INTIME NEWS

Αναλυτικότερα, το πρόγραμμα των εξετάσεων ανά μέρα για τα ημερήσια και εσπερινά ΓΕΛ με το νέο σύστημα έχει ως εξής:

15 Ιούνη: Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Γενικής Παιδείας.

17 Ιούνη: Αρχαία Ελληνικά Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Μαθηματικά Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

19 Ιούνη: Βιολογία Ο.Π. Σπουδών Υγείας και Κοινωνιολογία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών.

22 Ιούνη: Φυσική Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας.

24 Ιούνη: Ιστορία Ανθρωπιστικών Σπουδών και Πληροφορική Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

26 Ιούνη: Χημεία Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας και Οικονομία Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

Το πρόγραμμα για τους υποψηφίους των ημερήσιων και εσπερινών Γενικών Λυκείων με το παλαιό σύστημα έχει ως εξής:

15 Ιούνη: Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας.

17 Ιούνη: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών και Μαθηματικά Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

19 Ιούνη: Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Γενικής Παιδείας.

22 Ιούνη: Φυσική Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Λατινικά Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών.

24 Ιούνη: Ιστορία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών και Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

26 Ιούνη: Χημεία Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.

Οι υποψήφιοι των ημερήσιων και εσπερινών ΕΠΑΛ θα εξεταστούν ως εξής:

16 Ιούνη: Νέα Ελληνικά.

18 Ιούνη: Μαθηματικά (Αλγεβρα).

20 Ιούνη: Στοιχεία Μηχανών, Ανατομία - Φυσιολογία ΙΙ, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, Ιστορία Σύγχρονης Τέχνης.

23 Ιούνη: Ναυτικό Δίκαιο - Διεθνείς Κανονισμοί στη Ναυτιλία - Εφαρμογές, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Δίκτυα Υπολογιστών, Σύγχρονες Γεωργικές Επιχειρήσεις.

25 Ιούνη: Ηλεκτροτεχνία 2, Μηχανικές Εσωτερικής Καύσης ΙΙ, Υγιεινή, Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης.

27 Ιούνη: Αρχές Βιολογικής Γεωργίας, Ναυτικές Μηχανές, Προγραμματισμός Υπολογιστών, Ναυσιπλοΐα ΙΙ.

29 Ιούνη: Στοιχεία Σχεδιασμού Κεντρικών Θερμάνσεων, Ηλεκτρικές Μηχανές, Οικοδομική, Τεχνολογία Υλικών.

30 Ιούνη: Στοιχεία Ψύξης - Κλιματισμού, Κινητήρες Αεροσκαφών, Ψηφιακά Συστήματα.

Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας, ακόμη πριν από τον πόλεμο και στη διάρκεια της προετοιμασίας του προετοιμαζόταν η ίδια να αντιμετωπίσει ανάλογες καταστάσεις, φροντίζοντας η πάλη της ενάντια στο εργατικό και γενικότερα το λαϊκό κίνημα, να γίνεται ολοένα και πιο αποτελεσματική, με αποκορύφωμα τότε την εγκαθίδρυση της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου από τον Μεταξά. Το καθεστώς της οποίας αρνήθηκε να απελευθερώσει τους κρατούμενους στις φυλακές και τις εξορίες κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές, προκειμένου, όπως ζητούσαν, να σταλούν εθελοντικά στο πολεμικό μέτωπο. Οσοι δεσμώτες κομμουνιστές δεν κατάφεραν να αποδράσουν παραδόθηκαν στους Γερμανούς κατακτητές, πολλοί από τους οποίους στάλθηκαν στα στρατόπεδα του Νταχάου, του Αουσβιτς, του Μαουτχάουζεν και αλλού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο τότε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης. Ακόμη και σ' αυτήν την ιστορική στιγμή, το ταξικό ζήτημα για την άρχουσα τάξη ήταν το πρωτεύον, τα ταξικά της συμφέροντα ήταν πάνω απ' όλα.

Από τις 27 Απρίλη 1941, που ο γερμανικός στρατός μπήκε στην Αθήνα, η αστική τάξη και ο πολιτικός της κόσμος, βαθιά διχασμένοι όσον αφορά στο στρατόπεδο που έπρεπε να επιλέξουν στο ιμπεριαλιστικό σύστημα (με τη Βρετανία ή με τη Γερμανία, όπου υπερείχε ασύγκριτα η προτίμηση στην πρώτη), αλλά και διχασμένοι όσον αφορά στο πολιτειακό (βασιλευομένη ή αβασίλευτη δημοκρατία), διχασμένοι ακόμα ως προς τη μορφή της αστικής διακυβέρνησης (οπαδοί του Μεταξά οι μεν, με την κοινοβουλευτική δημοκρατία οι δε), στάθηκαν ενιαίοι όσον αφορά στο ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα.

