Ειδικά στο ζήτημα «επιχειρηματικότητα στην Εκπαίδευση» αφιερώθηκε η Σύνοδος υπουργών Παιδείας της ΕΕ (12 Δεκέμβρη). Το Συμβούλιο υιοθέτησε συμπεράσματα για την επιχειρηματικότητα στην Εκπαίδευση και στην Κατάρτιση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανάπτυξης επιχειρηματικών δεξιοτήτων από μικρή ηλικία και της σύνδεσης του εκπαιδευτικού συστήματος με τον κόσμο της καπιταλιστικής αγοράς.

Εκεί, μεταξύ άλλων, κατέληξαν ότι οι επιχειρηματικές δεξιότητες πρέπει να απευθύνονται σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης και όσο το δυνατό ευρύτερα στη διδακτέα ύλη, με τρόπο τέτοιο που να επιτρέπει τη διαρκή ανάπτυξή της. Επίσης, σημείωσαν ότι οι συνεργασίες των ιδρυμάτων εκπαίδευσης - κατάρτισης με επιχειρήσεις, ειδικά μικρομεσαίες, μπορεί να βοηθήσουν στη στενότερη συνεργασία μεταξύ του κόσμου της εκπαίδευσης - κατάρτισης και του κόσμου της εργασίας. Κάτι που μεταφράζεται σε επιχειρήσεις που μπαινοβγαίνουν στα σχολεία, προκειμένου να φέρουν στα μέτρα τους τους μελλοντικούς εργαζόμενους. Που παρεμβαίνουν ανοιχτά και πολύμορφα, όχι μόνο με φυσική παρουσία, στο χώρο όπου διαμορφώνονται οι προσωπικότητες, στο σχολείο και μάλιστα από νωρίς.

Στο ίδιο Συμβούλιο, αποφασίστηκε επίσης μεταξύ άλλων να διερευνηθεί η χρήση του προγράμματος «Entrepreneurship360» ως εργαλείου στήριξης των σχολείων και δομών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μια κοινή πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ που στόχο έχει την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ειδικά στα σχολεία και τους φορείς επαγγελματικής κατάρτισης. Στόχος να παρέχει παραδείγματα καλής πρακτικής που θα αξιοποιηθούν στα σχολεία. Στο πλαίσιο ακριβώς της ανταλλαγής «καλών πρακτικών», στη σχετική ιστοσελίδα αναφέρεται η περίπτωση του δημοτικού σχολείου Talbot στις ΗΠΑ, όπου οι μαθητές καλούνται να φτιάξουν κυβέρνηση, τράπεζα, να κάνουν αιτήσεις για δουλειά προκειμένου να προσληφθούν, να πουλούν και να αγοράζουν και άλλα που υποτίθεται ότι προετοιμάζουν τα παιδιά στην πραγματική ζωή. Σημειώνεται δε ότι στη χρηματοδότηση του συγκεκριμένου προγράμματος συμβάλλουν εταιρείες όπως η «Boeing», η «Intel», το ίδρυμα «Bill» και «Melinda Gates», αλλά και πολλές τοπικές επιχειρήσεις, στις οποίες όπως αναφέρεται «βρήκε ανταπόκριση η ιδέα ότι μαθητές δημοτικού λαμβάνουν εξαιρετική προετοιμασία για τη μελλοντική τους επαγγελματική ζωή».

