ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 5 Ιούνη 2011
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ» ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η... «κουλτούρα» των «ανθρωπιστικών» βομβαρδισμών

Πώς θέλει η ΕΕ να ενσωματώσει την «πολιτιστική» βιομηχανία και την «πρόθυμη» διανόηση στην ιμπεριαλιστική της πολιτική

Κ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ

Την ανάγκη να παίξει ο πολιτισμός ακόμη πιο ενεργητικό ρόλο στην ιμπεριαλιστική της πολιτική εκφράζει η ΕΕ μέσω του πρόσφατου (12/5) ψηφίσματος του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με τις «πολιτιστικές διαστάσεις των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ».

Το ψήφισμα βασίστηκε στη σχετική έκθεση, του περασμένου Μάρτη, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωκοινοβουλίου, η «Αιτιολογική Εκθεση» της οποίας είναι χαρακτηριστική της ρητορικής και του σκοταδιστικού - μέχρι γελοιότητας - περιεχομένου της «πολιτιστικής» πολιτικής της ΕΕ. Ετσι, το κείμενο ξεκινά με τη φράση του Ούγγρου αντικομμουνιστή διπλωμάτη Andras Simonyi (διετέλεσε πρέσβης της Ουγγαρίας στις ΗΠΑ την περίοδο 2002 - 2007): «Το ροκ εν ρολ, από πολιτισμική άποψη, υπήρξε αποφασιστικός παράγοντας χαλάρωσης των κομμουνιστικών κοινωνιών και τις έφερε πιο κοντά σε έναν κόσμο ελευθερίας»!

Ανεξάρτητα από τον αντιεπιστημονικό και ανιστόρητο χαρακτήρα της παραπάνω φράσης - η οποία, εκτός των άλλων, επιχειρεί με ύπουλο τρόπο να καταστήσει τον κόσμο που ακούει αυτό το δημοφιλές είδος μουσικής και το ίδιο το είδος ουσιαστικά ...«θιασώτες» του καπιταλισμού(!), κάτι που φυσικά δεν ισχύει - αναδεικνύει πάντως τη διαχρονική ουσία της κυρίαρχης πολιτιστικής πολιτικής των αστών, που είναι η ιδεολογική χειραγώγηση του λαού και ειδικά της νεολαίας. Υπογραμμίζει, δηλαδή, το γεγονός, ότι το κεφάλαιο και οι πολιτικοί του απολογητές εκλαμβάνουν πάντα τον πολιτισμό ως ένα ακόμη «εργαλείο» για τη συνέχιση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και τη συσσώρευση όλο και μεγαλύτερου κέρδους.

Κουλτούρα υποταγμένη στον ιμπεριαλισμό

Αυτό άλλωστε υπονοεί και η «αιτιολογική έκθεση» όταν γράφει πως «τα ευρωπαϊκά συμφέροντα υπηρετούνται όταν οι πολιτισμικές πτυχές καθορίζονται με στρατηγικό τρόπο στο πλαίσιο συνεργασίας και εταιρικής σχέσης, τόσο μέσω πολιτισμικών προγραμμάτων όσο και όταν οι πολιτισμικές πτυχές αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της οικονομικής πολιτικής, της εξωτερικής πολιτικής, της πολιτικής ασφάλειας καθώς και της πολιτικής για την ανάπτυξη».

Περιγράφεται μάλιστα και ένας από τους τρόπους που συμβαίνουν τα παραπάνω: «Με την ανταλλαγή λογοτεχνικών έργων, κινηματογραφικών ταινιών, μουσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς, ανοίγονται δίαυλοι κατανόησης και δημιουργούνται γέφυρες μεταξύ των ανθρώπων. Επιπλέον, η ΕΕ είναι σε θέση να συνεισφέρει σημαντικές εμπειρίες ως προς την υπέρβαση των συγκρούσεων και την ανάπτυξη της σταθερότητας βάσει κοινών συμφερόντων και αλληλοκατανόησης».

Πρόκειται για μια ακόμη ομολογία της ΕΕ, ότι οι συγγραφείς, οι σκηνοθέτες, οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι γενικά έχουν αγοραίο μέλλον, μόνο στο βαθμό που άμεσα ή έμμεσα (σ.σ. ύπουλα) προωθούν μέσω του έργου και του λόγου τους τις αγοραίες και ιμπεριαλιστικές «αξίες» της ΕΕ. Διότι πρέπει να είναι κανείς τουλάχιστον αφελής ή να τελεί υπό πλήρη άγνοια για να πιστέψει ότι η ΕΕ που ματοκύλισε την πρώην Γιουγκοσλαβία και τώρα ματοκυλίζει τη Λιβύη θέλει να... «υπερβεί» τις «συγκρούσεις» μέσω της κουλτούρας..!

Ο τρόπος με τον οποίο ο πολιτιστικός τομέας θα μπει στο «άρμα» των ιμπεριαλιστικών βλέψεων της ΕΕ είναι καταρχήν η «Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης» (σ.σ. η ΕΥΕΔ προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας), «κατά την ανάπτυξη» της οποίας «είναι σημαντικό να διερευνηθεί και να εδραιωθεί ο ρόλος που διαδραματίζει και πρέπει να διαδραματίζει ο πολιτισμός στις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ», διότι «η ενσωμάτωση της πτυχής του πολιτισμού στις πολιτικές μπορεί να οδηγήσει (...) και σε οικονομικά οφέλη». Αφού «ο πολιτισμός έχει επίσης οικονομική αξία: Οι πολιτισμικές βιομηχανίες της ΕΕ συνεισφέρουν στην ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και τις επιχειρήσεις, ενώ το πολύμορφο πολιτισμικό τοπίο της ΕΕ την καθιστά τον ελκυστικότερο παγκόσμιο τουριστικό προορισμό διεθνώς. Το σφύζον πολιτισμικό περιβάλλον της κάνει τη ζωή στην ΕΕ εξίσου ελκυστική για τις επιχειρήσεις και για τους ανθρώπους»...

