Από κινητοποίηση αποκλεισμού του ΧΥΤΑ

Η περιπέτεια για τους κατοίκους του Γραμματικού ξεκινάει το 2003, οπότε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με την τότε υπουργό Περιβάλλοντος, Βάσω Παπανδρέου, χωροθετεί με νόμο στην περιοχή Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ).

Συλλαλητήριο στο κέντρο της Αθήνας

Διαδοχικά, όλες οι κυβερνήσεις που μεσολάβησαν συνέβαλαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στη συνέχιση του αντιλαϊκού αυτού έργου, το οποίο συνορεύει με δύο περιοχές Natura 2000. Το ίδιο και οι αντίστοιχες διοικήσεις της Περιφέρειας Αττικής, που επικαλούνται τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως αυτές αποτυπώνονται στα διάφορα ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων). Είναι χαρακτηριστική η στάση της τότε περιφερειάρχη Ρένας Δούρου, που απέναντι στις δίκαιες διαμαρτυρίες κατοίκων της περιοχής ξεκαθάριζε ότι «το Γραμματικό θα ανοίξει και θα ανοίξουν και άλλα τέσσερα... Η Δούρου θα χωροθετήσει και κανονίστε να είστε με τις μαύρες σημαίες. Εγώ θα είμαι απέναντι...».

Την ίδια στάση υιοθετεί και η σημερινή περιφερειακή αρχή της ΝΔ, αφού παρέλαβε έτοιμο τον σχεδιασμό από τον ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα με ψηφισμένο το σχέδιο επέκτασης της χωματερής της Φυλής, λίγο πριν εκπνεύσει η θητεία της Ρ. Δούρου. Ετσι, τον Οκτώβρη του 2019 ο περιφερειάρχης Αττικής, Γ. Πατούλης, ανακοίνωσε την κατασκευή των δύο εργοστασίων ΜΕΑ (Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων) και ΜΕΒΑ (Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων). Το ιστορικό λοιπόν των παρεμβάσεων των αστικών κομμάτων αποδεικνύει αφενός ότι η λειτουργία του ΧΥΤΑ στο Γραμματικό είναι στρατηγική τους επιλογή, επιμονή που αποτυπώνεται και στον διψήφιο αριθμό παρατάσεων που έχουν δοθεί, εκτινάσσοντας τον αρχικό προϋπολογισμό.

Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις ο λαός της περιοχής δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια. Οργανώθηκε, διεκδίκησε αυτό το έργο να μην προχωρήσει και οι εγκαταστάσεις του να τροποποιηθούν ώστε να εξυπηρετηθούν λαϊκές ανάγκες. Ετσι κατάφερε να ακυρώσει στην πράξη τη δοκιμαστική έναρξη λειτουργίας του ΧΥΤΑ τον περασμένο Οκτώβρη.

«Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα σοβαρό, διαχρονικό θέμα που αφορά άμεσα τη ζωή μας», σημειώνει μιλώντας στον «Ριζοσπάστη» η Νατάσσα Καμπέλη, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ και της Ομάδας Γυναικών Ν. Μάκρης - Μαραθώνα, που είναι ανάμεσα στους φορείς οι οποίοι κινητοποιούνται ενάντια στη νέα χωματερή. Οπως εξηγεί, «ο αγώνας αυτός συγκρούεται με μια ταξική πολιτική, αφού στο όνομα της διαχείρισης των απορριμμάτων με κριτήριο τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, βλέπουμε τις χωματερές δίπλα στα σπίτια εργαζομένων και σε ρέματα, επιβαρύνοντας τη δημόσια υγεία. Δεν πρόκειται για "αβλεψία" κάποιων παραγόντων. Αυτή η επίθεση αποτελεί μέρος της ίδιας πολιτικής που τσακίζει εργασιακά δικαιώματα, εντείνει την εκμετάλλευση. Γι' αυτό στην προμετωπίδα μας έχουμε την αντίθεση στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων, στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες μας, μέσα από ανταποδοτικά τέλη, την αντίθεση στην ιδιωτικοποίηση».

«Ξεκινήσαμε με ΔΣ της Ομάδας μας, και στη συνέχεια με Γενική Συνέλευση για να ενημερώσουμε τις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών πως πρέπει σταθερά και αμετάκλητα να απαιτήσουμε την κατάργηση της κατασκευής και λειτουργίας της χωματερής στο Γραμματικό, να κλείσει η Φυλή και οι εγκαταστάσεις να επιστρέψουν ως αθλητικοί και πολιτιστικοί χώροι στους κατοίκους», σημειώνει η Ν. Καμπέλη, ενώ για τις πρωτοβουλίες που πήραν ο φορείς αναφέρει:

«Συναντήσαμε γυναίκες και εργαζόμενους από συλλόγους και φορείς της περιοχής, καλέσαμε σε σύσκεψη στη Ν. Μάκρη με το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου - Ανατολικής Αττικής, που μπήκε μπροστά σε αυτήν τη δράση, με στόχο τη δημιουργία συντονιστικού. Συνεχίσαμε με συσκέψεις ενημέρωσης, με μάζεμα υπογραφών, με αυτοκινητοπομπές σηκώσαμε όλη την περιοχή στο πόδι.