«Η επιχειρηματική εκπαίδευση έχει στόχο να αναπτύξει στους μαθητές ένα αίσθημα πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας που θα τους βοηθήσει σε δικές τους πρωτοβουλίες και εταιρείες αλλά επίσης και στην εργασία τους και την καθημερινή ζωή τους. Περιλαμβάνει την προώθηση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας και τη δυνατότητα στους μαθητές να καθορίσουν, να σχεδιάσουν και να διαχειριστούν τα δικά τους πρότζεκτ», αναφέρεται σχετικά με το πρόγραμμα. Και γίνεται καθαρό, για ακόμα μια φορά, ότι η έννοια επιχειρηματικότητα δεν αφορά την αυτοαπασχόληση (πώς θα μπορούσε άλλωστε σε μία περίοδο που τα μονοπώλια κυριαρχούν και εξαφανίζουν τους μικρούς ιδιοκτήτες επαγγελματοβιοτέχνες), αλλά την καλλιέργεια της αντίληψης ότι τα συμφέροντα των εργαζομένων ταυτίζονται με αυτά των επιχειρήσεων. Να μάθουν να καλλιεργούν τη δημιουργικότητά τους μόνο και μόνο για να την αφιερώσουν στην αύξηση της κερδοφορίας των αφεντικών τους.

Από πλευράς χάραξης πολιτικών, η ΕΕ καλεί να αξιοποιηθεί και η «Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τη Μαθητεία», για να ενθαρρυνθούν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και διεύρυνση επιχειρηματικών δεξιοτήτων στο πλαίσιο της μαθητείας και άλλων προγραμμάτων βασισμένων στην εργασία. Υπενθυμίζεται ότι η «Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τη Μαθητεία», στην οποία μετέχουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εργοδότες μαζί και με το ενσωματωμένο συνδικαλιστικό κίνημα, στήθηκε για να διευρύνει τη μαθητεία, με πρόσχημα την καταπολέμηση της ανεργίας, να διευρύνει δηλαδή τη φθηνή και χωρίς δικαιώματα δουλειά για τους νέους, με περισσότερο λόγο στις επιχειρήσεις.

Και ενώ τα παραπάνω σηματοδοτούν την αγωνία να ενταθεί ο προσανατολισμός του σχολείου προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, ήδη από το 2002 στα ελληνικά σχολεία (από παλιότερα σε άλλες χώρες) υλοποιούνται τα προγράμματα επιχειρηματικότητας του οργανισμού Junior Achievement. Στην Ελλάδα, μάλιστα, τη σχετική πρωτοβουλία είχε ο ΣΕΒ και η ιδέα υιοθετήθηκε πρόθυμα τότε από το υπουργείο Παιδείας. Στόχος του είναι, μέσα από διαγωνισμούς, πρότζεκτ, επισκέψεις σε επιχειρήσεις, επαφή με στελέχη κ.ο.κ, οι μαθητές «να αποκτήσουν ικανότητες εύρεσης εργασίας», να μάθουν «τα γνωρίσματα μιας ελεύθερης οικονομίας και το ρόλο των επιχειρήσεων σ' αυτήν» κ.λπ. Οι θεματικές που περιέχονται στα προγράμματα του Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/JA Greece για φέτος είναι οι εξής: Οικονομία και εγώ (Γυμνάσια),
Επιχείρηση σε δράση (Γυμνάσιο), Η δική μου Επιχείρηση! (Γυμνάσιο),
More than money - Ξοδεύοντας έξυπνα - (Α' Γυμνασίου), Στη σκιά ενός στελέχους (Γυμνάσια, Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια),
Εικονική Επιχείρηση (Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια), Τράπεζες σε Δράση (Λύκειο),
Διαγωνισμός Κοινωνικής Καινοτομίας (Γ' Γυμνασίου - Λύκεια),
Διαγωνισμός Καινοτομίας (Γενικά - Επαγγελματικά Λύκεια).

Ακριβώς αυτό το πνεύμα της «επιχειρηματικότητας» υπάρχει στα σχολικά βιβλία και σε διάφορα προγράμματα. Συνολικά, ο προσανατολισμός είναι να εμφυσήσουν μέσα και από το σχολείο πνεύμα «καπιταλιστικής αγοράς» στις νεανικές συνειδήσεις και στην αυριανή εργατική δύναμη. Εκεί που έπρεπε να υπάρχουν η πραγματική γνώση, η αμφισβήτηση, η αυτοπεποίθηση για τη δύναμη που πραγματικά έχει ο άνθρωπος.