Και το έκαναν αυτό, είτε βρίσκονταν στο Λονδίνο και το Κάιρο ως κυβέρνηση των φυγάδων, είτε βρίσκονταν στην Ελλάδα απέχοντας από την πάλη κατά των κατακτητών, είτε οργάνωναν άλλες αντιστασιακές δυνάμεις του εγγλέζικου στρατοπέδου (ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ κ.ά.), είτε, τέλος, συνεργαζόμενοι με τους Γερμανοϊταλούς και Βούλγαρους κατακτητές (δοσίλογοι).

Οι μεταξύ τους αντιθέσεις, από τη μια, και ο φόβος που τους προξενούσε η πάλη του λαϊκού παράγοντα, από την άλλη (και τα δύο σε συνθήκες κατακτημένης χώρας), έκαναν τα πράγματα εξαιρετικά σύνθετα, ανατρέποντας σχηματικούς διαχωρισμούς. Αστοί που δεν ήταν δωσίλογοι, καθώς και αντιστασιακοί του αστικού χώρου, συνεργάζονταν και με τους Γερμανούς, ενώ καραμπινάτοι συνεργάτες των Γερμανών βοηθούσαν και τους Εγγλέζους.

Ο τρίτος κατά σειρά διορισμένος δήμαρχος της Αθήνας, επιχειρηματίας Αγγελος Γεωργάτος, υπηρετώντας την τάξη του, συνεργαζόταν και με τους Γερμανούς, ενώ έγραψε για τον κρυφό ρόλο του στην Κατοχή:

«Τον Ιούνιον του 1942 ήρχισα συνεργαζόμενος απευθείας πλέον με το εν Ελλάδι παράρτημα της Μυστικής Αγγλικής Υπηρεσίας».(Αρχείο ΚΚΕ - Εγγραφο 499149, Εμπιστευτική Εκθεσις Αγγέλου Γεωργάτου, σελ. 5 - 6).

Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί εκπρόσωποι της εγχώριας αστικής τάξης, ύστερα από την κατάκτηση, έστω με τις περιορισμένες κρατικές εξουσίες που διέθεταν, επιχείρησαν να στελεχώσουν, να ενισχύσουν με προσωπικό τους διαθέσιμους κρατικούς μηχανισμούς, αλλά και να δημιουργήσουν νέους, προσβλέποντας στη μετακατοχική περίοδο. Οι προσπάθειες και οι σχεδιασμοί εντάθηκαν πυρετωδώς από το 1943, αλλά τα πρώτα βασικά μέτρα πάρθηκαν απ' την αρχή.

Στις 27 Απρίλη 1941, το γερμανικό στρατό υποδέχτηκε επιτροπή, με επικεφαλής τον φρούραρχο της Αθήνας, υποστράτηγο Χρήστο Καβράκο, που του παρέδωσε τις πόλεις της Αθήνας και του Πειραιά. Για την ιστορία σημειώνουμε οτι ο Καβράκος ήταν επικεφαλής του στρατιωτικού αποσπάσματος που επιτέθηκε στη λαϊκή εξέγερση στα Τρίκαλα 23 Φλεβάρη 1925 με κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου. Οι στρατιώτες αρνήθηκαν να χτυπήσουν και πυροβόλησε ο Καβράκος και ορισμένοι ακόμα. Σκότωσαν 8 εργάτες και αγρότες διαδηλωτές, ανάμεσά τους ένα κορίτσι 12 χρόνων, ενώ υπήρχαν και 25 τραυματίες.

Μετά το θάνατο του Μεταξά, την «αυτοκτονία» του πρωθυπουργού Κορυζή και την εμφάνιση του Κοτζιά - πρωτοπαλίκαρου της 4ης Αυγούστου και δημάρχου Αθήνας - ως πρωθυπουργού για λίγες ώρες, ο βασιλιάς Γεώργιος Β' κάλεσε τον Εμμ. Τσουδερό την 21 Απρίλη 1941 και τον διόρισε πρωθυπουργό, που ήταν βενιζελικός και ήταν έτοιμος να φύγει για την Κρήτη και σε συνέχεια για το Κάιρο.

Ο Τσουδερός επεδίωξε η σύνθεση της κυβέρνησης να είναι αντιπροσωπευτική των κομμάτων. Αλλά μπήκαν στη μέση οι Εγγλέζοι, που ήθελαν να προφυλάξουν τους «δημοκρατικούς» πολιτικούς (Γ. Παπανδρέου κ.ά.) και μαζί με τον Τσουδερό σχημάτισαν αμιγή φασιστική κυβέρνηση. Στη σύνθεσή της περιλήφθηκαν τα πιο εκτεθειμένα, τα πιο αντιδραστικά στοιχεία: Ο ναύαρχος Σακελλαρίου, ο Μανιαδάκης - υφυπουργός Ασφάλειας επί Μεταξά - ο Κοτζιάς, ο Νικολούδης, ο Δημητράτος!

