Copyright 2019 The Associated

Από την επίσκεψη του ΥΠΕΞ στις ΗΠΑ τον περασμένο Ιούλη

Το πρόγραμμα Πομπέο για το Σάββατο περιλαμβάνει συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη, τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια (υπογράφουν το «Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας») και τον Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλο, όπως και ομιλία του αργότερα στο Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», μπροστά σε ένα διευρυμένο ακροατήριο από στελέχη των αστικών κομμάτων, των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, διπλωμάτες, επιχειρηματίες κ.ά.

Η επίσκεψη Πομπέο και οι συναντήσεις βάζουν τις τελευταίες πινελιές στις πτυχές του «Στρατηγικού Διαλόγου» μεταξύ των δύο πλευρών, που ο β' γύρος του (ο α' έγινε τον Δεκέμβρη του 2018 επί ΣΥΡΙΖΑ) ξεκινά επισήμως τη Δευτέρα στην Αθήνα. Θυμίζουμε πως ο Διάλογος περιλαμβάνει (έως τώρα τουλάχιστον) 6 ενότητες: «Περιφερειακή Συνεργασία, Αμυνα και Ασφάλεια, Κράτος Δικαίου και Αντιτρομοκρατία, Εμπόριο και Επενδύσεις, Ενεργειακή Συνεργασία και Επαφές των Πολιτών».

Πυρήνας του β' γύρου είναι, βέβαια, η «τροποποίηση» και βασικά διεύρυνση της «Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας» (Mutual Defense Cooperation Agreement - MDCA) του 1990 (ανανεώνεται ετησίως), γνωστής και ως Συμφωνίας για τις βάσεις, με στόχο αυτή να προσαρμοστεί στις σημερινές ανάγκες των δολοφονικών σχεδίων των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Η κατάπτυστη νέα Συμφωνία, όπως δρομολογείται από τις δυο πλευρές, δίνει «γην και ύδωρ» στους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς φονιάδες, ενισχύοντας παραπέρα τις δυνατότητες της βάσης στη Σούδα, που υποστηρίζει ήδη επιχειρήσεις τους σε όλο το τόξο από Μαύρη Θάλασσα έως Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Παγιώνει τη χρήση από αμερικανικά UAV (μη επανδρωμένα αεροσκάφη) και άλλα αεροσκάφη (π.χ. ιπτάμενα τάνκερ) της αεροπορικής βάσης στη Λάρισα. Εγκαθιστά μόνιμα αμερικανικά ελικόπτερα στην Κεντρική Ελλάδα (ήδη χρησιμοποιούν, για «περιοδική μεταστάθμευση» και «συνεκπαιδεύσεις», το Στεφανοβίκειο Μαγνησίας). Εγκαθιστά, επίσης, στρατιωτικό κλιμάκιο των Αμερικανών στην Αλεξανδρούπολη και μετατρέπει το λιμάνι της σε βασικό κόμβο διεκπεραίωσης στρατιωτικού προσωπικού και μέσων των ΗΠΑ προς την Ανατολική Ευρώπη και τη Μαύρη Θάλασσα στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία.

Σε ό,τι αφορά το χρονικό της σκέλος, στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης βρίσκεται η παύση του τωρινού καθεστώτος ετήσιας ανανέωσης και η αντικατάσταση από μια νέα Συμφωνία αορίστου διάρκειας, έστω με ένα μεσοδιάστημα ενός έτους, για να πλασάρουν στο λαό το «χάπι» της βαθύτερης εμπλοκής.

Ανεξάρτητα πάντως από το πιο «μοντέλο» ανανέωσης θα επιλεγεί τελικά, το κύριο είναι ότι η μισή και πάνω Ελλάδα μετατρέπεται σε δολοφονικό ορμητήριο για τους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς και τα σχέδιά τους, από τα Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα έως την Ανατολική Μεσόγειο και τον Περσικό Κόλπο, την ίδια ώρα που ο λαός εκτίθεται σε ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους, στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που μαίνονται σε όλη την περιοχή, για τη μοιρασιά της λείας στην Ενέργεια, τους δρόμους μεταφοράς της, τις σφαίρες επιρροής.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει το χώσιμο μέχρι τα «μπούνια» στον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό στην περιοχή, από το οποίο προσδοκά οφέλη η αστική τάξη της χώρας, ως τάχα «συμφέρουσα» για το λαό, που γίνεται έτσι στόχος των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, φάνηκε πολύ χαρακτηριστικά την Πέμπτη, όταν ο υπουργός Αμυνας, απαντώντας σε Επίκαιρη Ερώτηση του ΚΚΕ στη Βουλή, για τον επικίνδυνο χαρακτήρα της Συμφωνίας, έλεγε ότι «είναι ωφέλιμη για τη χώρα μας σε επίπεδο στρατηγικής συνεργασίας». Μια συνεργασία «που αυτήν τη στιγμή εξελίσσεται, αναβαθμίζεται και ίσως απογειώνεται», «συνεπεία και της συμπεριφοράς της Τουρκίας», όπως χαρακτηριστικά έλεγε, και της «αίσθησης ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τη Δύση, ότι η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστος εταίρος στους κόλπους του ΝΑΤΟ». Ενώ, επέμενε ότι «δεν είναι απλά μια Συμφωνία για τις βάσεις, είναι κάτι βαθύτερο», που αντανακλά μια «διαφορετική αντίληψη» που διέπει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, πάνω σε μια «κοινωνία συμφερόντων».

