ΑΓΚΥΡΑ.--

«Η Τουρκία πρέπει να γίνει μία χώρα που δεν ακολουθεί τους άλλους, αλλά οι άλλοι την ακολουθούν στην ανάπτυξη της πολεμικής βιομηχανίας», τόνισε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, στην τελετή καθέλκυσης της νέας, τουρκικής κατασκευής, κορβέτας «Κιναλιάντα», στα ναυπηγεία της Τούζλα στα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης. Στέλνοντας μηνύματα με πολλούς αποδέκτες, σε μια περίοδο που «φουντώνουν» οι διεργασίες, οι ανακατατάξεις και οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί σε όλη τη Μέση Ανατολή, ο Τούρκος ηγέτης τόνισε πως η χώρα του πρέπει να γίνει «χώρα που δεν καταναλώνει αλλά παράγει και δείχνει το δρόμο στην καινοτομία», ειδικά στον συγκεκριμένο κλάδο.

Υπογραμμίζοντας πως τα προβλήματα που μαστίζουν τη γεωγραφική περιοχή στην οποία βρίσκεται η Τουρκία δικαιώνουν τις προσπάθειές της να αναπτύξει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, ο Ερντογάν είπε ότι «θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε τον αριθμό των προγραμμάτων που έχουν κρίσιμη σημασία για την εθνική μας ασφάλεια. Εχουμε 14 περισσότερα προγράμματα (σ.σ. κατασκευής πολεμικών μέσων) που έχουν ολοκληρωθεί σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και το στρατό, όπως και 10 ακόμα συμβόλαια που θα υπογραφούν τα επόμενα χρόνια. Ολες αυτές οι εξελίξεις αντανακλούν τη σημασία που δίνουμε στην εξεύρεση θαλάσσιων λύσεων στις απειλές που αναδύονται στην περιοχή όπου βρίσκεται η χώρα μας. Είμαστε αποφασισμένοι να κατασκευάσουμε και αεροπλανοφόρο, επίσης».

Αναδεικνύοντας την αποφασιστικότητα του τουρκικού κεφαλαίου να υπερασπιστεί τα στρατηγικά του συμφέροντα με όλα τα μέσα, σε ετοιμότητα για ανάληψη δράσης και σε στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και τις φιλοδοξίες της τουρκικής στρατιωτικής βιομηχανίας να «κονταροχτυπηθούν» με άλλα ισχυρά μονοπώλια, ο Ερντογάν τόνισε ότι η χώρα έκανε συνολικά εξαγωγές 165 πλοίων και σκαφών διαφόρων τύπων σε Μαλαισία, Τουρκμενιστάν, Μπαχρέιν, Τανζανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Νιγηρία, Νορβηγία και Ρουμανία και υποστήριξε ότι, ήδη, η χώρα συγκαταλέγεται στις δέκα χώρες του κόσμου που μπορούν να σχεδιάζουν και να κατασκευάζουν πολεμικά πλοία, αλλά στόχος πρέπει να είναι η περαιτέρω ανάδυσή της στον κλάδο διεθνώς, ώστε να καταστεί βασικός «παίκτης» στο σχεδιασμό και την κατασκευή πολεμικών πλοίων παγκοσμίως. Ανακοίνωσε, μάλιστα, πως σύντομα η χώρα θα μπορεί να κατασκευάσει και δικό της αεροπλανοφόρο.

Μεταξύ άλλων, ο Ερντογάν αναφέρθηκε και σε «συγκαλυμμένους αποκλεισμούς» που αντιμετώπισε η Τουρκία από ξένες εταιρείες, με συνέπειες και στην ικανότητά της να διεξάγει τις «διασυνοριακές επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατίας».

Στο μεταξύ, χτες, ο υπουργός Αμυνας, Φικρί Ισίκ, δήλωσε ότι μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας «όλες οι τεχνικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί» και «καταλήξαμε στην τελική απόφαση αγοράς των συστημάτων (αεράμυνας) S-400 από τη Ρωσία». Πρόκειται για τα συστήματα των οποίων η προμήθεια έχει μια πορεία παράλληλη και άλλων παζαριών. Η Αγκυρα είχε απορρίψει προσφορές εταιρειών από χώρες - «εταίρους» της, όπως οι ΗΠΑ, και είχε προσανατολιστεί σε μια κινεζική προσφορά για να καταλήξει, τουλάχιστον προς το παρόν, σε ρωσική πρόταση, με το επιχείρημα ότι είναι πιο συμφέρουσα.

