ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 5 Ιούνη 2011
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Οι συνέπειες στην αγροτική πολιτική από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ

Στην Ελλάδα, την τελευταία 10ετία, οι αγρότες μειώθηκαν κατά 35% (από το 17% το 2000, πήγαν στο 11% το 2009 του ενεργού πληθυσμού) και η συμμετοχή του αγροτικού τομέα στη συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ), από 6,6%, έπεσε στο 3%
Στην Ελλάδα, την τελευταία 10ετία, οι αγρότες μειώθηκαν κατά 35% (από το 17% το 2000, πήγαν στο 11% το 2009 του ενεργού πληθυσμού) και η συμμετοχή του αγροτικού τομέα στη συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ), από 6,6%, έπεσε στο 3%
Οι εξελίξεις σε όλη αυτήν την 30χρονη πορεία της Ελλάδας στην ΕΟΚ - ΕΕ επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ για τη φύση και το χαρακτήρα της ιμπεριαλιστικής διακρατικής ένωσης του κεφαλαίου της ΕΕ, με κορύφωση την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης. Ο λαός μας, η εργατική τάξη, η φτωχομεσαία αγροτιά έχουν πικρή πείρα από τα 30 χρόνια της ένταξης της χώρας μας στην ΕΟΚ/ΕΕ. Μέσα σ' αυτήν την πορεία ξεκληρίστηκαν χιλιάδες μικρομεσαίοι αγρότες και κτηνοτρόφοι από την εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, οξύνθηκαν τα προβλήματα χιλιάδων μικρών Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων.

Η αγροτική οικονομία, μετά την ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ, ακολούθησε μία αρνητική πορεία που επιταχύνθηκε μετά το 1990 εξαιτίας των αλλεπάλληλων αναθεωρήσεων της ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική), που επιβλήθηκαν από τη μετεξέλιξη της ΕΟΚ σε ΕΕ με τη Συμφωνία του Μάαστριχ και τη Συμφωνία της GATT (Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου), που για πρώτη φορά το 1996 συμπεριέλαβε και τα αγροτικά προϊόντα. Από το 2000, μετεξελίχθηκε σε συμφωνία του ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου).

Η αρνητική εξέλιξη της αγροτικής οικονομίας εκφράζεται σε όλους τους δείκτες με ανάλογες συνέπειες στους μικρομεσαίους αγρότες, στη διατροφική εξάρτηση του λαού μας και στη γενικότερη οικονομική και κοινωνική ζωή της υπαίθρου. Το ΚΚΕ αντιτάχθηκε στην ΚΑΠ, όπως και συνολικά στην ΕΕ, προέβλεψε έγκαιρα τις σημερινές αρνητικές, για τους φτωχούς και μικρούς αγρότες, εξελίξεις και πρωτοστάτησε στους αγώνες τους ενάντια στην ΚΑΠ και τα αντιαγροτικά μέτρα της ΕΕ και των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Από κινητοποίηση αγροτών ενάντια στην πολιτική που τους ξεκληρίζει

Eurokinissi

Από κινητοποίηση αγροτών ενάντια στην πολιτική που τους ξεκληρίζει
Στην Ελλάδα, τα αποτελέσματα της ΚΑΠ και των αναθεωρήσεών της ήταν αρνητικά για την αγροτική οικονομία, κυρίως για τους μικρούς αγρότες, ιδιαίτερα για τις δυναμικές καλλιέργειες καπνό, βαμβάκι, ζαχαρότευτλα, ντομάτες, λεμόνια, κ.ά. Η μείωση της παραγωγής ήταν μεγάλη και σχετικά απότομη. Τα πρώτα θύματα της ΚΑΠ είναι οι μικροί αγρότες και οι εργάτες των εργοστασίων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων που κλείνουν, όπως αυτά της παραγωγής ζάχαρης. Ετσι ενώ η Ελλάδα ήταν αυτάρκης, είχε υψηλή παραγωγικότητα στην τευτλοκαλλιέργεια, εισάγει τώρα το 50% των αναγκών της και έκλεισαν τα 2 από τα 5 υπερσύγχρονα εργοστάσια ζάχαρης (τα υπόλοιπα υπολειτουργούν).