Μια τοποθέτηση - ξεπατικωτούρα πάνω σε ό,τι έλεγε προηγούμενα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, π.χ. ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος, όταν μιλούσε για «ευθυγράμμιση συμφερόντων με τις ΗΠΑ», απηχώντας βεβαίως και οι δυο την προσπάθεια της αστικής τάξης να πρωταγωνιστήσει στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια, προσδοκώντας τόσο τη «γεωστρατηγική αναβάθμισή» της στην περιοχή όσο και την «προσέλκυση επενδύσεων» με στόχο την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας, όπως έδειξε και η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ.

Από κοντά και οι άλλες αστικές πολιτικές δυνάμεις, π.χ. το ΚΙΝΑΛ, στελέχη του οποίου έστελναν μεσοβδόμαδα σήμα ότι και αυτοί θέλουν μέσω του «Στρατηγικού Διαλόγου» «ισχυροποίηση της Ελλάδας μέσα στο ΝΑΤΟ και διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων, μέσω όλης αυτής της διαδικασίας».

Το στίγμα βέβαια του επερχόμενου β' γύρου του «Στρατηγικού Διαλόγου» φρόντιζε να δώσει νωρίτερα μέσα στη βδομάδα - ποιος άλλος; - ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζ. Πάιατ, που μιλώντας τη Δευτέρα σε επιχειρηματίες, σημείωνε ότι «πραγματικά ξεκινάμε τώρα μια νέα εποχή (...) Ως ΗΠΑ έχουμε κάνει μια στρατηγική επένδυση στη σχέση μας με την Ελλάδα (...) Κάνουμε περισσότερα σήμερα με την Ελλάδα από ποτέ άλλοτε στον τομέα της Αμυνας, αλλά αυτή είναι μια πρόοδος που ξεκίνησε με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Και τώρα με πρωθυπουργό Μητσοτάκη, βλέπουμε μια ευκαιρία (...) να την ανεβάσουμε σε ακόμη υψηλότερο επίπεδο».

Για τους κινδύνους που σηματοδοτεί η αμερικανική αυτή «επένδυση» στην Ελλάδα, όσο και για το πόσο αβάσιμοι και ανιστόρητοι είναι οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης και των κομμάτων του ευρωατλαντικού τόξου, πως η πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ εξασφαλίζει την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή, χαρακτηριστικά είναι και όσα είπε ο πρέσβης παραπέμποντας στη μεγάλη εικόνα των ανταγωνισμών: «Βλέπουμε τις εξελίξεις της Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο ως εξαιρετικά σημαντικές. Αυτή είναι μια περιοχή ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων.Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων επέστρεψε στην Ανατολική Μεσόγειο για τα καλά».

Σε αυτό το φόντο, «ενθάρρυνε» την Ελλάδα να αναλάβει ακόμα πιο ενεργό ρόλο ευρωατλαντικού χωροφύλακα στην ευρύτερη περιοχή, εξ ου και επαναλάμβανε τη «στήριξη» των ΗΠΑ σε «σχήματα συνεργασίας όπως η τριμερής Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, με συμμετοχή και των ΗΠΑ (σ.σ. "Διαδικασία 3+1")». Αντίστοιχα, χαιρέτισε το γεγονός ότι ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας είχε την προηγούμενη βδομάδα στη Ν. Υόρκη τριμερή με τους ομολόγους του Κύπρου και Αιγύπτου, μια συνάντηση προετοιμασίας της τέτοιας Τριμερούς Συνάντησης Κορυφής, που γίνεται την Τρίτη στο Κάιρο, με συμμετοχή Μητσοτάκη από ελληνικής πλευράς.

Ενώ εξήρε ταυτόχρονα τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της Ελλάδας στην προώθηση του αμερικανοΝΑΤΟικού σχεδιασμού στο «στρατηγικό σταυροδρόμι» των Βαλκανίων, απέναντι στους «γεωπολιτικούς μας αντιπάλους, ιδιαίτερα την προσπάθεια της Ρωσίας να υπονομεύσει την ενεργειακή διαφοροποίηση, να υπονομεύσει τη Συμφωνία των Πρεσπών, να εμποδίσει την επιλογή που έχουν κάνει πολλές κυβερνήσεις στην περιοχή των Βαλκανίων προς το ΝΑΤΟ...».

