Η πάλη για μόνιμη και σταθερή δουλειά αποτελεί το αίτημα αιχμής του σημαντικού αγώνα που δίνουν εδώ και περίπου τρία χρόνια απέναντι στην ομηρία χιλιάδες συμβασιούχοι εργαζόμενοι στους δήμους μαζί με τα ταξικά συνδικάτα.

Πριν λίγες μέρες, ανακοινώθηκαν οι προσωρινοί πίνακες διοριστέων για 8.166 θέσεις μόνιμου προσωπικού στην καθαριότητα. Από αυτούς τους πίνακες αποκλείστηκε η πλειοψηφία των συμβασιούχων, ενώ την ίδια στιγμή η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όπως και οι προκάτοχοί της, απορρίπτει το αίτημά τους για μετατροπή των συμβάσεών τους σε αορίστου χρόνου.

Οι πανηγυρικές δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών Π. Σκουρλέτη για την πραγματοποίηση των προσλήψεων είναι παραπλανητικές: Συγκαλύπτουν ότι χιλιάδες συμβασιούχοι πετιούνται στο δρόμο, ότι οι προσλήψεις που γίνονται δεν επαρκούν καθώς οι ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες, αφήνοντας έτσι χώρο για να συνεχιστεί η πολιτική της εργασιακής ομηρίας με νέες συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης. Συγκαλύπτουν ότι σε καμιά περίπτωση δεν εμποδίζεται η ανάθεση υπηρεσιών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπως ήδη συμβαίνει σε πολλούς δήμους. Αυτό που παραδέχτηκε ο υπουργός είναι ότι γι' αυτές τις προσλήψεις το κράτος δεν θα βάλει ούτε ευρώ, αλλά θα πληρώνονται από τα ανταποδοτικά τέλη των δήμων. Δηλαδή απευθείας από την τσέπη του λαού, ενώ θα έπρεπε οι υπηρεσίες να είναι δωρεάν και οι εργαζόμενοι να αμείβονται με αξιοπρεπείς μισθούς και όχι με τα ψίχουλα που προβλέπουν οι συμβάσεις τους.

Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε για τον αγώνα για μόνιμη και σταθερή δουλειά με τον Βαγγέλη Βασιλάκο, μέλος της Παναττικής Επιτροπής Συμβασιούχων, η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των αγώνων που αναπτύχθηκαν, και μέλος του ΔΣ του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΤΑ Αττικής, και τον Γιώργο Δασκαλάκη, πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων Δήμου Λυκόβρυσης - Πεύκης και επίσης μέλος του ΔΣ του Συνδικάτου.

Αναφερόμενος στο ξεκίνημα και την πορεία των κινητοποιήσεων, ο Γ. Δασκαλάκης σημειώνει ότι στην αρχή μια σειρά ταξικά σωματεία μαζί με συμβασιούχους ανέπτυξαν αγωνιστικές δράσεις, που άσκησαν πίεση και είχαν ως αποτέλεσμα Δημοτικά Συμβούλια να πάρουν αποφάσεις για παράταση συμβάσεων που έληγαν. Το γεγονός αυτό συνέβαλε να κινητοποιηθεί ένας μεγαλύτερος αριθμός συμβασιούχων, οι οποίοι μαζί με το Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής και άλλα Συνδικάτα, όπως αυτό της Θεσσαλονίκης, οργάνωσαν τον αγώνα τους. Ετσι φτάσαμε στις κινητοποιήσεις που έγιναν το χειμώνα του 2016, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελιγμό και να περάσει την τροπολογία για αυτοδίκαιη παράταση των συμβάσεων μέχρι τα τέλη του 2017. Ο ελιγμός αυτός δεν έλυσε το πρόβλημα και νέοι αγώνες αναπτύχθηκαν το 2017, ενώ συνεχίζονται και μέχρι τώρα.

