την ίδια ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη «τσουνάμι» απολύσεων.

Η εποχική απασχόληση κυμάνθηκε, όπως κάθε χρόνο για τους περισσότερους εργαζόμενους, από έναν έως τέσσερις μήνες.

«Δεν έχουμε μείνει ούτε οι μισοί», σχολιάζουν οι ξενοδοχοϋπάλληλοι και προσθέτουν πως λόγω αυτής της κατάστασης «λιγότεροι εξυπηρετούμε περισσότερους».

Στα περισσότερα «πεντάστερα» ξενοδοχεία της περιοχής, οι εργαζόμενοι δούλεψαν για μήνες με ελάχιστα έως ανύπαρκτα ρεπό. «Είχαμε συμφωνήσει για τέσσερα ρεπό τον μήνα, μετά έγιναν δύο και τον Αύγουστο κανένα», σημειώνουν.

Η εντατικοποίηση της δουλειάς και η έλλειψη μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων εκθέτουν τους ξενοδοχοϋπαλλήλους σε σοβαρούς κινδύνους. Τραγική απόδειξη για τα παραπάνω αποτελεί και ο θάνατος 20χρονης εργαζόμενης σε ξενοδοχείο στα Χανιά, με τα σωματεία να απαιτούν τη διερεύνηση των συνθηκών και των αιτιών που κόστισαν τη ζωή μιας νέας εργαζόμενης.

Σε αυτό το πλαίσιο, η κήρυξη της κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης από την κυβέρνηση ως υποχρεωτικής είναι στην πραγματικότητα χωρίς αντίκρισμα για τους εργαζόμενους, που βλέπουν ακόμη και τα αυτονόητα δικαιώματα να θυσιάζονται στο βωμό των ρεκόρ κερδοφορίας, με την ασυδοσία της μεγαλοεργοδοσίας να πατάει πάνω στο αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο που διευρύνουν συνεχώς οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου.

«Τίποτα και πουθενά δεν χαρίστηκε από καμία κυβέρνηση χωρίς αγώνα», τονίζουν από την πλευρά τους εργαζόμενοι, σωματεία και Επιτροπές Αγώνα που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Καλούν τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία να επιβάλουν με την πάλη τους την εφαρμογή των ΣΣΕ παντού, να παλέψουν για αυξήσεις στους μισθούς, σταθερό ημερήσιο χρόνο, ρεπό, άδειες και διαλείμματα. Να απαιτήσουν να μπει φρένο στην εντατικοποίηση της δουλειάς και στην έλλειψη μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειάς τους.

«Από τη σεζόν τελικά μου έμεινε το κολάρο για τον αυχένα». Κάπως έτσι περιγράφουν εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία της Κέρκυρας τα «κέρδη» τους από τους επτά μήνες που το νησί «βούλιαξε» από τους τουρίστες. Εχοντας πλέον μπει στον Οκτώβρη, οι πληρότητες σε μεγάλο μέρος των ξενοδοχείων παραμένουν αυξημένες, ενώ οι εργαζόμενοι εξουθενωμένοι από την εντατικοποίηση παίρνουν σιγά - σιγά το δρόμο της ανεργίας.

Η κατάσταση στους χώρους δουλειάς περιγράφεται ως πραγματική «ζούγκλα». Οι μισθοί συμπιέζονται όλο και πιο κάτω, ανάλογα μάλιστα και με το πόσο μεγάλη είναι η ανάγκη κάθε εργαζόμενου για ένα μεροκάματο. Ετσι, παρατηρείται το φαινόμενο συνάδελφοι που δουλεύουν στο ίδιο πόστο να αμείβονται με διαφορετικό μισθό. Παράλληλα, δεν λείπουν και οι καταγγελίες που φτάνουν στον Σύνδεσμο Ξενοδοχοϋπαλλήλων και στα επιχειρησιακά σωματεία για εργαζόμενους που παραμένουν απλήρωτοι για τους τελευταίους δύο μήνες, ενώ μάλιστα έχει προηγηθεί ολόκληρη σεζόν με αυξημένες πληρότητες και κέρδη για τους ξενοδόχους.

Σημαντικό βάρος της δουλειάς φορτώθηκε στις πλάτες των σπουδαστών ιδιωτικών σχολών που κατακλύζουν τα ξενοδοχεία και δουλεύουν χωρίς να τους καλύπτει καμία Συλλογική Σύμβαση. Μαζί με τη δουλειά χωρίς δικαιώματα, αντιμετωπίζουν συχνά και προσβλητικές συμπεριφορές από διευθυντικά στελέχη ξενοδοχειακών μονάδων. Οι πρακτικάριοι δεν λείπουν από τις κουζίνες και το σέρβις κανενός μεγάλου ξενοδοχείου. Για παράδειγμα, υπάρχουν ξενοδοχεία που στα σχετικά πόστα έχουν 5 εργαζόμενους και 10 πρακτικάριους. Οι μηνιαίες αποδοχές τους μόλις που ξεπερνούν τα 300 ευρώ! Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση εργαζόμενης - πρακτικά ασκούμενης - που κλήθηκε από την εργοδοσία να δουλέψει τα ρεπό της με το επιχείρημα πως «θα τα πληρωθεί». Ο... λογαριασμός έδειξε ότι για τα τέσσερα ρεπό που δούλεψε πληρώθηκε συνολικά 42 ευρώ!