Το πιο σημαντικό είναι ότι καταφέραμε να συντονίσουμε τη δράση μας με δεκάδες σωματεία, συλλόγους και φορείς από τη Δυτική Αθήνα και τη Δυτική Αττική που δίνουν τη μάχη ενάντια στην υγειονομική βόμβα της Φυλής. Δόθηκε έτσι απάντηση σε κυβέρνηση και περιφερειακές αρχές που έριχναν το δηλητήριο του κοινωνικού αυτοματισμού, λέγοντας στους κατοίκους της πολύπαθης Δυτικής Αττικής ότι τάχα η Φυλή δεν κλείνει επειδή στο Γραμματικό οι κάτοικοι δεν δέχονται τον ΧΥΤΑ κ.ο.κ. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν μεγάλα συλλαλητήρια σωματείων και φορέων και από τις δύο περιοχές στο κέντρο της Αθήνας ενάντια στα εγκλήματα των χωματερών και άλλες αγωνιστικές πρωτοβουλίες. Εχουμε καθαρό ότι για να πάψει αυτό το κακό, πρέπει να ματαιωθούν τα σχέδια επιχειρηματικών ομίλων που υπηρετούνται διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις. Να διεκδικήσουμε έναν σχεδιασμό διαχείρισης των απορριμμάτων με σεβασμό στο περιβάλλον και τις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας».

Σημαντικό σύμμαχο στον αγώνα τους οι κάτοικοι της περιοχής έχουν την κοινοτική αρχή Βαρνάβα και τον πρόεδρο της Κοινότητας, Σπύρο Ηλία, που στέκεται ενάντια στους εγκληματικούς σχεδιασμούς. Οπως αναφέρει ο Σπ. Ηλίας, «η προσπάθεια που έχουμε κάνει σαν κοινότητα είναι πολύ μεγάλη. Προσπάθεια να ενημερώσουμε, να ξεσκεπάσουμε τους σχεδιασμούς που υπάρχουν για τον ΧΥΤΑ. Με συνελεύσεις όλου του χωριού, με κινητοποιήσεις και παραστάσεις διαμαρτυρίας τους έχουμε κάνει ξεκάθαρο ότι ο σχεδιασμός αυτός βρίσκει το λαό αντίθετο, μας βρίσκει απέναντι. Η κατασκευή του ΧΥΤΑ αποτελεί ένα τερατούργημα απαράδεκτων μεθοδεύσεων. Σχεδιάζεται Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων, η οποία στην πορεία προβλέπεται να μεταλλαχθεί σε αμιγή μονάδα βιοξήρανσης, δηλαδή μονάδα καύσης αποβλήτων που είναι υγειονομικά και περιβαλλοντικά επικίνδυνη και καρκινογόνα. Σε αυτό λοιπόν το έγκλημα η κοινότητα του Βαρνάβα θα είναι μπροστά με όλους τους κατοίκους της περιοχής για να το αποτρέψει».

Από συγκέντρωση του ΚΚΕ στο Γραμματικό με θέμα την πάλη ενάντια στη χωματερή

Απέναντι σε αυτήν την πολιτική, που φορτώνει στον λαό τα αποτελέσματα της επιχειρηματικής δράσης σε έναν τομέα τόσο κρίσιμο για τη δημόσια υγεία όπως η διαχείριση των απορριμμάτων, το Κόμμα προβάλλει ένα ριζοσπαστικό πλαίσιο αιτημάτων για άμεση διεκδίκηση και πάλη, με προμετωπίδα το ποιος θα διαχειριστεί τα απορρίμματα, με ποιον τρόπο, για ποιου το όφελος. Και καλεί τους εργαζόμενους να παλέψουν ενάντια στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων, ενάντια σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης που συνεπάγεται αυτή.

Απάντηση στις χωματερές - χαβούζες μια ανάσα από τις λαϊκές συνοικίες ή μέσα σε περιοχές Natura, δίπλα σε αρχαιολογικούς χώρους κ.ο.κ., είναι οι ίδιες οι δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας, για να υπάρχει διαχείριση των απορριμμάτων με σεβασμό στην υγεία και την ποιότητα ζωής της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, με σεβασμό στο εισόδημα του λαού και την προστασία του περιβάλλοντος. Γιατί σήμερα υπάρχουν οι δυνατότητες για διαχείριση των απορριμμάτων σε όφελος του λαού από έναν ενιαίο κρατικό φορέα, στο πλαίσιο ενός ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης, όπου κριτήριο θα είναι η προστασία της υγείας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος, η διασφάλιση των σύγχρονων δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Εμπόδιο σε μια τέτοια προοπτική είναι τα κέρδη που πρέπει να διασφαλιστούν στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων, και οι οποίες έχουν «συμβόλαια» με την «πράσινη ανάπτυξη» και την «κυκλική οικονομία». Είναι η κυρίαρχη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το «ο ρυπαίνων πληρώνει». Στη σύγκρουση με αυτήν την πολιτική αποκτά μεγαλύτερη δυναμική η πάλη για να κλείσουν οριστικά οι χωματερές, για να μπορεί ο λαός να «ανασάνει» πραγματικά, να ζήσει σύμφωνα με τις δυνατότητες της εποχής μας.