Αυτή η απώλεια δεν αντικαταστάθηκε από βιομηχανικές εξαγωγές. Το ίδιο έχει συμβεί με άλλες κοινοτικές αποφάσεις, με τις οποίες μειώθηκε ο καπνός κατά 82% (η ΕΕ εισάγει το 75% των αναγκών της ), το βαμβάκι, η βιομηχανική ντομάτα, η σταφίδα, το χοιρινό κρέας, το γάλα κ.ά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ, είναι εμφανές ότι η παραγωγή του γεωργικού τομέα φθίνει στην Ελλάδα με πολύ υψηλότερο ρυθμό, σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η Ελλάδα από καθαρά εξαγωγική χώρα αγροτικών προϊόντων πριν την ένταξη στην ΕΟΚ - ΕΕ μετατράπηκε σε χώρα καθαρά εισαγωγική. Σε όλη την ΕΕ η αγροτική απασχόληση μειώνεται διαρκώς.

Το μέλλον προδιαγράφεται χειρότερο

Τα αποτελέσματα της ΚΑΠ είναι μείωση αγροτικού εισοδήματος - παραγωγής - επιδοτήσεων - μικρομεσαίων αγροτών, αύξηση των εισαγωγών. Στην Ελλάδα, την τελευταία 10ετία, οι αγρότες μειώθηκαν κατά 35% (από το 17% το 2000 πήγαν στο 11% το 2009 του ενεργού πληθυσμού ), η συμμετοχή του αγροτικού τομέα στη συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) από 6,6% έπεσε στο 3% για την ίδια χρονική περίοδο και το αγροτικό εισόδημα μειώθηκε δραστικά, περίπου κατά 19%. Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, που μπορούμε να παράγουμε, φτάνουν κάθε χρόνο τα 5 με 6 δισ. ευρώ και το εμπορικό αγροτικό έλλειμμα ανέρχεται περίπου κάθε χρόνο στα 2,7 δισ. ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε επίσημα τις προτάσεις της για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2014-2020 στις 18/11/2010. Από την αρχή τονίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής ότι στόχος της μεταρρύθμισης είναι να καταστεί ο ευρωπαϊκός κλάδος της γεωργίας ανταγωνιστικότερος, ενταγμένος στη στρατηγική της ΕΕ «Ευρώπη 2020». Η πρόταση περιλαμβάνει τρεις επιλογές - σενάρια για συζήτηση που είναι σε εξέλιξη και στη συνέχεια στα μέσα του 2011 η Επιτροπή θα υποβάλει επίσημες νομοθετικές προτάσεις.

Οι επιπτώσεις στους μικρομεσαίους αγρότες θα είναι σκληρές. Οι επιδοτήσεις που σήμερα αποτελούν κατά μέσο όρο το 35-40% του αγροτικού εισοδήματος, όπως εκτιμούν, θα μειωθούν με το νέο σύστημα τουλάχιστον κατά 35%. Με εργαλείο τις επιδοτήσεις και την αποσύνδεσή τους από την παραγωγή, θα μειωθεί δραστικά το εισόδημά τους. Θα μείνουν οι μεγαλοαγρότες (με χαμηλότερο κόστος παραγωγής), που θα αυξήσουν ακόμη πιο πολύ την απορρόφηση των επιδοτήσεων, τη συγκέντρωση σε γη και την παραγωγή.

Ταυτόχρονα, ο διαχωρισμός σε ενεργούς και μη αγρότες θα στερήσει τις επιδοτήσεις από αυτούς τους μικροαγρότες που δεν μπορούν να ζήσουν από το μικρό κλήρο τους και αναγκαστικά, για να επιβιώσουν, κάνουν και άλλη δουλειά. Φυσικά, οι επιδοτήσεις είχαν πάντα όρους και προϋποθέσεις που να εξυπηρετούν το στρατηγικό στόχο της ΕΕ. Δηλαδή, τη μείωση των μικρομεσαίων αγροτών και την ενίσχυση των μεγάλων. Με την ΚΑΠ 2014-2020, αυτό επιταχύνεται γρήγορα, άμεσα, βίαια.