Ετσι, επειδή «προς το παρόν δεν υφίσταται», «πρέπει να αναπτυχθεί μια συνεκτική, συντονισμένη στρατηγική της ΕΕ για τον πολιτισμό στις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ. Δεν αποτελεί πολυτέλεια - είναι, απεναντίας, επιβεβλημένο - να διατηρηθεί και να προαχθεί η ελκυστικότητα της Ευρώπης σε ένα διεθνές περιβάλλον παγκόσμιας αλληλεξάρτησης και ανταγωνισμού»!

Εκτός της ΕΥΕΔ η ΕΕ θεωρεί ότι στον παραπάνω στόχο μπορούν και πρέπει να ενταχθούν τα υφιστάμενα πολλά προγράμματα (σ.σ. «δεν χρειάζεται να εφεύρουμε εκ νέου τον τροχό»), όπως το δίκτυο των «Εθνικών Ιδρυμάτων Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης» (EUNIC). Απαιτείται, λοιπόν, «να διενεργηθεί μια αξιολόγηση των υφιστάμενων προγραμμάτων, και να εκπονηθεί μια Πράσινη Βίβλος και μια ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην οποία να περιγράφονται συγκεκριμένες πολιτικές για τον ρόλο του πολιτισμού στις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ».

«Προγεφύρωμα» επεκτατικότητας ο πολιτισμός

Φυσικά στο «παιχνίδι» μπαίνουν και οι νέες τεχνολογίες, όπως το διαδίκτυο, αφού «η πρόσβαση σε πολιτισμικό περιεχόμενο πραγματοποιείται και από τα νέα μέσα». Ετσι, «οι ευκαιρίες παγκόσμιας διασύνδεσης γύρω από ευρωπαϊκά πολιτισμικά προϊόντα και περιεχόμενο πρέπει να θεωρούνται ευπρόσδεκτες και να διευκολύνονται, λόγου χάρη μέσω της Europeana (σ.σ. η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη), ή των ιστοτόπων μουσείων και φεστιβάλ, καθώς και μέσω της βιομηχανίας μουσικής και ψυχαγωγίας που δραστηριοποιείται στο διαδίκτυο». Α, ναι... η κερδοσκοπία της ΕΕ διανθίζεται και με την απαραίτητη προπαγανδιστική «σούπα» περί «θεμελιωδών δικαιωμάτων» και «ελευθερίας»...

Σε κάθε περίπτωση - και για να «μην ξεχνιόμαστε»... - «οι οικονομικές δυνατότητες της ΕΕ ως παγκόσμιου ψηφιακού παράγοντα θα αξιοποιηθούν καλύτερα μέσω της μεταρρύθμισης των νομοθεσιών που διέπουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και της ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής ψηφιακής αγοράς. Μόνον έτσι μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι ο πλούτος της (ψηφιοποιημένης) πολιτισμικής μας πολυμορφίας θα είναι προσιτός και θα είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί εμπορικά σε ολόκληρο τον πλανήτη». Ετσι γίνεται ολοφάνερο, για μια ακόμη φορά, για ποιο λόγο ακόμη και ο όρος «πνευματικό δικαίωμα» μετατράπηκε σε «πνευματική ιδιοκτησία»: Η «ιδιοκτησία» εξαγοράζεται.

Το ψήφισμα ζητά, επίσης, την εφαρμογή των «ελευθεριών» κεφαλαίου (κίνηση εμπορευμάτων και ανθρώπινου δυναμικού) και στον πολιτισμό μέσω «συνεκτικών στρατηγικών για την ενίσχυση της κινητικότητας των νέων και των ανθρώπων του πολιτισμού, των καλλιτεχνών και των δημιουργών της πολιτισμικής και εκπαιδευτικής ανάπτυξης (περιλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και της γνώσης των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών), της πρόσβασης στην καλλιτεχνική έκφραση σε όλη της την πολυμορφία. Ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, τις συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων που αφορούν τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, την εκπαίδευση, τα μέσα ενημέρωσης, την πολυγλωσσία και τη νεολαία».

Ολα αυτά θα «τρέξουν» και μέσω της «συνεργασίας με ειδικούς επαγγελματίες, οργανισμούς διαμεσολάβησης και την κοινωνία των πολιτών (σ.σ. όπως οι πανταχού παρούσες "Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις"), τόσο στα κράτη μέλη όσο και σε τρίτες χώρες, για την κατάρτιση και την εφαρμογή εξωτερικών πολιτισμικών πολιτικών, καθώς και την προώθηση πολιτιστικών εκδηλώσεων και ανταλλαγών για τη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ευρωπαϊκή πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία».

Πάντως, ο ρόλος που επιφυλάσσει η ΕΕ στον πολιτισμό φαίνεται ακόμη πιο καθαρά προς το τέλος του ψηφίσματος, όπου αναφέρεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο «ενθαρρύνει την εγκαθίδρυση πολιτισμικών σχέσεων με χώρες οι οποίες δεν έχουν άλλη μορφή εταιρικής σχέσεως με την ΕΕ, ως τον θεμέλιο λίθο για την ανάπτυξη περαιτέρω σχέσεων»...


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