Διαμαρτυρίες Ισπανών αγροτών για τις ζημιές που υπέστησαν από τις κατηγορίες των Γερμανών

Αν ρίξει κανείς μία ματιά στην τελευταία ειδησεογραφία, θα καταλάβει γιατί! Περίπου 20 άτομα πέθαναν μέσα στις τελευταίες δύο βδομάδες, ενώ πάνω από 1.500 άλλοι νόσησαν - εκατοντάδες απ' αυτούς σοβαρά, υποφέροντας από το πολλαπλώς επικίνδυνο Αιμολυτικό Ουραιμικό Σύνδρομο (HUS), καθώς μολύνθηκαν με καινοφανή, μεταλλαγμένα και ιδιαίτερα παθογόνα και τοξικά βακτήρια της οικογένειας Eσερίχια Κόλι (Escherichia coli), που σε απλούστερη μορφή συναποτελoύν την εντερική πανίδα πολλών θερμόαιμων ζώων και ανθρώπων...

Παρά την ύποπτη σπουδή των γερμανικών αρχών να φωτογραφίσουν ως υπεύθυνα τα ισπανικά αγγούρια και άλλα αγροτικά προϊόντα, επίκεντρο του «εφιάλτη» παραμένει όλο αυτό το διάστημα η βόρεια Γερμανία και κυρίως η ευρύτερη περιοχή εντός και πέριξ του Αμβούργου. Ολα τα θύματα είτε έμεναν μόνιμα στο Αμβούργο, είτε είχαν περάσει από την περιοχή ως περαστικοί ταξιδιώτες, όπως συνέβη και με μία 50χρονη Σουηδέζα που πέθανε στη χώρα της την περασμένη βδομάδα από το σύνδρομο HUS...

Η ευκολία με την οποία οι γερμανικές ομοσπονδιακές αρχές έσπευσαν να ενοχοποιήσουν τα ισπανικά αγγουράκια βιολογικής καλλιέργειας, προκαλώντας στους Ισπανούς αγρότες πάνω από 200.000.000 ευρώ ζημιά εβδομαδιαίως, δεν μπόρεσε να περάσει απαρατήρητη. Και απ' ό,τι φαίνεται δε θα περάσει ούτε ατιμώρητη! Οταν την Τετάρτη απεδείχθη επιστημονικά πως δε φταίνε τα ισπανικά αγγουράκια για τους θανάτους των Γερμανών, ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Ροντρίγκες Θαπατέρο απαίτησε από το Βερολίνο λεπτομερείς εξηγήσεις, αλλά και αποζημιώσεις για τις τεράστιες οικονομικές ζημιές που προκάλεσαν οι αβάσιμες αιτιάσεις των Γερμανών στους Ισπανούς αγρότες.

Ευθύνες στη δυσφήμιση των ισπανικών αγροτικών προϊόντων δεν έχει βέβαια μόνον η Γερμανία, αλλά και η ΕΕ που έπαιξε το δεύτερο βιολί σ' αυτήν την εκστρατεία «ενημέρωσης», υιοθετώντας αβλεπί (και κυρίως χωρίς επιστημονικές αποδείξεις) τις αιτιάσεις του Βερολίνου. Ο επίτροπος της ΕΕ για την Υγεία Τζον Ντάλι απολογήθηκε για τη στάση της ΕΕ, υπερασπιζόμενος, ταυτόχρονα, τους τάχα «ισχυρούς» μηχανισμούς «έγκαιρης» αντίδρασης μπροστά και στο τωρινό διατροφικό σκάνδαλο, το οποίο, βεβαίως, δεν είναι ούτε το πρώτο, μα ούτε και το τελευταίο σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.

Το πιο ενδιαφέρον, πάντως, στο τωρινό διατροφικό σκάνδαλο είναι πως ως σήμερα δεν έχει καταστεί εφικτό να εντοπιστεί ακριβώς πώς και πού μολύνθηκαν τα τρόφιμα! Οι έρευνες των Γερμανών και άλλων επιδημιολόγων έως τώρα κινούνται στο σκοτάδι...

Την περασμένη Τρίτη, η γερμανική εφημερίδα «Σουντόιτς Ζεϊτούνγκ» («Suddeutsche Zeitung»), επικαλούμενη δηλώσεις ειδικών του γερμανικού ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ, ανέφερε πως η επιδημία οφείλεται σε μία χίμαιρα που περιέχει γενετικό υλικό από διάφορα παθογόνα βακτήρια του είδους E. coli και ακολουθίες DNA βακτηρίων της πανούκλας!