Σήμερα, με την καπιταλιστική οικονομική κρίση, οι συνέπειες από την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ είναι ακόμη πιο τραγικές. Απούλητη παραγωγή σαπίζει στο χωράφι, εξευτελιστικές είναι οι τιμές παραγωγού για όλα σχεδόν τα προϊόντα και, την ίδια ώρα, οι τιμές στο ράφι για τον καταναλωτή ξεπερνούν και το 500% σε σχέση με την τιμή παραγωγού, για να κερδίζουν οι εμποροβιομήχανοι. Η έλλειψη στήριξης της ντόπιας παραγωγής εντείνει τις αθρόες εισαγωγές ομοειδών αγροκτηνοτροφικών προϊόντων, εκτινάζοντας το έλλειμμα στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο στα 3 δισ. Καταχρεωμένα είναι τα περισσότερα αγροτικά νοικοκυριά και πολλές οι απειλές για πλειστηριασμούς από τις τράπεζες.

Ορισμένα συμπεράσματα

Η Μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, που προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2011 και να ισχύσει από το 2013, θα φέρει σε ακόμα πιο δυσχερή θέση τον φτωχό αγρότη της οικογενειακής εκμετάλλευσης και του μικρού κλήρου. Η απελευθέρωση των αγορών θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για τις καπιταλιστικές αγροτικές επιχειρήσεις - τους μονοπωλιακούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της αγροτικής παραγωγής και των αγροτικών εφοδίων, στην παραγωγή και διακίνηση των τροφίμων. Θα ενισχύσει τη διαδικασία συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης, την επιθετικότητα και τα κέρδη των μονοπωλίων.

Η μείωση των κοινοτικών κονδυλίων για αγροτικές δαπάνες θα επιταχύνει τις διαδικασίες απομάκρυνσης των μικρών και φτωχών καλλιεργητών από την παραγωγή, τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στο χώρο της αγροτικής οικονομίας. Θα επιδεινώσει το βιοτικό επίπεδο της φτωχής αγροτιάς στην ύπαιθρο και γενικότερα του εργαζόμενου λαού. Οι απελευθερώσεις των αγορών θα δημιουργήσουν νέους κινδύνους για μεγάλες διακυμάνσεις τιμών παραγωγού που θα επιδεινώσουν τη θέση των μικρών παραγωγών, αλλά και των εργαζομένων καταναλωτών, που αντιμετωπίζουν την αυξανόμενη ακρίβεια, εξασφαλίζοντας υπερκέρδη στα μονοπώλια.

Η κυριαρχία των μονοπωλίων και η απελευθέρωση θα έχει σαν συνέπεια και τη χρήση όλο και πιο βλαβερών ουσιών στην παραγωγή τροφίμων, την επιβολή των μεταλλαγμένων, τη γενικότερη υποβάθμιση και την αύξηση της επικινδυνότητας των τροφίμων που καταναλώνουν οι εργαζόμενοι και τη δημιουργία μίας άλλης κατηγορίας τροφίμων για την πλουτοκρατία.

Η ΕΕ προωθεί τη στροφή της γεωργίας σε πιο κερδοφόρες για το κεφάλαιο δραστηριότητες - που ήδη έχουν ανακοινωθεί από την ΕΕ - την προσαρμογή του αγροτικού τομέα στην «πράσινη οικονομία», τη χρησιμοποίηση στην αγροτική παραγωγή Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών, καθώς και παραγωγή πρώτων υλών, για την παραγωγή ενέργειας, με οδυνηρές επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και το περιβάλλον.

Ερωτηματικό αποτελεί, ακόμα, το πού θα οδηγήσουν οι οξυμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις σχετικά με ζητήματα επιπέδου ασφάλειας όγκου παραγωγής, διατήρησης των μέσων παραγωγής της κοινοτικής αγροτικής οικονομίας και των παραγωγικών ικανοτήτων τροφίμων, από τα οποία θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό και τα μέτρα που θα ληφθούν για τη συντήρηση του «αναγκαίου» αγροτικού πληθυσμού και του εισοδήματός του.

Επιβεβαιώνεται το ΚΚΕ

Κανένα από τα προβλεπόμενα σενάρια μεταρρύθμισης της ΚΑΠ δεν ανταποκρίνεται στα αιτήματα και δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες των φτωχών αγροτών και του εργαζόμενου λαού, γι' αυτό και μόνη λύση είναι η κλιμάκωση του αγώνα ενάντια στην ΚΑΠ, στο σύνολο της αντιλαϊκής πολιτικής και την ίδια την ΕΕ. Η αναθεώρηση της ΚΑΠ επιβεβαιώνει τη θέση του ΚΚΕ, που αταλάντευτα υποστήριξε από την πρώτη στιγμή ότι τίποτα δεν έχουν να κερδίσουν οι αγρότες από την ΚΑΠ και την ΕΕ. Αντίθετα, έχουν μόνο να χάσουν.