Η πολιτική στάση των αστικών κομμάτων στα χρόνια της Κατοχής δείχνει ότι και σ' αυτή την περίοδο της πάλης για την απελευθέρωση υπήρχαν δύο κόσμοι αντίθετοι και ότι οι αστοί δε νοιάζονταν για την απελευθέρωση, παρά μόνο για τη διατήρηση της εξουσίας τους και μετά απ' αυτήν.

Ενα τμήμα του αστικού κόσμου επέλεξε το δρόμο της ανοιχτής συνεργασίας με τους κατακτητές. Ηταν οι γνωστοί «κουίσλινγκ», που σχημάτισαν τις κατοχικές κυβερνήσεις υπό τους Τσολάκογλου, Λογοθετόπουλο και Ι. Ράλλη. Με την ενίσχυση αυτών των κυβερνήσεων και των Γερμανών, σχηματίστηκαν τα φασιστικά κόμματα: Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας, Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις (ΕΣΠΟ), Οργάνωσις Εθνικών Δυνάμεων Ελλάδος (ΟΕΔΕ) κ.ά.

Η πρώτη κυβέρνηση ήταν αυτή που συγκρότησε ο Τσολάκογλου. Ο ίδιος έγραψε:

«... τρανωτάτην απόδειξιν του ότι πάντες ήθελον την ύπαρξιν Κυβερνήσεως αποτελεί η γνώμη των αρχηγών πολιτικών κομμάτων της Χώρας (...) κληθέντες παρ' εμού εις το Πρωθυπουργικόν γραφείον (...) Επέδειξαν κατανόησιν της σοβαρότητος της πατριωτικής χειρονομίας που έκαμα και με ενεθάρρυναν εις το πατριωτικόν έργον (...)».(Γεωργίου Κ. Σ. Τσολάκογλου, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ, ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ», Αθήναι, 1959, σελ. 165).

Το μεγαλύτερο τμήμα του αστικού πολιτικού κόσμου της εποχής ανήκει στους «απόντες» του αγώνα. Ο Θ. Σοφούλης, αρχηγός των Φιλελευθέρων, ο Γ. Καφαντάρης των Προοδευτικών, ο Ι. Σοφιανόπουλος του Αγροτικού Κόμματος, ο Γ. Παπανδρέου του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Παν. Κανελλόπουλος του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος, ο Κ. Καραμανλής του Λαϊκού Κόμματος, απείχαν ουσιαστικά από την αντίσταση κατά του κατακτητή, ορισμένοι και τυπικά, ενώ ο Στυλ. Γονατάς, υπαρχηγός του Κόμματος των Φιλελευθέρων, καθοδήγησε την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας του Ι. Ράλλη. Ο Γ. Καφαντάρης, σε πρόταση που του έγινε από το ΚΚΕ να προσχωρήσει στην Αντίσταση, απάντησε: «Οι Ελληνες να μη νοιάζονται, το ζήτημα θα το λύσουν οι σύμμαχοι» (δηλαδή οι Εγγλέζοι) (Π. Ρούσου, «Η μεγάλη πενταετία» τ. Α, σελ. 137, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»). Ο Γ. Παπανδρέου, στον οποίο έγινε πρόταση να ηγηθεί του ΕΑΜ, είπε κατηγορηματικά «όχι». Από τη Νίκαια της Γαλλίας όπου είχε μετεγκατασταθεί, ο Ν. Πλαστήρας καλούσε το λαό με επιστολή του να συνεργαστεί με τους κατακτητές: «Είμαι της γνώμης ότι πρέπει να γίνει κυβέρνησις φιλογερμανική, για να καταστήσωμεν ολιγώτερον οδυνηράν την ήτταν. Αυτό πρέπει να γίνη και αν ακόμη θα ηξεύραμε ότι ο πόλεμος θα ετελείωνε και μετά τινας μόνον μήνας με τελείαν ήτταν του άξονος (όπερ απίθανον)», έγραψε. («Η Καθημερινή», 14 Σεπτέμβρη 1998).

Ο αστικός πολιτικός κόσμος, που δεν μπήκε στις κυβερνήσεις των «κουίσλινγκ», συμφωνούσε όπως είπαμε και πιο πάνω με τη συγκρότησή τους. Εγραψαν οι αθηναϊκές εφημερίδες της 8ης Μάη 1941: «Ο πρωθυπουργός κ. Τσολάκογλου εδέχθη χθες τους πολιτικούς ηγέτας της χώρας, κ.κ. Πάγκαλον, Γονατάν, Οθωναίον, Μάξιμον, Κ. Τσαλδάρην, Γ. Παπανδρέου, Π. Κανελλόπουλον, Β. Δηλιγιάννην, Γ. Πεσματζόγλου, Γ. Μερκούρην, Βελέντζαν και Περ. Ράλλην. Μετά τας συνομιλίας εδόθη εις τον Τύπον η κάτωθι επίσημος ανακοίνωσις: "Ο κ. πρωθυπουργός ήκουσε μετά προσοχής τας γνώμας των ανδρών τούτων, αφού εξέθεσε την κατάστασιν και τας ακολουθητέας κατευθύνσεις της κυβερνήσεως. Πάντες ανεγνώρισαν ότι η Κυβέρνησις Εθνικής Ανάγκης είναι επιβεβλημένον να υποστηριχθή εκ μέρους πάντων των Ελλήνων άνευ επιφυλάξεων και ειλικρινώς. Επίσης πάντες ανεγνώρισαν το σφάλμα του εκπεσόντος καθεστώτος να κηρύξη τον πόλεμον κατά της Γερμανίας και διεκήρυξαν το χάσμα, το οποίον χωρίζει την Ελλάδα από την κυβέρνησιν των εν Κρήτη εγκατασταθέντων φυγάδων. Πολλοί εξ αυτών εξεδήλωσαν τον ζωηρόν αποτροπιασμόν των, διότι οι φυγάδες ούτοι δε συνεταύτισαν τας τύχας των με τον ελληνικόν Λαόν, τον οποίον, εκτός της συμφοράς του πολέμου, απεγύμνωσαν διά της αφαιρέσεως του Δημοσίου Χρήματος"...» (Κ. Πυρομάγλου, «Γ. Καρτάλης», σελ. 136-137).

Δηλαδή, οι παραπάνω πολιτικοί, αφού στήριξαν δημόσια την κυβέρνηση των Γερμανών στην Ελλάδα, έκαναν δήθεν και τον τιμητή στους υπόλοιπους της αστικής τάξης, που έφυγαν απ' τη χώρα για τη Μέση Ανατολή.

Από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος είπε προς τον στρατηγό Μουτούση, υπουργό Συγκοινωνιών της κυβέρνησης Τσολάκογλου:

«Είναι Θείον Δώρον διά τον Ελληνικόν Λαόν και μεγάλη συγκατάβασις του κατακτητού το ότι εδέχθη να γίνη Ελληνική Κυβέρνησις».(Κ. Λογοθετόπουλου, «Ιδού η αλήθεια», Αθήναι, 1948, σελ. 18).

Τον Τσολάκογλου έσπευσαν να συγχαρούν: Θεόδωρος Πάγκαλος, Στυλιανός Γονατάς, Αλέξανδρος Οθωναίος, Δημήτριος Μάξιμος, Ντίνος Τσαλδάρης, Γεώργιος Παπανδρέου, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Βασίλης Δελιγιάννης, Γεώργιος Πεσματζόγλου, Γεώργιος Μερκούρης, Περικλής Ράλλης, Ιωάννης Σοφιανόπουλος, Στέφανος Στεφανόπουλος, Ντίνος Ροδόπουλος, Πέτρος Μαυρομιχάλης, Σταύρος Κωστόπουλος, Κρείττων Δηλαβέρης κ.ά.

Ο Γ. Τσολάκογλου έγραψε:

«ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΝΟΙ ΕΧΡΕΙΑΖΟΝΤΟ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑΝ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ».(Γεωργίου Κ. Σ. Τσολάκογλου, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ, ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ», Αθήναι, 1959, σελ. 243 - 244).

Στις 2 του Δεκέμβρη 1942 ο Τσολάκογλου παραιτήθηκε. Τον αντικατέστησε ο Κ. Λογοθετόπουλος, που παρέμεινε στην πρωθυπουργία μέχρι τον Απρίλη 1943.

Στις 7 Απρίλη 1943 σχημάτισε κυβέρνηση ο Ι. Δ. Ράλλης, ο οποίος είχε διετελέσει υπουργός του Λαϊκού Κόμματος στο Μεσοπόλεμο. Για το διορισμό του δοσίλογου πρωθυπουργού έχει τη δική της αξία η μαρτυρία του επιτετραμμένου του Ράιχ στην Ελλάδα Γκίντερ Αλτενμπουργκ:

«...θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι ο Ράλλης είχε δηλώσει επανειλημμένα σε μεταξύ μας συζητήσεις, ότι ανέλαβε το αξίωμα μετά από συνεννόηση με την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση του Καΐρου».(Χάγκεν Φλάισερ, ΣΤΕΜΜΑ ΚΑΙ ΣΒΑΣΤΙΚΑ, τ. Α΄, εκδ. ΠΑΠΑΖΗΣΗ, σελ. 31).Και ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου:

«Η Κυβέρνησις Ι. Ράλλη σχηματίζεται (...) με την ρητήν συγκατάθεσιν των Αρχηγών των αστικών Πολιτικών Κομμάτων και την υποστήριξιν των αρχών κατοχής εις την Ελλάδα (...) Ακόμη και με την σιωπηράν έγκρισιν του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και την σιωπηράν ανοχήν του Λονδίνου»⁶.(Κομνηνού Πυρομάγλου, Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, Αθήνα, 1978, σελ. 384).