Οσο για εξίσου αβάσιμους ισχυρισμούς, ότι τάχα με τη βαθύτερη εμπλοκή στον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό προστατεύεται η χώρα μας από την τουρκική επιθετικότητα, ο Πάιατ έλεγε πως «Ελλάδα και ΗΠΑ (...) πιστεύουμε ότι είναι έντονα προς το συμφέρον μας η Τουρκία να παραμείνει αγκυροβολημένη στη Δύση, μέρος της ευρωατλαντικής μας κοινότητας», συμπληρώνοντας ότι οι Αμερικανοί «ενθαρρύνθηκαν» από τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν «και το πολύ σαφές μήνυμα της ελληνικής κυβέρνησης (...) στη διατήρηση μιας σταθερής γειτονιάς, η οποία παρέχει ένα ελκυστικό περιβάλλον για τους ξένους επενδυτές», επιβεβαιώνοντας ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας γίνονται ένα ακόμα «διαπραγματευτικό χαρτί» στο ευρύτερο ιμπεριαλιστικό παζάρι ΗΠΑ - ΝΑΤΟ με την Τουρκία και σκιαγραφώντας τα σχέδια συνδιαχείρισης σε Αιγαίο και Κύπρο, που φέρουν αμερικανοΝΑΤΟική σφραγίδα.

Στο μεταξύ, πριν ακόμα πατήσει το πόδι του ο Πομπέο στην Ελλάδα, είχαν ξεκινήσει ήδη να καταφτάνουν οι «παραγγελιές» από την Ουάσιγκτον.

Οπως έκανε γνωστό ο ίδιος ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Εσπερ, είχε επικοινωνία με τον Ελληνα ομόλογό του Ν. Παναγιωτόπουλο. Τον ευχαρίστησε για την «επίδειξη ηγεσίας» εκ μέρους του (εννοούν την αποφασιστικότητα και αυτής της κυβέρνησης να υλοποιήσει ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς) και «ενθάρρυνε την Ελλάδα» - όπως ο ίδιος λέει σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο - «να συμμετάσχει στη διεθνή προσπάθεια για την προστασία κρίσιμων υποδομών στον Περσικό Κόλπο».

Στην πραγματικότητα, το αίτημα επανέρχεται πλέον επιτακτικά, αναδεικνύοντας την επικινδυνότητα του «Στρατηγικού Διαλόγου» και της ολοένα και βαθύτερης εμπλοκής στα σχέδια των ΗΠΑ στην περιοχή, που ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου για το λαό.

Θυμίζουμε πως οι Αμερικανοί είχαν πρωτοβάλει το θέμα στα μέσα Αυγούστου, η Ελλάδα να συνδράμει με φρεγάτα ή κάποιο εναέριο μέσο για επιτήρηση της εκτεταμένης αυτής θαλάσσιας ζώνης, ιδίως στα Στενά του Ορμούζ, στην κλιμάκωση της αντιπαράθεσης με το Ιράν.

Σε κάποιες πρώτες συνεννοήσεις που έγιναν τότε, καταλήχθηκε ότι δεν μπορούσε να αποσταλεί αεροσκάφος, λόγω ένδειας εναέριων μέσων. Για τη δε φρεγάτα, αποκλείστηκε προσώρας η αποστολή, λόγω αυξημένης ετοιμότητας στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις σε Αιγαίο και Ανατ. Μέσογειο από την όξυνση της τουρκικής επιθετικότητας.

Ωστόσο, οι κυβερνώντες φρόντισαν να επισημάνουν στους Αμερικανούς πως η Ελλάδα «τηρεί τις συμβατικές της υποχρεώσεις», μετέχοντας σε «συμμαχικές» ασκήσεις που με αμερικανοΝΑΤΟικό «καπέλο» γίνονται στην περιοχή, π.χ. πλοίο του Στόλου είναι αποσπασμένο σε μόνιμη βάση στη ναυτική επιχείρηση «Unifil», που με «καπέλο» ΟΗΕ επιβάλλει την ευρωατλαντική «τάξη και ασφάλεια» στα ανοιχτά του Λιβάνου.

Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση της ΝΔ επιφυλάχθηκε τότε για το μέλλον, για διάθεση μέσων στους Αμερικανούς, ωστόσο, δείχνοντας στην πράξη την ...καλή της προαίρεση και την καταρχήν συμφωνία, έθεσε ήδη από τότε στη διάθεσή τους προσωπικό των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που υπηρετεί στην περιοχή (αρμόδιες πηγές κάνουν λόγο καταρχάς για τον Ελληνα ακόλουθο Αμυνας στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), προκειμένου να συμμετάσχει στις ομάδες που «παρακολουθούν» την κατάσταση στα Στενά του Ορμούζ.

Με τέτοια προθυμία, και ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο για παραπέρα συζητήσεις επί του θέματος αυτές τις μέρες στην Αθήνα, ο Εσπερ έσπευσε βέβαια να επαινέσει δημόσια την Ελλάδα ως «στενή φίλη και σύμμαχο», και το γεγονός ότι είναι μία από τις λίγες χώρες του ΝΑΤΟ που τηρούν την ευρωατλαντική νόρμα του 2% του ΑΕΠ για τις «αμυντικές δαπάνες», προσανατολισμένες όπως είναι στους ΝΑΤΟικούς στόχους.

Να καταγραφεί, τέλος, ότι εν είδει... προπομπού του Πομπέο έδεσε στη Σούδα το αμερικανικό αντιτορπιλικό «USS Lassen», πλοίο ενταγμένο στη δύναμη του 6ου Στόλου (περιπολεί σε Ευρώπη και Αφρική).