Η πείρα από προηγούμενους αγώνες οδήγησε στη συγκρότηση Επιτροπών Αγώνα των συμβασιούχων, για τον καλύτερο συντονισμό ανά δήμο, σε επίπεδο Αττικής και πανελλαδικά. Ανάλογη μορφή είχαν και οι απεργιακές κινητοποιήσεις, με παναττικά και πανελλαδικά συλλαλητήρια και εναλλαγές μορφών πάλης, απεργίες και στάσεις εργασίας, παρεμβάσεις στα Δημοτικά Συμβούλια, συμβολικές καταλήψεις δημαρχείων, αποκλεισμούς αμαξοστασίων, πρωτοβουλίες συμπαράστασης ταξικών φορέων και Λαϊκών Επιτροπών, πορείες στους δήμους και διακίνηση ενημερωτικών φυλλαδίων σε χώρους όπου συχνάζουν εργατικά - λαϊκά στρώματα, κατάθεση πρότασης νόμου στη Βουλή.

Ο Β. Βασιλάκος, μεταφέροντας την προσωπική του εμπειρία, ως συμβασιούχος στο δήμο Ωρωπού, επισημαίνει ότι συμβασιούχοι άρχισαν να κινητοποιούνται όταν είδαν τα πρώτα αποτελέσματα που έφερε η πίεση που ασκούσαν τα ταξικά σωματεία. Συνδετικός κρίκος στην Αττική, σημειώνει, για την οργάνωση του αγώνα και το συντονισμό της δράσης συμβασιούχων από διάφορους δήμους, ήταν το Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής. Το να κινητοποιηθούμε, συμπληρώνει, δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση, καθώς είχαμε απέναντί μας την κυβέρνηση, τη συντριπτική πλειοψηφία των δημοτικών αρχών, τις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού. Κοινή επιδίωξη όλων τους ήταν να μην μπούμε οι συμβασιούχοι στον αγώνα.

Παρά τις δυσκολίες, όσοι έβγαιναν μπροστά μαζί με το Συνδικάτο για την οργάνωση του αγώνα είχαν αυξημένο κύρος. Οι εργαζόμενοι, ασχέτως εάν ήταν εγκλωβισμένοι ή όχι, καταλάβαιναν ότι «εδώ υπάρχει μια τίμια στάση και μπορούμε να ακουμπήσουμε».

Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η πείρα από την αντιπαράθεση με την κυβέρνηση, τις περισσότερες δημοτικές αρχές, τις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού.

Ο Γ. Δασκαλάκης υπενθύμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πριν γίνει κυβέρνηση μιλούσε για μονιμοποιήσεις συμβασιούχων. Ως κυβέρνηση εγκατέλειψε τη θέση αυτή. Μπροστά στους αγώνες των συμβασιούχων κατέφυγε σε ελιγμούς, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα τους μονιμοποιήσει. Με τον τρόπο αυτόν επεδίωκε να απομακρύνει τους εργαζόμενους από τα συνδικάτα, καλλιεργώντας την αυταπάτη ότι δεν χρειάζονται αγώνες γιατί θα δώσει η ίδια «λύσεις». Την ίδια στιγμή, περνούσε τροπολογίες που παρέτειναν τις συμβάσεις, οι οποίες δεν απαντούσαν στο αίτημα για μόνιμη και σταθερή δουλειά, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητήθηκε η νομιμότητά τους από όργανα του κράτους.

Την ίδια ώρα, η ΝΔ, μιλώντας ανοιχτά για ιδιωτικοποίηση της Καθαριότητας και απολύσεις των συμβασιούχων, έσπρωχνε για να προχωρήσει η ίδια αντεργατική πολιτική που υλοποιούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, παρέχοντάς του παράλληλα τη δυνατότητα να διατηρεί ένα «φιλεργατικό» προφίλ.

Η συντριπτική πλειοψηφία των δημοτικών αρχών υπηρετούν την ίδια αντεργατική - αντιλαϊκή πολιτική, προσπαθώντας ταυτόχρονα να υπηρετούν τις δικές τους μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Από τη μια, επιδιώκουν τη διατήρηση έως ένα βαθμό της εργασιακής ομηρίας και από την άλλη, στοχεύουν στην ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών των δήμων, μεταξύ αυτών του Ηλεκτροφωτισμού, της Φύλαξης, της Καθαριότητας κ.ά. Ετσι, όταν η κυβέρνηση μιλούσε δήθεν για μονιμοποιήσεις, την κατηγορούσαν ότι φτιάχνει το δικό της πελατειακό στρατό και πως οι δήμοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους κρατήσουν. Οταν η κυβέρνηση έλεγε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να μετατραπούν οι συμβάσεις σε αορίστου χρόνου, έβγαιναν και ζητούσαν να παραμείνουν οι συμβασιούχοι στη δουλειά, χωρίς όμως να στηρίζουν το αίτημα για μόνιμη και σταθερή δουλειά. Αντίστοιχα, και οι δημοτικές αρχές μοιράζοντας υποσχέσεις προσπάθησαν να κρατήσουν συμβασιούχους μακριά από τους αγώνες.