Τις συνθήκες στις οποίες ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Ι. Ράλλης, υπογράμμισε ο ίδιος:

«...Δεν ωμίλησα όμως ακόμη ειμή ακροθιγώς, περί του λόγου ο οποίος έσχε την μεγαλυτέραν επί της συνειδήσεώς μου επίδρασιν. (...) Ο λόγος αυτός ήτο ότι, κατ' Απρίλιον 1943 διεγράφετο σαφώς εις τον ορίζοντα των προβλέψεων η ήττα της Γερμανίας (...) Αι πρόοδοι των ανατρεπτικών στοιχείων ήσαν καταφανείς. Τα θεμέλια του κοινωνικού μας καθεστώτος εσείοντο»⁷.(Ο ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΡΑΛΛΗΣ ΟΜΙΛΕΙ ΕΚ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ, ΑΘΗΝΑΙ, 1947, σελ. 42).

Δεν ήταν καθόλου μικρή (το αντίθετο) η υπηρεσία που πρόσφερε στους καταχτητές μια μεγάλη μερίδα του αστικού Τύπου, τόσο εκείνη που υποστήριζε τα «Φιλελεύθερα» κόμματα, όσο και η «δεξιά» - «ακροδεξιά».

«Οι Γερμανοί καταχτητές μόλις μπήκαν στην Αθήνα έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τη Ραδιοφωνία και τις αστικές εφημερίδες. Και οι ιδιοκτήτες των τελευταίων προθυμοποιήθηκαν να συνεχίσουν την έκδοση των εφημερίδων τους και να αλλάξουν χαβά. "Καθημερινή", "Εστία", "Ακρόπολις", "Βραδυνή", "Ελεύθερον Βήμα", "Αθηναϊκά Νέα" και άλλες βάλθηκαν να υμνούν το φασιστικό Αξονα και κυρίως να πολεμάνε κάθε ιδέα εθνικής αντίστασης στους καταχτητές. Οι αρχές κατοχής και οι υπηρέτες τους πάσκιζαν με κάθε τρόπο να σπείρουν την ηττοπάθεια και να εξουθενώσουν ψυχικά το λαό. Μεγάλος ήταν ο κίνδυνος και μεγάλη η αηδία από τα γραφτά του δουλωμένου Τύπου και της επίσημης προπαγάνδας. Πρώτη η "Εστία" (29/4/1941) έγραψε μόλις μπήκαν οι χιτλερικοί στην Αθήνα: "Ο πόλεμος ετελείωσε διά την Ελλάδα. Θα νικήσει ο Αξων". Το "Ελεύθερον Βήμα" (2/5/1941) έκανε λόγο για κοινότητα συμφερόντων Ελλάδας και δυνάμεων του Αξονα. Η "Ακρόπολις" (15/5/1941) ονόμαζε "το δεύτερον όχι", δηλαδή την αντίσταση στους Γερμανούς, εγκληματικότερον του πρώτου (της αντίστασης στους Ιταλούς). "Καλώς συνετάγη" ο νόμος που τιμωρεί με θάνατο τους Ελληνες υπηκόους όσοι μετέχουν σε πολεμικές εχθροπραξίες κατά των Γερμανών - αυτά κήρυττε η "Καθημερινή" της 1/6/1941. Και τα "Καθημερινά Νέα" στον τίτλο τους ονόμαζαν "Αίσχος" την αντίσταση των πατριωτών της Κρήτης στις ορδές του Χίτλερ» (Π. Ρούσου: «Η μεγάλη πενταετία », τ. Α, σελ. 57).

Στο βιβλίο «Ο Γεώργιος Καρτάλης και η εποχή του» (εκδόσεις «Ιστορική Ερευνα»), του Κομνηνού Πυρομάγλου, υπαρχηγού του ΕΔΕΣ, διαβάζουμε σχόλιο της εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» της 30 Απρίλη 1941: «Ναι! Να γίνη και η ψυχική αποστράτευσις, περί της οποίας γράφει η "ΕΣΤΙΑ". Ο πόλεμος ετελείωσε και πρέπει να το πιστεύσωμεν και να ασχοληθώμεν με τα ειρηνικά μας έργα. Αυτή είναι η σπουδαιότερη υπηρεσία εξ όσων έχομεν να προσφέρωμεν εις την χώραν μας. Με την ψυχικήν αποστράτευσιν θα αισθανθούμε την λύτρωσιν από τον εφιάλτην του πολέμου και θα αγωνισθώμεν, διά να αναδείξουμε την παραγωγήν και τον πολιτισμόν μας...» (Κ. Πυρομάγλου, ό. π., σελ. 126). Και την 29 του ίδιου μήνα η ίδια εφημερίδα: «Δεν το γράφομεν εκ λόγων κολακείας, αλλά διότι είναι γενική εντύπωσις: Οι Γερμανοί στρατιώται, όσοι εκυκλοφόρησαν κατά τας ημέρας αυτάς εις την πόλιν, υπήρξαν όλοι υποδείγματα ευπρέπειας και ευγενείας...» (ό. π., σελ. 127).