Γι' αυτό τους κάλεσε να συνταχθούν με τους εργαζόμενους στον αγώνα ενάντια στην ΕΟΚ - ΕΕ, τότε που οι άλλοι τους έταζαν ότι θα φάνε με χρυσά κουτάλια. Ο αποδεκατισμός του αγροτικού πληθυσμού, η εγκατάλειψη της υπαίθρου, η μείωση του αγροτικού εισοδήματος και η φθίνουσα συνεισφορά του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ, αποτελούν τις αδιάψευστες αποδείξεις για την ορθότητα των θέσεων και των προβλέψεων του ΚΚΕ.

Το ΚΚΕ πολύ έγκαιρα προειδοποίησε το λαό ότι έρχεται θύελλα αντιλαϊκών μέτρων και ο λαός πρέπει να πάρει τα μέτρα του. Το λέμε με μεγάλη ευθύνη. Το ΚΚΕ επιβεβαιώθηκε, ο λαός πλήρωσε και πληρώνει πολύ ακριβά την επιλογή στήριξης, ψήφισης του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, αλλά και των άλλων κομμάτων του ευρωμονόδρομου ΛΑ.Ο.Σ., ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό είναι ανάγκη να τον διδάξει σήμερα, ώστε να είναι σωστές οι επιλογές του, να ανταποκρίνονται, να αντιστοιχούν στα δικά του συμφέροντα.

Οι αγώνες που έγιναν την προηγούμενη περίοδο είναι πολύ σημαντικοί, κινητοποιήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι κατά του μνημονίου και της γενικότερης επίθεσης των δυνάμεων του κεφαλαίου. Πρωταγωνιστής των αγώνων ήταν το ΠΑΜΕ, που κατοχυρώνεται στη συνείδηση και την καρδιά της εργατικής τάξης σαν ισχυρή δύναμη που μπορεί να εκφράσει τη θέληση και τα συμφέροντά της. Μαζί με το ΠΑΜΕ, έδωσαν και δίνουν τη μάχη η ΠΑΣΥ στη μικρομεσαία αγροτιά, η ΠΑΣΕΒΕ στους αυτοαπασχολούμενους, το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, το γυναικείο αγωνιστικό κίνημα που εκφράζεται μέσα από την Ομοσπονδία ΓυναικώνΕλλάδας.

Αυτό επιβάλλει σήμερα η κατάσταση. Αγώνας ταξικός, μαζικός, συντονισμένος στους χώρους δουλειάς, στις λαϊκές γειτονιές, σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό. Με λαϊκές συνελεύσεις και τη συγκρότηση λαϊκών επιτροπών - στήριγμα του λαού, που θα παλεύουν αταλάντευτα για την οργάνωση της αντίστασης, για τη διεκδίκηση στόχων που καθορίζονται από τις σύγχρονες ανάγκες, με προσανατολισμό που δυναμώνει τη σύγκρουση με την πλουτοκρατία και με τις ιμπεριαλιστικές Ενώσεις, με μέτρα που προχωράνε μπροστά την κοινωνική συμμαχία και ανοίγουν δρόμο για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, για την ανάπτυξη που έχει ανάγκη ο λαός μας, για ανάπτυξη χωρίς εκμεταλλευτές.

Καμιά θυσία για την πλουτοκρατία. Να μην αναγνωρίσει ο λαός τα ελλείμματα και το χρέος που δημιούργησαν οι εκμεταλλευτές του και οι πολιτικές δυνάμεις που εκπροσωπούν τα συμφέροντά τους. Απόρριψη κάθε εκβιασμού. Αυτή είναι η επιλογή που πρέπει να κάνει τώρα ο λαός, πριν είναι αργά. Σε κάθε μάχη είναι ανάγκη να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, να ανοίγουμε το δρόμο ανάπτυξης που αντιστοιχεί στα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων.