Την Πέμπτη, 2/6, εξακριβώθηκε η ταυτότητα του βακτηρίου. Οπως λένε, το συγκεκριμένο είδος εντερο-αιμορραγικού βακτηρίου της οικογένειας «e.coli 0104» εμφανίζεται πρώτη φορά. Είναι καινοφανές υβρίδιο, που προέκυψε από το συνδυασμό του γενετικού υλικού δύο διαφορετικών βακτηρίων ιδιαίτερα παθογόνων και τοξικών (αφού μεταξύ άλλων παράγουν τη θανατηφόρα τοξίνη Shiga). Στο καινοφανές βακτήριο αναφέρθηκε την περασμένη Πέμπτη η ειδικός Ασφάλειας Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Χίλντε Κρους.Οπως είπε, «είναι γενικά σύνηθες τα βακτήρια να ανταλλάσσουν γονίδια και να εξελίσσονται συνεχώς. Είναι, όμως, δυσεξήγητο από πού προήλθε αυτή η νέα ποικιλία, η οποία πρώτη φορά εντοπίζεται σε ασθενείς».

Ενα άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό αυτού του βακτηρίου είναι πως δεν προσβάλλει παιδιά και υπερήλικες όπως γινόταν έως πρότινος, αλλά ενήλικες και κυρίως γυναίκες. Το 95% των ατόμων που νόσησαν ή ασθενούν από το σύνδρομο HUS είναι άνω των 18 ετών. Επιπλέον, η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών είναι γυναίκες! Μιλώντας στο BBC, η Δρ. Ουλφ Γκέμπελ από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Βερολίνου σημείωσε ότι το φαινόμενο μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως η συγκεκριμένη ποικιλία βακτηρίων έχει κάτι που ευνοεί την ανάπτυξή τους στο σώμα γυναικών, να σχετίζεται δηλαδή με κάποιες ορμόνες, όπως συμβαίνει, ούτως ή άλλως, και με άλλα είδη βακτηρίων που προσβάλλουν περισσότερο κάποιες συγκεκριμένες εθνοτικές ή φυλετικές ομάδες πληθυσμών και όχι όλες.

Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζουν και τα συμπτώματα που προκαλεί η δράση αυτών των τοξικών βακτηρίων σε αρκετούς από τους ασθενείς.

Ο 62χρονος νεφρολόγος Ρολφ Στολ, επικεφαλής στην Ιατρική Κλινική και Πολυκλινική του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Αμβούργου - Επεντορφ, που δέχθηκε τα πρώτα κρούσματα της επιδημίας, μιλώντας στην ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού «Der Spiegel», αναφέρθηκε σ' αυτά τα συμπτώματα. Οπως σημείωσε, «το ανατριχιαστικότερο όλων είναι ο τρόπος που αλλάζουν οι ασθενείς... Η επίγνωση της πραγματικότητας που έχουν θολώνει. Δυσκολεύονται να εκφραστούν με τις σωστές λέξεις και δεν ξέρουν πού ακριβώς βρίσκονται. Αντιμετωπίζουμε μία νέα κλινική εικόνα. Κανείς από τους γιατρούς μας δεν αντιμετώπισε ποτέ κάτι τέτοιο».

Ο ίδιος σημειώνει ότι η κατάσταση επιδεινώνεται δραματικά μέρα με τη μέρα, διευκρινίζοντας ότι ετησίως στη Γερμανία πάθαιναν «Αιμολυτικό Ουραιμικό Σύνδρομο» λιγότερα από 60 άτομα, ενώ σήμερα τα κρούσματα ανέρχονται σε περίπου 100 ημερησίως...

Τα καλά πλυμένα και ψημένα λαχανικά προτείνουν οι γιατροί ως ασπίδα προστασίας απέναντι στα επικίνδυνα βακτήρια

Στις κατά καιρούς εκθέσεις κρατικών αντιτρομοκρατικών υπηρεσιών, τα βακτήρια της οικογένειας E.coli αναφέρονται συχνά ως πιθανά «οχήματα» βιοτρομοκρατικής επίθεσης σε τρόφιμα, ενώ θεωρούνται και τα «αγαπημένα» γενετιστών βιολόγων - πειραματικών επιστημόνων. Βακτήρια αυτής της οικογένειας είχαν άλλωστε χρησιμοποιηθεί μεταξύ άλλων και στα τέλη της δεκαετίας του '80 από Αμερικανούς επιστήμονες του πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στο Αμχερστ. Οι επιστήμονες είχαν τοποθετήσει σε δύο αβλαβή βακτήρια αυτού του είδους γονίδια άνθρακα, κάνοντάς τα να παράγουν θανατηφόρες τοξίνες...

Σύμφωνα με το βιβλίο της Μάριον Νεστλέ «Safe food Bacteria, Βiotech and Bioterrorism» (Ασφαλή Τρόφιμα, Βακτήρια, Βιοτεχνολογία και Βιοτρομοκρατία, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ 2003), η περίπτωση της χρήσης παθογόνων μικροοργανισμών (είτε φυσικών, είτε εργαστηριακών) σε τρόφιμα είναι ένα από τα σενάρια που εξετάζουν συχνά οι αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες στις ΗΠΑ, δεδομένης της αυξανόμενης υπερσυγκέντρωσης της παραγωγής τροφίμων και διανομέων σε ολοένα και λιγότερα κέντρα, της υπερπαραγωγής τροφίμων και του έντονου εταιρικού ανταγωνισμού...