Να κι ένα άλλο σχόλιο της ίδιας εφημερίδας: «Αυταί οι εκδηλώσεις των ευάριθμων - ευτυχώς ευάριθμων - μωρών ανθρώπων, πρέπει να τελειώνουν. Δεν τους οφείλομεν τίποτε να προδίδουν και να δηλητηριάζουν μίαν απολύτως φιλικήν ατμόσφαιρα, η οποία οσημέραι δημιουργείται και τονούται μεταξύ του Λαού και των στρατευμάτων κατοχής. Εις το κάτω - κάτω είναι και έλλειψις στοιχειώδους αγωγής αι τοιούται εκδηλώσεις (σ.σ. προς τους αιχμαλώτους Αγγλους εκ μέρους του Λαού)» (ό. π., σελ. 129).

Συνεχίζουμε με την εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα», της 2ας Μάη 1941: «Με τον τερματισμόν του πολέμου ήρθησαν πλέον οι φραγμοί, οι οποίοι εχώριζον τον Ελληνικόν Λαόν με τους τέως αντιπάλους του. Και εις αποκατάστασιν των παλαιών φιλικών δεσμών μεταξύ αυτού και των Γερμανών, έδωσαν την πρώτην ώθησιν αι Ανώταται Στρατιωτικαί Αρχαί Κατοχής, αι οποίαι διά των μάλλον υπευθύνων εκπροσώπων των έσπευσαν από της πρώτης στιγμής να διακηρύξουν, ότι έρχονται εις τον τόπον μας ως φίλοι» (ό. π., σελ. 132).

Και στο κύριο άρθρο του «Ελεύθερου Βήματος» της 26 Ιούνη 1941: «Από της πρωίας χθες αι Ιταλικαί Στρατιωτικαί Αρχαί εγκατεστάθησαν επισήμως και εις την Πρωτεύουσαν της Ελλάδος. Λαμπραί τελεταί εσημείωσαν το ιστορικόν γεγονός τούτο, το οποίον ο Αθηναϊκός Λαός παρηκολούθησε με ηρεμίαν και ευπρέπειαν εν μέσω ατμοσφαίρας βαθύτατης κατανοήσεως της πραγματικότητος. Αι Ιταλικαί Αρχαί Κατοχής είχον την ευτυχή και ιπποτικήν έμπνευσιν να περιλάβουν εις τον κύκλον της τελετής της εγκαταστάσεώς των εις Αθήνας την κατάθεσιν στεφάνου εις Τάφον του Αγνώστου Ελληνος Στρατιώτου. Οι Ελληνες, εκτιμώντες τη συμβολικήν αυτήν εκδήλωσιν, είναι ομόθυμοι εις το να εκφράσουν την ευγνωμοσύνην των προς την Ιταλικήν Διοίκησιν, διότι ετίμησε με τα χρώματα της Μεγάλης Ιταλίας τον Τάφον του Αγνώστου Ελληνος Μαχητού...» (ό. π. σελ. 134). Και τα «Αθηναϊκά Νέα» την 2 Ιούνη 1941: «...Λησμονούντες ότι από της πρώτης στιγμής οι Γερμανοί μας εφέρθησαν ως φίλοι, ότι δε μας προσέβαλαν εις τίποτε. Οτι αντιθέτως, μας εβοήθησαν εις όλα, ότι μας συνέδραμαν εις όλα, ότι απεδέσμευσαν τρόφιμα που ήσαν λεία πολέμου, ότι εργάζονται διά να αποκαταστήσουν τας συγκοινωνίας μας, ότι μας έδωσαν τας ύλας που χρειαζόμεθα, διά να επικοινωνήσωμεν μετά των επαρχιών. Οι άνθρωποι, που ελησμόνησαν τας υπηρεσίας αυτάς, δεν είναι Ελληνες. Είναι ή πεπωρωμένοι άνθρωποι ή όργανα των ξένων» (ό. π., σελ. 135-136).

Ο αστικός πολιτικός κόσμος είχε βαθύτατη συνείδηση ότι ο λαϊκός αγώνας κατά των καταχτητών είχε κατά βάθος ταξικό περιεχόμενο. Δεν ξεγελιόταν από το εθνικοαπελευθερωτικό στοιχείο του, που δεν άφηνε σε μεγάλο βαθμό να φανεί, το ταξικό. Στη γερμανική κατοχή, εκτός από την εκμετάλλευση, την πείνα τη δυστυχία και το θάνατο που ζούσαν η εργατική τάξη και τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα υπήρξαν και αυτοί που πλούτιζαν. Οι καπιταλιστές αναπροσάρμοσαν τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους στις ανάγκες του στρατού κατοχής. «Τσιμέντα, μηχανουργικές επιχειρήσεις, ελαιουργεία κ.λπ. τέθηκαν στη διάθεση των καταχτητών».(Π. Ρούσου, «Η μεγάλη πενταετία» τ. Α, σελ. 131, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»). Ταυτόχρονα, έκαναν την εμφάνισή τους νέα τμήματα της αστικής τάξης, οι περιβόητοι μαυραγορίτες, ενώ εκείνοι που κατεξοχήν θησαύρισαν, ήταν οι εφοπλιστές. Ταυτόχρονα, ο αστικός πολιτικός κόσμος είχε καθαρό ότι ο ξεσηκωμός του λαού θα τον αφύπνιζε και σε ό,τι αφορούσε στη στάση των αστικών κομμάτων στα προηγούμενα χρόνια, οπότε είχαν παραδώσει την εξουσία στην 4η Αυγούστου.

Ουσιαστικά, η ταξική πάλη ανάμεσα στην άρχουσα τάξη της Ελλάδας από τη μια πλευρά και στην εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα από την άλλη, διεξαγόταν ακόμη και σ' αυτήν την περίοδο, σ' όλη την πορεία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα για το «ΠΟΙΟΣ - ΠΟΙΟΝ», στο ζήτημα της εξουσίας. Και απασχολούσε το ίδιο την άρχουσα τάξη, αλλά και την εργατική τάξη και τους συμμάχους της. Σε όλη αυτή την περίοδο το ΚΚΕ, το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ είχαν να αντιμετωπίσουν και την ντόπια ένοπλη αντίδραση με τις δικές της οργανώσεις, από τη «Χ» του Γρίβα, την ΠΑΟ, τη ΜΑΥ, έως τα διαβόητα Τάγματα Ασφαλείας και άλλες που στήριζαν το ντόπιο κατοχικό καθεστώς. Οπως, επίσης, και τον ΕΔΕΣ του Ναπ. Ζέρβα, που ήταν το αντίβαρο των αστικών δυνάμεων στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ και, ουσιαστικά, δρούσε ενάντιά τους με τη συνδρομή και των Αγγλων.

Αποδεικνύεται λοιπόν περίτρανα ότι κανένας λαός δεν μπορεί να εμπιστεεύεται την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας του στα αστικά κόμματα και στην αστική τάξη.

Βεβαίως, το λαϊκο-απελευθερωτικό κίνημα, με καθοδηγητή το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, με το ένοπλο τμήμα του, τον ΕΛΑΣ και το ΕΛΑΝ, με την ΕΠΟΝ, την ΟΠΛΑ, έγραψαν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες στη νεότερη Ιστορία της λαϊκής πάλης, την αθάνατη εποποιία της Αντίστασης. Το ΚΚΕ υπήρξε η ψυχή, η καθοδηγητική δύναμη και ο κύριος αιμοδότης της ΕΑΜικής Αντίστασης. Χιλιάδες κομμουνιστές και άλλοι ΕΑΜίτες έδωσαν τη ζωή τους. Το ΕΑΜ έσωσε το λαό από την πείνα. Χάρη στη δράση του ΕΑΜ δε στάλθηκε ούτε ένας εργάτης για να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια, με εξαίρεση αυτούς που είχαν συλλάβει ομήρους οι Γερμανοί. Δε στάλθηκε ούτε ένας για να πολεμήσει κατά της Σοβιετικής Ενωσης.

Το έπος του ΕΑΜ, όμως, δεν ήταν μόνο η εθνική απελευθέρωση, αλλά και η δημιουργία φύτρων της λαϊκής εξουσίας στην Ελλάδα με τα όργανα λαϊκής αυτοδιοίκησης, τα λαϊκά δικαστήρια.

Βεβαίως, η εργατική τάξη, ο λαός δεν κατάφεραν να κατακτήσουν την εξουσία. Το Κόμμα μας, παρά την τεράστια συνεισφορά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του, δεν μπόρεσε να διαμορφώσει τη στρατηγική που θα οδηγούσε προς την επαναστατική επίλυση του προβλήματος της πολιτικής εξουσίας. Δε διαμόρφωσε τις υποκειμενικές προϋποθέσεις μιας πορείας, που ανάλογα και με άλλους παράγοντες θα μπορούσε να οδηγήσει στη νίκη. Η στρατηγική, επίσης, του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα τελικά δεν προσανατόλισε στη διαμόρφωση στρατηγικής των ΚΚ ενάντια στην αστική τάξη της χώρας τους, είτε η τελευταία ήταν επιτιθέμενη είτε αμυνόμενη.