Στο μεταξύ, ενδιαφέρον έχουν οι αναφορές του Ισίκ και σε συνεργασία που η Αγκυρα εξετάζει με Παρίσι και Ρώμη «για την ανάπτυξη ενός εθνικού προγράμματος αντιπυραυλικής αεράμυνας». Τόνισε ότι το σκεπτικό είναι η Αγκυρα να μπορέσει να αναπτύξει η ίδια τέτοιο πρόγραμμα, παρά να το αγοράσει από άλλους.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού CHP, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, δήλωσε από τη Σμύρνη ότι το κόμμα του θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενάντια στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 15ης Απρίλη, που η αντιπολίτευση εξακολουθεί να αμφισβητεί. Ο Κιλιντσάρογλου τα δήλωσε αυτά ενώ η «πορεία για τη δικαιοσύνη» που ξεκίνησε μέσα Ιούνη από την Αγκυρα αναμένεται να καταλήξει στην Κωνσταντινούπολη, ελάχιστες μέρες πριν την πρώτη επέτειο από την περσινή απόπειρα πραξικοπήματος και ενώ η ενδοαστική αντιπαράθεση δεν λέει να «κοπάσει», αντίθετα δυναμώνει. Στελέχη της κυβέρνησης επιμένουν να συνδέουν την πορεία με προσπάθειες πρόκλησης «χάους», με υπονοούμενα για «επαφές» της αντιπολίτευσης με δυνάμεις που κατηγορεί ότι πρωτοστάτησαν στην προσπάθεια ανατροπής, τον Ιούλη του 2016.

Το ενδεχόμενο της υπογραφής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου Ευρωπαϊκής Ενωσης και Ιαπωνίας θεωρούν πολύ πιθανό αξιωματούχοι της ΕΕ και, μάλιστα, αύριο Πέμπτη, μια μέρα πριν τη Σύνοδο του G20 στο Αμβούργο. Η επίτροπος της ΕΕ για το Εμπόριο, Σεσίλια Μάλμστρομ, δήλωσε ότι είναι «αρκετά πεπεισμένη» πως μία ευρεία συμφωνία μπορεί να ανακοινωθεί στη Σύνοδο Κορυφής με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό, Σίνζο Αμπε, καθώς οι δύο πλευρές ολοκληρώνουν τη μείωση των δασμών για τα αυτοκίνητα και τα αγροτικά προϊόντα.

Η κίνηση αυτή εμφανίζεται ως ένας αντιπερισπασμός στην πολιτική του εθνοκρατικού προστατευτισμού που προωθεί η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Ειδικά η πρόσφατη ανακοίνωση της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη Διειρηνική Συμφωνία, όπου συμμετείχε και η Ιαπωνία, φαίνεται να αξιοποιείται τώρα από την ΕΕ για την προώθηση των συμφερόντων των δικών της μονοπωλίων. Βεβαίως, το παζάρι ΕΕ - Ιαπωνίας έχει αρχίσει από το 2013 και έως τώρα έχει περάσει πολλές φάσεις, με κυριότερα εμπόδια τους δασμούς σε διάφορα προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος που σχολίασε η Μάλμστρομ στο «Reuters» τη συμφωνία με την Ιαπωνία. Είπε πως «μπορείς να κάνεις καλές, δίκαιες, διαφανείς και βιώσιμες εμπορικές συμφωνίες, με τις οποίες κερδίζεις εσύ και κερδίζω και εγώ - όχι με την αμερικανική άποψη, η οποία φαίνεται να είναι "εσύ χάνεις και εγώ κερδίζω"». Η δήλωση αυτή έγινε μετά από διήμερες συναντήσεις με τον Ιάπωνα υπουργό Εξωτερικών, Φούμιο Κισίντα, στο Τόκιο για τη συμφωνία, η οποία θα καταργούσε ένα ευρύ φάσμα εμπορικών εμποδίων.

Αντικείμενο της διαπραγμάτευσης είναι η μείωση των δασμών που επιβάλλει η Ιαπωνία στις εισαγωγές τυριών και αγροτικών προϊόντων, οι οποίοι φτάνουν το 30%, με αντάλλαγμα τη σταδιακή κατάργηση των δασμών για τα ιαπωνικά αυτοκίνητα και εξαρτήματα αυτοκινήτων. Ωστόσο, τόσο στην Ιαπωνία όσο και στην ΕΕ υπάρχουν τμήματα του κεφαλαίου που αντιτίθενται στην κατάργηση των δασμών αφού βλάπτει τα συμφέροντά τους (π.χ. οι αυτοκινητοβιομήχανοι).

ΠΑΡΙΣΙ.--

Μια μέρα μετά τις εξαγγελίες του «μεταρρυθμιστή» Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο του αστικού κράτους (μείωση εδρών σε Βουλή και Γερουσία και στον τρόπο εκλογής), ο πρωθυπουργός Εντουάρντ Φιλίπ προχώρησε χτες στις προγραμματικές δηλώσεις, που προωθούν νέες περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, στο όνομα του «νοικοκυρέματος των οικονομικών». Η κυβέρνηση Φιλίπ πήρε ψήφο εμπιστοσύνης με 370 ψήφους υπέρ έναντι 67 κατά σε σύνολο 577, ενώ 129 βουλευτές, κυρίως Ρεπουμπλικάνοι, απείχαν.

Ο Ε. Φιλίπ ουσιαστικά εξήγγειλε περικοπές και στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα του υπέρογκου δημόσιου χρέους, που φτάνει τα 2,147 τρισεκατομμύρια ευρώ, ενώ μόνο για τον περασμένο μήνα το δημοσιονομικό έλλειμμα φτάνει τα 8 δισ. ευρώ. Χαρακτηριστικά, για να περάσει στο λαό τα αδιέξοδα που δημιουργούν η καπιταλιστική παραγωγή και η ενίσχυση του κεφαλαίου (η οποία δημιουργεί τα χρέη), σημείωσε με νόημα: «Κάτω από το ανήσυχο βλέμμα των Γάλλων, χορεύουμε πάνω σε ένα ηφαίστειο που βρυχάται όλο και πιο δυνατά. Οι Γάλλοι δεν πιστεύουν στις απλοϊκές λύσεις, στην έξοδο από το ευρώ ή στη διαγραφή του χρέους». Τόνισε επίσης ότι η χώρα «είναι στο έλεος των χρηματοπιστωτικών αγορών και δεν υπάρχει κανένα περιθώριο ελιγμών σε περίπτωση νέας κρίσης». Εκθείασε τη διαχείριση των Γερμανών και ταυτόχρονα εξήγγειλε ότι θα ρίξει το έλλειμμα κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ από το 2017 και πρότεινε: Μείωση της γενικής φορολογίας κατά μια μονάδα του ΑΕΠ, καθώς και μείωση της δημόσιας δαπάνης κατά τρεις μονάδες ΑΕΠ, κατά την ίδια περίοδο δηλαδή μείωση δημοσίων δαπανών που θα υποστούν τα λαϊκά στρώματα.

Μπορεί ο αριθμός των πυρηνικών όπλων να μειώθηκε φέτος σε συνολικό επίπεδο, ωστόσο οι επενδύσεις στη συντήρηση των ήδη υπαρχόντων πυρηνικών συστημάτων αυξήθηκαν. Δηλαδή, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη (SIPRI), το 2017 δεν καταγράφηκαν επενδύσεις σε νέα πυρηνικά όπλα, αλλά οι χώρες που διαθέτουν πυρηνικές κεφαλές προτίμησαν να συντηρήσουν και να επισκευάσουν τους ήδη υπάρχοντες εξοπλισμούς.

Ειδικότερα, το 2017 εννιά χώρες είχαν στην κατοχή τους σχεδόν 14.935 πυρηνικά όπλα, ελαφρώς λιγότερα από πέρυσι: ΗΠΑ, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα. ΗΠΑ και Ρωσία διαθέτουν το 93% του παγκόσμιου πυρηνικού οπλοστασίου. «Καμία από αυτές τις χώρες δεν είναι διατεθειμένη να θέσει οριστικό τέρμα στους πυρηνικούς εξοπλισμούς στο άμεσο μέλλον», ανέφερε στη «Deutsche Welle» η Σάνον Κάιλ, ερευνήτρια στο SIPRI.

Οι ΗΠΑ αναμένεται να επενδύσουν 400 δισ. δολάρια μεταξύ 2017 - 2026 για να συντηρήσουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο και μέσα στα επόμενα 30 χρόνια συνολικά 1 τρισ. δολάρια. Πρόκειται για διαδικασία που ξεκίνησε ήδη επί προεδρίας Ομπάμα και αναμένεται να συνεχιστεί επί Τραμπ, σημειώνει το SIPRI. Το Γενάρη, το Ηνωμένο Βασίλειο διέθετε 215 πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων οι 120 θεωρούνται λειτουργικές. Η Γαλλία διαθέτει 300 πυρηνικές κεφαλές και προτίθεται να εκσυγχρονίσει στο μέλλον το πυρηνικό της πρόγραμμα με την απόκτηση ενός υποβρυχίου νέας γενιάς, που θα διαθέτει βαλλιστικά συστήματα συμβατά με πυρηνικές κεφαλές. Η Κίνα διαθέτει 270 πυρηνικές κεφαλές, το Πακιστάν 140 και η Ινδία 130.