Πάλη για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης

Το ΚΚΕ πρωτοστατεί, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα, στις καθημερινές και άμεσες διεκδικήσεις, να σταματήσει ο κατήφορος, να ανακουφιστούν οι εργατικές λαϊκές μάζες. Ομως, σήμερα, ο καπιταλισμός δεν είναι πια σε θέση ούτε τις μικρές παραχωρήσεις που έκανε στο παρελθόν να κάνει, έστω για να εκτονώσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Σήμερα και η λύση των πιο άμεσων προβλημάτων δένεται όλο και πιο στενά με την πάλη ενάντια στην κυριαρχία και την εξουσία των μονοπωλίων, που είναι η μήτρα όλων των εργατικών και λαϊκών προβλημάτων. Από την ανεργία που τσακίζει κόκαλα, μέχρι την καταστροφή των μικρομεσαίων αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, τη μόλυνση του περιβάλλοντος.

Σ' αυτήν την απαίτηση των καιρών, απαντάει η πολιτική πρόταση του ΚΚΕ. Η Ελλάδα διαθέτει τη βάση για το κτίσιμο της νέας κοινωνίας. Διαθέτει ορυκτό πλούτο, σημαντικές πρώτες ύλες για την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Διαθέτει σημαντικές ενεργειακές πηγές, έχει γη ανεκτίμητης αξίας που μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του λαού μας, με υγιεινά διατροφικά προϊόντα. Χρειάζεται, όμως, η εξουσία να περάσει στα χέρια του λαού, ώστε η οργάνωση της οικονομίας να γίνεται με κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Να γίνουν η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, ο ορυκτός πλούτος, οι μεταποιητικές βιομηχανίες, η γη και τα άλλα εργαλεία της ανάπτυξης, λαϊκή περιουσία. Να είναι αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν η Υγεία, η Πρόνοια, η Παιδεία, ο Αθλητισμός, ο Πολιτισμός. Να αναπτυχθούν μελετημένα, με κεντρικό σχεδιασμό, παίρνοντας υπόψη τις ανάγκες της περιφέρειας και των κλάδων. Μόνο σε αυτήν την προοπτική, στο λαϊκό μέτωπο πάλης για τη λαϊκή εξουσία - οικονομία, μπορεί να αποκτά δύναμη κάθε σημερινός αγροτικός αγώνας, να συνδέεται με την πάλη ενάντια στην ΚΑΠ και στα νέα χειρότερα μέτρα του «ελέγχου υγείας», ενάντια στις συμφωνίες του ΠΟΕ. Να αυξάνει την πίεσή του προς την κυβέρνηση, για να αποσπά κατακτήσεις σε άμεσες διεκδικήσεις

Δίπλα στον κοινωνικοποιημένο τομέα της οικονομίας, θα υπάρχουν οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί για την αγροτιά και τις μικρές επιχειρήσεις, που θα εντάσσονται στον κεντρικό σχεδιασμό. Ο παραγωγικός συνεταιρισμός μπορεί να εξασφαλίσει την ανάπτυξη των δυνατοτήτων της χώρας στην αγροτική οικονομία και την κτηνοτροφία, με παραγωγή φτηνών και υγιεινών προϊόντων καλύπτοντας της διατροφικές ανάγκες του λαού μας και εξασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος στους μικρομεσαίους αγρότες. Ο παραγωγικός συνεταιρισμός δεν μπορεί να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει στα πλαίσια της καπιταλιστικής ανάπτυξης, της αντιλαϊκής πολιτικής, της ΚΑΠ, της ΕΕ, των αστικών κυβερνήσεων, των κομμάτων του κεφαλαίου και του ευρωμονόδρομου.

Σ' αυτόν το δρόμο ανάπτυξης θα εξασφαλίζεται ο εργατικός, κοινωνικός έλεγχος, η ουσιαστική λαϊκή συμμετοχή και πρωτοβουλία, μέσα από λαϊκούς θεσμούς που θα γεννηθούν στην πορεία της πάλης. Σ' αυτόν το δρόμο ανάπτυξης θα αποδεσμευτεί η χώρα μας από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και οργανισμούς, θα απεγκλωβιστεί από το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση και θα συνάψει αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με άλλες χώρες. Σ' αυτόν το δρόμο ανάπτυξης θα αναπτυχθούν ισορροπημένα η βιομηχανία, η αγροτική οικονομία, ο τουρισμός και οι άλλοι τομείς και κλάδοι της οικονομίας. Το βασικό ζήτημα είναι να συνειδητοποιηθεί πλατιά ότι υπάρχει λύση προς όφελος του λαού.


Του
Γιώργου ΤΟΥΣΣΑ*
* Ο Γιώργος Τούσσας είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Τμήματος Ευρωπαϊκής πολιτικής, ευρωβουλευτής



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