Μαζί με την κυβέρνηση και τις δημοτικές αρχές συντάχθηκαν οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που αναφέρει ο Β. Βασιλάκος: Την πλειοψηφία στο σωματείο του δήμου Ωρωπού, εξηγεί, την έχουν αυτές οι δυνάμεις. Είναι ένα σωματείο που δεν γράφει μέλη του συμβασιούχους, δεν τους θεωρεί συναδέλφους. Την περίοδο των κινητοποιήσεων δεν έβγαλε καμιά ανακοίνωση, ίσα - ίσα βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος ώστε σήμερα να δοθεί το σύνολο της αποκομιδής σε ιδιωτική εταιρεία. Σε ενημέρωση που έκανε στους εργαζόμενους, η κουβέντα ξεκίνησε με δεδομένο ότι η Καθαριότητα θα δοθεί σε εργολάβο.

Αντίστοιχα, η πλειοψηφία στη διοίκηση της Ομοσπονδίας (ΠΟΕ ΟΤΑ), συνεχίζει, στάθηκε απέναντι στους συμβασιούχους. Αναγκάστηκε να υιοθετήσει στα λόγια το αίτημα για μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου, μόνο όταν είδε ότι ο αγώνας άρχιζε να παίρνει διαστάσεις. Ομως, ακόμα και τότε, όπως και σήμερα μπροστά στο 46ο Συνέδριο που θα γίνει στα τέλη Απρίλη, δεν αφήνει τους συμβασιούχους να γίνουν μέλη των σωματείων με πλήρη συνδικαλιστικά δικαιώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις βάζουν εμπόδια ακόμα και να συμμετέχουν οι συμβασιούχοι στις εκλογές για την ανάδειξη νέων διοικητικών συμβουλίων. Πώς λοιπόν θα μπορούσαν αυτές οι δυνάμεις, που αρνούνται στους συμβασιούχος το δικαίωμα να οργανώνονται συνδικαλιστικά, να θεωρηθούν ότι στήριξαν τον αγώνα τους;

Στεκόμενος στα αποτελέσματα του αγώνα, ο Γ. Δασκαλάκης επισημαίνει πως από τη συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις οι συμβασιούχοι απέκτησαν μια πολύτιμη αγωνιστική εμπειρία, την οποία δεν είχαν προηγουμένως. Στο πλαίσιο αυτό, η συνέχιση της οργάνωσης του αγώνα των συμβασιούχων δεν σταματά εδώ, ενώ είναι και ευθύνη των ταξικών συνδικάτων να αξιοποιήσουν την πείρα αυτή. Παράλληλα με το κεντρικό αίτημα, δόθηκαν μάχες και για άλλα σοβαρά ζητήματα, όπως η παροχή Μέσων Ατομικής Προστασίας, που είχαν θετικό αποτέλεσμα.

Ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία είναι η διάρκεια και η μαζικότητα αυτού του αγώνα: Ξεκίνησε το 2015 και συμβασιούχοι που ήταν να απολυθούν από τότε, φτάσανε να παραμείνουν στη δουλειά μέχρι σήμερα. Ενα μικρό κομμάτι τους θα προσληφθεί ως μόνιμο προσωπικό, χωρίς αυτό βέβαια να ικανοποιεί στο ελάχιστο την απαίτηση για μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους με πλήρη δικαιώματα.

Ως αποτέλεσμα αυτού του αγώνα πρέπει να μετρηθεί και το ίδιο το γεγονός ότι έγιναν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στην Καθαριότητα. Πιθανότατα αν δεν υπήρχε ο αγώνας αυτός, σήμερα οι υπηρεσίες θα ήταν ακόμα πιο υποστελεχωμένες, διευκολύνοντας την παράδοσή τους στους ιδιώτες.