Η αγανάκτηση για τους όρους δουλειάς, τόσο από νέους όσο και από παλιούς εργαζόμενους, εκφράστηκε σε πολλές περιπτώσεις και με παραιτήσεις. Παράλληλα, υπάρχουν χώροι δουλειάς που οι εργαζόμενοι προσπάθησαν να σηκώσουν κεφάλι. Στην αξίωση, για παράδειγμα, ξενοδόχων να κοπεί ακόμα και το ένα ρεπό τη βδομάδα τον Αύγουστο, αντέδρασαν συλλογικά και επέβαλαν τη χορήγησή του.

Σε επιχειρήσεις που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού εφαρμόζεται η κλαδική Συλλογική Σύμβαση στα ξενοδοχεία στους νομούς της Θεσσαλονίκης, της Πιερίας και της Χαλκιδικής, όπως υπογραμμίζει το Συνδικάτο Επισιτισμού - Τουρισμού της περιοχής (ΣΕΤΕΠΕ).

Η πλειοψηφία των εργαζομένων του κλάδου βλέπουν τους μισθούς να περιορίζονται στα ψίχουλα του κατώτερου μισθού. Σε πολλές περιπτώσεις ασφαλίζονται ως μερικά απασχολούμενοι, ενώ τα ωράρια που δουλεύουν φτάνουν τις 10 και τις 12 ώρες. Το «κερασάκι στην τούρτα» αποτελούν τα φαινόμενα της απληρωσιάς, καθώς στην περιοχή της Χαλκιδικής υπάρχουν εργαζόμενοι απλήρωτοι για μέρος των δεδουλευμένων της περσινής σεζόν.

Χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι απολύονται αυτήν την περίοδο. Οι ξενοδόχοι τραβούν τη σεζόν μέχρι και το Νοέμβρη, φροντίζουν όμως να τη βγάζουν με το λιγότερο δυνατό προσωπικό. Ετσι οι ξενοδοχοϋπάλληλοι μπορεί από τη μια να απολύονται, από την άλλη όμως να καλούνται για κανένα «έξτρα» μεροκάματο για να καλύψουν τις ανάγκες στην άφιξη ενός μαζικού γκρουπ ή στη διοργάνωση κάποιας εκδήλωσης.

Σε ακόμα χειρότερη θέση βρίσκονται οι εργαζόμενοι μέσα από εργολαβικά συνεργεία. Η εργασιακή αυτή σχέση αποτελεί ένα μονοπάτι που «παρακάμπτει» την κλαδική Σύμβαση, ενώ έχει και άλλες σοβαρές παρενέργειες. Για παράδειγμα, οι εργολαβικοί εργαζόμενοι δεν θεωρούνται εποχικοί εργαζόμενοι, με αποτέλεσμα να χάνουν ακόμα και τα ψίχουλα του εποχικού επιδόματος και του επιδόματος ανεργίας.

Στη Σαντορίνη, ένα νησί στο οποίο η τουριστική κίνηση χτυπά «κόκκινο» τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ συνεχίζεται και τον υπόλοιπο χρόνο, το γραφείο της Επιθεώρησης Εργασίας έχει κλείσει από τον Απρίλη του 2017.

Οπως αναδεικνύει το νεοσύστατο Σωματείο Επισιτισμού - Τουρισμού, οι εκπρόσωποί του και οι εργαζόμενοι πρέπει να ταξιδέψουν στη Νάξο για να πάρουν μέρος σε τριμερείς συναντήσεις για προβλήματα που αντιμετωπίζουν και έχουν καταγγείλει.

Το Σωματείο διεκδικεί την πλήρη επαναλειτουργία της Επιθεώρησης στο νησί, ανάγκη που υπαγορεύεται από τις συνθήκες δουλειάς που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι: Ωράρια που αγγίζουν κατά μέσο όρο τις 10 ώρες και σε αρκετές περιπτώσεις τις ξεπερνούν, φαινόμενα απληρωσιάς, κρούσματα ανασφάλιστης εργασίας κυρίως σε μετανάστες εργαζόμενους, είναι μερικά από τα ζητήματα που ξεχωρίζουν.

Ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα για τους εργαζόμενους που φτάνουν στο νησί για να εργαστούν εποχικά και αποτελούν την πλειοψηφία του κλάδου είναι η εξασφάλιση στέγης. Τα καταλύματα είναι ελάχιστα και πάρα πολύ ακριβά, μισθώνονται με τη μέρα στους τουρίστες και... δεν περισσεύουν για τους εργαζόμενους. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι να διαμένουν εργαζόμενοι σε αντίσκηνα και αυτοκίνητα για να βγάλουν τη σεζόν. Οι πιο «τυχεροί» μένουν δυο - τρεις σε ένα δωμάτιο, προσπαθώντας όπως - όπως να ξεκουραστούν ανάμεσα στις ατελείωτες βάρδιες.