Η συγγραφέας, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι «οι απειλές μίας βιοτρομοκρατικής επίθεσης στην τροφική αλυσίδα δεν είναι σενάριο φαντασίας, αλλά πραγματικές. Κοινοί παθογόνοι μικροοργανισμοί που προσβάλλουν τα τρόφιμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τέτοια όπλα, καθώς αρχικά ένα βιοτρομοκρατικό γεγονός μπορεί να μην μπορεί να ξεχωρίσει από μία μη σχεδιασμένη επιδημία...».

Στο ίδιο βιβλίο επισημαίνεται ότι η χρήση βιολογικών παθογόνων μικροοργανισμών στην τροφική αλυσίδα εξυπηρετεί τα σχέδια όσων θα ήθελαν εσκεμμένα και για διάφορους λόγους να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, αφού:

• Θα μπορούσε να επηρεάσει την υγεία και την ασφάλεια χιλιάδων ατόμων.
• Να προκαλέσει πανικό και διασάλευση της τάξης.
• Να υποβαθμίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στην ικανότητα των αρχών να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία.
• Να προκαλέσει σημαντικές ζημιές στην αγροτική παραγωγή και στις βιομηχανίες τροφίμων ανεπτυγμένων χωρών...

Τι μπορεί, τελικά, να συμβαίνει;

Η περίπτωση μόλυνσης των λαχανικών από ειδικά ζωικά λιπάσματα βιολογικών καλλιεργειών, όπως είχε αρχικά ειπωθεί στην περίπτωση της Ισπανίας, απορρίφθηκε. Τώρα οι υποψίες των υγειονομικών αρχών εστιάζονται στο αχανές σύστημα εξαγωγών και διανομής των οπωροκηπευτικών. Κάπου σ' αυτήν την τεράστια αλυσίδα διακίνησης, μεταποίησης ή και διάθεσης αγαθών από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη, φαίνεται πως κάτι έχει πάει στραβά με συνέπεια τη μόλυνση λαχανικών με ιδιαίτερα τοξικά βακτήρια. Η λύση του μυστηρίου λένε πως θα αργήσει, καθώς δεν απαιτούνται μόνον κοπιαστικοί και λεπτομερείς επιστημονικοί έλεγχοι, αλλά και εξονυχιστικές έρευνες αστυνομικού χαρακτήρα...

Μέχρι τότε, όμως, τι; Οι φαρμακευτικοί τρόποι για την αντιμετώπιση αρκετών εκ των περιστατικών του Αιμολυτικού Ουραιμικού Συνδρόμου υπάρχουν, αλλά δεν είναι πολλοί. Ενας από τους ανέλπιστα ωφελημένους αυτής της κρίσης είναι οι μέτοχοι της αγγλικής φαρμακευτικής εταιρείας ALEXION. Η συγκεκριμένη εταιρεία παράγει το φάρμακο «Σόλιρις» («Soliris») που αντιμετωπίζει αρκετά αποτελεσματικά τα συμπτώματα του Αιμολυτικού Ουραιμικού Συνδρόμου. Μόνον ...που το ετήσιο κόστος ανά ασθενή ξεπερνά τα 400.000 ευρώ! Αυτό συμβαίνει γιατί το συγκεκριμένο φάρμακο ανήκει στην κατηγορία αυτών που καλύπτουν τις λεγόμενες «ορφανές» ασθένειες, αυτές, δηλαδή, που πλήττουν παγκοσμίως λιγότερα από 10.000 άτομα, και ως εκ τούτου η παραγωγή του είναι περιορισμένη και πολύ δαπανηρή (λόγω της μικρής ζήτησης).

Τώρα η εταιρεία προωθεί το «Σόλιρις» στα νοσοκομεία της Γερμανίας δωρεάν, σε μία προσπάθεια να διαφημίσει την αποτελεσματικότητά του και να προωθήσει τις πωλήσεις του. Προ ημερών εξασφάλισε από την Ομοσπονδιακή Αρχή Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ την επίσπευση της διαδικασίας, ώστε το συγκεκριμένο φάρμακο να υιοθετηθεί για τη θεραπεία του συνδρόμου HUS. «Τύχη - βουνό» για ένα φάρμακο που το 2010 χαρακτηρίστηκε από την οικονομική επιθεώρηση «Φορμπς» ως «το ακριβότερο φάρμακο στον κόσμο»!

Σε κάθε περίπτωση και σε όρους καπιταλιστικού συστήματος, οι ωφελημένοι θα είναι πάντα κάποιες εταιρείες και ελάχιστα οι εργαζόμενοι. Οσο η παραγωγή τροφίμων και η δημόσια υγεία παραμένουν στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και του αστικού κράτους, οι διατροφικές κρίσεις και τα σκάνδαλα θα διαδέχονται η μία την άλλη ολοένα και συχνότερα...