Πρ'όλ'αυτά δεν υποτάχτηκε στους αστούς, δεν τα δίπλωσε. Το λαϊκό κίνημα που απελευθέρωσε την Ελλάδα από τους ναζί κατακτητές αντιμετώπισε ηρωικά την ένοπλη προσπάθεια αστών και Αγγλων να το τσακίσουν το Δεκέμβρη του 1944. Τότε που οι αστοί μη έχοντας λαϊκό έρεισμα κάλεσαν τους Αγγλους να χτυπήσουν το ΚΚΕ και το ΕΑΜ για να ξαναστεριώσουν την εξουσία τους. Ηταν ταξική αναμέτρηση για την εξουσία η μάχη του Δεκέμβρη.

Η πείρα της συγκεκριμένης περιόδου στην Ελλάδα δείχνει ότι η εργατική τάξη, ο λαός πρέπει να είναι έτοιμος να κτίσει το δικό του μέτωπο για να υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα, αλλά και να βγει από τον πόλεμο νικητής εκείνος και όχι η αστική τάξη της χώρας του. Να πετύχει διπλή απελευθέρωση από την ξενική ιμπεριαλιστική κατοχή και την εγχώρια αστική πολιτική εξουσία, από το καπιταλιστικό σύστημα που είναι αξεχώριστο με τον πόλεμο.

Εβδομηνταπέντε χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ως ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ αντλούμε διδάγματα από αυτόν. Με πιο βασικό ότι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα η μόνη εναλλακτική λύση είναι ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός.

Η μέχρι τώρα μελέτη της Ιστορίας του Κόμματός μας και του διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος δείχνει ότι χρειάζεται ιδεολογική - πολιτική και οργανωτική ετοιμότητα των ΚΚ, ώστε σε επαναστατικές συνθήκες, σαν αυτές που εμφανίστηκαν το 1944 στην Ελλάδα, να κατευθύνουν την εργατική - λαϊκή πάλη σε εξέγερση για την ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας. Η ιστορική πείρα δείχνει ότι η ολόπλευρη προετοιμασία πρέπει να έχει προηγηθεί, δηλαδή να κατακτάται σε μη επαναστατικές συνθήκες. Να μην παραμερίζεται ο στόχος της εργατικής εξουσίας από άλλο μεταβατικό κυβερνητικό στόχο στο καπιταλιστικό έδαφος όπως τότε με τη συμμετοχή στην αστική κυβέρνηση της λεγόμενης εθνικής ενότητας.Γι'αυτό σωστά δε συμμετείχαμε, δε στηρίξαμε ούτε δείξαμε ανοχή στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η ζωή μας επιβεβαίωσε μας δικαίωσε.

Ως ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ διακηρύσσουμε ότι δεν πρέπει αποσπάται η πάλη κατά του φασισμού, για την υπεράσπιση και διεκδίκηση λαϊκών δικαιωμάτων και αναγκών, από την πάλη ενάντια στα μονοπώλια, ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και την εξουσία τους, να μη διολισθαίνει σε συμμαχία με αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις, που επιδιώκουν να περισώσουν την κοινοβουλευτική μορφή άσκησης της καπιταλιστικής δικτατορίας. Παλεύουμε μαζί με την εργατική τάξη, τα άλλα λαϊκά στρώματα για τη Λαϊκή Συμμαχία ως κοινωνική συμμαχία με αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση ενάντια στην αστική εξουσία, για την εργατική εξουσία. Μόνο έτσι έχει προοπτική η λαϊκή πάλη.

Τιμούμε τον αντιφασιστικό αγώνα των λαών, εμπνεόμαστε και διδασκόμαστε.Προχωράμε με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα.

Ο αρνητικός συσχετισμός των δυνάμεων δεν μας αποθαρρύνει, γιατί γνωρίζουμε ότι θα ανατραπεί.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ συμπορευόμστε με το ΚΚΕ στο δρόμο που έχει χαράξει για να μπει τέλος στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού, στους πολέμους, στις κρίσεις, στην εκμετάλλευση, στη φτώχεια, στην ανεργία, στην καταπίεση.

Για να δικαιωθούν οι αγώνες και οι θυσίες των παλιότερων γενιών, για να ανοίξει ο δρόμος και να εκπληρωθούν τα όνειρα και οι σύγχρονες ανάγκες του λαού και των νέων με την εργατική - λαϊκή νίκη, το σοσιαλισμό - κομμουνισμό!