Ο Β. Βασιλάκος τονίζει: «Εγινε ένας αγώνας, είναι μια παρακαταθήκη για όπου κι αν πάμε. Λέω στους συναδέλφους μου, καταλάβαμε ότι το σπίτι σας είναι όπου δούμε ταξικό σωματείο».

Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε επίσης με την Σοφία Εξαδακτύλου, συμβασιούχο και αντιπρόεδρο του Συλλόγου Εργαζομένων ΟΤΑ νομού Θεσσαλονίκης, ενός από τα σωματεία που πρωτοστατούν στον αγώνα των συμβασιούχων.

Μιλώντας για όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο αγώνας στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε από μια ομάδα εργαζομένων που σταδιακά μεγάλωνε, με την καθοριστική στήριξη του κλαδικού Σωματείου. Συγκροτήσαμε Επιτροπές Αγώνα σε κάθε χώρο δουλειάς, σημειώνει, και ταυτόχρονα κάναμε βήματα στο συντονισμό με συναδέλφους άλλων νομών της Κεντρικής Μακεδονίας, συνολικά της Βόρειας Ελλάδας. Οι συμβασιούχοι άρχισαν να συσπειρώνονται και να αγκαλιάζουν τις Επιτροπές Αγώνα. Εγγραφήκαμε μαζικά στο Σύλλογο Εργαζομένων ΟΤΑ νομού Θεσσαλονίκης, ένα ταξικό σωματείο, που μας εξέφραζε και μας έκανε μέλη με πλήρη δικαιώματα.

Πραγματοποιήσαμε πολλές κινητοποιήσεις. Πετύχαμε κάποιες ανάσες, η κυβέρνηση αναγκάστηκε κάτω από τη δική μας πίεση και έδωσε τις παρατάσεις.

Μέσα από αυτόν τον αγώνα αποκαλύφθηκε ποιοι είναι πραγματικά μαζί μας. Τα σωματεία που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ στάθηκαν δίπλα μας σε κάθε βήμα. Οι άλλες δυνάμεις στην αρχή μάς υποτίμησαν, αργότερα όμως όταν είδαν τη μαζικότητα που είχε αυτό το κίνημα, πήραν θέση απέναντί μας: Οι δήμαρχοι που μέσω της ΚΕΔΕ έβαλαν το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας. Η πλειοψηφία της ΠΟΕ - ΟΤΑ, που πήγαινε και διαπραγματευόταν διαφορετικά αιτήματα από αυτά που εμείς είχαμε. Η υποκριτική στάση τους φάνηκε και στο συνέδριο της ΠΟΕ - ΟΤΑ, στο οποίο αρνήθηκαν να μας κάνουν μέλη. Και φυσικά, απέναντί μας είχαμε και έχουμε την κυβέρνηση.

Βλέποντας τις προσλήψεις που ζήτησαν οι δήμαρχοι και τα δίμηνα και οχτάμηνα που συνεχίζουν να προκηρύσσουν, αποκαλύπτεται ότι οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες και ότι όλοι χωράμε. Και οι συνάδελφοι που θα προσληφθούν μέσω της προκήρυξης, αλλά και όλοι οι συμβασιούχοι μπορούμε να παραμείνουμε στη δουλειά με μετατροπή των συμβάσεών μας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του δήμου Θεσσαλονίκης, όπου το 2010 οι εργαζόμενοι ήταν 3.000 και αυτήν τη στιγμή όλοι μαζί, συμβασιούχοι, αορίστου και μόνιμοι, είμαστε 1.700.

Εμείς λοιπόν αυτόν τον αγώνα δεν θα τον σταματήσουμε. Ηδη κάναμε μια συνάντηση εκπροσώπων των Επιτροπών Αγώνα και αποφασίσαμε Γενική Συνέλευση για την Τετάρτη 11/4, στις 6 μ.μ., στο ΕΚΘ, προκειμένου να καθορίσουμε τις επόμενες αγωνιστικές κινητοποιήσεις για να μην απολυθεί κανένας συμβασιούχος, για μετατροπή των συμβάσεών μας, για το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία.